Er gaat een grap, ik ben al weer vergeten wie hem het eerst maakte: zionisten, dat zijn joden die andere joden betalen om in Israël te gaan wonen. De Israëlische schrijver Yehoshua maakt geen grap als hij zegt dat Amerikaanse joden, joden dus die niet in Israël willen wonen, maar halve joden zijn. (Hier).
Het is geen geheim dat Israël zich zorgen maakt over het aantal joden dat bereid is om ‘aliyah’ te maken, dat wil zeggen, gebruik te maken van het ‘recht’ om ’terug te keren’ naar de ‘joodse staat’, ook al zijn zij zelf, hun ouders, hun grootouders, nooit woonachtig geweest in wat toen nog Palestina was. Israël is niet het land van zijn burgers, maar het land van alle joden ter wereld.
Nu heeft Israël een probleem. Het wil tegelijkertijd een aantal dingen:
een joodse staat blijven; een democratie zijn of in ieder geval lijken en het land uitbreiden. Dat gaat niet goed samen. Want als het hele land dat eens Palestina heette onder Israëlische heerschappij moet vallen (wat het in feite al doet) dan leven er ook miljoenen Palestijnen in Groot-Israël, en als je tegelijk wilt doen of je een democratie bent dan zouden die Palestijnen binnen Israël ook burgerrechten moeten hebben. De manier waarop Israël dat oplost is een permanente tijdelijke toestand, ze houden zo’n vier miljoen Palestijnen – zonder burgerechten – vast in een tweetal reservaten, de Westoever en Gaza, waarbinnen de Palestijnen een soort van autonomie hebben. Dat wat Hanan Ashrawi noemt: dat je in de gevangenis je eigen potje mag koken. En de anderhalf miljoen Palestijnen binnen Israël zelf worden behandeld niet alsof ze de oorspronkelijke inwoners zijn van het land die aan de etnische zuivering zijn ontkomen, maar of het migranten zijn die in principe niet in de joodse staat horen en blij mogen zijn, en dankbaar, dat ze nog steeds een soort van verblijfsvergunning hebben.
En dan krijg je dus de absurditeit dat het een in Israël wonende Palestijn kwalijk wordt genomen dat hij niet bereid is om de Hatikva, het Israëlische volkslied te zingen waarin sprake is van de joodse ziel die verlangt naar Zion, (zie hier) want het is niet loyaal van ‘Israëlische Arabieren’ dat ze zich er niet bij neerleggen dat het land niet van hen is. Ze horen er pas bij, met andere woorden, als ze erkennen dat ze er niet bijhoren. Israëlische logica.
Israël dat drie doelen heeft die niet bij elkaar op te tellen zijn (ik herhaal, het hele land houden, een joodse staat zijn, en op een democratie lijken) heeft een paar mogelijkheden, schreef de kritische Michael Warschawski eens: ze kunnen opnieuw een etnische zuivering instellen en proberen zoveel mogelijk niet-joden weg te werken. Dat gebeurt, maar veel te langzaam want onder het oog van CNN en Al Jazeera kom je nog wel weg met een bloedbad of wat in Gaza, maar dat werkt tegelijk ook erg tegen het beschaafde imago van Israël, en bovendien hebben die Palestijnen de onhebbelijke gewoonte zich voort te planten en dat sneller te doen dan de seculiere joden. Hoewel de orthodoxen een aardige bijdrage leveren aan het joodse geboortecijfer – maar de orthodoxen zijn weer een ander probleem. Kortom: je kunt het de Palestijnen wel zo lastig mogelijk maken en zoveel mogelijk land onder ze vandaan trekken, maar je raakt ze niet kwijt. In ieder geval niet zoals nog mogelijk was onder de dekmantel van de oorlog in 1948. Geen van de omringende landen heeft er nog zin in om nog meer Palestijnse vluchtelingen op te nemen, en de Palestijnen hebben ook hun lesje geleerd, namelijk dat ze voor eeuwig hun land kwijt zijn als ze weggaan – dus die gaan niet.
Tweede mogelijkheid: de apartheidsstaat die er in feite al is, formaliseren. Israël legt zich erbij neer dat ze binnen Groot-Israël geen joodse meerderheid meer is, want als je alles bij alles optelt zijn er binnen het land dat onder Israëlische heerschappij is, dus inclusief de ‘bezette gebieden’ ongeveer evenveel joden als niet-joden, en je sluit niet alleen de Palestijnen op de Westoever en in Gaza uit van stemrecht, maar ook die binnen het ‘eigenlijke’ Israël. Daar gaan al stemmen over op, maar het grote nadeel is dat Israël dan niet meer kan doen alsof het een soort van democratie is, en wel ‘de enige democratie in het Midden-Oosten’.
Dan is, of liever gezegd, was er nog de mogelijkheid om werkelijk mee te werken aan een Palestijnse staat – dat zou dus alleen kunnen wanneer Israël bereid zou zijn dat kwart van het land dat nu bezet is terug te geven aan de Palestijnen, en dat willen ze ook niet. Daarmee zouden ze wel de grote meerderheid van de Palestijnen buiten de eigen grenzen van Israël hebben kunnen houden, waarmee het veel minder lastig was geweest om tegelijkertijd een joodse meerderheid te houden, en nog op een democratie te lijken, maar dat heeft Israël zelf verprutst door de kolonistenbeweging hun gang te laten gaan en nog te subsidiëren ook, en het is zeer onwaarschijnlijk dat je die ooit nog weg krijgt.
Zoals Avraham Burg dat zei: ‘Willen we dat Israël nog groter wordt? Geen probleem. Laat de democratie schieten. Laten we hier een efficiënt systeem van rassensegregatie instellen, met strafkampen en bewaakte reservaten. Willen we een joodse meerderheid? Ook geen probleem. We zetten de Arabieren op treinen, bussen, kamelen, ezeltjes en deporteren ze en masse.’ Alles is mogelijk, maar niet alles tegelijk.
En Israël kiest niet. Het kiest er niet voor om eindelijk eens zijn grenzen vast te leggen, zolang er nog de mogelijkheid is die op te rekken. Het kiest er niet voor om de bezette gebieden te annexeren en de Palestijnen als burgers te accepteren. Het kiest er niet voor om de bezetting op te heffen en een Palestijnse staat te laten ontstaan. Het kiest er ook niet voor om een normale democratie te worden met gelijke rechten voor alle burgers ongeacht etniciteit of religie, zoals we in Europa normaal vinden, want dan is Israël een gewone democratie en niet meer een joodse staat. Israël probeert de status quo zo lang mogelijk te rekken, te ontkennen dat er sprake is van bezetting, ervoor te zorgen dat de roep om een Palestijnse staat gesmoord wordt in schijnmanoeuvres die ‘het vredesproces’ heten, en de laatste poging is om net te doen alsof de Palestijnen, die nog steeds maar afhankelijk zijn van buitenlandse hulp, er nog niet aan toe zijn om onafhankelijk te worden. Zie hier. De laatste gotspe, dus, waarin de bezetting, met alle economische gevolgen waaronder die dat de eigen infrastructuur in Gaza volledig is vernietigd (zie hier) op oud-koloniale wijze wordt geweten aan de achterlijkheid van de inboorlingen.
Het grote probleem in Israël is op dit moment om een joodse meerderheid te behouden. Hoe doe je dat, wanneer de meerderheid van de joden wereldwijd er de voorkeur aan geeft om niet in Israël te gaan wonen, al kopen ze eventueel hun geweten af door wel veel geld te investeren in een land waar ze alleen op vakantie heen willen?
(wordt vervolgd)