De meidagen. Toch altijd weer de oorlogsverhalen. Ik was te jong om zelf herinneringen te hebben, maar ik kreeg ze mee. Ze duiken onwillekeurig op, elke mei opnieuw.
Mijn andere oma was uitgeefster, al bijna een oude vrijster, tot ze trouwde met de vader van mijn moeder, zijn vierde vrouw. Toen ze overleden was wilde mijn moeder al die oude rommel naar de veiling brengen, waaronder de inhoud van haar enorme boekenkast. Ik redde een paar boeken, waaronder drie boeken van Willem Arondéus. Ik had gezien dat er opdrachten stonden in die boeken, dat er een foto was ingeplakt. Ik vond dat we die boeken niet zomaar weg konden doen, ze hadden voor mijn grootmoeder iets betekend, al begreep ik nog niet wat, en nam ze mee naar huis.

In het eerste boek, het Uilenhuis, uit 1938, staat nog een formele opdracht van de schrijver: Aan mej. Truus Eygenhuysen, met een collegiale handdruk van Willem Arondéus.

In het tweede boek, Figuren en problemen der monumentale schilderkunst in Nederland, is de opdracht persoonlijker. Voor Truus van Tiky, 3 oct. 41

In het derde boek, In de bloeiende ramenas, geen opdracht van de schrijver meer, maar een foto en een bijbelspreuk in het ronde handschrift van mijn oma. Ik zag opeens dat het ex libris dat ze in al haar boeken plakte ook door Arondéus was ontworpen.

Willem Arondéus, Tiky voor vrienden, was geen gelukkig man. Als schilder niet geslaagd, als schrijver weinig bekend, als homoseksueel vaak afgewezen, altijd bezig met, zoals hij dat zelf zei, ‘geldzorgen en lustzorgen’. Geen man waar iemand een held achter had gezocht.

Tijdens de bezetting sloot hij zich aan bij de ondergrondse groep van Gerrit-Jan van der Veen. Tiky leidde de aanslag op het Amsterdamse bevolkingsregister bij Artis, met de bedoeling het onmogelijk te maken voor de Duitsers om de joden in de kaartenbakken te vinden. De groep werd verraden, Arondéus werd opgepakt.

In de gevangenis, wachtend op zijn executie is dit wat hij schreef in zijn afscheidsbrief:
‘Het is zoo licht om heen te gaan; er is geen enkele droefheid meer of angst; als je eenmaal zóó dicht bij den dood gekomen bent als wij nu zijn, dan verliest het alle verschrikking. Er is alleen nog maar verwondering omdat het zoo licht is om in liefde van het leven te scheiden, zoo blij is om wat je achterlaat zonder bitterheid te kunnen gedenken. Ik heb veel verbittering gekend, maar dat is alles voorbij. Het is goed en mooi geweest’.

Op 1 juli 1943 werd Tiky Arondéus geëxecuteerd. Op die dag schreef mijn grootmoeder een bijbelspreuk in zijn boek en plakte zijn foto erbij.

Rudi van Dantzig heeft nog een mooi boek over hem geschreven.