Het deed me aan een grap denken die mijn vader wel eens maakte en waar hij zelf erg om moest lachen. De koningin ging eens op bezoek bij een schapen en geitenfokker. Die man werd daar erg zenuwachtig van, en hij stotterde ook een beetje. Dus toen ze vroeg, en, waar leeft u van, zei hij: van g-g-gapen en scheiten, s-s-saaie meid.
Er is een scheitje geboren. Of een gaapje. Moeder schaap is vreemd gegaan. Het ene jong ziet er uit als een lammetje, de andere als een geitje. Het schijnt wel vaker voor te komen dat schapen en geiten het met elkaar doen, misschien uit nood, misschien omdat ze zich ook maar vervelen en eens wat anders willen proberen, maar als er dan een bevruchting plaats vindt wordt het nooit een voldragen jong. Schapen en geiten horen tot een verschillend ras, wat in de veeteelt betekent dat ze elkaar wel aardig kunnen vinden maar zich niet gezamenlijk voort kunnen planten. Met bekende uitzonderingen, de muilezel die komt van een paard en een ezel. Die is dan onvruchtbaar en kan zelf geen kinderen maken.
Als het gaapje groter is gaan ze z’n genen onderzoeken, of het nou in wezen een schaap of een gaap, een scheit of een geit is. Ze kunnen het beest zo gauw ie kan mekkeren of blaten natuurlijk ook gewoon vragen naar zijn etnische identiteit en dan beslissen of ie allochtoon of autochtoon is.
Daarmee kom ik op het begrip ras. Veel mensen denken dat die echt bestaan, verschillende rassen onder de mensen. Dat is erg onwetenschappelijk, want je kunt op het oog wel verschillen zien in huidskleur, en constateren dat mensen verschillende culturele gebruiken hebben, maar ‘ras’ als een uitsluitend, dus waterdicht fenomeen is niet wetenschappelijk aantoonbaar. We blijken elkaar niet alleen aardig te kunnen vinden maar ons ook allerbeeldigst met elkaar voort te kunnen planten, in alle tinten beige en koffie verkeerd. Het idee ‘ras’, toegepast op mensen, is een menselijke uitvinding, onder andere door de nazi’s gebruikt die echt dachten dat je op lichamelijke kenmerken aan kon tonen dat joden tot een inferieure mensensoort hoorden. Het begrip ras kwam handig van pas als excuus voor de voorgenomen vernietiging.
Maar als er geen rassen bestaan dan bestaat racisme dus ook niet, hoor ik wel eens iemand zeggen. Dat hoeft dus helemaal niet. Want racisme is niet het gevolg van ras, het begrip ras is een gevolg van racisme. Om het postmodern te zeggen: het is een talige constructie. Die vervolgens invloed heeft op ons denken, en de manier waarop we de mensheid waarnemen. Zoals de samenvatting van een hele bevolkingsgroep onder de noemer van hun geloof een talige constructie is en invloed heeft op de manier waarop we een verdeling maken in ‘wij’ en ‘zij’. Waarna we vervolgens vergeten dat we als mensen veel meer met elkaar overeenkomen dan verschillen. En bovendien, als we dan toch verschil willen maken nog wel andere indelingen te bedenken zijn, (m/v) of (a/a). Racisme bestaat helaas wel degelijk, en begint met onderscheid.
In Artis zag ik eens een bord waarop de diersoorten in aantal rassen werden vermeld. Zoveel soorten hondachtigen. Twee soorten mensapen. De mens: één soort. Eén ras.
Of het bord er nog is weet ik niet.
Het scheitje kan het geloof ik nog niks schelen.
Het scheitje kan het geloof ik nog niks schelen.
Maar er komt ooit een moment dat hij benauwd denkt: straks gaan ze me nog over een kam scheren.
Beste Anja,
Als ik het goed begrepen heb, is dat schaap dus een echte geitenneuker? 😉
Wat betreft dat bordje in Artis: als het er zo staat geschreven als het hier staat, denk ik niet dat het bordje er nog staat. Er zijn meer dan twee soorten mensapen: de gorilla, de orang oetan, de chimpanzee en de bonobo, dus minimaal vier.
Ik vind het jammer dat het überhaupt relevant is dat we ons met elkaar kunnen voortplanten c.q. tot hetzelfde ras behoren. Ik vind speciecisme net zo goed verwerpelijk als racisme, en een stuk minder belicht.
Arm dier,
Een gril van de natuur, een ongelukje of noodzakelijke gril om de aldurende evolutie van soorten en maten in gang te houden? En dan….. is daar een ander evolutionair product die het arme beest medisch en gedragstechnisch door de microscoop trekt. Zelfs zijn of haar paringsgedrag wordt zorgvuldig bespied. We weten nu al dit dit lief grillig scheitje meer mens dan schaap of geit zal gaan meemaken. En dan het einde; gedoemd tot een glazen pot op sterk water, zelfs in je graf blijven onze ogen op je gericht, nooit rust, jij die dat het meeste verdient van alle schaap, gaap, scheit of geiten. Arm dier
Dirk heeft gelijk. Dit trekt natuurlijk kuddes wetenschappers.
Het scheitje denkt dus benauwd: straks gaan ze me nog allemaal over een kam scheren.
Wie zich op deze mooie zondagmiddag nog verder wil verbazen over wat er nog meer per abuis geboren kan worden in de wereld der hybriden:
http://www.greenapple.com/~jorp/amzanim/menua.htm
Och,
Ik heb wel eens een foto van een “Teeuw” of “Lijger” gezien. Het was een vaag gestreept beest met een enigszins mislukte bos manen. Dat was qua “esthetisch resultaat” geen topper …
Hybriden komen wel vaker voor. Alleen is het doorgaans zo dat ze zich niet verder kunnen voortplanten. (Zie het muilezel of het muildier) Als dat wel zo was dan had moeder natuur er al lang voor gezorgd en hadden we er weer een flink aantal diersoorten bijgehad.
Mazzel & broge, Evert
Als alle mensen zich zouden realiseren dat we allemaal, zonder uitzondering, als homo sapiens afstammen van Afrikaanse nomadenstammen en van oorsprong zo zwart als de huidige bewoners van Afrika waren, dan zouden we misschien wat meer begrip bij die mensen die discrimineren kunnen kweken. Maar ik vrees dat ze dan wel weer wat anders vinden, zoals cultuur, kleding (gebeurt inmiddels ook al), of zwart haar, blond haar, of ogen of wat dan ook. Toch proberen de mensen te informeren dat ze misschien “iets” kunnen hebben tegen gekleurde medemensen, maar dat hun eigen voorouders dat zelf ook waren. Ik vind het altijd weer lollig om iemand te vertellen dat hij/zij van pikzwarte voorouders afstamt. Ikzelf? Ik ben er trots op, want die mensen durfden te gaan naar onbekende oorden om een beter leven te zoeken. Met alle gevaren van dien. Als dit ook mijn voorouders zijn, en ik denk dat dus inderdaad, dan kan ik niet anders dan trots zijn op hun moed en doorzettingsvermogen. Een groep is inmiddels al aan de hand van DNA (alleen en uitsluitend via de MOEDERlijn terug te vinden) “teruggevonden” in Thailand! Dat zijn afstanden waar je stil van wordt. Een andere groep is via wat we nu Israel noemen en Turkijen naar het noorden, oosten en westen gereisd. Over de honderdduizenden jaren van de trektochten veranderden de mensen en pasten ze zich aan de nieuwe leefomgeving aan. Smalle neuzen omdat we hier een koeler klimaat hebben en niet zoveel hoeven af te koelen. Bijvoorbeeld dus!
Ach, de context doet zogezegd ook veel…
De afgelopen week heb ik het regelmatig (klappertandend) op de manege staan vertellen:
“Onze paarden vinden dit heerlijk weer: de diersoort paard komt uit Centraal Azië – ze zijn erop gebouwd om warmte vast te houden, onze “knollen”.
En de “diersoort ‘mens’ ” komt uit Afrika: langwerpig, er op gebouwd om warmte te verliezen. Nou, dat merk je met min 5!!”
Nooit een woord van protest gehoord.
proficiat en probeer ze verder te kweken of probeer het ook eens met een olifant en een mug groetjes mariline
haha grappig:)
Dirk,
jij hebt ZOO gelijk 😐 mooie tekst 😉
maar als het ongelukje was, waarom laten die mensen die beesten dan niet met rust ?
Ik google deze toevallig, maar het klopt niet helemaal wat er staat. Schapen en geiten behoren tot een verschillend soort! Dat is wat anders dan een ras.
Een soort zijn verschillende diersoorten die onderling niet kunnen voortplanten en vruchtbare nakomelingen geven (dus een geit en een schaap zijn een verschillend soort). Een ras zijn ‘verdelingen binnen de soort’. Dus bij honden bijv. de labrador, golden retriever etc. Dat zijn verschillende rassen.
Dus het verhaal klopt niet helemaal, omdat er twee begrippen door elkaar gehaald worden.