12 gedachten over “Motie van Bommel”

1. Ik vind het te gemakkelijk om te zeggen dat de SP meer voeling had met het volk omdat het volk toevallig NEE heeft gestemd. Dat is dus het probleem van dit soort referenda, je hebt eigenlijk geen idee om welke reden mensen JA of NEE stemmen.
   Daarom vind ik deze motie een goed idee, maar een parlementaire enquete zou ik ook een goed idee vinden.

2. Kijk even naar de cijfers, Wouter. Van de PvdA en Groen Links heeft de meerderheid van de eigen achterban tot grote schrik van de leiding tegengestemd. Ook bij CDA en VVD zaten meer tegenstemmers dan verwacht. Bij de SP geldt dat 92% van de eigen achterban tegen heeft gestemd, en het dus eens was met de leiding. Met andere woorden: SP had wel voeling met wat er leefde, de partijen die zich zo vergist hebben dus kennelijk niet. Behalve uiteraard de kleine christelijke, en Wilders. Dat nog los van de reden waarom, want die zijn duidelijk zeer divers, en er zijn ook redenen bij die ik helemaal niet deel, uiteraard.
   Dat bedoelde ik.

3. Als voeling betekent dat je weet dat ze nee gaan stemmen, dan ben ik het met je eens. Ik ben er echter van overtuigd dat een heel groot gedeelte van de NEE stemmers irrelevante argumenten heeft gehad. Ik vind dat dan niet eenduidig positief voor de SP.

   Wat betreft die 92%: de SP heeft als tegenpartij natuurlijk meer met NEE dan met JA. Misschien zouden ze bij een volgend referendum moeten vragen:

   Bent u TEGEN de invoering van de Europese Grondwet?
   Ja / nee
   😉

   Maar alle gekheid op een stokje, het is goed om te weten dat het Nederlandse volk blijkbaar niet zoveel op heeft met Europa (ik denk dat meer dan dat ze het alleen niet eens zijn met de inhoud van de grondwet). Het zou handiger zijn geweest als we dat zouden hebben geweten VOOR dit hele mediacircus.

4. Beste Anja,
   Oók ik ben tegen het accepteren van een europese grondwet, althans vooralsnog. Daar zit nu, op dit moment, gelukkig niet de pijn. Wat wel zeer doet is het gegeven dat ‘de politiek’ schijnbaar weer precies weet waar bij de burger de schoen wringt. De motie van v.Bommel geeft daar ook weer een goed voorbeeld van. Het tegen de grondwet stemmen moet níét verstaan worden als een stem tegen europa. Waar halen ze het weer vandaan. Is er nu werkelijk niemand die de vinger durft leggen op de echt rotte plek. Dat europa heeft kunnen verworden tot die absoluut niet inzichtelijke moloch is immers voor een belangrijk deel de schuld van de nationale parlementen. Zij hebben het goed gevonden dat er van het begin van de gemeenschap af alles is gedaan of eigenlijk alles is nagelaten om aan de betreffende burgers inzicht en zeggenschap te geven in het ontstaan van al die regels die nu zo benauwen. Maar ja, de vluchtwegen worden alweer uit gezet. Het komt omdat nederland teveel moet betalen, het komt omdat er oost-europeanen bij moeten, het komt, godbetert, omdat er moslims bij dreigen te komen. Het komt omdat het allemaal te snel gaat zodat de burger het allemaal niet meer kan bijbenen. De volslagen onzin die in deze veelgehoorde stellingen ligt is natuurlijk niet moeilijk te herkennen. Toch durven de politieke hotemetoten dit soort van vooringenomen stellingen met droge ogen te verkondigen. Helaas moet ik de opvatting van v.Bommel ook plaatsen in het hokje waar het duimzuigen gewoonte is.
   Met vriendelijke groet,
   Herman Kemper

5. Waarom steunde Ali Lazrak de motie niet?

6. Wat mij stoort en ook verontrust in deze discussie, is dat er een aanname onder ligt die volgens mij niet klopt. Er wordt gesteld dat de SP het beste wist wat er onder het volk leeft. Maar naar mijn stellige overtuiging bestaat ‘het volk’ niet, evenmin bestaat ‘de burger’, ‘de moslim’, ‘de politiek’.

   Claimen dat jij als partij het beste weet wat ‘het volk’ voelt, is in mijn beleving de basis van vrije democratie onderuithalen. Je kunt hoogstens beweren dat de volksvertegenwoordigers van de SP inzake het referendum over het Europees Verdrag een mening hebben die overeenkomt met de mening van de meerderheid van de burgers. En dan nog kun je je, zoals hierboven ook al is gesteld, afvragen of de argumenten ook overeenkwamen.

   Wie nu schouderophalend vindt dat ik muggen zift, mieren neuk en dat beide beweringen aan elkaar gelijk zijn, gaan dus in hun denken uit van ‘het volk’ als vaststaand gegeven. Dat is een tendens die sinds Pim Fortuyn steeds sterker toeneemt. Dooddoeners zoals ‘De Kloof Tussen De Politiek en De Burger’, ‘Politici Luisteren Niet Naar Het Volk’, ik vind ze zo gemakkelijk. En ook gevaarlijk. Alsof er een soort amorfe massa bestaat die altijd met één stem spreekt en waarnaar door ‘de politiek’ nooit geluisterd wordt. Politici, die steeds banger worden voor deze amorfe massa, zie ik zich in steeds retorischer bochten wringen om toch maar alsjeblieft ‘het volk’ tegemoet te komen en geen electorale winst te verspelen. Daardoor wordt ook ‘de politiek’ bange eenheidsworst en gedragen volksvertegenwoordigers links en rechts zich in toenemende mate populistisch.

   Maar de stem van de meerderheid is toch de basis van de vrije democratie, Claar? Jazeker, meeste stemmen gelden. Zo is het spel en zo moet het gespeeld worden, zou Freek de Jonge zeggen. Maar laten we alsjeblieft voorzichtig zijn. Er wordt nu een soort fantoomvolk gecreëerd dat de dienst uitmaakt en ik vind dat gevaarlijk. Niet alleen bestaat dat fantoomvolk volgens mij dus niet, maar uit de verhalen die erover rondgaan vind ik het ook bepaald geen leuk volk. Het dramt, het laat zich meer leiden door emoties dan door nadenken, het is opportunistisch, het is lui en verwend, het hunkert naar een charismatische leider en het wijst doorlopend met een beschuldigende vinger naar ‘de politiek’. Is dat ‘het volk’ waarmee de SP nu zoveel feeling zegt te hebben, Anja? Ik dacht dat dat ‘het volk’ was van Pimmetje, van Wilders, van God weet welke redders nog meer zullen opstaan. Leiders die claimen het ‘allemaal anders’ te gaan doen.

   Politici zijn volksvertegenwoordigers. Zij stellen zich geheel beschikbaar voor het landsbestuur en ontwikkelen de deskundigheid die je daarvoor nodig hebt. Deskundigheid waarvoor de gewone burger geen tijd heeft, of de capaciteiten niet heeft. Deskundigheid die de burger delegeert, dus. Je hebt er goede en slechte onder, onder die volksvertegenwoordigers, maar dat zul je altijd houden en dat maakt het ook leuk. Geheel volgens de regels van het spel worden ze gekozen, onze vertegenwoordigers. Soms wordt er vals gespeeld, zoals nu, en is het zittende kabinet geen afspiegeling van de in stemming gebrachte meningen van de burgers. Maar dat neemt niet weg, dat de burgers zich in een vrije democratie kunnen laten vertegenwoordigen in het parlement.

   Wat ik het meest verontrustende aan de uitslag van het referendum vind, is dat de gekozen volksvertegenwoordiging in meerderheid een andere mening had dan de meerderheid van de burgers. De conclusie dat de zittende partijen dus het contact met hun achterban kwijt zijn, deel ik vooralsnog niet. Ook die vind ik te kort door de bocht en te belust op sensatie. Want daarvoor blijken de argumenten van de burgers om in dit geval nee te stemmen nog te ondoorzichtig, chaotisch.
   Maar wat voor mij heel duideljk is, is dat door deze referendumuitslag de angst van de gekozen volksvertegenwoordiging voor ‘de stem van het volk’ bepaald niet minder zal worden. En als je het mij vraagt, kun je dat rustig een nieuwe aanslag op de vrije democratie noemen.
   In elk geval weer een reden heel behoedzaam om te gaan met termen als ‘het volk’. Want ‘het volk’ zou in een democratie niet moeten kunnen bestaan. Daar zijn zoals we weten andere, minder frisse constructies voor bedacht.

7. Ik geloof dat ik deze keer niet zo’n zin heb om er een dik punt van te maken, Claar. Ik had het niet over het volk maar over de bevolking. Gewoon, de mensen die hier wonen. En dat de SP deze keer meer in contact was met de eigen achterban lijkt me moeilijk te ontkennen, evenmin als het gegeven dat Groen Links en de PvdA niet verwacht hadden dat zo’n groot deel van hun achterban niet met ze mee zouden gaan. Wat ook te merken is aan het feit dat er op dit moment veel leden bij komen – kennelijk is er een deel van de bevolking (niet het volk) dat zich op dit moment meer gehoord voelt door de SP.
   En als je het hebt over de angst van gekozen volksvertegenwoordigers voor ‘de stem van het volk’ heb je het dus niet over de SPers. Niks bang. Ik weet bij alles wat ik doe heel goed namens wie en voor wie ik spreek.
   En dus vind ik het ook een heel constructief idee om niet alleen maar tegen te zijn maar nu ook een werkelijke discussie op gang te brengen. Die gezien alle tegenstrijdige redenen om deze zogenaamde grondwet niet te willen nog best lastig maar daarom niet minder nodig zal zijn.

8. Neu, ik heb ook niet zo’n zin er een dik punt van te maken. Maar ik hoor het begrip ‘het volk’ iets te vaak en daar ben word allergisch voor. Dus wilde ik dit gewoon een keer gezegd hebben.

   De ontstane situatie – voorlopig geen verdere politieke integratie van Europa – dwingt de politiek éérst het gat tussen de wil van de politiek en de burger te dichten. Het is goed dat dit nu gebeurt. Langjarige minachting van de wil van de burgers leidt immers vroeg of laat tot ontsporing en stagnatie. De SP wil een Nationale Conventie met de burgers over de toekomst van Nederland in Europa. – Citaat van Jan Marijnissen in zijn wake-up call van afgelopen week.

   Wie zijn de burgers en wat is de wil van de burgers dan? En is het echt zo dat de wil van de burgers langjarig geminacht is? Waar doelt hij dan precies op? Waarom zo vaag en zulke grote woorden?

   Dat is de context, daar krijg ik nou eenmaal de zenuwen van. En de toon en de teneur van de meer dan driehonderd reacties laten zien wat het gevolg is van zulke retoriek. “Volkssoevereiniteit!” “Het volk aan de macht!” enzovoorts.

   De motie vind ik een prima initiatief. En een Nationale Conventie ook. Maar in schermen met de wil en de burgers en langjarige minachting geloof ik niet.

9. @ Wouter (3):

   Hoezo “irrelvante argumenten” van de neen-stemmers? Wie bepaalt welk argument “relevant” is? (Mag je bij Tweede Kamerverkiezingen ook alleen maar op “relevante” gronden je stem op een bepaalde partij uitbrengen?). Het kabinet was zo arrogant om dat te willen uitmaken, en bepaalde argumenten als “verkeerd” te bestempelen. Ja, mensen moesten zelfs maar thuisblijven als ze het niet gieds wisten! Zeker ook deze arrogantie is bestraft.
   Omdat nooit eerder de mening van de bevolking is gevraagd over de vérgaande ontwikkelingen in Europa -de toetreding binnen de EU van veel landen bnnnen korte tijd, de euro, enz.- is het volstrekt begrijpelijk dat ook de opvattingen van de mensen over die kwesties nu een rol hebben gespeeld. Evenals de aversie tegen het huidige afbraakkabinet. Verder ZIJN er gewoon zó veel zwaarwegende inhoudelijke argumenten tegen de Europese “Grondwet” als zodanig, dat alleen al daarom de afwijzing in Nederland een volkomen terechte zaak is.

   @ Herman Kemper:

   Hoezo is Harry van Bommels opvatting “duimzuigen” ? De motie stelt alleen, dat de uitslag van het referendum geen uitspraak is tegen Europese samenwerking op zichzelf, en dat het debat voort moet gaan over een Europa van de burgers. Niets mis mee, denk ik.

   @ Claar (6):

   Juist uit het feit, dat de meerderheid van de Tweede Kamer voor de Europese “Grondwet” is, en een meerdehied van de kiezers niet,bewijst toch zonneklaar dat de zittende partijen het contact met hun achterban kwijt zijn? PvdA- en GL-stemmers hebben nu toch in meerderheid tegen gestemd, anders dan de partijbonzen? En natuurlijk hebben veel verschillende argumenten en overwegingen meegespeeld, maar die zijn wel degelijk alle legitiem! Het lijkt me overduidelijk dat de laatste jaren een politiek is gevoerd waar de meerderheid van de bevolking tegen gekant is. Ik vind jouw wijze van redeneren onlogisch.

10. Olav, bedankt voor je reactie. Op het punt van dit referendum hebben de fracties van PvdA en GL in het parlement op basis van hun eigen afwegingen en kennis een ander standpunt ingenomen dan een groot deel van hun kiezers, dat klopt. Maar ik ga niet meteen lopen meeroepen met de media dat dit betekent “dat ze het contact met hun achterban kwijt zijn.” Ze hebben hooguit op dit punt hun achterban niet goed ingeschat. Maar zoals ik zei: zelfs dat is de vraag. Daarvoor zijn de argumenten waarom mensen nee hebben gestemd nog te chaotisch, te oninzichtelijk. Daarmee zeg ik overigens niet dat ze niet legitiem zijn.

    Je stelt dat overduidelijk is, dat de laatste jaren een politiek is gevoerd waar de meerderheid van de bevolking tegen gekant is. Misschien heb je gelijk, je zegt dit waarschijnlijk omdat je het zelf zo ervaart. Maar ik durf ook deze conclusie in dit stadium nog niet te onderschrijven en deel hem zelf ook niet. Want ik hoor namelijk om me heen, ook binnen de PvdA trouwens, heel veel mensen zeggen dat hun stem tegen de grondwet nadrukkelijk geen stem tegen Europa was.
    Maar dat is aan ons niet expliciet gevraagd, helaas.

    Ik vind het gewoon te vroeg om al van die hele grote conclusies te trekken. Zo zit ik nou eenmaal in elkaar, ik hou niet zo van grote en emotionele reacties. Dit referendum heeft ontegenzeggelijk een hoop losgemaakt, ieder speelde feitelijk zijn eigen wedstrijdje. Al op 21 mei scherp verwoord: http://bieslog.vpro.nl/programma/bieslog/news.jsp?news=22546072.

    En zolang die chaos aan uitkomsten niet doorzichtiger is, beschouw ik een hoop media-gedoe op dit moment vooral als lekker stennis schoppen.

11. @ Claar (10):

    Heel veel mensen zeggen -wat mij betreft gelukkig- dat hun tegen-stem in het referendum geen stem tegen Europa is (geweest). Daarmee ben ik het eens, en de SP heeft in haar campagne ook steeds gezegd dat ze vóór Europese samenwerking en vóór een sociaal Europa is, maar dat déze “Grondwet” daarvoor geen goede basis biedt.

    Nu gebleken is dat slechts een minderheid van de bevolking (19 % volgens een recente peiling) het kabinetsbeleid nog steunt, lijkt mij de conclusie onontkoombaar, dat de laatste jaren een politiek is gevoerd waartegen de meerderheid van bevolking gekant is.

    Met jou ben ik zeker het eens dat het nog tijd vergt voordat precies de volledige betekenis en alle consequenties van het gehouden Europarefenrendum duidelijk worden.

    Overigens moet volgens mij het antwoord op Bie’s achtste referendum: “Moeten we het land besturen via referenda?”, een oorverdovend NEEN zijn! 🙂

12. Hahahaa, helemaal eens w.b. referendum 8. En ook op de andere punten komen we er wel uit.

    Wat in feite aan de hand is, is dat onze democratie verschillende kanten op wordt geduwd. Dat is natuurlijk van alle tijden, maar in deze instabiele speelt dat extra mee.

    Ik herinner me een helder betoog van Klaas de Vries, toen hij nog minister was en heb het even opgezocht. Hij heeft het over de ontstaansgeschiedenis van onze vrije democratie en over de spanning tussen gedelegeerde en directe democratie die steeds groter zal worden en waarom. Want daar hebben we het volgens mij over.
    http://www.vernieuwingsimpuls.nl/publicaties/verslagen/verslagen_2000/speechvries070600.htm

    Toevallig zag ik vanmiddag dat de NRC er een lezenswaardige volledige pagina aan besteedt, maar die is digitaal nog niet beschikbaar.