Ik schreef ook een stukje voor de antiracismekrant, die vandaag verschijnt.
De vraag die ik meekreeg: wat heeft het Palestina/Israël conflict met racisme hier te maken?
Dit is mijn antwoord:

Racisme en het Midden-Oosten
Wat heeft het conflict in het Midden-Oosten te maken met het huidige racistischer wordende klimaat in Nederland? Op het eerste gezicht helemaal niks. Maar voor wie een beetje dieper wil kijken, en wil begrijpen wat er aan de huidige dreigende polarisatie in Nederland tussen moslims en niet-moslims, tussen allochtonen en autochtonen vooraf is gegaan is die relatie er wel degelijk.

Ikzelf ben een perfect voorbeeld (geweest) van de gemiddelde Nederlandse autochtoon, als het gaat om mijn houding ten opzichte van Palestina en Israël. Ik dacht lang: Israël is het toevluchtsoord voor de overlevenden en hun nazaten van de shoah. Die nog steeds onvoorstelbare haast industriële poging om een geheel volk te vernietigen. Europese geschiedenis, laten we dat vooral niet vergeten wanneer er weer hoog opgegeven wordt van onse superiere Westerse waarden en normen. Israël als eiland van veiligheid voor de vervolgden, omringd door vijandige Arabieren die de joden het liefst de zee in wilden drijven.

Dit beeld is pas veranderd toen ik voor het eerst met Palestijnen in aanraking ben gekomen, hun verhalen heb gehoord, en tien jaar geleden in Gaza ben gaan kijken, waar ik sindsdien meerdere keren per jaar kom om voor mijn stichting Kifaia ondersteuning te verlenen aan Palestijnse gehandicapten. Wat ik ben gaan zien: dat de Palestijnen, die niets van doen hadden met de jodenvervolging in Europa de slachtoffers zijn geworden van de slachtoffers. Met geweld werden ze opzij geschoven, verdreven van hun land, om plaats te maken voor de nieuwe staat. Van hen uit bekeken was dat puur onrecht. Onrecht dat bovendien nooit erkend en goedgemaakt is, want op de verdrijving in 1948 volgde de bezetting van de Westoever en de Gazastrook in 1967, een bezetting die steeds verder werd opgevoerd. En nog steeds: de nederzettingenbouw gaat tot op de dag van vandaag door. Het doel van de opeenvolgende regeringen van Israël leek steeds te zijn: zoveel mogelijk land voor Israël met zo min mogelijk Arabieren er op. Zoveel mogelijk Aarabieren over de grens schuiven en als dat niet kan, opsluiten in reservaten. En als dat niet kan omdat het burgers zijn van Israël, dan behandelen als potentiële vijanden en tweederangsburgers.

Dit is wat de meeste autochtone Nederlanders niet willen weten, die houden het in het beste geval op een soort middenpositie: waar er twee vechten zullen er ook wel twee schuld hebben. Dat vrijwel niemand in de naoorlogse periode in Nederland wilde zien wat er met de Palestijnen gebeurde heeft een paar redenen: ons schuldgevoel ten aanzien van de joden, de verwantschap: de joden uit Europa deelden ‘onze’ beschaving, en een nog kolonialistische houding tegenover de primitiever geachte inboorlingen. Uitheems, want Arabier en moslim. En nu? Nu is ons eigen koloniale verleden een klein beetje verwerkt, maar is de vijandige beeldvorming van de bloeddorstige Arabieren opnieuw versterkt door terreurdaden in naam van de islam, en de angst van autochtone Nederlanders voor de toevloed van migranten uit islamitische landen. In het heersende discours, versterkt door de ‘handelaren in angst’ (Geert Mak) waaronder anti-islamitische politici en intellectuelen, moeten ‘wij’ onze westerse beschaving verdedigen tegen ‘hun’.

Voor Nederlanders van Arabische en moslim afkomst is het duidelijk dat Nederland, Europa en met name ook de Verenigde Staten vrijwel niets hebben gedaan om de Palestijnen bij te staan in het verkijgen van ten minste een deel van hun oorspronkelijke land om onafhankelijk hun eigen bestaan op te kunnen bouwen. Mensenrechten, humanitair oorlogsrecht, de conventies van Geneve werden en worden stelselmatig geschonden. Alsof Arabieren geen wereldburgers zijn die net zo veel recht hebben op bescherming als andere mensen. Dat is erg aangekomen, en dat is inderdaad een fikse factor in het moslimwantrouwen naar het westen, zeker als dat zelfde westen voortdurend prat gaat op de eigen beschaving en verlichting.

Twee lessen om dit te begrijpen. De eerste is van Gerard Durlacher, een inmiddels overleden joodse schrijver die als jonge man Auschwitz heeft overleefd. In het kamp zag hij eens geallieerde verkenningsstraaljagers overvliegen en dacht: nu hebben ze het gezien, en nu komen ze ons helpen. Waarna er vele maanden en vele doden later nog neits was gebeurd. Dit is de ultieme eenzaamheid: zei hij. Niet alleen wat mensen elkaar aan kunnen doen, maar dat ze toekijken wat er gebeurt en niet handelen.
De tweede les komt van Charles Shamas, een Palestijnse jurist die gespecialiseerd is in mensenrechten. Wanneer mensen het gevoel hebben rechteloos te zijn, wanneer niemand voor hen opkomt, zegt hij, krijgen ze de neiging om terug te vallen in een oude traditie en het recht in eigen handen te nemen. Met de middelen die ze hebben.

Arabische en moslim Nederlanders identificeren zich met het lot van de Palestijnen, en terecht. Ze nemen waar dat dit ‘superieure, verlichte’ westen op uitzonderingen na geen poot uitsteekt. Dat versterkt het gevoel dat je als Arabier, als moslim, geen wereldburger bent die net zoveel recht heeft op bescherming als anderen. Dat is één factor in de groei van het wantrouwen tegen het westen. En dat veroorzaakt mede de verschillende vormen van verzet en terreur. (Die niet te makkelijk bij elkaar opgeteld moeten worden. Het Palestijnse verzet, ook in de onacceptabele vormen is wat anders dan het terrorisme van Bin Laden) Die terreur maakt autochtone Nederlanders bang voor alles wat moslim is. En de moslims voelen zich op hun beurt in de steek gelaten en onbegrepen door diezelfde Nederlanders. Zo draagt het feit dat Nederland, en Europa veel te weinig doet voor de rechten van Palestijnen (en dan hebben we het nog niet over Irak) bij aan de interne polarisatie hier tussen moslims en niet-moslims.

Nee, ik denk niet dat wanneer er eindelijk werkelijk opgekomen zou worden voor de Palestijnen en er met internationale hulp een rechtvaardige vrede gesloten zou worden, Insha’Allah, alle problemen hier voorbij zouden zijn. Maar het zou wel helpen als autochtoon Nederland, en onze regering, ondubbelzinnig aan de kant zouden gaan staan van een volk elders, een Arabisch volk, waarvan de rechten stelselmatig worden geschonden.