Voor de mensen die meer willen weten over ons werk (van Stichting Kifaia) in Gaza, een verhaal van Joes Meens, verpleeghuisarts, bestuurslid van Kifaia, die nu de training leidt.

Het is nu de tweede keer in korte tijd dat we de Gazastrook bezoeken nadat de tweede Intifada naar de achtergrond is verdwenen. Hij is nooit ‘officieel’ beëindigd, maar hij is ook nooit ‘officieel’ uitgeroepen. In januari maakten we nog de voorlopig laatste stuiptrekkingen mee, toen we tijdens een trainingsweek verbleven in het hotel van de Palestijnse Rode Halve Maan in Khan Younis. Vanaf de top van dit hoge gebouw waren we getuige van de nachtelijke beschietingen over en weer tussen Hamasmilities en het Israëlische leger, toen er ‘per ongeluk’ ’s middags een meisje op straat was doodgeschoten en haar vader, die haar wilde redden ook de dood vond.

In mei, tijdens een trainingsweekend, merkten we de eerste veranderingen. Het Rafah-team (een van de drie home care teams van het NCCR), vertelde ons dat de aandacht voor de slachtoffers vanuit de overheid, maar ook vanuit de bevolking, aan het afnemen is. Men is het geweld beu, de voortdurende confrontatie met doden, gewonden, gehandicapten, de verwoestingen van huizen en land. De balans heeft alleen maar verliezers opgeleverd, aan beide kanten. Maar de gevolgen ervan hebben aan de Palestijnse kant een desastreuze impact gehad op de hele samenleving. Wat onze teams daar van vooral merken is dat de gehandicapten en hun families minder belangstelling krijgen binnen hun gemeenschappen. De gevolgen daarvan vertalen zich in een snelle en sterke toename van het aantal gehandicapten met ernstige psychische en psychiatrische problemen zoals depressiviteit, gebruik van verdovende middelen, huiselijk geweld en roekeloos gedrag. Ook de aandacht voor de preventie van complicaties van handicaps neemt af. Er is dan ook meer dan ooit behoefte aan mentale ondersteuning, psychologische zorg en lotgenotencontact. Ook de familieleden, m.n. de partners van de gehandicapten, hebben het zwaar en behoeven veel support. Het is lastig voor onze teams om daar direct opin te kunnen spelen. Deels heeft dat te maken met een gebrek aan eigen intrinsieke deskundigheid en vaardigheden, maar er is ook een capaciteitsprobleem. Er moet heel veel, in heel korte tijd opgezet worden. Vanuit de stichting Kifaia doen we daarom erg ons best om in Nederland mensen te vinden die ons daarbij kunnen adviseren en ondersteunen, zodat wij die kennis dan weer mee kunnen nemen naar Gaza. En misschien kunnen we binnenkort een paar nieuwe vrijwilligers, die deskundig zijn op dit gebied meenemen naar hier.

Ook op organisatieniveau binnen het NCCR zijn de problemen groot: van de zijde van de Palestijnse autoriteiten zijn er zeer ingrijpende maatregelen genomen in de financiering van de NGO’s (de paticuliere organisaties). Van de ene op de andere dag is besloten dat de budgetten met maar liefst 2/3 gekort worden, met onmiddellijke ingang. Dit in een poging om in korte tijd orde op zaken te stellen en het kaf van het koren te scheiden in de wildgroei van NGO’s , waarvan er een aantal ook inderdaad niet helemaal zuiver op de korrel zijn. Voor het NCCR, dat inmiddels in ruime mate zijn bestaansrecht heeft bewezen, en dat altijd uitermate transparant is geweest in zijn financiële verantwoording, is dat een ramp. Want de helft van de salarissen van het personeel wordt daarmee betaald. En dus is er nu acuut een tekort aan middelen. Als er niet snel hulp over de brug komt –hetzij toch vanuit de overheid, hetzij vanuit het buitenland- dan zullen er binnenkort ontslagen vallen. En dat is een ramp voor alle partijen. Voor de medewerkers zelf, want zij zijn vaak de enige kostwinners binnen hun fmailie. Voor de gehandicapten en hun families, want zij krijgen daardoor nog minder zorg. Voor het NCCR want er ontstaat een forse brain drain van goed ingewerkte, ervaren, deskundige en betrokken medewerkers. En last but not least voor ons als trainers, want we hebben veel aandacht, energie, betrokkenheid en kennis in deze mensen geïnvesteerd.

Khaled Abu Zaid, de voorzitter van het NCCR, lobbiet zich de blaren op de tong bij de ministers van gezondheidszorg en sociale zaken en bij Abu Mazen zelf, hij zorgt ervoor dat de NGO’s zich verenigen en een bolwerk vormen. En de gehandicapten zelf verenigen zich ook massaal. A.s. dinsdag zal er een grote demonstratie zijn bij het ministerie van volksgezondheid, waar een grote opkomst wordt verwacht van alle gehandicapten, die rollend, hinkend, steunend, maar vooral luidkeels uiting zullen geven aan hun boosheid en ongenoegen. Wij van Kifaia zijn van harte uitgenodigd om mee te doen en zullen meer dan van harte ons steentje bijdrage.

Aan de buitenkant ziet het er dus allemaal weer aardig vredig uit in Gaza, maar voor de gehandicapten lijkt er zich binnenkort opnieuw een ramp af te spelen. Houdt het voor hen dan nooit op?