Laatste hele dag hier. Morgen gaan we weer. Op de flat doet de tv het niet. De kranten kunnen we niet lezen. We zijn verstoken van nieuws tot we op kantoor komen en we mee kunnen kijken naar de Palestijnse tv of Al Jazeera, onze vrienden vertalen of ons vertellen wat er is gebeurd, of iemand uit Nederland belt, weten jullie het al? Het is soms een merkwaardig effect, om er hier helemaal tussen te zitten en tegelijk soms pas later te weten wat er een woonblok of vluchtelingenkamp verderop gebeurt dan de mensen in Nederland die de hele dag door nieuws ontvangen.
Ja er is weer van alles aan de hand. Het Israëlische leger heeft gevochten met de kolonisten, maar geen doden. Akelige aanslag in Israel, in Netanya. Wel doden. Meteen een vergeldingsactie op de Westoever. Er zijn een paar Palestijnen geliquideerd door het Israelische leger. Een ervan was een gezochte man die aangehouden werd, hij was ongewapend maar werd toch doodgeschoten. Hij probeerde te vluchten wordt er dan gezegd. De Islamitische Jihad was al aan het spoken, met kleine aanvallen op de nederzettingen, maar Hamas hield zich nog aan de hudna, de wapenstilstand. De Jihad is veel kleiner, met veel minder politieke macht, maar je hebt voor aanslagen helaas geen grote organisaties nodig – elk heethoofd kan aan de gang gaan. Het is altijd de vraag of het de bedoeling is van Sharon, om Abu Mazen te ondermijnen. Je hoeft Hamas maar een klein beetje te provoceren en ze pakken de wapens weer op. Sharon heeft het al veel vaker gedaan. Als de wapenstilstand te lang duurt laat hij er weer een paar doodschieten of bombarderen, dan vechten we weer terug, en dan kan Sharon weer zeggen zie je wel, er valt niet met ze te onderhandelen en dan kan hij zijn gang weer gaan. Een hoge funktionaris heeft al weer gedreigd met de herherherherbezetting van Gaza als de Palestijnen niet ophouden met geweld.
Hoe erg het is en hoe erg het wordt – het valt nog niet in te schatten.
We werken. Hele dag geeft Joes les, in communicatietechnieken, hoe geef je feed back. In het begin waren daar bij een paar teamleden nogal wat weerstanden tegen, Joes heeft gezegd dat hij vindt dat ze veel beter met hun patienten omgaan dan met elkaar, en vooral de oudere psycholoog was daar boos over. Maar gaandeweg, tijdens de oefeningen, wordt duidelijk dat het wel waar is – het is nog niet zo eenvoudig om goed naar elkaar te luisteren, en elkaar goede feed back te geven zonder de ander in het defensief te drijven.
Bij de evaluatie welgemeende lof voor Alexandra. We hebben het gevoel dat ze er al lang bij hoort, dat we haar al kennen, zegt Adnan, een van de artsen. Het leuke is dat ook de teamleden die zelf geen fysiotherapeuten zijn zeggen dat ze veel gehad hebben aan de lessen van Alexandra, hoe je de kinderen vasthoudt, ze kunt stimuleren zich verder te ontwikkelen, iedereen kan daar aan mee doen.
Yahya en Ramsey stralen alsof zij het zijn die complimenten hebben gekregen voor hun vak: we staan nu sterker als fysiotherapeuten, zeggen ze.
En Ratiba, de verpleegster, zegt poëtisch dat we een groep zijn met één ziel en één hart, jullie hart raakt ons hart, en trekt zich niets aan van grenzen.
Ratiba, je gaat niet huilen hoor, zegt Ramadan. We kennen haar. Vaak krijgt ze van teamleden te horen: Ratiba je ogen lopen weer over. Maar zij huilt niet, en het is onze eigen Joessoeffie van wie de ogen overlopen.
Afscheid van de teamleden, altijd moeilijk, we weten nooit voor hoe lang.
Nog even de tv. Beelden met bloed. De aanslagen. Maar wij gaan naar het grote jaarlijke vliegerfestival op het strand. Wat er ook gebeurt, als het maar even kan krijgen de kinderen hun feest. Het leven gaat door, moet doorgaan. Zeker voor de kinderen.
Honderden mensen op het strand. Zelfgemaakte vliegers, met hartjes, met de Palestijnse vlag. Op een teken laten alle kinderen hun vliegers op. Gejuich. Vaders en moeders die zich er mee bemoeien. De eerste vliegertjes sneuvelen en liggen te dobberen in de zee. Een kind huilt en krijgt de vlieger van een ander.
’s Avonds afscheidseten bij Khaled thuis, en Ramadan en Mohammed, met vrouwen en kinderen. Alexandra kan haar laatste consultje doen voor het jongste zoontje van Ramadan die traag is in zijn ontwikkeling. De tafel staat vol met schalen voedsel, gevulde druivenbladeren, kip, salades, gekruide rijst. We maken plannen. Kunnen we niet een werkplaatsje oprichten in Rafah om simpele hulpmiddelen te maken voor de spastische kinderen die hulp nodig hebben bij zitten en staan? Daar moet toch geld voor te vinden zijn.
De volgende ochtend. Of we goed hebben geslapen, niets gehoord. Ik heb geslapen als een roos, ondanks de hitte, negen en dertig graden en de vochtigheid die maakt dat je hier in een permanente opvlieger rondloopt. Maar Joes heeft een helikopter gehoord. Is hier altijd slecht nieuws, want alleen de Israelische luchtmacht vliegt over Gaza, en doet dat niet voor de lol. Op het hoogtepunt van de intifada luisterden we altijd, als je een helicopter of straaljager hoorde was het altijd even wachten, kwamen dan de sirenes van politieauto’s en ambulances dat was het mis. Maar we hebben verder niets gehoord. Er waren vijf aanvallen, maar er zijn geen doden of gewonden gevallen. En Hamas is weer begonnen met het afschieten van kassemraketten. Een dode, een jonge vrouw aan de andere kant van de grens. En vervolgens is het leger achter de Hamasmannen aan om ze tegen te houden om nog meer raketten af te schieten. Toen een auto die op weg was naar de grens niet wilde stoppen is er geschoten. Twee doden. Vervolgens zijn er op meerdere plaatsen gevechten uitgebarsten tussen de politie en Hamas, in Jabalya, in Gazastad. De taxi komt om ons naar Erez te brengen. Khaled bespreekt met de chauffeur hoe die om de gevechten heen rijden moet. Dus zien we niets. De zon schijnt net als anders.
Het is erg als Palestijnen op Palestijnen schieten, zeg ik tegen de chauffeur. Die maakt een tsk geluid met zijn tong tegen zijn tanden, Palestijns voor helemaal niet. Hamas is bad, zegt hij. They must learn who is the boss. Ik denk aan Mohammed die boos is op een neef die fundamentalist is geworden en hem niet meer groet, omdat Mohammed niet moslim genoeg zou zijn. Niet vijf keer per dag bidt, niet zijn baard laat groeien. Mohammed is nog steeds verontwaardigd: de islam zegt nou juist dat je je familie niet vergeet, dus wie is er nou de betere moslim? We vergeten het wel eens in het westen, dat het de moslims zelf zijn die veel meer last hebben van extremisme en fundamentalisme dan wij.
Erez. De spookachtige weg terug. De lange gang, de hekken, de camera’s, de luidsprekers waar een stem uitkomt van iemand die je niet kunt zien: loop naar voren, zet je bagage neer, draai je om, draai je nog eens om, schudt je hemd, loop door, de volgende – tot we ons allemaal door de dranhekken en draaihekken hebben gewrongen en aan de andere kant de gewone controle nog eens komt. Ik bel in de auto naar Khaled dat we er doorheen zijn, en op weg naar het vliegveld, waar we nog eens een paar uur door de controle moeten. God bless you, zegt Khaled, have a good trip, see you soon, insha’ Allah.
Pfff wat een zootje maken we er toch van met z’n allen. We lijken het nooit te leren.
Het moeilijkst vind ik, een goed en bruikbaar antwoord te vinden op de nerveuze angst van mijn kinderen en (soms) mijn leerlingen. Een houvast waar ze wat aan hebben.
Ik kom nooit verder dan wat ik mezelf als een mantra voorhoud: niet bang zijn, zelf te allen tijde fatsoenlijk blijven en altijd willen blijven zien wat mooi is.
Ik zou graag willen weten, wat anderen tegen hun kinderen zeggen. Voel me daarin tekortschieten.
En ik ben blij dat je heelhuids terug bent, Anja en veel dank voor de ‘oral history’.
Dank je wel voor al je verhalen van de afgelopen week, ik kan alleen maar huilen en me verwonderen over de veerkracht van onze Palestijnse vrienden.
Anneke
Dank, voor de verhalen, Anja. Ik reageer niet iedere dag maar ik volg je belevenissen wel.
Wat betekent de tekst die op de vlieger staat geschreven?
Beste Anja,
Ik ben blij om te lezen dat je weer veilig en wel terug bent. Ik zag op het nieuws dat het weer een puinhoop is en dat Gaza werd afgesloten. Ik moest toen gelijk aan je denken. Maar tegelijk besefte ik met dat zulk nieuws je dus automatisch meer doet wanneer er ‘bekenden’ bij betrokken of in de buurt zijn, terwijl de situatie er natuurlijk niets om verschilt. Voor de mensen die daar achterblijven is deze chaos ‘orde van de dag’, terwijl jij weer naar huis kunt. Ik vind het ontzettend goed dat je doet wat je doet, waren er maar meer mensen als jij, maar wordt jij ook niet af en toe overvallen door dit soort ‘dubbele’ gevoelens?
Er zijn een heleboel mensen zoals ik, Amna, het hoort bij de voorrechten van het werk dat ik doe dat je die ook tegenkomt. En, ja, het is elke keer wel weer verscheurend om daar weg te gaan. Ik weet wel, en dat weten zij ook, dat ik weer terugkom, dat dit een band is voor het leven.
En dan moet ik de overgang naar hier weer maken. Daar ben ik inmiddels in geoefend maar echt makkelijk wordt het nooit. Ik moet altijd even vechten tegen een ontzettende aanval van wat zeikt hier iedereen toch. Ik word er niet geduldiger van.
Fijn hoor, dat er ook hier mensen zijn die dat wel snappen, die meeleven, zoals jij.
Liefs van
vanmorgen op teletekst gelezen dat Sharon van plan met een groot offensief te beginnen in Gaza (vandaag). Alsof er geen mensen leven. Gisteren een documentaire over Soedan, ook gigantisch veel mensenleed. De wereld kijkt ernaar.
Intussen steeds meer mensen die zo negatief in het leven staan, dat zij zichzelf wel willen opblazen om zoveel mogelijk leed bij anderen te veroorzaken. Soms wordt het echt te veel en is het haast te verlammend om nog te proberen een verschil te maken. En toch is dat de enige optie.
Hoi Cristine, hoewel mijn arabisch niet al te denderend is denk ik dat er zoiets staat als: ‘niets dan Kafaie (bekwaamheid), de allerliefste, ik hou veel van jou”
Ik hoop dat je vraag hiermee beantwoord is.
Ik heb het even nagevraagd. Op deze vlieger staat : Illa kafili al aziz, a habuka katiran.
vertaald betekent dit, aan de genereuze gever, de liefste, ik hou heel veel van je. Met de gevers word bedoeld: Een van de plichten van Islam is om een bepaald bedrag te schenken aan weeskinderen, gehandicapten en allerlei mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen. Dus degene die geeft aan deze kinderen.
Snap je? groetjes Trees.
Op de vlieger staat:
aan Kifaia
beste (K.)
ik hou veel van je
” We vergeten het wel eens in het westen, dat het de moslims zelf zijn die veel meer last hebben van extremisme en fundamentalisme dan wij. ”
Wat een vreemde zin , wat een vreemde conclusie, een rare misplaatste generalisatie, waar iets mis mee schijnt te zijn…gelukkig hoeven dit soort onzin niet voor koek te slikken.
Je hoeft helemaal niks voor zoete koek te slikken, Sharla, maar het helpt altijd wel als je komt met argumenten of met vragen in plaats van alleen de constatering dat je iets vreemd of misplaatst vindt.
Voor iemand die pretendeert iets van moslims te weten zet je een vreemde wij-zij bord in je voortuin. Ik vraag me af wat hier zo vanzelfsprekend aan is voor iemand die op haar website fulmineert tegen hirsi ali. Wat is het verschil met hirsi ali!
Je komt niet alleen met een , “not in my frontyard statement” , maar ook met een implicite gelijkstelling waarbij in een zin moslims worden gelijk gesteld met fundamentalisme en extremisme. Shame on YOU!
Jouw generalisatie is dat moslims last hebben van ‘hun terrorisme’. Watblief! En dat komt uit de koker van iemand gehandicapte moslim kinderen in Gaza wil helpen? Ik denk niet dat palestijnse moslims op westerse charity aan het wachten zijn met dit soort achtergrond ideeen.
Ik geloof niet dat je erg begrijpt wat ik zeg, Sharla, of misschien wil je dat ook niet. Je haalt van alles door elkaar en maakt er zo’n potje van dat ik weinig meer kan herkennen van wat ik werkelijk vind.
Dat ik kritiek heb op de politiek van Hirsi Ali is duidelijk, maar ik heb daar meerdere keren de argumenten voor aangegeven. Daar hoef je het niet mee eens te zijn, maar kom dan met betere.
De bewering dat ik moslims gelijk stel aan funademntalisme en extremisme slaat nergens op, integendeel. Ik doe onvermoeibaar niks anders dan er op wijzen dat islam en extremisme niet hetzelfde zijn.
Dat de grote middenmoot aan Nederlandse moslims veel last heeft van extremisme is onmiskenbaar. a. Is de grote meerderheid van moslims zelf faliekant tegen extremisme, b. maakt dat extremisme dat ze nog meer dan voorheen doelwit zijn geworden van het wantrouwen, de haat, de angst van veel autochtonen. Wie zoals ik veel samenwerkt met moslims weet dat. Ga het zelf maar na, als je het niet gelooft.
En of de Palestijnen ‘zitten te wachten op mijn westerse charity’, Sharla, vraag het ze eens. Ik ken ze. Jij duidelijk niet.
Dus als je zo graag wat tegen me in wilt brengen, lees wat ik echt zeg, haal niet alles door elkaar, argumenteer in plaats van hier een stapeltje rommelige oordelen te dumpen.
” We vergeten het wel eens in het westen, dat het de moslims zelf zijn die veel meer last hebben van extremisme en fundamentalisme dan wij. ”
Dat was makkelijk scoren , niet….
Uitgerekend jij zou moeten weten dat niet alleen de palestijnen last hebben van israeliach terrorisme maar de hele wereld op dit moment zo’n beetje. Toch durf jij fundamentalisme in de schoenen te schuiven van moslims. Je moet maar durven. Zulke valsheid.
Ik denk dat jij je excuses maar moet gaan maken aan moslims en aan palestijnen dat jij dit hebt gedaan. Als je dat niet doet dan vind ik dat palestijnen en palestijnse organisaties je moeten boycotten voor deze schandalige zet. En zeker de palestijnse moslims.
Moslims, ik, hebben het meest last van de massamedia, nos-journaal, cnn, tweevandaag, netwerk en de anja van meulenbeltjes en hun gemakzuchtige massamedia napraterij. Die pretenderen iets van moslims en palestijnen te weten.
Verder heeft de hele wereld last van het israelisch terrorisme. Ik hoor je daar met geen woord over reppen. Wat heb jij te verbergen…
Shame on you!
sharla
Vergis je je niet een beetje, Sharla? Wou je mij verwijten dat ik niets zou zeggen over Israelisch staatsterrorisme? Heb je niet gevolgd wat ik daar al jaren over schrijf? Dacht je dat ik niet aan de kant van de Palestijnen sta? Dat is dan weer eens wat nieuws. Meestal krijg ik er van langs omdat ik zo anti-Israelisch zou zijn en word ik voor antisemiet uitgemaakt. Of neem je het me kwalijk dat ik tegen terroristische aanvallen op burgers ben? Want dat ben ik, laat daar geen misverstand over bestaan. Eerlijk gezegd begrijp ik dus niet wat je me nou kwalijk neemt. Dat ik pretendeer wat van Palestijnen af te weten? Nou, dat is gewoon zo. Wat ook wel mag na tien jaar. Vraag het ze zelf.