Gisteravond even de donkere stad in, ondanks een zware verkoudheid, om even te gaan kijken bij het debat van de SP, afdeling Centrum, over wonen. Leuk om even wat mensen te zien die op de lijst staan, een mooi divers gezelschap. Ik had al een stukje gestuurd voor de verkiezingskrant:

Amsterdam is een fantastische stad. Het is niet voor niets dat het centrum zo’n aantrekkingskracht heeft, er zoveel toeristen heen gaan, mensen van buiten hier graag komen winkelen en eten, en het op Koninginnedag stampens vol is. Ik woon tussen twee markten in, elke zaterdag en maandag zie ik een kleurrijke stoet mensen overal vandaan kaas en bloemen kopen, en goedkope lapjes.
Wat ik tegelijk zie is dat veel van de oorspronkelijke centrumbewoners zijn weggetrokken naar de buitenwijken waar de huren betaalbaar zijn, of met het gezin naar Almere of Purmerend omdat je daar nog een gezinswoning kunt vinden. We hoeven niet romantisch te doen over de veranderingen in de Jordaan, niemand wil meer terug naar een heel gezin op een bovenwoninkje met een WC in de keuken. Maar het is ook niet de bedoeling dat hier alleen nog maar mensen kunnen wonen zonder gezin en met een behoorlijk hoog inkomen. Dus moet er meer sociale woningbouw komen, zodat ook de mensen met lagere inkomens hier kunnen wonen, en het centrum er niet alleen is voor de leuke uitstapjes en een bezoekje aan de markt. Daar gaat de SP zich voor inzetten, en daarom wil ik graag als ‘lijstduwer’ meedoen.

Daar ging dus ook de discussie over. Dat het centrum bewoonbaar moet blijven voor ‘siek en sjofel’ zoals lijsttrekker Marnix Bruggeman dat zei. Het streven is om de hoeveelheid sociale huurwoningen in de binnenstad te verhogen naar 40%, maar minstens om die gelijk te houden. Discussie over scheefwonen, mensen die een redelijk goedkope woning aanhouden terwijl ze eigenlijk best iets duurders zouden kunnen huren. Hans Bakker, gemeenteraadslid voor de SP vond dat niet het grootste probleem. Deskundige Lenny Vulpenhorst vond dat erg. Als SPer hoor je tegen scheefwonen te zijn. Hans: en hoe wou je mensen die te goedkoop wonen er uitzetten? Mee aan tafel ook Andre Mulder, die alles weet van sociale woningbouw. Vulperhorst vond dat we veel creatiever om moeten gaan met woningbouw. Tijdelijke woningen, die bedoeld zijn voor tien jaar en er dus twintig jaar staan, zoals nu opgezet zijn voor studenten, kunnen er ook komen voor nieuwkomers en beginners. We houden te veel vast aan standaardmaten van woningen, met halletjes en gangen, terwijl in andere wereldsteden juist ook kleinere appartementen populair zijn.

Ik denk dat hij gelijk heeft. De Jordaan, waar ik al dertig jaar woon, is nu juist populair omdat daar veel kleine huisjes die we nu te klein vinden voor een gezin, heel geschikt zijn voor onconventionele bewoning voor alleenstaanden en stellen zonder kinderen.

Mijn huisje bestaat uit een kleine winkelruimte waar eens een kroeg en toen een stomerijtje was, daar een typisch Amsterdams ‘opkamertje’ boven, een half verdiepinkje van waaruit je naar beneden in de winkel kon kijken. Daarboven zit nog een anderhalfkamer woninkje, ouderwets met de WC in de keuken en de douche in de WC zoals dat nu niet meer gebouwd mag worden, waar eerst mijn zoon woonde. Toen hij vertrok liet ik een trap doortrekken en heb het er nu bij als werkkamer. Absoluut niet idioot groot, maar dan bedenk ik wel dat daar vroeger een heel gezin woonde. Mij past het als een handschoen, ondanks alle trappetjes waardoor de ruimte meer in de hoogte zit als in de breedte, maar een gezin met kinderen zou er niet meer willen wonen. Wat ik mis, geen tuin, geen balkon, compenseer ik door de Jordaan met alle terrasjes en coffieshopjes te zien als mijn terrein, waar ik met de krant of de kamerstukken in de zon kan zitten met een espressootje.

Vulperhorst had wel meer ideeen voor onconventionele woningen, je kunt kant en klare MacHouses schuiven in leegstaande bankgebouwen zoals dat van de ABN bijvoorbeeld. Die haal je er dan na tien of twintig jaar weer eens uit. We denken teveel in dure nieuwbouw.

Even bij Bart nog een handtekening gezet, nu onder de afdrachtsregeling, hoewel ik alleen lijstduwer ben en als nummer twintig niet in de stadsdeelraad kom. Wat gepraat met de mensen die wel op een verkiesbare plaats staan, vooral die op de grens, komen we er in of niet, zitten in de spanning. Toen won mijn proesthoest het van de neiging om nog even te blijven hangen. Vroeg naar bed.

De PvdA doet het in Amsterdam niet slecht. Vanochtend in de Volkskrant een goed artikel van AscherDijsselbloem en Marcouch, de laatste is de lijsttrekker van de PvdA Slotervaart – heel goed dat iemand van Marokkaanse afkomst, met een flinke staat van dienst, een goede plek krijgt in de stadspolitiek. Lees het: een veel beter antwoord op wat er moet met de probleemjeugd dan die geijkte maffe reactie van Wilders.

De ergste probleemjongeren hebben vaak ernstige gedragsstoornissen, zoals een zwak ontwikkeld geweten en een volstrekt gebrek aan inlevingsvermogen. Deze jongeren blijken niet vatbaar voor politie of straathoekwerkers en hebben psychiatrische behandeling nodig. Maar voor hen is geen plek. Ze kunnen pas als veelpleger worden ophesloten als ze eerst een aantal misdrijven op hun naam hebben staan. Laten we daarom ook radicaal de wachtlijsten voor de jeugdhulpverlening en jeugdpsychiatrie verruimen.
Door direct op te treden tegen straatterreur en de jongeren letterlijk van de straat te houden, moet dit offensief nu heel snel effect krijgen. Een ding werkt in ieder geval niet en dat is dat de hele groep telkens het signaal krijgt dat ze hier niet horen. Dat hun paspoorten worden ingetrokken, zoals Wilders beplet. Juist uitsluiting en kansloosheid vormen de lucifers voor de onvrede. Het gaat om in Nederland geboren en getogen jongeren. Als je echt wilt dat deze jongeren zich verantwoordelijk gaan voelen voor de Nederlandse samenleving en gaan investeren in hun eigen toekomst, dan moeten ze in de eerste plaats als Nederlander worden aangesproken.