Multiculturalisme en racisme (3)

Bij de gedachte dat er zowel actief als passief racisme bestaat hoort ook het inzicht dat mensen kunnen discrimineren en handelen vanuit vooroordelen zonder dat dat speciaal de bedoeling is. Veel mensen denken oprecht dat moslims achter lopen, fanatieker zijn, agressiever zijn, tegen democratie zijn enzovoorts, en zoals dat gaat met vooroordelen zijn er ook altijd onder die miljoen burgers mensen te vinden die precies dat beeld bevestigen.

De toetssteen daarbij is of die mensen bereid zijn om die oordelen bij te stellen wanneer ze geconfronteerd worden met de werkelijkheid, als die met hun beeld in strijd blijkt te zijn. Bijvoorbeeld, in het geval van het vooroordeel dat alle hoofddoekdragende moslima’s onderdanig, dom en onderdrukt zijn. Je hoeft maar met een paar moslima’s gesproken te hebben om te weten dat je zo’n uitspraak nooit kunt doen over de groep als geheel, laat staan kunt wijten aan de ‘achterlijkheid’ van de islam. Sommige mensen stellen hun beeld dus bij zogauw ze mensen leren kennen, anderen, en daar gaan we de grens naar racisme over, hechten zozeer aan hun vijandbeeld dat ze de confrontatie uit de weg gaan, feiten niet tot zich door laten dringen, of een nieuwe theorie ontwerpen om die in stand te kunnen houden: een moslima die beweert dat ze een hoofddoek uit eigen keuze draagt weet dus niet wat ze doet. Een nieuwe variant op het oude leerstuk van ‘het valse bewustzijn’.

Een illustratie, vers aangeleverd door Tania, zie de reacties op multiculturalisme en racisme 2:

Vrouwen die een hoofddoek dragen plaatsen zichzelf daarmee in een traditie van slaafsheid. De hoofddoek is bedoeld om mannen niet in verleiding te brengen, meedoen aan die onzin is net zo onzinnig. Je kunt wel zeggen: ik wil het zelf, maar dat betekent slechts dat je niet eens door hebt hoezeer je je conformeert aan een cultuur en religie die vrouwen in alle opzichten achtersteld. Punt. In de islam draait alles om macht voor mannen, daarom zijn vooral mannen dol op de islam en doen er alles aan om hun privileges in stand te houden. Zelfs hun eigen dochters vermoorden ze als de eer binnen de islamtradities wordt geschonden. Buiten de islam zouden ze nauwelijks macht en aanzien hebben. En het meisje dat enthousiast beweert uit eigen beweging een hoofddoek te dragen plaatst zich als een onnozel schaap in een nog onnozeler traditie. Zulke flauwekul verdraagt geen enkele goedpraterij. Nooit gedacht dat jij als voormalig femininiste hypocrisie en onbenul zou goedpraten…

Zo’n beeld is zo dichtgetimmerd dat enige informatie dat het misschien wel meevalt met de onnozelheid van moslima’s niet binnen kan dringen. Deze Tania gelooft echt wat ze zegt, en zal dus niet bereid zijn om eens te onderzoeken of het wel zo waar is wat ze denkt over een gehele bevolkingsgroep die onder de verzamelterm ‘moslims’ valt .

Zulke mensen zullen zichzelf niet als racisten zien, want ze bedoelen het toch goed en ze willen niemand kwaad doen. In Nederland is meer dan de helft van de autochtone bevolking bang voor islamieten, en driekwart van hen kent geen moslim persoonlijk. En je kunt vermoeden dat daar een relatie tussen is, want tenzij iemand toevallig net met die ene moslimfamilie waar ze naast wonen erge ruzie krijgen of slechte ervaringen hebben, is contact en elkaar kennen de beste remedie tegen angst en vooroordelen.

Het punt is dat er geen nette zwart-wit scheiding te maken is tussen racisten en niet-racisten maar dat er sprake is van een scala met veel grijstinten er tussen. Van werkelijke, agressieve, overtuigde moslimhaters via degenen die vinden dat moslims over het algemeen niet deugen maar het toch leuk vind om er een te vriend te hebben, naar fatsoenlijke rechtse lieden die wel vinden dat Nederland een beetje te vol is geworden (met al die buitenlanders dan, zichzelf vinden ze zelden te veel) naar de buurvrouw die Fatima best wel aardig vindt maar haar man een beetje eng. Daar denk ik twee dingen bij: de ene is dat we niet meteen op onze achterste benen zouden moeten staan wanneer we erkennen dat we in een land leven waar een beetje racisme tamelijk gewoon is, en de andere is dat het, ook als het niet zo bedoeld is, minder onschuldig is als het lijkt.

We weten uit de geschiedenis wat er kan gebeuren wanneer een politieke groepering dergelijke beeldvorming, tegen een bevolkingsgroep, weet te manipuleren, op angst en onderbuik speelt, en bovendien kan rekenen op de middenmoot van de bevolking die zich liever afzijdig houdt omdat het hun pakkie an niet is. De goedbedoelende meelopers. Of het hier werkelijk zo ver kan komen? Ik denk het niet, ik denk dat een te grote groep mensen uiteindelijk resistent zal blijken tegen dergelijke manipulatie, en tegen werkelijke vervolging, maar ik vind dat het nu al te ver gaat hoe we in Nederland met een aanwijsbare minderheid van anders-gelovigen omgaan.

Ook een beetje racisme heeft in de werkelijkheid van alle dag consequenties die uiteindelijk wel degelijk schadelijk zijn. Denk aan sollicitaties. De sollicitatiecommissie heeft keuze. En denkt, ach, je weet maar nooit of dat een goeie Marokkaan is, en nodigt Ahmed maar niet uit en Kees wel. En denkt: het is mijn zaak niet als de goeien onder de slechten lijden, ik neem geen risico. Het hoeft dus geen vreselijke grote moslimhaat te zijn, een klein beetje is genoeg als veel mensen zo denken en zo komt Ahmed niet aan de bak. Dat is, ondanks het feit dat Verdonk lang heeft beweerd dat er in Nederland niet wordt gediscrimineerd, nu aantoonbaar aan de hand. En iedereen kan weten dat iemand die wel de moeite heeft gedaan om een opleiding te volgen, maar het gevoel krijgt vanwege achternaam of zwarte krulletjes geen werk te krijgen verbitterd en minder gemotiveerd kan raken om zichzelf nog als burger van dit land te zien. Om, misschien, precies dat gedrag te gaan vertonen waarvan de autochtone burger denkt: zie je wel, toch maar goed dat we er niet zo eentje hebben aangenomen. Zo gauw ook een beetje racisme, een beetje wantrouwen, een beetje gevoel dat die jongens toch wel anders zijn breed vat krijgt, wordt het moeilijk om de spiraal te keren. En helaas is het niet alleen de bange helft van de autochtone burgers, maar ook onze regering die tot op de dag van vandaag ongeveer alles heeft gedaan om de migrantenbevolking het gevoel te geven dat ze minder burger van dit land zijn dan de anderen. Allochtoon. Eigenlijk buitenlanders dus, die nog moeten bewijzen dat ze er bij horen. Waar je tegenwoordig rustig in het openbaar van mag zeggen dat ze het liefst maar weg moeten.

Hier werkelijk wat aan doen vraagt dus meer dan de andere kant opkijken en denken mijn probleem niet, ik ben geen racist. (Want ik eet zo graag couscous en ik vind shoufshouf habibi een vette film en ik zou best zo’n leuk meisje met een hoofddoekje willen versieren als ik geen last zou krijgen met haar broer want dat heb je met die moslims). Of: ik ben geen racist want ik vind andere religies ook erg.

Racisme is geen simpele zaak van een enkelvoudig voor of tegen. Het gaat vaak om proportionaliteit. Bang zijn voor een terroristische aanslag zoals die in Londen is geweest is geen racisme, maar reeel. Niet reeel is om daar alle moslims op aan de kijken. Al helemaal niet reeel is om van alle moslims te verwachten dat ze zich voortdurend verontschuldigen als er ergens een moslim iets verkeerds doet. Dat vraagt de dominante meerderheid ook niet van zichzelf, en dan wordt er dus met twee maten gemeten.

Een toetssteen is wat iemand doet wanneer feiten niet in overeenstemming blijken te zijn met het oordeel. Dat wat we cognitieve dissonantie noemen. Dat gaat, met varianten, zo:
1. Ik ben geen racist. Ik ben een weldenkend, redelijk mens die de feiten onder ogen ziet.
2. Ik ben van mening dat moslimvrouwen worden onderdrukt door de islam.
3. Ik kom een vrouw tegen die het levende tegenbewijs is, ze draagt een hoofddoek, is modern, welbespraakt, maakt haar eigen keuzes.
Wat nu?
Verschillende mogelijkheden:
a. Ze is een uitzondering. Andere moslimvrouwen zijn niet zo.
b. Het is niet waar, ze moet die hoofddoek vast op van haar man en thuis is ze zeker heel onderworpen al doet ze nu zo modern.
c. Nadenken, misschien heb ik het niet helemaal goed gehad. De mening bijstellen.

Helaas is de derde mogelijkheid voor veel mensen ook de moeilijkste, want toegeven dat je het niet altijd goed gezien hebt is lastig, en doet iets met het zelfbeeld dat iedereen graag mooi houdt.

Voor mij ligt de toetssteen waar mensen die geconfronteerd worden met mensen die niet aan het vooroordeel voldoen, of feiten onder ogen krijgen die het oude beeld tegenspreken volharden in ontkenning. Voorbeelden in overvloed. Meteen na de moord op Van Gogh, dezelfde avond nog, heeft een lange lijst van moslimorganisaties zijn afschuw uitgesproken. Toch kun je tot op de dag van vandaag horen dat de moslims zich nog steeds niet gedistantieerd hebben en dus eigenlijk wel achter die moord zullen staan. We krijgen rapport na rapport waaruit blijkt dat de tweede generatie migrantenvrouwen aan een grote inhaalslag bezig is wat betreft opleiding. Op een bepaald punt hebben tweede generatie jonge Turkse en Marokkaanse vrouwen de autochtone vrouwen zelfs ingehaald: zij willen vaker blijven werken, en hun opleiding gebruiken, wanneer ze trouwen en kinderen krijgen dan autochtone vrouwen. Toch blijven we horen dat alle moslimvrouwen onderdrukt zijn. Er zijn reeksen van studiedagen, interviews, publicaties, waaruit blijkt dat er veel moslima’s zijn die vinden dat ze als vrouw gelijke rechten hebben binnen hun geloof, en dat als ze problemen hebben dat niet is met de islam, maar met de tradities van hun familie, of mannen die nog niet zo ver zijn -heel herkenbaar trouwens en zeker niet speciaal islamitisch. (Ik heb veertien vrouwen, moslima van heel verlicht tot tamelijk orthodox diepgaand geinterviewd). Toch blijven er mensen halstarrig denken dat het feit dat iemand verkiest moslim te blijven op zich al garant staat voor achterlijkheid, onderdanigheid en ongeemancipeerd zijn. Wat doe je er aan wanneer mensen hun vijandbeeld zo koesteren dat geen feit dat daar niet mee in overeenstemming is door kan dringen?

Het punt is dat een dergelijke opvatting niets meer met feminisme of solidariteit met moslimvrouwen te maken heeft, maar veel meer met de behoefte om een gehele bevolkingsgroep in discrediet te brengen. Dat blijkt uit het feit dat de dragers van dergelijke opvattingen over het algemeen geen poot uitsteken om de werkelijke emancipatieprocessen van migrantenvrouwen te ondersteunen, geen contact maken, niet samenwerken en dus ook niet in het gevaar komen hun vijandbeeld bij te moeten stellen. Het gaat dus in feite ook helemaal niet om die vrouwen. Over hun hoofden heen wordt er over ze geoordeeld, ze worden ingezet tegen hun gehele groep.

Het netto-effect daarvan is dat de groep als geheel onder druk komt te staan, het gevoel heeft zich voortdurend te moeten verweren en verdedigen. Dat betekent ook dat het voor de vrouwen binnen die groep die wel degelijk bezig kunnen zijn met het opkomen voor hun eigen rechten de speelruimte nog kleiner wordt. Ik hoor het vaak in de contacten die ik heb met moslimvrouwen, dat het een gevecht is naar twee kanten tegelijk, binnen de eigen gemeenschappen opkomen voor meer rechten, tegelijk met die gemeenschap samen opkomen tegen discriminatie en uitsluiting en groeiend racisme.

Met opvattingen waarmee de gehele islam over een kam wordt geschoren is dus geen enkele vrouw geholpen.

Deel 3, volgt hier

32 gedachten over “Multiculturalisme en racisme (3)

  1. Lieve Anja,

    wat een prachtige column. Ik zou willen dat iedereen hem las. Ik heb zowel via mijn werk als prive veel met moslims te maken, en ben er (vanzelfsprekend) achter gekomen dat het heel gewoon mensen zijn met alle onderlinge verschillen en overeenkomsten die je redelijkerwijs zou verwachten.
    Jouw analyse van de dubbele strijd die moslima’s voeren is verbluffend helder, ik zie deze strijd dagelijks om mij heen. En voor moslimmannen is dit al jaren geen fijn land meer om te wonen. Al heb je als moslimman nog nooit een misdrijf begaan, oude vrouwen pakken hun tasje angstvallig vast als je langsloopt, mensen lopen spontaan weg bij de pinautomaat als je achter ze gaat staan in de rij, en je wordt voortdurend lastiggevallen met vragen over “waar je staat”. En dan hebben we het nog niet over de arbeidsmarkt, die zoals jij ook aanhaalt, actief discrimineert.
    En als moslimjongere heb je het helemaal moeilijk: bij de meisjes wordt de hoofddoek afgerukt in de tram, de jongens worden collectief voor vieze crimineel aangezien, en ook op scholen worden moslimjongeren vaak onterecht voor dommer aangezien dan ze zijn en afgevoerd naar de onderste regionen van het beroepsonderwijs. Ik werk zelf in het onderwijs en heb het helaas vele malen zien gebeuren.
    Ik snak naar een friss wind in dit land, en vele moslims met mij.

    Hartelijke groet,

    Marieke

  2. Beste Anja, hoewel ik respect heb voor je oproep tot tolerantie, heb ik moeite met de Islam omdat deze religie zo vrouw-onvriendelijk is. Vanuit feministisch perspectief betekent de toestroom van Islamieten in Nederland een stap terug.
    Hadden we 25 jaar geleden nog moeite om mishandelde vrouwen op te vangen (Blijf van mijn Lijfhuizen), nu lijkt het vrijwel onmogelijk om de vele mishandelde vrouwen te bereiken. Ze zitten binnen en ze mogen niet naar buiten.
    Streden we 25 jaar geleden nog tegen seksueel geweld, nu gaat het over eerwraak en het verbod voor Islamitische meisjes om zelfs maar contact te hebben met jongens. De maagdelijkheid van meisjes is heilig in de Islam. Meisjes die dit verbod schenden, worden vaak ernstig bedreigd.
    Zelf ben ik Rooms opgevoed. Ook deze religie is bepaald niet vrouw-vriendelijk en eveneens behept met verwrongen ideeën over seksualiteit. Maar sinds de jaren ’60 leek er een beetje lucht te komen in deze uiterst benauwde manier van denken. De Islam geeft me het gevoel, dat we weer van voren af aan moeten beginnen. Het probleem is daarbij ook nog, dat radicale Islamieten het geweld niet schuwen.
    In de meeste moskeeën zijn vrouwen niet welkom, of ze moeten door een achterdeur naar binnen en zitten apart. Dat is toch in strijd met de basis van het feminisme, de gelijke behandeling van mannen en vrouwen. Nu geldt dat laatste uiteraard ook voor een Roomse Kerk die vrouwen uitsluit van het priester-ambt. Maar de Roomse Kerk verbiedt niemand om niet langer Rooms te zijn. In de Islam is dat anders, een Islamiet mag niet uittreden, afvalligen zijn erger dan ongelovigen. Dat is toch in strijd met onze vrijheid van godsdienst.
    Dat buitenlanders worden gediscrimineerd, dat vind ik uiteraard een kwalijke zaak, maar helaas hebben vrijwel alle mensen de neiging om een onderscheid te maken tussen insiders en buitenstaanders. Het discrimineren van allochtonen is volgens mij daarom een zaak die losstaat van de Islam.
    Omdat die twee zaken op dit moment echter zo nauw verweven lijken, heb ik het daar moeilijk mee. De grove scheldpartijen die ik op andere sites aantref tegen Islamitische allochtonen, spreken boekdelen. Maar het resultaat is, dat geen enkel links-politiek denkend mens zich nog kritisch durft uit te laten over de Islam. Dat laten we over aan Hirschi Ali van de VVD. Hoewel ik het zelden met haar eens ben, heb ik wel groot respect gekregen voor haar moed.
    Helaas is de Islam in mijn ogen een zeer vrouw-onvriendelijke religie, zelfs nog erger dan het Christendom. Nu zijn er ook binnen de Islam verschillende stromingen, zodat men niet alle Islamieten over een kam kan scheren, maar als ik de Islam vrouw-onvriendelijk noem, dan baseer ik me op de Koran. De overtuiging dat dit boek het ultieme woord van God is, wordt gedeeld door alle Islamieten.
    Volgens mij is het niet mogelijk om zowel te vechten voor gelijke rechten voor mannen en vrouwen, als te blijven geloven in de Islam. Ik spreek daarbij vanuit de ervaring dat het voor mij niet mogelijk was om feministe te zijn en Rooms Katholiek te blijven.
    Met vriendelijke groet,
    Boudine

  3. Beste Boudine, je zou eens wat meer moeten praten met moslimvrouwen die wel degelijk vinden dat je – als moslima- kunt vechten voor gelijke rechten, en dat het geloof daarbij eerder een ondersteuning is dan een belemmering. Zie daarvoor ook de bijdragen in de serie ‘Islam voor beginners’ waarin onder andere meer informatie over vrouwen en de koran.

    Dat er problemen zijn, zoals met geweld en ook met eerwraak, zal geen moslima ontkennen. Daar wordt overigens, ook binnen de moslimgemeenschappen zelf, en ook door mannen, hard aan gewerkt. Ook aan het bereiken van geisoleerde vrouwen.

    Kijk ook eens naar de verslagen van bijeenkomsten, zoals over gedwongen huwelijken, waarbij islamitische theologes moslimmeiden en hun ouders helpen om uit elkaar te halen wat werkelijk islam is en wat meegenomen patriarchale tradities zijn waar ze afstand van kunnen nemen. Er is nog veel werk aan de winkel, maar er wordt ook al heel veel gedaan. Laat je niet wijsmaken dat alle misstanden die je noemt het gevolg zijn van de islam. Maak onderscheid, net als de vrouwen dat nu aan het doen zijn, tussen problemen van migranten, oude tradities die op de helling moeten en het geloof zelf.

    Het is heel goed mogelijk dat jij vond dat je geen feministe kon zijn en Rooms Katholiek kon blijven. Dat is een volstrekt legitieme keuze. Er zijn overigens ook vrouwen die vinden en vonden dat dat wel kan.

    Als feministe neem je andere vrouwen serieus, begin je waar ze zelf zijn, ondersteun je ze waar dat kan zonder te gaan bevoogden en voor te schrijven, en erken je dat er vele wegen zijn naar Rome – of naar Mekka. Het helpt dus niet om een geloof in zijn totaliteit af te wijzen en al helemaal niet als het je eigen geloof niet is. Informeer je. Ga in gesprek met respect en werkelijke belangstelling. Als je, zoals ik, meer geemancipeerde moslima’s zou kennen, zou je er waarschijnlijk anders over denken en niet zo snel vinden dat geloof, of specifiek islam en emancipatie niet samen kunnen gaan. Ik ken een flink aantal zeer geemancipeerde, onderlegde, goed geinformeerde en nog steeds zeer islamitische vrouwen die je zouden kunnen vertellen dat het erg veel genuanceerder ligt dan jij het nu weergeeft. Als het goed is komt er over een paar maanden ook een boek over uit waar ik aan meegewerkt heb, waar die vrouwen zelf in aan het woord komen.

    Ga eens naar een van de bijeenkomsten waarvan er ondertussen vele zijn. Ik kondig ze regelmatig aan op dit weblog en heb er ook al veel verslagen van op dit weblog geplaatst. En dan spreken we elkaar misschien nog eens.

    Jij ook een vriendelijke groet,

  4. “…als ze problemen hebben dat niet is met de islam, maar met de tradities van hun familie, of mannen die nog niet zo ver zijn…”
    Het probleem is eerder cultuur en patriarchaat dan een geloof van
    aanvaarde regels of kuddedenken plus vrouwenonderdrukking.
    De feministische literatuur leert dat vrouwen de gevangenis aan de dochters doorgeven. Emancipatieprocessen of selfempowerment van moslimvrouwen door participatie aan de arbeidsmarkt plus
    economische zelfstandigheid is misschien een oplossing.

    “driekwart van autochtone bevolking kent geen moslim persoonlijk”
    In de vier grote steden zijn in etnische enclaves gemeenschappen ontstaan waar door het vasthouden aan de eigen cultuur deze enkele decennia achterloopt op het land van herkomst. Het gevolg
    van 30 jaar multikultureel segregatie en apartheidsbeleid van veelal linkse kabinetten en 16 miljard kosten ambtenaren plus 763 van staatswege gefinancieerde islamitische moslimorganisaties.

    In Amsterdam groeien 40.000 kinderen op onder de armoedegrens.
    De situatie van de migrantenbevolking is echt niet zoveel anders
    dan de overbevolking aan het begin van de industriele revolutie.

  5. ‘Islamitische moslimorganisaties’ (beetje dubbelop) zijn niet per definitie bevorderlijk voor segregatie en apartheid, Paul. Dat hangt er maar van af, wat ze doen, en hoe ze het doen. Belangenbehartiging en politieke participatie begint bijna altijd vanuit de eigen groep. Veel van de huidige moslimorganisaties lopen voorop in het bevorderen van emancipatie, belangenbehartiging, participatie enzovoorts. Het is nu eenmaal zo dat weinig mensen in hun eentje, zonder ondersteuning, aan het emanciperen slaan of politiek actief worden. Ik ben er dus, afhankelijk van werkwijze en doelstelling, zeer voor om moslimorganisaties te ondersteunen, en net als andere burgerinitiatieven te subsidieren.

  6. Hoi Boudine. Ik vind het heerlijk om je reactie te lezen, deze staat haaks op vele reacties die ik de laatste dagen aantref op dit log,, en die alleen maar beschuldigen. Ik ben het niet met je eens, maar dat doet er niet toe, ik kan wat met jouw reactie. En ik voel me ook gelijk gemotiveerd om jouw iets te schrijven.Ik moet je eerst zeggen dat ik niet in nederland woon. Ik werk in een palestijns dorp bij een arabische vrouwenorganisatie. De meeste zijn Moslims, maar ook christenen.
    Als ik zie wat hier speelt, en waar vrouwen me te maken hebben, denk ik wel eens, hier is men waar wij Nederlandse vrouwen 35 jaar geleden in nederland waren. Eigen beslissingen maken, meer onderwijs voor vrouwen, meer economische mogelijkheden, het bespreekbaar maken van mishandeling , waaronder ook eerwraak etc. het bespreekbaar maken van (te)jong trouwen, kortom , omtzettend veel issues. Maar in de jaren dat ik hier woon en werk, is er hier al zoveel veranderd ten goede, voor vrouwen. We zijn er nog lang niet, maar ook nederlandse vrouwen zijn er nog lang niet, ik denk dat vrouwenstrijd een altijddurende strijd is. Ik lees uit jouw commentaar dat je eigenlijk helemaal deze strijd niet meer aanwil. ‘we waren er toch al”. maar de realiteit is dat er een groep in Nederland bij gekomen is die niet mee hebben gedaan aan deze strijd 35 jaar geleden.Ik denk dat de strijd van allochtone/moslim vrouwen in nederland een vervolg is van de feministische strijd die plaats gehad heeft in nederland jaren geleden. En we helpen deze vrouwen niet door hun religie en hun keuzes af te doen als achterlijk, agressief, onderdrukkend etc. (zie o.a. Tania). Binnen mijn werk met de vrouwen hier zie ik zoveel dappere vrouwen die verdomd goed weten wat er aan de hand is, maar die binnen hun cultuur, godsdienst veranderingen aan willen brengen.Want dat is wat men kent, en waar men mee verder moet in het leven. En er zijn binnen deze cultuur ontzettend veel mooie dingen waar wij nederlanders veel van kunnen leren, geloof me. ook ik ben van huis uit katholiek, maar moest daar op een gegeven moment niets meer hebben, om de redenen die jij beschrijft. vrouwonvriendelijk etc. maar ik kan me niet losmaken van mijn katholieke cultuur, dat zit in me, (het vieren van kerstmis, ontroerd raken als ik een mooi kerklied hoort etc, bidden in tijden van nood, daar betrapte ik me pas geleden op)zo denk ik ook niet dat je van moslims mag verwachten dat ze dit helemaal achter zich laten, dat is onmogelijk.Maar zoals ik niets van het katholieke instituut moet hebben, voel ik me ook niet aangesproken door de islam. daarbij benadruk ik dat ik geen moeite heb met moslims, met de mensen zelf, want dat zie ik als heel anders. over het hebben van gelijke rechten binnen de islam, jawel, dat is wel mogelijk. Wij hebben hier lezingen door vrouwelijke imams, dit doen we om vrouwen de mogelijkheid te geven om beter te begrijpen wat de koran zegt over vrouwenen vrouwenrechten. Soms staat de interpretatie van de koran haaks op die van de mannelijke imams. Ik heb ook geleerd dat de koran zeker een soort bescherming is voor vrouwen en vrouwenrechten, en dat die helemaal niet zo strikt is, zoals in het westen gedacht wordt.
    Even iets over geweld door radicale moslims. Boudine, ik werkte in de jaren 80 in een blijf van mijn lijf huis, en liep mee in veschillende demonstraties voor vrouwenrechten, en ik heb daarbij heel wat geweld gezien van christelijke mannen. geweld is universeel. Nogmaals, door moslim vrouwen af te wijzen, of hun religie af te wijzen, help je ze niet. Wel door te luisteren en ze de kans te geven, (of anders nemen ze die wel, daar ben ik niet zo bang voor)om hun strijd op hun eigen manier te voeren. Ook diegene in nederland, ik zie hier ontzettend veel voorbeelden van dappere moslim vrouwen die echt niet dom zijn, en echt weten wat ze willen.Die ook mijn ideeen accepteren. E mij niet afwijzen. Sta er open voor.

  7. Ik vind het erg kortzichtig om te denken dat moslims opgroeien in enclaves en dan al helemaal omdat zij dat zelf willen. Ik denk dat mensen die dingen gemeen hebben elkaar inderdaad sneller opzoeken vanwege de overeenkomsten, maar mijn ervaring is dat dat niet het enige is. Ik ben Nederlandse en zou vanuit die gedachte dus meer met Nederlanders moeten hebben dan met mensen met een andere achtergrond. Maar als verschillende Nederlanders mij in de supermarkt keer op keer dezelfde dingen bijna schreeuwend uitleggen omdat ze denken dat ik geen Nederlands versta of mij meerdere malen afsnauwen en ronduit onaardig bejegenen, is het dan raar dat ik er met mijn bedekte hoofd de volgende keer voor kies bij een getinte dame in de rij te gaan staan? Of werk ik dan mee aan de getto-vorming en de achterstelling?

  8. Je hebt het over een belangrijk punt, Amna. Er wordt zo vaak gezegd dat ‘die moslims’ liever bij elkaar hokken dat helemaal buiten beeld blijft dat ‘we’ (autochtonen) er zelf aan bijdragen dat groepen bij elkaar worden gedreven. Ik moet zeggen dat ik me als autochtoon en ook nog niet-moslim ook een stuk prettiger voel in een lekker gemengd en gekleurd gezelschap dan tussen de Nederlanders die ik rottige dingen over moslims hoor zeggen.

  9. Laten de moslima’s eerst de onderdrukkende cult in hun moskeetjes eens aanpakken. Hetzelfde advies geldt wat mij betreft voor de joodse gemeenschap. Zolang vrouwen ( gelovig, moslim, christelijk of anderszins) zich in hun gebedshuizen schikken in hun ongelijke behandeling (opgelegde discriminatie/achterstelling) en zich als tweede sexe zich vanzelfsprekend ondergeschikt maken door ‘achter de man’ of ‘aparte huizen’ aan hun repose en rituelen te mogen beginnen, hoe moet dat dan in de rauwe werkelijkheid.
    Die dubbele loyaliteiten zijn zo hypocriet en pleidooien voor meer tolerantie en ‘respekt’ vanuit de sp top voor dergerlijke infantiele gewoontegebruiken is contra -produktief voor vrouwen in het algemeen en gelovigen in het bijzonder en moet ten stelligste ‘gedist’ worden.
    Wil men meer democratiseren en emanciperen betrek daar dan overigens alle vrouwen (bijstandsmoeders, tienermoeders, de carierevrouw, de singles, de huisvrouw etc.) bij want dat maakt een front tegen ‘het patriarchaat’ en de machocultuur. Alsof moslima’s de laatste der mohikanen zijn voor wie een inhaalslag georganiseerd moet worden. Wat denkt u over de maatschappelijke positie van het wereldse, heidense arbeidersgezin zonder bijbel of koran op tafel ? Is dat opeens ‘bijkomende schade’ en mag aansluiten achter in de rij..strax weer, eerst de islam op gelijke hoogte brengen met de rest van de wereld. Dat is nu net de contra-productiviteit die op ‘repressieve tolerantie’ lijkt en waarin een groot risico besloten ligt op hernieuwde achterstelling en een ongezond klimaat van klassendiscriminatie binnen de partij zelf. Kortom, religieuze kwesties verdelen en verscheuren kennelijk altijd, al die religieuze bronnen borrelen sulf en zwavel en vergiftigen.

    Maar het is ook een praktisch vraagstuk, wat krijgt de prioriteit
    Zoals in alles, kan solidariteitsstrijd een bijdrage leveren, ieder weet dat, maar laat daarin dan geen hierarchie, geen meer of minder, sexe zusofzo toe. Het gaat om klassenstrijd, geen aparte vrouwenstrijd. En zoals de geschiedenis leert, klassenstrijd doe je samen, in eenheid en als stootblok tegen die burgerlijke orde die corrumpeert, het volk banaliseert en infantiliseert. Me dunkt dat ‘de’ moslimaklasse niet bestaat, de arbeidersklasse al eeuwen. Of ze sluiten bij, of kiezen voor de politieke klassevijand.
    De islam discussie is een paard van troje in de sp en stelt mij teleur.
    De aandacht die de sp top hieraan besteed is recht onevenredig met de belangenstrijd voor meer democratie, vrede en een nieuwe aarde.

    Ik kan heel ver meegaan met de opmerkingen die Paul hierboven plaatst. Laten we ons op de zaak zelf concentreren, het materieel recht en democratische eisen en strijd voor de belangen en verlangens ( oorlog en assimilatie eisen van de burgerij is tegengesteld aan het recht op vrede en vooruitgang van de arbeider) van een geemancipeerde mondige en vrije werkende klasse.

  10. Wat heerlijk, Peter. Een echte ouderwetse socialistische man die de dames komt vertellen dat de klassenstrijd voorgaat. Ik kwam de laatste echte zo’n dertig jaar geleden tegen. Dat was de tijd dat we twee affiches hadden, een met ‘geen socialisme zonder feminisme’ en een met ‘geen feminisme zonder socialisme’ Hadden de kameraden natuurlijk alleen de laatste opgehangen, want wij moesten hun wel nodig hebben maar zij ons natuurlijk niet. Die slogan, klassenstrijd doe je samen, betekende toen ook al samen met hun, de mannen die het allemaal het beste wisten, zij natuurlijk niet met ons. Sindsdien is er geen linkse partij meer overgebleven die niet op zijn minst na heeft gedacht over vrouwen.
    Zonder gekheid, Peter. De SP heeft er bewust voor gekozen niet langer een arbeideristische splinter te blijven. Het gaat nu om alle mensen aan de onderkant van de maatschappij. Dus ook migranten. En dus ook als die migranten gediscrimineerd worden op hun religie. Nog afgezien van het feit dat een groot deel van de migranten ook nog arbeiders zijn. We zouden wat mij betreft als socialisten geen knip voor de neus waard zijn als we die mensen lieten zitten.
    Je praat er ook over, ook nog net als vroeger, alsof we in concurrentie zijn. Of arbeiders, of vrouwen, of migranten. In werkelijkheid zijn we allang een brede partij waarin mensen op verschillende manieren aangesproken worden, als buurtbewoner, als oudere, als iemand met een handicap of in een uitkering. En uiteraard blijven we daarbij als socialist uitgaan van een klassenanalyse, al heet dat zelden meer zo. Of wou jij weer terug naar vroeger?
    PS, die opmerkingen over vrouwen in hun moskeetjes laat ik maar even buiten beschouwing, die zijn echt te ver beneden peil.

  11. @paul vd drift (4): Ik verbaas mij steeds weer over het gebrek aan historisch perspectief en kennis. De apartheid was een zeer specifiek beleid ingevoerd in Zuid Afrika onder “hollanderseun” Hendrik Verwoerd (hij was in Amsterdam geboren en emigreerde met zijn ouders naar Zuid Afrika). Kern van de apartheid was het opzetten van “onafhankelijke zwarte thuislanden” of Bantustans. Het is ronduit belachelijk om te roepen dat linkse cabinetten een apartheidsbeleid voerden.

  12. “In Nederland is meer dan de helft van de autochtone bevolking bang voor islamieten, en driekwart van hen kent geen moslim persoonlijk.”

    Je kunt dit ook omdraaien. Hoe vaak maak ik niet mee dat de moslims die ik ken over ‘de joden’ beginnen, over ‘Nederlanders zonder religie’ die per definitie geen goed van kwaad kunnen onderscheiden etc. Het zou voor moslims ook heel goed zijn eens met joden, christenen, humanisten en atheïsten te praten. Dat moet wel op ‘neutraal’ terrein. Het heeft geen zin ze eens in de kerk uit te nodigen, want ze gaan ervan uit dat er dan direct bekeringspogingen zullen worden ondernomen, nog afgezien van de gedachte dat het verboden is om een gebedshuis van een andere religie te betreden, laat staan deel te nemen aan een religieuze viering.

  13. Anja, je schrijft: “…..maar ik vind dat het nu al te ver gaat hoe we in Nederland met een aanwijsbare minderheid van anders-gelovigen omgaan.”
    Daarmee ben ik het hartroerend eens. Want alles verschuift telkens een beetje. Beetje bij beetje. Een echte salamitaktiek van rechts. En voordat we het weten, wordt in Nederland een aparte behandeling van anders levende en anders eruitziende mensen “gewoon” gevonden. En blijkt “Apartheid” toch niet toevallig een Nederlands woord te zijn.
    Vroeger was er zo’n fraaie poster: eerst haalden ze die-en-die weg, toen haalden ze die-en-die weg, enz. (zwarten, homo’s, enz.). Tenslotte bleven we alleen zelf nog over om weggehaald te worden. Zoiets. Hoe actueel!

    @ Boudine Berkenbosch (2):

    Citaat: “Het discrimineren van allochtonen is volgens mij daarom een zaak die losstaat van de Islam.”
    Dat is niet helemaal juist. Weliswaar vormen de moslims maar een deel van alle allochtonen. Maar de disriminatie van allochtonen heeft juist een enorme opleving gekregen door het verdacht maken en aanvallen van alles wat met de Islam te maken heeft de laatste jaren. Ook niet-moslims zijn daarvan de dupe.
    Als je je alleen op Koran-teksten baseert bij de beoordeling van de vrouwonvriendelijkheid van de Islam, ben je eenzijdig en niet realistisch bezig. Bij het Christendom kom je met een dergelijke aanpak niet beter uit. Dus dat is een volstrekt onvoldoende basis voor een goede beoordeling.

    @ Peter (9):

    Het zou helpen als je je wat meer zou verdiepen in de concrete alledaagse werkelijkheid van islamitische en andere vrouwen, en de strijd die zij voeren. Want zij schikken zich “in hun gebedshuizen” helemaal niet in ongelijke behandeling, evenmin als ze “zich als tweede sexe vanzelfsprekend ondergeschikt maken”.
    Als je dit alles beter onderzoekt zou je dit soort algemene rimram niet uitslaan. En loze kreten uitslaan als “pleidooien voor meer tolerantie en ‘respekt’ vanuit de sp top voor dergelijke infantiele gewoontegebruiken”.
    Je zou met een meer serieuze benadering kunnen gaan inzien hoe essentieel in dit tijdsgewricht juist ook de verhoudingen tussen autochtonen en allochtonen, moslims en niet-moslims zijn. Door deze strijd voor emancipatie wordt “het wereldse, heidense arbeidersgezin zonder bijbel of koran op tafel” helemaal niet benadeeld, integendeel. Je hebt nogal een rijke fantasie. Als ergens een belangrijk aangrijpingspunt kan worden gevonden om de loop van de geschiedenis ten goede om te buigen, voor álle achtergestelde groepen, dan is het wel hier. Jouw benadering is contra-productief voor een ontwikkeling naar betere sociale verhoudingen. Ook vrouwenstrijd is een belangrijk element in de meer algemene “klassenstrijd”. En staat daar dus niet haaks op, zoals jij suggereert. Maar ja, je moet wel WILLEN open staan voor andere dan jou bekende feiten en nieuwe ontwikkelingen, wel WILLEN nuanceren, en wel solidair WILLEN zijn…..

  14. Ik ben ook een beetje teleurgesteld in de SP Paul, maar om tegenovergestelde reden: ik zou graag een sterk(er) teggengeluid willen horen tegen het als inhoudelijke kritiek vermomde racisme – en al haar grijstinten. Anja geefdt dat tegengeluid, verschillende afdelingen (ik noem Rotterdam, maar er zijn er meer) ook, maar ‘het landelijk’ blijft mij iets te stil.

    Voorbeeldje: Ik las vandaag in de krant over een mogelijk ‘burkaverbod’ op sommige plaatsen en in sommige situaties. (Voor de duidelijkheid: 1. Iedereen moet kunen dragen wat hij of zij wil. 2. Persoonlijk ben ik geen fan van gezichtsbedekking, mimiek is zo belangrijk in de communicatie)

    Maar: Ik heb nog nooit een burka gezien in Nederland, en hooguit een enkele niqaab. Warom moet daar dan zondig beleid op gemaakt worden? Pure symboolpolitiek van minister Verdonk. Een signaal dat ze het de moslims in Nederland zo moeilijk mogelijk zal maken. Spierballen rollen.

    Dergelijke prikken deelt ze keer op keer uit, en van linkerzijde komt daar naar mijn menig veel te weinig tegengas op. Ook al gaat het om een proefballonnetje en komt zo’n verbod er waarschijnlijk niet, links, de SP incluis, zou hier veel luider opmoeten reageren.

  15. Ik heb nog eens zitten nadenken over de grijswaarden onder ‘racisten’. Het is makkelijk voor mensen om anderen op een hoop te gooien (Dé moslims), maar ik moet bekennen dat ik dat ook deed met ‘dé racisten’: foute, boosaardige en domme lieden. Zo zie ik racisten eigenlijk het liefst. Dat is tenminste duidelijk. Hokjesdenken.

    Ik kon maar moelijk uit de voeten met de grijswaarden. Tot ik mijn vriend ontmoette en daarmee zijn grootvader. Ik schreef geloof ik al eerder over hem in een commentaar. Opa is een stoere Franse bergman uit de Jura. Komt hoogst zelden in aanraking met moslims, of zwarte mensen, daar op zijn berg, maar meent toch dat zij de bijl aan de wortel van La Républiqe zijn. Hij stemt Le Pen.

    Tegelijkertijd heeft hij mij (Hollands en even blond als Anja, oké)heel hartelijk welkom geheten in de familie, mij in het begin geholpen met de taal, en na de dood van mijn vader kwam er een meelevende brief. Lieve, zachte, belangstellende man die oprecht houdt van zijn familie. Ho! Dit klopt even niet met mijn beeld van de Janmaat-maat en wat dies meer zij. Ik vroeg me af hoe zijn houding zou zijn geweest wanneer ik zwart was.

    Hetzelfde, wellicht na een zeker aarzeling, weet ik sinds afgelopen kerst zeker. Mijn schoonzusje had voor het kerstdiner haar Turkse vriendinnetje uitgenodigd. Niet gehoofddoekt, maar evenmin varkensvlees. ‘Nee, dank u opa geen ham voor mij, ik ben moslima.’ Hij vond haar allercharmantst. Ook hij gaat voor optie A, Azli is een uitzondering. Met de gebruikelijke twee zoenen nam hij later op de avond afscheid van haar.

    Nog nooit heb ik zulke gemengde gevoelens bij iemand gehad. “Hoe kan iemand met een goed hart, er zulke verwerpelijke denkbeelden op nahouden?” dacht ik. Ik ben dol op opa, maar verafschuw de kant in hem die alle buitenlanders – met uitzondering van Azli – veroordeelt. Ik begrijp dat hij bang is voor wat hij niet kent (moslims), maar waarvan hij de uitwassen (extemisme)op televisie ziet. Zijn angstbeeld wordt te weinig gecorrigeerd. Natuurlijk probeer ik dat beetje bij beetje in hem te veranderen. Met respect voor de man, maar in géén geval voor zijn mening.

  16. Hallo Salima, mijn geduld is niet eindeloos hoor. Soms vind ik het de moeite waard om het toch nog te proberen, soms is het ook een goede oefening om een goed antwoord te formuleren en hoop ik dat andere mensen daar ook wat aan hebben. Maar ook bij deze discussie, waarbij ik meer dan anders ook de negatieve reacties heb doorgelaten (al was het maar omdat ze vaak precies illustreren wat ik zeg) ga ik er nu toe over om dezelfde mensen die maar door blijven gaan in de trant van – en toch is de islam achterlijk niet verder te plaatsen. Het is op een gegeven ogenblik echt genoeg geweest.
    Helaas, ik heb vroeger gedacht dat mensen die zich bewust waren van een vorm van onderdrukking ook gevoeliger zouden zijn voor andere. Maar feminisme is geen garantie tegen een neerbuigende blik naar moslimvrouwen of moslims in het algemeen, of migranten, net zo min als socialisme dat is, dat weten we inmiddels. Er is dus nog veel werk aan de winkel.

  17. Mooi verhaal Christine,

    Zo’n zelfde gevoel heb ik bij mensen als Hirsi Ali, Afshin Ellian en Paul Cliteur. Hele vriendelijke mensen, stuk voor stuk echt sympathiek, maar sommige van hun denkbeelden vind ik echt verwerpelijk of op zijn zachtst gezegd ongenuanceerd. De kunst is om mensen in hun waarde te laten, hun acties of uitspraken af te keuren of te nuanceren, en ze daarop aan te spreken of de discussie aan te gaan. Datzelfde doe ik bij vrienden en familieleden die er andere standpunten op nahouden dan ik. Dat kunnen mensen zijn die rare dingen denken over moslims, maar ook moslims die rare dingen denken over andere groepen. Ik had zelf vroeger ook best ongenuanceerde ideeën, maar ik heb mijn standpunt echt niet bijgesteld omdat iemand me uitschold voor racist of moordenaar (in het geval van vegetarisme).

    Er zijn natuurlijk ook uitzonderingen. Leon de Winter vond ik een lompe hork, dat maakt het wel een stuk makkelijker. 😀 Of moeilijker om zelf genuanceerd te blijven. 😉

  18. Oh. Zo gaat dat dus hier. Inhoudelijk niet meer reageren en onwelgevallige meningen niet langer ‘doorlaten’. Helemaal in de geest van Voltaire.

    Zo begon Adolf ook. Een van je posters suggereerde al zoiets daarbij niet doorhebbend dat het op de methoden van Anja slaat. Een gevaarlijk mens.

  19. Dat was het wel, Michiel. Hartelijk dank voor je bijdragen tot hier toe. Je herhaalde mededeling dat de islam achterlijk is kun je voortaan kwijt op je eigen website en de websites die dol zijn op dat soort oordelen. Je hebt hier de ruimte gehad om jouw opvattingen in te brengen en in discussie te gaan, ook met mensen die er anders over denken dan jij. Maar zoals dat helaas wel vaker gebeurt overschrijdt ook jij de grenzen van wat ik op mijn weblog tolereer.

  20. @Hendrik Jan:
    Ik weet dat je gelijk hebt over het feit dat dit soort dingen twee kanten op (zouden moeten) werken. Maar het willen van contact zorgt er niet voor dat dat contact er ook komt. En als het er komt komt het er alleen met mensen die toch al niet al te negatief tegenover ‘de ander’ stonden. Het is mij in ieder geval niet gelukt om mijn vorige buren op de koffie te krijgen of om hun kinderen normaal tegen de mijne te laten doen. Ik ben nu verhuisd en de contacten zijn hier wel goed: omdat beide partijen dat willen.

  21. Hoi Anja,

    Ik wil even zeggen dat ik het heel goed van je vind dat je toch telkens weer uitleg geeft. Ik heb gisteren een lezing gevolgd van Mevr Thomassen, ze is momenteel rechter bij de Hoge Raad en ze is ook lid geweest bij het europese hof voor de rechten van de mens. Van wat ik zag is het een vrouw die haar vak goed verstaat en open staat voor ideeen van de doorsnee student-jongere. Ze heeft iets gezegd dat mij bij is gebleven. Iemand uit het publiek vroeg haar wat ze vond van het gebruik van ‘dissenting opinion’, waar de rechters die t oneens waren met t besluit toch hun woordje kunnen doen, iets wat in Nederland niet gebeurt. Zijzelf was een grote voorstander van het gebruik van dissenting opinion, ze noemde een paar redenen hiervoor en een ervan luidde als volgt: ‘ Verandering, het grensverleggend werken, gaat altijd via de minderheid en niet via de meerderheid, daarom is het goed om ook rechters die een andere mening hebben aan het woord te laten’.
    Ik moest gelijk aan jou denken, het is dus toch niet zinloos om telkens weer dingen uit te leggen, het heeft zeker wel zin.

    groetjes,

  22. Het is heus niet zo dat ik alleen in een verdorde, verarmde klassestrijd alle heil en zegen verwacht of de isolatie zoek. Ik vind dat de sp als arbeiderspartij met voor mij begrijpelijke en hier en daar uitstekende ‘ideologische’ standpunten zich stevig profileert. Anti- militarisme en anti-machocultuur is een van de belangrijkste motivaties om (contribuerend, in de regel passief, soms demonsterend) lid te zijn en sta wel degelijk open voor vernieuwing, ook in de marxistische analyse, de historie, de klassepositie en de assimilatieproblematiek, de arbeidsmarkt, het onderwijs, het gezins en familieleven en veracht de passieve onderschikking aan de maatschappelijke politieke marktontwikkeling en stel er ‘dialectiek’ of probeer dat als een anti-these/ methode tegenover te stellen, graag goed onderbouwd zelfs maar voel me lang niet bedreven of capabel genoeg. Maar ik heb mijn leven en een vergangelijk bestaan.

    En ook dat denken is ‘post-modern’, neo-marxistisch geworden. Het is de ’these’ die de anti-these als stiefkind in zich meedraagt, opponenten, antagonismen, paradigma’s, attitude, mentaliteit,levenshouding, idealisme, geesteshouding ,toe maar. Bestuderen, abstrakt en intellectualiseren maken maar vanuit de ervaring, de praktijk leren we niks.

    ‘Alle verandering’ heet in theorie altijd een sprong vooruit te zijn, men zegt ‘ alles wat gebeurd is altijd ok want het is vooruitgang’ en verkoopt zich als , ‘eeuwig en onbezield, een natuurproces ‘geen stilstand of achteruitgang’, ‘unstoppable’ maar paradoxaal genoeg laat de economische en sociale materiele tastbare, mathematische en calculeerbare praktijk een heel andere werkelijkheid zien, merken en proeven. Het voelt wrang en ziek.

    Tis meer extremisme van de behoudzucht,onmacht,de maskering van behoud van het massieve falen, dezelfde receptuur waar de maatschappij zichzelf aan opbrand en al wat menszijn mooi maakt vernietigd omwille van ‘economische groei, expansie, exponentie’ , meer van hetzelfde zielloos, onpersoonlijk gemaakt kapitalisme van de vrije concurrentie (evolutie of schepping) en wapengekletter (macht=vrede) om een welstand en de gestage groei van het welvaartnivo en een brede reeks aan privileges voor steeds meer smallere elitaire bovenlagen, de industriele burgerij, reclame , commercie, de intellectuele bovenklasse en media, politici uit de grote, brede middenpartijen, de geestelijkheid en de ‘onaantastbare’ dynastieke monarchieen te handhaven en hun kassa’s en oorlogen te financieren en zich gewetenloos te verrijken. Verarming en verschraling in denken, de banalisering en infantilisering, meer pijn en lasten in het werken is het loon voor een overgroot deel van de loonwerkers, de inactieven, de onderlaag, de onderbouw, de stutpalen van de verticale, hierarchische heerserscultuur. De happy few dominantie. En wat daar aan, voor en tegen te doen, die metaphysische realiteit.

    De wereld is een dynamisch terrein waarop zonder grootschalige verandering en vernieuwing in de mens zelf, in zijn hart en wezen de toekomst hem achter in de nek vastgrijpt, achtervolgd en steeds verder in de eigen stront laat zinken, als een onzindelijk puppy ,zich laat afbotten door burgerlijk ideologische doctrines en de opgelegde, aangeleerde waarden die hol en vals blijken omdat bvb. vrede op hetzelfde neerkomt als oorlog voeren. Mijn kritiek geldt eigenlijk het gemakzuchtige conformisme, de koestering , de zelfgenoegzaamheid en illusoire en irrationele gevoelswereld en de tyrannieke wereld van de grote religieuze huizen. Het is die tyrannie die erom smeekt zich van zichzelf te bevrijden, te sterven in de schoonheid van het falen bij gebrek aan antwoorden op het moderne bestaan, aan echte antwoorden en werkelijke tastbare, merkbare vooruitgang. Ik denk niet dat een ‘koranisering’ van het openbaar leven, het onderwijs, de arbeidsmarkt, in de politieke macht, de belasting, de grondwet etc. gebaat is bij een overdosis aan gebrek aan zelfkritiek in alle partijen( dan stokt de dialoog) en het verdomde verheven superioriteitsdenken wat ik vaak ervaar in contact met ‘gelovigen’ van elk ‘huis’, leer of scheppingsdoctrine’ is me een n doorn in het oog.. De islam bescheiden en innemend ? Pardon?
    Gisteren nieuwsberichten over tjetsenen, rebellen en russen, doden, verdriet, om die geloofsstrijd en veroorzaakt bij mij opleving van het trauma wat ik al zo lang ervaar.

    Ik heb daar soms grote moeite mee, in de dialoog staan, ik voel me onmiddelijk gedegradeerd en gekleineerd tot domme minkukel zonder intelligentie, zonder denken of gewetensfuncties, een verwerperlijk beest, een varken.
    Dat maakt het voor mij bijzonder moeilijk praten over zaken die geobjectiveerd moeten worden, die weliswaar abstract zijn maar simpelweg maatschappelijk en materieel, aards en wereldlijk naar aard en wezen zijn. Niks bovennatuurlijke waarheid, hel, hemel, paradijs of eeuwige verdoemenis. Het is globalisme, onderdrukking en ‘viriele’ wapenmacht en ellebogengedoe tussen staten en multi-nationale onbeheersbare giganten in het systeem van de vrije concurrentie waar de machtige religie een onderdeel van is, als ‘zieltjesmarkt’ en de indoctrine voor rekening neemt.. ze is wervend, hypnotiserend en in historische retrospekt een paradoxale waarheid van de cultuur. Men is eerst mens, dan god en duivel, hel en hemel, wij evolueren en scheppen niet op bovennauurlijke wijze, de bovennatuur legt niets op, die is er niet, wij ontwikkelen en bouwen en vernietigen. Alleen mogen we de mens daarin niet leren kennen, onze doodsdrift is te verachten, de Thanatos overal om ons heen een lachtertje, een neimandalletje , nee dan is het plots goddelijk ingrijpen en dermate boven alle kritiek verheven en verscholen voor de mens dat het de kern van alle vooruitgang zelf is, het allemaal gewoon zo hoort en we niet zo moeten zeuren en doorwerken. Ik heb verschrikkelijke moeite met een geinstitutioneerde overheersing waarvoor ik, om mijn eigen hachie te redden, om enigzins te overleven over moet zwijgen. Ik probeer mijn integriteit niet te grabbel te gooien of me door (volks)vijandige doctrines tot dader en slachtoffer, tot brand en smeekoffer, tot soldaat of generaal te laten reduceren en relativeren, te kleineren, te vernederen als object/ als mens, man en werker.

  23. Dank je wel voor je serieuze antwoord, Peter. Ik ben blij dat je mijn opmerkingen niet meteen terzijde schoof en er echt op ingaat.
    Waar ik in jouw verhaal op blijf haken, is deze passage:
    “Ik heb daar soms grote moeite mee, in de dialoog staan, ik voel me onmiddelijk gedegradeerd en gekleineerd tot domme minkukel zonder intelligentie, zonder denken of gewetensfuncties, een verwerperlijk beest, een varken.”

    Er is dus kennelijk iets met jou gebeurt, ik neem aan dat je ervaringen hebt meegemaakt waarin je gekleineerd bent, en je bent eerlijk genoeg om dat te vertellen. Want je bent intelligent, dat blijkt. Dus dat mensen de macht hebben je een minkukel te laten voelen komt van vroeger. Als ik met je zou werken, zoals ik dat vroeger deed in groepen, in een vertrouwelijke omgeving, met de verzekering dat ik als begeleidster er absoluut zorg zou dragen dat niemand de kans zou krijgen om je opnieuw te kleineren, dan zou ik je uitnodigen om ons te vertellen wat jij hebt meegemaakt. Misschien was dat discriminatie op klasse, want daar hebben we het bijna nooit meer over, maar dat bestaat. Zoals veel van onze politieke keuzes gevormd zijn door onze eigen ervaringen, dat wat we aan den lijve hebben meegemaakt.

    Ik weet dus niet wat jouw verhaal is, en een weblog, waar het ondanks al mijn pogingen om er voor te zorgen dat mensen elkaar niet afzeiken ook als ze met elkaar van mening verschillen,is niet een veilige omgeving om daar op in te gaan. Maar mijn hypothese, gebaseerd op een zekere ervaring, is dat wanneer jij erkenning zou krijgen voor de onderdrukking die jij hebt meegemaakt, je meer open zou staan voor de discriminatie van anderen, zoals op dit moment van moslims, en dat niet zou zien als een ‘afleiding van de ware strijd’, maar als de mogelijkheid om bondgenootschappen te sluiten – en ook moslims op te nemen in de socialistische strijd voor een rechtvaardiger samenleving.

    Nou, dit klinkt bijna als een kerstboodschap, maar ik meen het.

  24. @ Peter (25):

    Veel herken ik van wat je schrijft.

    Met een geloofsstrijd is niemand gediend. Wel belangrijk is het, te respecteren dat heel veel mensen een bepaald geloof aanhangen, dat voor hen heel belangrijk in hun leven is. Als je zelf niet gelovig bent hoef je het geloof van anderen niet te vuur en te zwaard te bestrijden. Evenmin als een bepaalde groep gelovigen anders-gelovigen op die manier zouden moeten bestrijden.

    Waar het alijd op aankomt is niet zozeer: “welk geloof hang je al of niet aan?”, maar: “wat doe je met je geloofsovertuiging in de praktijk van het maatschappelijke leven?” Niet: “wat pretendeer je te zijn en te doen?”, maar wel: “wat doe je feitelijk?” Dan blijkt dat een deel van de gelovigen en een deel van de niet-gelovigen heel goed samen kunnen werken in hun strijd tegen onderdrukking, uitbuiting, discriminatie, racisme, enz.! Gewoon omdat ze dezelfde soort consequenties trekken uit hun overtuigingen.

    Mij viel, net als Anja, jow passage erg op over zich gedegradeerd en gekleineerd voelen tot een minkukel zonder intelligentie. Naar mijn overtuiging wil niemand zoiets hier doen; zelf heb ik in nr. 15 dat ook niet willen doen. Wat ik wel bedoelde te zeggen, is: jouw benadering in nr. 9 is naar mijn mening niet vruchtbaar.

    Je zegt nu: “ik probeer mijn integriteit niet te grabbel te gooien.” Een uitstekend uitgangspunt. Houden zo!

  25. #13 Charles, Noem jij de apartheidwall soms veiligheidshek?
    Zwangheimat of tuislanden zijn gewoon Ansiedlungsrayons
    Die Hendrik had uit de geschiedenisboekjes het besluit van Hare imperiale majesteit Tzarina Katharina de Grote goed onthouden.

    De term apartheid komt nu in het moslimfeminisme voor. Kijk maar op de website van de Egyptische Naawadi, ofzo, onlangs in de Balie. Zie verslag elders op dit blog.
    Apartheid is alleen niet borden met “Slegs voor blanke” op het strand, geen Outspan fruit eten en toneelstukken over het leven van Steve Biko op de middelbare school in 1977 opvoeren.

    Apartheid is je zwarte vriendin na een flinke klauterpartij liefkoozend per ongeluk aapje noemen waarop zij met een “hou je racistische opmerkingen maar voor je” uit je armen het bed uitvliegt. Omdat ze daarvoor op school werd uitgescholden.

  26. Mevr Meulenbelt vond het een prettig stuk om te lezen maar één vraag wil ik graag stellen in deze.
    Gaan de problemen met multiculturalisme en rascisme niet wat verder dan het stigmatiserende gedrag van autochtonen naar allochtonen en dan met name moslims?

  27. De problemen gaan absoluut verder, Jeroen, maar ik heb het hier nu over het stigmatiserende gedrag van autochtonen, dat, zie ook de reacties, nog veel te weinig wordt onderkend. Dat is dus het thema van deze serie.

  28. @Paul (18): Paul, als Zuid-Afrikaan, en iemand die de apartheid meegemaakt heb, zie ik dat anders. Als men alle vormen van racisme “apartheid” noemt wordt de betekenis van het woord afgezwakt. (Net als de woorden “shoa” of “holocaust” niet overal voor gebruikt zouden moeten worden.)

    Segregatie bestond in Zuid-Afrika natuurlijk ook voor de invoering van de apartheid. De apartheid ging veel verder omdat een stelsel van wetten en maatregelen ingevoerd werden om de bevoorrechte positie van de blanken te waarborgen. De bedoeling was dat Zuid-Afrika uiteindelijk een “blank land” zou worden doordat de zwarte bevolking staatsburgers van de “onafhankelijke thuislanden” zouden worden. Verder werden alle Zuid-Afrikanen in verschillende “rassen” ingedeeld, zware straffen werden gesteld op sexuele relaties tussen mensen van verschillende rassen en er werd een systeem van “bantoe-onderwys” ingevoerd dat vooral bedoeld was om zwarten “op geen ideeën” te brengen. Schoolplicht voor zwarte kinderen was er niet.

    Tot welke uitersten de apartheidsregime in staat was om de blanke “baasskap” te verdedigen blijkt uit de ontwikkeling en productie van atoomwapens (samen met Israël) en dat de regering van PW Botha opdracht gaf aan biologische wapen deskundige Wouter Basson om een bacterium te ontwikkelen dat alleen mensen met een donkere huid zou doden.

    Hendrik Verwoerd, de “architecht van de apartheid” was een grote bewonderaar van Adolf Hitler. Hij studeerde in Nazi-Duitsland onder Dr. Eugen Fischer in Berlijn. Fischer had zijn theoriën over “rassenhygiëne” in een boek uiteengezet dat een inspiratiebron was voor Hitler bij het schrijven van “Mein Kampf”. Ik denk dat men eerder daar de kiem van Verwoerd’s ideeën moet zoeken dan bij Katherine de Grote.

    Nu ben ik behoorlijk off-topic, maar het is wel interessant dat Verwoerd zijn racistische voorstellen wist te “verkopen” op zo een manier dat men haast moest geloven dat de zwarte bevolking daarmee blij moesten zijn. Een strategie waarvoor men altijd nog moet waken als het om dit soort vraagstukken gaat.

    Ik vind wel dat de vergelijking tussen de apartheid in Zuid Afrika en de huidige situatie in Israël wel voor een groot deel opgaat. Iets wat voormaalige antiapartheidsstrijders als Desmond Tutu en Ronnie Kasrils al opgemerkt hebben. Dus van mij mag je van een “apartheidsmuur” spreken.

    Of “je zwarte vriendin een aap noemen” ook “apartheid” is laat ik aan de lezer over. Als voorbeeld vind ik het een beetje raar.

  29. Beste Anja,

    Ik stuitte op je columm op notabene het Pim-Fortuyn forum. Normaal lees ik over al die ellenlange betogen heen maar toen ik toch begon met het te lezen dacht ik: ‘He, hoe komt dit hier terecht?” Het bleek door een van de forumdeelnemers daar geplaatst te zijn waarschijnlijk in de hoop dat het afgebrand zou worden. Op het moment dat ik dit schrijf is er slechts één reactie op gekomen die bovendien in de verste verte niet inhoudelijk is.
    Maar goed, de plaatser was zo vriendelijk om er de link naar deze plek te zetten dus zodoende kwam ik hier terecht.

    Ik kwam vorig jaar in contact met jonge moslimvrouwen, denk hierbij aan de leeftijdscategorie van 15 tot 25 ongeveer.
    Begin 2004 zat ik in de trein naar Amsterdam. In de coupé schuin achter mij klonk gepraat en gegiechel. Overduidelijk een groep meiden van een middelbare school die de grootste lol met elkaar hadden. Toen stapte er een uit en tot mijn stomme verbazing droeg ze een hoofddoek en toen ik nieuwsgierig omkeek zag ik dat dit bij de andere drie ook het geval was.
    Totdantoe had ik het beeld van verlegen meisjes, thuis kortgehouden door pa en broers die al blij mochten zijn als ze hun neus buiten de deur mochten steken en met de vraag of ze wel of niet Nederlands spraken hield ik mij al helemaal niet bezig…
    Maar door deze gebeurtenis, hoe onbeduidend ook, realiseerde ik mij dat er inmiddels een generatie was opgegroeid die hier in Nederland was geboren en natuurlijk spreken deze meiden Nederlands, hebben zij dezelfde idealen en dromen over hun toekomst en maken zij op dezelfde manier plezier als hun leeftijdgenoten met Nederlandse ouders en grootouders.
    De Islam in het algemeen trok steeds meer mijn aandacht, niet in de laatste plaats doordat dit in de media ook het geval was. De elfde september had duidelijk zijn sporen nagelaten. Alleen, ik kon mij steeds minder vinden in de berichtgeving hierover waarbij met name het toenemend gezeur over de hoofddoek mij meer en meer ging tegenstaan. Met die giechelende groep meiden nog in gedachten kreeg ik steeds meer de indruk dat met name de jonge moslima’s in een hoek werden gedrukt waar ze absoluut niet in thuishoorden en mede door de terugkeer van mijn eigen katholieke geloof steeg mijn waardering voor het feit dat deze vaak jonge meiden door het dragen van de hoofddoek zo ronduit voor het hunne uitkwamen.
    De interesse was gewekt maar de berichtgeving in de media vond ik allang niet meer objectief en uitsluitend gericht op sensatie en hoge kijkcijfers dus was het internet hét middel om mijzelf eens goed te informeren.
    In een van de zoekmachines typ je in ‘moslima’ en dan is de weg naar moslima.nl zo gevonden.
    Daar nam ik pas echt kennis van de beweegreden van de moslima’s om de hoofddoek te gaan dragen, hoe ze zich hadden bekeerd tot de Islam. Hoe ze hun godsdienst beleefden en beleden en mijn bewondering en respect steeg bij elk verhaal.
    Kort daarna besloot ik een brief te schrijven waarin ik mijn bewondering voor hun geloofsbeleving liet blijken.
    Door de vele reacties die hierop volgden kreeg ik soms de indruk dat ik de enige was die nog een beetje sympathie voor de Islam kon opbrengen. Gelukkig weet ik dat dit niet zo is.
    Even een greep uit de reacties…

    “Wat u nu heeft opgeschreven, dat probeer ik al jaren naar buiten te brengen.”

    “Ik heb met heel veel bewondering uw brief gelezen en ik vind het in een
    woord fantastisch hoe u er tegenaan kijkt. Waren er maar meer mensen zoals u”

    “De laatste tijd worden wij dagelijks uitgescholden en nooit hoor je meer iemand met waardering over onze godsdienst praten daarom werd ik ook echt blij toen ik uw brief las er zijn nog mensen die er anders over denken en dat geeft hoop voor de toekomst”

    “Met veel bewondering heb ik uw mailtje gelezen, wat fantastisch om ook een keer een positieve reactie te horen!! Ik wil u hiervoor erg bedanken, en hoop dat er meer mensen zoals uzelf zo ruimdenkend en respectvol tegenover moslims gaan staan.”

    “Ik had niet verwacht zo aangeslagen te zijn van een brief zoals de uwe en toch deed het mij zo een grote deugd uw woorden te lezen dat ik zelfs ontroerd ben. Ik denk dat het komt omdat het mij, als Nederlandse Moslima, verdriet dat er niet meer mensen zijn die denken net als u, want dan zouden de meeste en grootste problemen hieromtrent de wereld uit zijn.”

    Nou je begrijpt dat ik af en toe met verbazing deze reacties las. Ik vermoedde in de verte al dat ik misschien een gevoelige snaar zou raken maar dit was meer een open zenuw!
    Sinds één jaar ben ik zelf moslim. Ik ben 53 jaar en ach, hoe ouder hoe gekker zullen we maar zeggen.:-)
    Ik heb nog steeds veel contact per mail en chat en soms ook persoonlijk en hoewel er geen twee mensen hetzelfde zijn heb ik al meerdere malen ondervonden dat het doodgewone leuke, vlotte en hard werkende- maar nog vaker hard studerende meiden zijn die volop meedraaien in deze samenleving en hun religie uiterst serieus nemen maar die maar al te vaak met dezelfde ogen worden bekeken als de mijne voordat ik de trein naar Amsteram nam.
    Natuurlijk zijn er in de moslimwereld nog vele misstanden. Hierbij maak ik wel een duidelijk onderscheid tussen de moslimwereld en de islamitische wereld waarmee ik wil aangeven dat er met de Islam niets mis is maar met het gedrag van moslims vaak wel.
    Dat gedrag, en nu doel ik op onderdrukking van vrouwen of gebruik maken van geweld tegen hen, is namelijk allesbehalve Islamitisch. De profeet Mohammed (vzmh) heeft eens gezegd: ‘Druk elkander op het hart de vrouwen goed te behandelen” en over de rol van de vrouw als moeder zei hij: “Het Paradijs ligt aan de voeten van je moeder” . De profeet Mohammed (vzmh) deed in zijn tijd ten aanzien van gelijkwaardigheid van man en vrouw in niets onder voor emancipatiebewegingen in pakweg de afgelopen honderd jaar.

    Complimenten voor je columm en inderdaad, als je zelf actie onderneemt om het onbekende weg te nemen verdwijnt het onbeminde al snel.

  30. Mooi verhaal, Abdul. Ahlan wa sahlan (welkom) hier op dit weblog, en wat grappig via welke weg je hier terecht bent gekomen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *