Dagblad Trouw stuurt mij een enquete waarin ik ze mag zeggen wat een abonnement nog aantrekkelijker kan maken. Nou, dat doe ik graag, hierbij en liefst nog een beetje openbaarder. Want ik lees Trouw als een van de vier kranten die dagelijks in mijn bus ploffen, en ik erger me al een hele tijd suf.
Ik had lange tijd mijn hoop op Trouw gevestigd als zowat het enige dagblad dat ruimte heeft voor levensbeschouwelijke vraagstukken. Een tijd lang leken dat een beetje stoffige thema’s voor de liefhebbers, maar in de afgelopen paar jaar staat religie weer geheel in het middelpunt van de belangstelling. Nu zou Trouw dus een mooie rol kunnen vervullen. Helaas. De bijlage Letter en Geest is in handen van redacteur Jaffe Vink, en dat is een van de ‘heren van het laatste avondmaal’, lees: een fervente Ayaniaan en anti-Makkiaan. Dus kan zijn vriendje Leon de Winter bij elke scheet die hij laat over die verschrikkelijke Arabieren en die bloeddorstige islamieten meteen rekenen op drie gehele pagina’s, en mag je als ’tegenstemmer’ al blij zijn als je nog een ingezonden brief geplaatst krijgt.
Vanochtend een ingezonden brief van een lezer die zich net zo ergert als ik:
Lange tijd was het katern “Letter en Geest” voor mij wekelijks een genot. Gedurfde stelliingnames ten aanzien van actuele kwesties, en in hetzelfde nummer of de week daarop een al even verrassende tegenstem. Dankzij dat principe van stem en tegenstem werd je geprikkeld zelf na te denken en positie te kiezen. De redactie blijkt ten aanzien van de islam dit principe te hebben losgelaten. Bijna week na week worden we in artikelen, boekbesprekingen en columns gewaarschuwd voor de islam. Soms zijn het goede artikelen en belangrijkse boekbesprekingen. Maar de tegenstem is verdwenen.
….
Het klimaat in Nederland ten aanzien van moslims was vijftien jaar geleden wellicht naief. Nu is het grimmig. Het redactiebeleid van Trouw biedt in dit klimaat niets creatiefs aan. Ik zie er naar uit dat Trouw ten aanzien van dit urgente onderwerp terugkeert naar het oude beleid van veelzijdige informatie en debatten waarin tegengestelde opvattingen gelijkelijk aan het woord komen
Ik ook, en dat ga ik in de enquete even invullen.
Beste Anja,
Ik merk dat ik het onprettig vind als je schrijft over groepen als ‘Ayanianen’ en ‘Makkianen’. Hoewel ik het waarschijnlijk veel meer eens ben met de insteek van Mak, hou ik er niet van dit soort groepjes te creëren. Misschien voelen sommige mensen in ‘een van beide groepen’ geen bezwaar om als zodanig te worden geclassificeerd, ik geloof zelf dat het de discussie in de weg staat.
Ja, op het gebied van de multiculturele samenleving of de Islam zal ik het minder (of niet) eens zijn met mensen als Ellian, Cliteur, Ephimenco, Hirsi Ali, De Winter, Philipse, of Jansen. Dat betekent niet dat ik het nooit met ze eens zal zijn op andere gebieden, of dat ik het onprettige mensen vind. Dat ik me op dat gebied meer verbonden voel met mensen als jij en Mak, betekent niet dat ik het altijd met jullie eens zal zijn (of dat ik jullie aardig vind, hoewel dat volgens mij wel goed zit :-p).
Laten we het goede voorbeeld geven en in deze kwesties niet teveel in groepjes denken, dat maakt het complexe debat mijns inziens veel te simpel.
Dat Jaffe Vink Leon de Winter zoveel ruimte geeft, geeft mijns inziens eerder aan dat hij een slechte redacteur is, dan een goede vriend van De Winter.
Een goede vriend laat je ook zien wanneer hij denkt dat je het fout hebt, of wanneer je iets beter aan zou kunnen pakken.
Heel vroeger ben ik geabonneerd geweest op Trouw. In de jaren
zestig en zeventig was het een vrij kritisch dagblad, dat goede buitenlandinformatie gaf waarbij niet zo aan de leiband van de Amerikanen werd gelopen. Een beetje à la Le Monde (Diplomatique), zeg maar. Een voorbeeld daarvan was de kritische berichtgeving over de Amerikaanse oorlogvoering in Zuid-Oost-Azië toentertijd.
(Toen Trouw een keer een door mij ingezonden brief over de situatie in het toenmalige Griekenland (kolonelsregiem) gebruikte voor een eigen redactioneel artikel, zonder bronvermelding, en mijn reactie daarop niet publiceerde, heb ik het abonnement opgezegd).
Tegenwoordig lees ik een selectie van o.a. Trouw via http://www.kranten.com. Als je ziet bij welke artikelen lezers reacties kunnen insturen, past dat geheel in het door jou genoemde patroon, Anja. Bovendien schrikbarend hoeveel extreem rechts-radicale reacties daaronder zijn, gevoed door de keuze van de artikelen door de Trouw-redactie. Ik herken het door jou geschetste beeld dus volledig.
Als jij die woorden onprettig vind dan gebruik jij ze maar niet, Wouter. Ik vind de realiteit behoorlijk onprettig en ik heb woorden nodig om die realiteit te beschrijven. Ik vind de termen Ayaanianen en Makkianen voor die buitengewoon onprettige realiteit nog tamelijk aardig, eerlijk gezegd.
Je kunt wel ontkennen dat er sprake is van kampen omdat je liever zou willen dat het niet zo was. Maar met niet-benoemen verdwijnen die niet. Als Jaffe Vink Leon de Winter wel drie pagina’s geeft en anderen niet dan gaat het echt om meer dan simpele vriendjespolitiek, al zou een redacteur ook dat niet moeten doen. Ik heb dat alleen genoemd als voorbeeld van een stelselmatig beleid om vooral ruimte te bieden aan de anti-islamisten waarvan we de namen ondertussen kennen en die ik hier niet alweer zal herhalen. (En die jij perfect op een rijtje hebt, trouwens. Hoezo niet denken in groepjes?) Daar gaat het dus om.
En een gewetensvraag, Wouter. Als het om anti-semitisme ging zou je dan net zo mild oordelen over de aanhangers van die politieke stroming met wie je het ‘ over bepaalde dingen best eens zou kunnen zijn’, of vindt je het groeiende anti-islamisme eenvoudig nog niet erg genoeg om daar duidelijk stelling tegen te nemen? Zou je dan ook zeggen: laten we niet in groepjes denken?
Hulde, Anja. Inderdaad, Trouw is verworden tot een vrijplaats voor alleen maar negatieve geluiden over de islam en moslims. Het gaat louter en alleen over de extremistische en orthodoxe benaderingen, die alle niet representatief zijn voor de moslims in Nederland. Als tegenstem is er geen plaats voor moderne en vrijzinnige of anderzins afwijkende emancipatoire geluiden binnen de islam. Zo zou er bijvoorbeeld aandacht kunnen worden besteed aan de islam die besproken wordt hier op dit weblog, en ook aan de Ahmadiaanse islam (maar die laatste is ook weinig representatief).
Een idee: jouw cursus herschreven als een artikel voor Trouw.
Ik kan duidelijk stemming nemen tegen anti-Islamisme, ik vind het eng hoe er tegenwoordig in Nederland over de Islam gedacht wordt, en ga regelmatig de discussie aan met vrienden, familie en een aantal van de genoemde namen. Wat ik bedoelde te zeggen is dat de discussie kan gaan lijden onder een wij-zij tegenstelling, terwijl het hoort te gaan over de ideeën en argumenten. Op sommige momenten kan ik het vreselijk oneens zijn met genoemde mensen, op andere momenten ben ik het wel met ze eens, maar niet eens met hun aanpak en op weer andere momenten ben ik het gewoon met ze eens. Juist door het opzoeken van die punten waarop je het mensen eens bent, kun je mijns inziens veel bereiken.
Shit, ik moet er vandoor en ben er pas morgenavond weer. Ik kan dus even niet reageren.
Het is nodig dat alle gezindten/sromingen binnen de islam in Nederland vertegenwoordigd zijn in artikelen in de media – zoals dat het geval is inzake informatie over christelijke gezindten. Het is betreurenswaardig, en slechte journalistiek, dat dit niet het geval is.
Daarnaast zou ik ook graag feiten lezen over de groottes van de gezindten/stromingen binnen de islam in Nederland (zoals dat ook bekend is van christelijke gezindten in Nederland). Dat haalt ook veel vooroordelen weg. Met slects indrukken en eigen ervaringen komen we niet veel verder, daarvoor zijn de vooroordelen te hardnekkig (geworden).
Een krant heb ik niet in huis. Ik vind het abonnement veel te duur.
Ik volg het nieuws via de televisie, de radio en via internet.
Ik begrijp de redenatie van Wouter helemaal, en zou ook niet willen dat er in de hokjesgeest gedacht wordt. want dat doen “zij” al genoeg. Alleen al door dit te schrijven, maak ik me er schuldig aan. Zo werkt het dus. Weet je Wouter, ik heb nooit lid van iets willen worden, geen politieke partij, hoewel ik mijn sympathien heb, geen kerk, hoewel ik wel kerks ben opgevoed. Uiteindelijk heb ik gemerkt dat, wil ik de dingen duidelijker voor mezelf hebben, ik een kant zal moeten kiezen. Dat geldt voor mijn denken over israel/Palestina, maar ook mijn denken over de gebeurtenissen in Nederland, waar ik me altijd zeer betrokken bij voel. toevallig heeft een vriendin van mij , me het kleine boekje van Geert Mak toegestuurd en het is gisteren aangekomen. Ik ben sowieso een fan van hem, en probeer alles te pakken te krijgen wat hij geschreven heeft. maar toen ik gisteren aan dat kleine boekje begon, voelde ik me helemaal begrepen, ja echt. Mak zegt wat ik denk maar niet kan verwoorden. daar moet je ook schrijver voor zijn denk ik. Wat ik hiermee wil zeggen is dat je er niet aan ontkomt om bij een
groep te horen. het fijne is dat ik er ondertussen van overtuigd ben dat ik aan de goeie kant sta. Misschien zijn die mensen die “an de andere kant staan” wel vreselijke aardige mensen, maar het gaat er niet om of ze aardig zijn. he gaat erom dat er een verschil is in hele wezenlijke opinies, ideeen, gedachtes. Voorbeeld. Ik ben nederlandse. wonend in een Arabische moslimcultuur. Om me heen zijn er Joodse nederzettingen waar ook nederlanders wonen. Ik zou me daar verwant mee moeten voelen. Qua cultuur etc. maar hoe aardig ik ze ook vind, zij denken zo wezenlijk anders over de situatie hier, dat ik eigenlijk meer heb met mijn Arabische moslim vrienden dan met die Nederlanders. Hierin heb ik moeten kiezen. Ik kan geen koffie drinken met Greet uit Amersfoort die nu in de nederzetting woont en die tegen me zegt “hoe kan jij, een Nederlandse vrouw tussen die Arabieren wonen, die primitievelingen”. Op dat moment voel (voelde, want het gebeurt me vaker) dat ik met Greet en alle andere Greten weinig gemeen heb. En kies ik ervoor om deel van die andere kant te zijn. het maakt het gecompliceerde leven een stukje makkelijker. Maar ik snap wat je bedoelt.
fijne dag verder.
Beste Wieb, er zijn meerdere inleidingen te vinden voor wie geinformeerd wil worden over stromingen binnen de islam, ook in Nederland. Ik heb er al een paar eerder genoemd, en voor de geinteresseerden herhaal ik ze:
Dick Douwes, De islam in een notendop, 2005
Herman Beck, Islam in hoofdlijnen, 2002
Malcolm Clark, Islam voor dummies (met een aangepaste sectie over islam in Nederland)2004
en een nieuwe:
Dick Douwes e.a. Nederlandse moslims van migrant tot burger.2005
Uiteraard ook beschikbaar voor elke journalist – als ze geinteresseerd zijn.
Ook ik was een tijd een fan van Trouw, vanwege de vele artikelen op levensschouwelijk gebied. Inmiddels ben ik er ook geheel van terug gekomen. Om dezelfde redenen als Anja. Wat uiteindelijk de doorslag gaf is dat ik een paar keer uiterst kritisch heb gereageerd op stukken van Ephimenco op de internet versie. Ik kreeg daarop een zeer onaardig emailtje van hem terug en werd een tijdje bestookt door een aantal fans van hem, via de email op ook zeer onaangename wijze. Nadat ik nog een aantal keer had geprobeerd opnieuw te reageren via de lezersreactie op internet, viel mij op dat mijn bijdragen niet meer werden geplaatst, hoewel ik geen onvertogen woord ertussen zette. Alleen ik was nogal kritisch. Ik heb een keer geprobeerd middels een reactie op de brief van de hoofdredactie. Ook die werd niet geplaatst. Laatste keer dat ik benaderd werd per telefoon voor een proefabonnement ,heb ik dan ook haarfijn uitgelegd waarom ik geen interesse had in iets dergelijks.Anja jouw respectfilter is tenminste duidelijk, open en eerlijk,maar trouw censureert, zonder te willen erkennen dat ze censureren.
In december heb ik na vele jaren mijn abonnement op Trouw opgezegd. Als kritisch gelovig mens èn als actief SP-lid waardeerde ik de krant altijd om haar ingetogen berichtgeving, die me vrij liet mijn eigen mening te vormen (wat je van de Volkskrant niet kunt zeggen met haar “neoleuke-journalistenbelevingsverhaaltjes-waar-je-zelf-je-info-uit-moet-vissen”). Ik waardeerde de prikkelende stellingen, de tegenstelde opinies, de uiteenlopende pespectieven van waaruit men vraagstukken benaderde. En het was de enige krant die serieus aandacht besteedde aan “geestelijk leven” en ontwikkelingen daarbinnen. Sinds Fortuyn heb ik de krant zien veranderen. Met name Letter & Geest is mij een doorn in het oog. Op de eerste plaats omdat het geestelijk leven in Nederland blijkbaar alleen tot de islam beperkt bljft gezien de onderwerpkeuze en daar heb ik in deze tijd van overdreven cultuurrelativisme totaal geen behoefte aan. Dat heeft namelijk met voorlichting en informatie geven over de islam weinig meer van doen. Het verwart alleen maar.(Dan lees ik liever dit weblog en boeken over de islam). Op de tweede plaats erger ik mij groen en geel aan echte, vermeende en fictieve deskundologen die van alles over de islam mogen roepen en daar drie pagina’s over mogen doen. En tenslotte erger ik mij mateloos aan lieden als Leon de Winter, die op pseudo-wetenschappelijke toon hun filosemitisme bedrijven zonder oog te hebben voor de wandaden van Israël. Die man is net zo kosjer als Ronnie Naftaniël. Progressieve joodse mensen, die kritisch staan t.a.v. Israel komen nooit aan bod. Maar ook progressive gelovigen uit christelijke kring komen nauwelijks aan bod. Er is nauwelijks aandacht voor nieuwe ontwikkelingen binnen de joods/christelijke/islamitische levensbeschouwingen.
Ik denk dat Trouw in een identiteitscrisis verkeert als het gaat om haar berichtgeving over geestelijk leven.
Just my 2 Eurocents,
Trouw heeft voor mij zoals eerder gezegd al lang afgedaan. Maar het lijkt er serieus op dat NRC ook tendentieus en minder zorgvuldig begint te worden. Na de kop ‘Vader islamitische bom’ dinsdag, stond er gisteren in een artikel over luchtvervuiling in Kuala Lumpur o.a.: “Mondkapjes zijn bijna niet meer te krijgen in het getroffen gebied. Veel vrouwen bescherming zich met islamitische hoofddoeken tegen de vieze lucht.”(…) Op de foto die erboven staat, zien we een vrouw met een mondkapje, een vrouw en drie heren met een zakdoek voor hun mond en neus en twee vrouwen met een hoofddoek op het hoofd (maar niet voor hun neus of mond). Vragen die opkomen:
1. Hoe beschermen die hoofddoeken tegen de luchtvervuiling als ze niet voor de mond en neus gehouden worden? (Behalve het haar misschien tegen de kooldeeltjes, of gelooft de redactie van NRC heimelijk dat het jezelf op islamitische wijze bedekken met een hoofddoek tegen alles beschermt?)
2. Wat is de toegevoegde waarde van de vermelding dat het ‘islamitische hoofddoeken’zijn en bestaan die?
3. Wanneer zullen we voor het eerst lezen over de dreiging van een ‘islamitisch vogelgriepvirus’?
Ceylan, ik ben het met je eens maar meen dat dat voor alle media geldt. Objectieve informatievoorziening is een illusie, maar het lijkt erop dat media er sterker en vaker toe neigen meningen i.p.v. feiten te verkondigen. Het effect daarvan is meteen terug te horen in discussies in diezelfde media: meningen over meningen. De bal stuitert alle kanten op en we komen niet verder. Die discussies blijven daardoor zweven en verwarren i.p.v. informeren. En dan heb ik het nog niet eens over het bedroevende niveau… Iedereen roept maar wat, zonder dat men op feiten wordt afgerekend. Ik heb het gevoel (en niet meer dan dat) dat media vooral weergeven wat men op dit moment WIL horen. En dat benauwt me. Vrijheid van meningsuting heeft ook zijn donkere kanten.
(Overigens is dit ook maar een mening ….)
Behalve wat de kranten te veel melden moeten we het misschien hebben over waar de kranten het niet over hebben.
Zoals de demonstratie van vrouwen in Irak afgelopen dinsdag.
De Volkskrant besteedde er twee zinnen aan het Parool en AD helemaal niks.
Vrouwen in IRak krijgen nog minder rechten dan onder het regime van Saddam.
Daar hebben we al die duizenden doden best wel voor over om Saddam te overtreffen, nietwaar?
Saida, net als het dagblad Trouw zouden ze – diegenen die de grondwet opstellen – daar in Irak Anja’s cursus “Islam voor beginners” moeten volgen.
Ik heb Trouw en de Volkskrant vorig jaar al terzijde geschoven wegens te hetzerige berichtgeving. Het enige wat ik nog met plezier lees is het NRC en De Groene.