SP’er Jasper van Dijk vindt dat kerken zich nooit genoeg politiek kunnen uiten. In VolZin, een blad dat de opvolging is van de Bazuin en Hervormd Nederland, schreef eerst PvdA-senator dat de kerken zich moeten onthouden van praktisch-politieke stellingnames. (VolZin, 13 augustus). Interessant, want ik kom mijn Eerste Kamer collega Jurgens regelmatig tegen in de Amsterdamse Studentenekklesia, en als er nou één kerk is die politiek stellingneemt, dan is het die. Vervolgens een artikel van ethicus Gerrit Manenschijn: kerken beschikken zelden over voldoende politieke kennis van zaken. (VolZin, 24 september). Ik ken wel wat politici die ook niet beschikken over voldoende politieke kennis van zaken. Moeten die dan ook maar hun mond houden? Jasper van Dijk, beleidsmedewerker van de SP in het Europees Parlement, schreef een repliek.
Als de kerk zwijgt over politiek, spreekt zij.
Wat is de overeenkomst tussen een dominee en een politicus? Dat zij beiden een boodschap verkondigen. De één doet dat vanuit een kerkelijke functie, de ander doet dat vanuit een partijpolitieke achtergrond. Beiden hebben – als het goed is – een idee over de inrichting van de samenleving. Mag een politicus zich uitspreken over de rol van God en Jezus of de functie van de kerk? Als het niet zou mogen, moeten we een partij als de SGP verbieden. De kiezer bepaalt in hoeverre zo’n partij wordt gewaardeerd. Mag een dominee zich uitspreken over politieke kwesties? Ik zou niet weten waarom niet. Het is echter aan de burger om te bepalen of hij zich daartoe voelt aangesproken.
(voor de rest van dit artikel, ga naar de SP website)
Volgens mij vergeet je een belangrijk aspect, Anja, namelijk dat de voorganger (de dominee in jouw voorbeeld) zijn politieke mening namens ‘zijn kerk’ verkondigt en dat het toch wel de bedoeling is dat de kerkganger de mening overneemt. Ouderwets? Ja verschrikkelijk! Maar ik denk dat het nog vaak zo is. Vroeger toen ik nog wel eens in de kerk kwam, hoorde ik eens de voorganger (een priester) de opmerking maken: ‘de kerk mag zich niet met het stemhokje en de slaapkamer bemoeien’. Ik vond het knap dat hij dat durfde te zeggen. Die vrijheid eigen keuzes te mogen maken is volgens mij het belangrijkste in deze discussie en ik vrees dat die vrijheid er in de meeste (traditionele) kerken niet is en dan kunnen die politieke bemoeienissen van doodeng zijn.
De genoemde dominee is een wijs man; omdat hij nadrukkelijk het kunnen maken van een eigen keuze verdedigd. Er zijn echter nog zeer veel kerken; die hun bezoekers een soort stemadvies meegeven; hetgeen meestal neerkomt op het CDA.
En dat is de reden; dat het CDA jarenlang het beleid heeft kunnen bepalen; op de periode van paars na. Daardoor is het gekomen; dat dit land jaren achtereen is opgescheept; met een regeerdersmentaliteit van: “We kunnen toch doen wat we willen; want ze stemmen toch wel weer op ons” en werden we geconfronteert met de meest onbekwame politici. Dit geld overigens ook voor het PvdA; die zich steevast kan bogen op een vaste aanhang; zelfs als het toch heel duidelijk is; welk een autistische regentenmentaliteit deze partij met zich meebrengt.
Alles draait om het hebben van een doordachte en vrijwillige keuze dus. Ik heb dit op dit log al een paar malen eerder geschreven, maar dan in een ander verband. mensen moeten nodig eens hun eigen hersencellen gaan gebruiken; in plaats dat men blind afgaat op hetgene wat van een podium of kansel wordt gepredikt. Dan had deze maarschapppij er heel anders uitgezien.
Als de kerk zijn tijd bestede aan het verwijderen van de balk in onze ogen misschien zien we dan eidelijk het licht. Hiermee bedoel ik dat de kerk alleen het licht ziet waar het naartoe wil maar vergeet dat de schaduw in de mens en in de samenleving datgene is waar ze hulp moeten bieden. Leer mensen de donkere kant zien, erken dat het er is en dat eraan gewerkt moet worden.
“Je kunt het huis van de duivel niet leegroven als je niet eerst de duivel hebt vastgebonden”
ReneR, ook het stemmen op CDA of PvdA is een vrijwillige keuze van mensen. Zoals hopen dat een Fortuyn of Wilders verlossing zal brengen ook een eigen keuze van mensen is. Je verwart volgens mij een ‘volgens jou verstandige’ keuze met een ‘vrijwillige’ keuze. Desgevraagd zullen mensen die op welke partij dan ook hebben gestemd, je altijd vertellen dat hun keuze uiteraard heel verstandig en vrijwillig was, met gebruik van al hun hersencellen.
Dat wàs het ook, maar je hoeft het niet met hen eens te zijn. Dat heet namelijk democratie.
Niet iedereen is in staat – of heeft geleerd – echt onafhankelijk te denken. Niets zo moeilijk als dat, het is vrees ik maar zeer weinigen gegeven. Dus zullen mensen altijd ‘blind’ achter aansprekende voormannen en ideeën aan blijven lopen. En zullen aansprekende voormannen altijd de macht blijven zoeken. Het is een illusie te denken, dat dit ooit anders zal zijn.
Sterker nog, jij en ik doen het ook.
Er was een tijd, dat stemrecht alleen was voorbehouden aan een (mannelijke) elite. Ik geloof niet, dat iemand naar die tijd terug wil.
Verder word ik spuugmoe van de steeds weer opduikende retoriek van die ‘autistische regentenmentaliteit’. Ik draai al een tijdje mee op deez’ aardkloot en jij denk ik ook. Mij is intussen wel duidelijk, dat de heersende partij – verantwoordelijk voor bestuur en besluitvorming – per definitie een houding aanneemt die de oppositie dan steevast ‘regentenmentaliteit’ noemt. Of het nu een paars, rood of groen kabinet is. Het zit m.i. ingebakken in de structuur van de huidige spelregels. Maar ik ken geen alternatief systeem dat beter is. Jij wel?
“De burger” bestaat namelijk niet. “Het volk” bestaat evenmin. “De meerderheid” wel.
Ben ik een doemdenker? Nee hoor, integendeel. Ik probeer echt te leren, onafhankelijk te denken. Ik heb wel meningen, maar ik ben zelf niet bij machte grote ideeën te ontwikkelen. Ik leg mijn oor dus te luisteren bij iedereen. Bij gelovigen, ook al ben ik niet gelovig. Bij ultrarechtsen, ook al ben ik niet ultrarechts. Bij de enorme kudde opinisten die bezit heeft genomen van ons land. Ik denk na over wat ik hoor, neem mee wat ik leer, ijk alles aan mijn eigen idealen. Want die heb ik, net als jij.
Ik heb geleerd in de plaatselijke politiek, dat het zaak is goed naar de anderen te luisteren. Dat leidt in het dualisme vaak tot onverwachte coalities, afhankelijk naar het te nemen besluit. Ik ben daardoor losgekomen van het verkokerde denken in ‘rechts’ en ‘links’. Want ook dat bestaat eigenlijk niet.
En volgens mij moeten we politiek gezien die kant meer op, met respect voor de denkbeelden van andersdenkenden.