(Bertien van Manen, de foto en ik, foto Kadir van Lohuizen)

Dat was zaterdag, in de fotowinkel Fotografia in de Jordaan, waar ik bij voorkeur niet kom omdat ik altijd bang ben dat ik daar de winkel leeg ga kopen. Hans Rey is de winkel begonnen, die ik nog ken van de tijd van Van Gennep – dus veel anecdotes van toen.

Het was toch al een week van terugkijken op inmiddels legendarische tijden. De kelder Van Van Gennep, waar ook de planken met de eerste vrouwenboeken stonden. Rob zelf die nog misprijzend zei, toen ik protesteerde dat de vrouwenboeken te hoog stonden en wij vrouwen niet zo lang waren als Rob zelf: het ene jaar zijn het Indianen, dan zijn het weer zwarten, nu zijn het vrouwen, volgend jaar zit ik met die rommel. Een erge vergissing. We voerden nog aksie, pardon actie tegen Van Gennep, Van Gennep is een seksist, spoten de winkel onder met roze en paarse verf, en hadden daar veel meer sukses mee dan we wilden. Zoals ik al zei, het is allemaal nog goed gekomen.

Aanleiding voor de middag: het nieuwe boek van Bertien van Manen, vroeger een van de vaste fotografen van de vrouwenbeweging, daarna een hele eigen originele kant op gegaan. Haar laatste boek bestaat uit foto’s van foto’s. Dierbare foto’s van mensen in Praag, Kosovo, Barcelona, Rome, Belgrado, Madrid, gemaakt tegen hun eigen achtergrond, de omgeving van het huis. Geen mens te zien op de foto’s, behalve op de foto’s van de foto’s. Heel intiem en heel menselijk. Give me your image heet het.

(Gon Buurman)

Ik was er heen met Gon Buurman, ook fotografe, en die ken ik ook van vroeger, ook van die uitgebreide vrouwenbeweging. Nu heeft ze net prachtige foto’s gemaakt bij het moslimaboek van Ceylan Pektas-Weber. Ik heb aan dat boek meegewerkt met de interviews, en ik ken dus alle vrouwen die ze op de foto heeft gezet. Een paar ervan staan al op de websites, ga kijken.

Dat werd dus een hele feestelijke middag, ik vond het enig om Bertien weer te zien die geen steek was veranderd. Ik had de legendarische foto van de kuttensessie meegenomen, die zij zelf nog had gesigneerd. Bewaren, die is geld waard, zei ze. Maar die gaat toch echt naar het IIAV. Gon liet me een paar boeken zien, die zij de moeite waard vond. Erg, heb ik meteen gekocht. Daarom kom ik nooit in die winkel. Ik was er geloof ik de enige amateur. En de enige die een camera had meegenomen, want al die beroeps hebben geen zin om op hun vrije zaterdagmiddag zo incestueus elkaar te fotograferen. Maar helemaal laten konden ze het toch niet en zo heb ik nu een originele Buurman in mijn camera en een originele Kadir van Lohuizen. Ook een hele interessante fotograaf. Grappig was hoe slecht de fotografen er tegen konden als ze zelf werden gefotografeerd. Nou is het wel genoeg, zei Bertien en draaide zich om.

(foto: Gon Buurman)

Voor mij de interessantste: de betrokken fotografen die niet alleen doorgestileerde mooie plaatjes maken, maar iets willen zeggen met hun foto’s. Zo ben ik zelf gaan fotograferen, in Palestina, omdat mijn woorden te kort schoten om alles te zeggen. En om meer te kunnen zeggen, laten zien, dan het is er erg, meer dan een politieke statement. Nou, ook dat kan ik niet zo goed zeggen. Maar daar hebben we dus foto’s voor.

Er was nog een interessante vrouw die nog geen boek heeft maar dat komt wel. Naam kwijt. Gon? Ben je daar? Ik wil graag naar haar verwijzen. (Ik zal er nog wat linkjes bijzetten. Nu moet ik naar den Haag)