We worden geloof ik langzamerhand de ‘hadden we toch gezegd’, partij. Ik zit nu twee jaar voor de SP in de Eerste Kamer, op de post Sociale Zaken. Meerdere keren hebben we tandenknarsend of berustend mee moeten maken dat gammele en slechte wetten werden aangenomen omdat er nu eenmaal nog steeds een meerderheid in de Eerste Kamer is die vrijwel automatisch met de regering meestemt. En dat terwijl we weten dat de verhoudingen in de samenleving zelf ondertussen anders liggen – CDA en VVD zouden nu geen meerderheid meer krijgen.
Nu kunnen we achter elkaar de resultaten gaan zien van de schade die met die nieuwe wetten wordt aangericht. Ik zei al over de nieuwe Bijstandswet dat het de rechtsongelijkheid zou vergroten omdat mensen die extra bijstand nodig hebben afhankelijk worden van de gemeente, en dat er dus een verschil zou komen, bijvoorbeeld voor mensen met een handicap, in wat je in de ene of de andere gemeente kan krijgen. Valt wel mee, zei de minister. Wat blijkt: dat valt niet mee.
De minima gaan er op achteruit, zeiden wij van de SP. Nee hoor, zei de minister, dat houden we in de gaten. Wat blijkt: de armoede stijgt.
Nu hebben we de nieuwe wet op de Kinderopvang. Wat zei ik: dat gaat niet goed. Te veel administratieve rompslomp, te veel onzekerheid voor de ouders of ze een vergoeding van de werkgever kunnen krijgen. Het ergste vond ik nog dat de minimale kwaliteitseisen die we al hadden, zoals de groepsgrootte en het aantal begeleiders voor de kinderen geschrapt werd. Minister de Geus wilde de ‘opvangondernemers’ niet te veel aan banden leggen. En dan kregen we de regeringsmantra weer: de vrije markt gaat zorgen voor betere kwaliteit tegen lagere kosten, door de concurrentiewerking. Zeiden wij: helemaal niet. De vrije markt gaat er voor zorgen dat ouders met veel geld kwalitatief goede opvang kunnen krijgen, als ze tenminste ook nog in een regio wonen waar uberhaupt keuze is, en de mensen met het minste geld moeten dus nemen wat ze krijgen kunnen, goedkope opvang, grote groepen, wisselende beleiding, kinderen die daar niet tegen kunnen, moeders die dus weer ophouden met werken. (Zie ‘kinderen zijn geen fietsen’ ) En de rijken gaan ondertussen overwegen om een nanny of een au pair te nemen.
En kijk, we krijgen nu al gelijk. Trouw vanochtend: de creches lopen leeg. Te veel administratieve rompslomp voor de lagere inkomens. De economie trekt bovendien niet aan, zoals was beloofd. Of de economie trekt wel aan maar komt de lagere inkomensgroepen niet ten goede. De werkgevers laten het afweten. Kan makkelijk in een tijd met een arbeidsoverschot, dat wisten we ook al. Voor de midden- en hogere inkomens wordt de kinderopvang onaantrekkelijker vanwege de lagere overheidsbijdrage. Kinderopvang moet maar meegenomen worden in de CAO onderhandelingen, had de Geus gezegd. Dat gebeurt wel een beetje, maar slechts in 60% van de gevallen hebben werknemers daar iets aan. De kleinste opvanginstellingen gaan er dus het eerst aan onder door, de eerste faillisementen zijn er, andere laten zich door een grotere instelling opkopen omdat ze het zelfstandig niet meer redden.
Ook de kwaliteit gaat inmiddels hollend achteruit: te grote groepen kinderen bij elkaar, vaak de enige manier om te bezuinigen.
De Geus wilde ons de nieuwe wet aansmeren in zijn beleid om meer vrouwen aan het werk te krijgen. Wat gebeurt er, net als we zeiden: meer werkloosheid onder vrouwen.
Nu krijgen we dus achter elkaar de reparaties. Er wordt een extra honderd miljoen uitgetrokken om de grootste schade tegen te gaan. Gezien het feit dat het gros van de ouders 100 tot 200 euro per maand meer moeten betalen voor dezelfde kinderopvang is dat dus te weinig. Too little, too late, kunnen we ook wel als motto meenemen voor alle economische reparaties en reparatiewetjes die nog gaan komen.
Zelfde gaat gelden voor de nieuwe levensloopregeling: de yuppenwet. Zelfde gaat gelden voor de schade die aangericht wordt door de herkeuringen. Dan is de regering blij dat er minder mensen in de WAO zitten en heeft zich niet afgevraagd waar die mensen dan blijven en verbaast zich er over dat de aanvragen voor WW weer stijgen. Hadden we toch gezegd, zeggen wij dan weer.
En dan hebben we het nog niet over de rampzalige nieuwe zorgwet, waar collega Tineke Slagter het afgelopen half jaar zo vreselijk hard aan heeft zitten werken. Met zoveel feiten op tafel waaruit nu al blijkt wat er mis gaat. Het gaat niet lang duren voordat we ook daarbij weer kunnen zeggen: hadden we toch gezegd.
Vanavond De Geus op de tv in gesprek met Rosenmuller. Kijken jullie maar, ik moet demonstreren.
Ik ben blij dat ook in de kamer duidelijk is dat al die nieuwe wetten die door dit kabinet gemaakt worden voor een groot deel hun werking missen.
wat me overigens wel opvalt is dat een veel voorkomend manco is van in ieder geval ook de laatste paarse kabinetten, maar waarschijnlijk ook van kabinetten langer geleden. De reactie van de zittende regering is dan vaak: Laten we het nu eens heel anders doen, met als gevolg weer van die slecht doordachte wetten. Ik heb het hopeloze gevoel dat het op deze manier nooit beter wordt en dat met meer gevoel voor geschiedenis meer mogelijk moet zijn.
Hoe zien jullie dit?
Marc Heijmerink
Moet je per wet bekijken. Bijvoorbeeld de nieuwe wet op de WAO, volgens alle deskundigen was de instroom al drastisch minder dan voorheen, dus hun advies: niet aan prutsen. Doen ze toch.
Maar het belangrijkste is natuurlijk toch vanuit welke visie de nieuwe wetten worden ontworpen. En dat is met deze regering met een groot geloof in de vrije marktwerking. Dan weet je bij voorbaat dat het mis zal gaan. Wij vinden dat zorg en sociale zekerheid nooit moet worden overgelaten aan de instellingen die voornamelijk belang hebben bij winstmaken. Zoals je nu ook ziet bij het mislukken van vele reintegratiebueaus. Bij zaken die alle burgers aangaan en die vooral gebaseerd moeten zijn op rechtvaardigheid past geen marktwerking.
Dus wat er moet komen: een betere regering.
Ik denk dat deze SP mantra “Had ik toch gezegd” niet alleen opgaat voor de SP in de 1ste kamer, maar ook voor de SP 2de kamer. En sprekend voor mezelf, de SP in Zeeuwse gemeenteraad en provinciale staten hebben die ervaring ook.
Ik vind juist dat je liefdadigheid en sociale zekerheid niet moet overlaten aan de overheid. Kijk wat er dan gebeurt. Er zijn in Nederland bijna 5 miljoen mensen met een uitkering. Er zijn wijken in Nederland waar 80% van de mensen van uitkering rondkomt en waar hele generaties nog nooit een normale betaalde baan hebben gehad. SBS6 heeft een aantal van deze wijken geportretteerd met al deze Tokkie-figuren
Het enige wat die sociale zekerheid in Nederland oplevert is een onderklasse van luie en frauduleuze mensen zonder enig verantwoordelijkheidsbesef; een mentaliteit van “als de overheid wil dat ik ga werken, moeten ze mij maar een baan aanbieden”. Je geeft mensen het idee dat ze dingen kunnen bereiken zonder er ook maar iets voor te doen, zonder dat ze daar een inspanning voor hoeven te leveren. Dat is funest voor hun mentaliteit. Net als wanneer je kinderen altijd hun zin geeft; dan krijg je ook hele vervelende kinderen.
En dan heb ik het nog niet die mensen die wel hard werken en al die uitkeringen moeten opbrengen; die 6 maanden per jaar moeten werken om andermans zakken te vullen terwijl ze in die tijd ook iets leuks hadden kunnen doen
Helemaal mee eens, Jules, ik bedoel ook zeker niet alleen de Eerste Kamer, maar dat is waar ik in werk en deze ervaringen in op doe.
Kijk, op zich vind ik het niet erg dat er een ouder stopt met werken om voor de kinderen en het huishouden te zorgen. Opvoeding hoort primair bij de ouders te liggen, niet bij derden – dus hoe meer kinderen met hun ouders doorbrengen, hoe beter.
Wat ik op zich wel weer jammer vindt, is het automatisme dat persé de moeder degene is die stopt met werken… (hoewel, een huishouden managen is ook werk!) Gemiste kans voor beide ouders.
@Jim,
Ik respecteer je mening, maar de hel mag overvriezen voor ik het met je eens ben. Als overheid ben je verantwoordelijk voor de burgers, moet je voorwaarden scheppen waarin burgers een redelijk bestaan hebben zodat ze binnen dat bestaan kunnen groeien. Daarnaast zorgt een goede koopkrachtspreiding (dus ook koopkracht bij ‘uitkeringstrekkers’) voor een stabielere economie, dus elke cent die van jouw belastinggeld naar die ’tokkies’ gaat is in feite een investering in je eigen portemonee.
Ik schilder het misschien te simpel af, maar dit is mijn overtuiging.
Jim, ik vind je Kampioen Generaliseren en aangezien niemand je corrigeert, doe ik het.
1. De SBS-documentaires bleken onbetrouwbaar.
2. het enige wat sociale zekerheid oplevert: o ja? Dankjewel, dus ook ik behoor volgens jou tot een
3. onderklasse van luie en frauduleuze mensen? Ik kan me niet herinneren dat we elkaar ooit ontmoet hebben. Hoe weet je dat?
4. Je acht het kenneljk uitgesloten dat mensen zelf (wanhopig graag) willen gaan werken.
5. Het feit dat grote groepen mensen alleen al op basis van hun leeftijd of etnische achtergrond domweg niet (meer) aan betaald werk kunnen komen (de kranten stonden er afgelopen week weer vol van) negeer je voor het gemak maar, want dat komt niet in je kraam te pas.
6. Je veronderstelt blijkbaar dat zij die geen baan hebben, vinden dat ‘de overheid’ ze maar een baan aan moet bieden.
7. Dat de overheid zelf miljoenen weggooit aan reïntegreuten en werktoeleidingstrajecten, zonder dat die werk opleveren en dat wéét die overheid(zie 6) wijt je dus aan degenen voor wie die overheid deze verspillende projecten heeft opgezet. Oehoe, Jim, je kijkt de verkeerde kant op! Als je dan zo nodig wilt kankeren, kanker dan op de goede.
8. Je suggestie dat mensen met een uitkering iets bereiken zonder dat ze er ook maar iets voor doen zou ik graag onderbouwd willen zien met onderzoeksgegevens. Je hebt het volste recht deze aannames te doen, maar alleen gebaseerd op controleerbare feiten.
9. Heel vervelend voor je, dat je blijkbaar stinkend vervelend werk hebt terwijl je ook iets leuks had kunnen doen. Wordt het niet tijd, om te zien naar ander werk?
10. Ik wil graag weten, hoe jij rondkomt. Als je een halfjaarinkomen kwijt bent aan sociale premies, welk werk doe je dan in vredesnaam? En wat verdien jij eigenlijk? Ben je lid van een vakbond? Zou je die niet eens rap inschakelen?
11. Er zijn naar verluidt politieke partijen in de maak voor mensen die er hetzelfde over denken als jij. Ik zou zeggen: ga er zodra de gelegenheid zich voordoet op stemmen en dan maar hopen dat je een meerderheid krijgt. Dan kun je eindelijk doen, wat je blijkbaar wilt: de sociale zekerheid afschaffen. Kijk voor alle zekerheid nog wel even hoe dat in andere landen uitpakt? http://www.usemb.nl/faqlevus.htm#socvoorz
Ik heb een tegenvraag voor je. Ik neem aan dat je een baan hebt, ook al vind je die zoals je zegt niet echt leuk. Ik wil heel graag van je weten, hoe je verwacht dat je aan een minimaal inkomen gaat komen voor jou en je huisgenoten, in het onverhoopte geval dat je ernstig ziek blijkt te zijn of tegen je wil wordt ontslagen. Spelregel: er is geen enkele overheidsliefdadigheid en sociale zekerheid meer waarop je terug kunt vallen.
Nou, ik ben benieuwd naar je antwoord! Graag snel, misschien heb ik er zelf ook nog wat aan.
Jim,
Het valt me op dat juist mensen met een baan ervan uitgaan dat zij die niet werken ook niet wìllen werken. Claar gaf hierboven al aan dat er vele redenen zijn waarom mensen geen werk hebben en niet aan her werk komen. daar heb ik verder niets aan toe te voegen.
Jim, denk eens eerlijk aan wat jij allemaal zou missen wanneer je (langdurig)werkloos zou zijn:
* Alleereerst een inkomen waar normaal van te leven valt. ‘Uitkering’ en ‘profiteren’ zijn tamelijk ontkoppelde begrippen, hoor.
* Een zinvolle dagbesteding en de wetenschap dat je ergens aan bijdraagt, dat je leven richting en doel heeft
* Daaruit volgt een groter gevoel van eigenwaarde en zelfrespect.
* Contact met collega’s, klanten, kortom de sociale kring die bij het werken hoort.
* last but not least het gevrijwaard zijn van deningrerende houding van politici en anderen die vinden dat wie niet werkt, eigenlijk ook niet zou moeten eten, en die werklozen, wao’ers etc. collectief voor frauduleurs uitmaken.
Voor de duidelijkheid: wie kan werken, moét werken, wat mij betreft, maar zolang de weg naar eerlijk (!) betaalde arbeid dermate door voetangels en klemmen bezaaid is als nu het geval is (Claar is je website nog open? – over voetangels gesproken) en de reintegratie dermate slecht verloopt, kunnen we beter eerst dit oplossen voor we mensen met dwang en drang een arbeidsmarkt opschoppen.
@ Claar (7):
Uitstekende reactie op de kampioen-borrelpraten (nog erger dan generaliseren), Jim!
(Onder 8 bedoel je, neem ik aan: “…dat mensen met een uitkering DENKEN iets te bereiken …..”).
Dit kabinet breekt de sociale zekerheid, waarvoor tientallen jaren hard is gestreden, beetje bij beetje af, evenals het idee van soliodariteit in de samenleving. Het is volslagen destructief en in feite incapabel. Jarenlang zullen we met de brokken zitten van dit sloopbeleid, waarvoor ook “Christenen” zich verantwoordelijk zullen weten. Hadden we het niet gezegd…..
Ik kan me voorstellen dat het geen populaire invalshoek is maar verder uitwijdend op mijn eigen reactie en het antwoord van Anja vraag ik mij af of er niet te weinig technische vaardigheid is bij regeringen in nederland. technisch in de zin dus van historische technisch kennis van het wetten maken in nederland. Ik heb de indruk dat juist de politieke uitgangspunten te veel worden benadrukt in de wetten die er worden gemaakt. Neem dit kabinet. Er wordt zoveel nadruk op het huishoudboekje gelegd dat er veel lessen uit het verleden worden vergeten. Daarnaast worden er allerlei niet in het straatje van de wetgevende politieke partijen passende belangrijke aspecten van een wet voor het gemak maar genegeerd. Aspecten die ook deze partijen waarschijnlijk belangrijk vinden, maar de zaak te gecompliceerd maken. Deze regering is er erg sterk in volgens mij. Het komt me te voortvarend, radicaal en te amateuristisch over.
Naast dat de regering verkeerde uitgangspunten heeft, weet ze zoals ook andere regeringen geen maat te houden?
Pubers voor het eerst op een brommer.
Als dat maar goed gaat.
Hoe zie je dit Anja, Ben ik te bedaagd?
Marc Heijmerink
Claar,
Sinds enige maanden werk ik als freelancer. Dat betekent dat ik bij ziekte, arbeidsongeschiktheid of ontslag geen enkele uitkering ontvang. Ik zou mij hiertegen kunnen verzekeren, maar ik vind de premies veel te hoog.
Eigenlijk zou iedereen deze vrijheid moeten hebben om zich wel of niet te kunnen verzekeren tegen inkomensverlies.
Mijn enige verzekering tegen werkeloosheid, zijn mijn kennis en vaardigheden die ik voortdurend op peil moet houden.
Bij ziekte en arbeidsongeschiktheid zal ik moeten terugvallen op eigen reserves en op familie en vrienden, zoals het ook hoort volgens mij en zoals het ook honderden jaren geregeld was in Nederland, en zoals het nu nog steeds geregeld is in het grootste gedeelte van de wereld.
@ Jim (11):
Je bent volgens mij minstens een eeuw te laat geboren. Toen stond de arbeidersbeweging nog in de kinderschoenen en moest ze de sociale veranderingen nog afdwingen. Toen moesten mensen inderdaad nog “terugvallen op eigen reservers en op familie en vrienden”, alleen was het slechts voor de happy few weggelegd deze terugval te kunnen maken. De meesten hadden immers helemaal niets…..
Jim, waardering voor je antwoord.
Je ervaart jezelf en je kennis als kostbaar bedrijfskapitaal en ik ben het van harte met je eens. Zo voel ik het ook. Maar helaas ziet de maatschappij dit anders, is mijn ervaring. Ik kan mijn (bijgehouden) vakkennis en mijn ervaring niet meer inzetten. Men wil me niet: te duur, te oud, afgekeurd voor fysieke arbeid.
Weet je, ik heb aan den lijve ervaren hoe enorm kwetsbaar het is. Hoe snel je inteert op reserves, zeker als je kostwinner bent. Hoe je leven letterlijk van het ene op het andere moment zonder dat je er enige invloed op hebt, dramatisch kan kantelen. Niet alleen wat werkgelegenheid, ook wat gezondheid betreft. Dus ik help je van harte hopen dat je daar nooit een beroep op hoeft te doen.
Ik vind je keuze, economisch terug te vallen op familie en vrienden niet realistisch. Dat je elkaar moreel bijstaat, is een andere kwestie. Dat is normaal. Dat je iemand financieel eens uit de brand helpt, ook. Maar om willens en wetens je economisch volledig afhankelijk te maken van naasten als het tegenzit, dat is nogal wat. Ik zou dat met mijn eigen volwassen kinderen nog niet eens kunnen waarmaken. En niet accepteren ook. Als zij zelf niet de verantwoordelijkheid nemen zich te verzekeren, voel ik er bar weinig voor daar de rekening voor te gaan betalen. Want dit is geen derdewereldland waar de mogelijkheid je tegen arbeidsloosheid te verzekeren, domweg niet bestaat.
Mijn jongste kind is een ander verhaal. Die heeft langere tijd noodgedwongen op mijn zak geleefd, omdat hij ondanks al zijn motivatie en inspanningen domweg niet aan werk kon komen. Het heeft me financieel feitelijk geruïneerd, en ik vraag me af of de regering zich realiseert dat er vele ouders noodgedwongen vaak voor langere perioden moeten bijspringen, omdat je als 21-jarige van een bijstandsuitkering van 198 euro per maand godsonmogelijk op eigen benen kunt staan.
Op dit moment heeft hij een volledige baan en betaalt hij me weer kostgeld. Maar van wat hij verdient kan hij godsonmogelijk zelfstandig gaan wonen en ook mij niet betalen wat ik zou moeten en willen vragen. Dus het blijft interen op het geld van zijn moeder. Ik vertel dit niet om zielig te doen, wat dat ben ik bepaald niet. Maar wel om te illustreren dat ik jouw standpunt wel erg gemakkelijk vind.
Maar ik ben uiteraard de laatste die het recht heeft over jouw keuze een oordeel te vellen. Ik hoop wel dat je dit risico van tevoren goed hebt besproken met je familie en vrienden, dat het geen stilzwijgende verwachting van jou is. Heb jijzelf trouwens vrienden of familie die je blijvend of voor langere tijd moet ondersteunen, met andere woorden, heb je daar ervaring mee? Weet je hoe gecompliceerd dat relaties kan maken?
Jouw keus komt op mij over als iemand die uit overtuiging weigert zich te laten inenten tegen polio. In de wetenschap dat hij dit kan doen bij de gratie van het feit dat alle anderen zich wel hebben laten inenten en daarmee zijn risico op polio beheersbaar houden. Jij kunt immers alleen financieel een beroep doen op mensen die een baan hebben of een inkomen uit een uitkering.
Los daarvan heb ik Amerikaanse vrienden, die ons sociale verzekeringsstelsel zien als het summum van beschaving.
Ik vind dat ook.
Olav schrijft: (Onder 8 bedoel je, neem ik aan: “…dat mensen met een uitkering DENKEN iets te bereiken …..”).
Helemaal gelijk, Olav. Net als met de ‘werknemers’ die werkgevers moesten zijn (vergat ik je nog te zeggen).
Maakt niet meer uit, De Volkskrant wilde de reactie toch niet hebben.
Nu ik toch nog even reageer, dit is dus niet persoonlijk tegen jou bedoeld, Olav –
ik wil geen SP-feestje bederven, maar de SP is natuurlijk niet de enige partij die de nodige kanttekeningen zet en heeft gezet bij het regeringsbeleid. Het zou me een lief ding waard zijn als die wetenschap zou leiden tot allianties op bepaalde terreinen. Want die zullen we hard nodig hebben.
En ik wil ook nog even reageren op Marc:
Mijn verstand en gevoel zegt, dat de huidige regering zo is gefocused op het oplossen van bepaalde hobbels die we als samenleving – of we dat nou willen of niet – met welke regering dan ook sowieso hadden moeten oplossen, dat er nu ook wat mij betreft onacceptabele risico’s worden genomen als het op uitvoering van de nieuwe wetgeving aankomt. Dat zit ‘m naar mijn oordeel niet zozeer in ‘amateurisme’ of ‘onervarenheid’, maar met name in het blind vertrouwen dat deze ministersploeg collectief heeft in het principe van de marktwerking – die dus als conditie is ingebouwd in letterlijk alle nieuwe regelgeving.
Ik vraag me weleens af in hoeverre het fanatisme waarmee deze regering zich presenteert nog steeds wordt aangewakkerd door het “puinhopen van paars”-syndroom. Ik zou dat een kwalijke zaak vinden, maar het zou in elk geval het oogklepperige regeringsbeleid verklaren. In elk geval houd ik m’n hart vast voor de puinhopen die we de komende maanden tegemoet kunnen zien en waar we al op zitten.
En die niet meer zijn terug te draaien, dat is het meest zorgwekkende.
@ Mark,
Ik ben het met je eens dat we ook meer naar de technische (on)mogelijkheden van wetgeving moeten kijken, en niet alleen politiek willen scoren. Dan had men allang gezien dat bijv. de Europese Grondwet technisch onmogelijk is, omdat niet ieder land deelneemt aan de Euro en derhalve niet gebonden is aan het stabiliteitspact waardoor er juridische ongelijkheid zou komen tussen die landen omdat dit pact wel is opgenomen in die grondwet. (Overigens is die grondwet tevens slechte reclame voor de Euro: er staat bijna letterlijk dat het voordeliger is om maar niet mee te doen aan die munteenheid)
Ook op nationaal niveau is men inderdaad te ijdel. Neem de alternative begroting van de CU. Die was sluitend, en bij doorberekening werd verwacht dat hij op termijn (net als de alternatieve begrotingen van GL en SP) beter was voor de economie. En als klap op de vuurpijl bleek hij ook nog eens beter te scoren op de punten waar de regeringspartijen in hun verkiezingscampagne en het regeeraccoord beloofden op in te zetten.
Is het dan niet enkel integer om te zeggen: ja, die begroting ziet er beter uit? Dan heb je toch het beste met je volk voor? Een goed politicus wil niet alleen maar scoren, die wil het beste voor zijn volk – al was het alleen al als beloning voor hun stem. Een kniebuiging voor een opponent die met een alternatief komt dat beter blijkt te zijn zou daarbij moeten horen.
@Jan
Eigenlijk is het dus een treurige constatering dat ons stelsel dit soort gedrag van de politiek blijkbaar in de hand werkt. Ik ga er uit in dit geval dus vanuit dat een stelsel de politici krijgt die er bij horen. Of is het toch iets wat speciaal dit kabinet aangaat?