BadZout op zondagmiddag, het politieke café van Amsterdam. Goed programma. Uiteraard in het licht van de gemeenteraadsverkiezingen.


(Sadet Karabulut)

Eerst Sadet Karabulut. Goed mens. Was eerst actief in de DIDF, met haar Turkse achtergrond, toen lid geworden van de SP en nu vierde op de lijst voor Amsterdam. Haar grootste aandachtspunten: de armoede en de tweedeling in de stad. En ook nog in die samenhang. De meeste mensen in Amsterdam zijn blij met de diversiteit, maar er zijn ook problemen. De moord op Van Gogh heeft er ingehakt, onrust als in de Diamantbuurt. Mensen zijn bang gemaakt en de taal wordt steeds harder, kutmarokkanen, alle moslimvrouwen worden geslagen, jongeren die zich niet gedragen moeten maar naar een jeugdinrichting, ouders die hun kinderen niet goed opvoeden moeten worden gestraft – aanpak met de harde hand, dat soort werk. Er is te weinig aandacht voor wat er wel goed gaat, en dat is veel. Wat er moet gebeuren? Vooral veel sociaal-economische maatregelen om de armoede tegen te gaan, want dat is de bron van veel ellende. Er moet werk komen, stageplaatsen, discriminatie moet worden aangepakt. Sadet: je vraagt je af, waar waren we al die tijd? Er zijn nu al vijf voedselbanken, 29% van de kinderen in Amsterdam leeft in armoede. En dan het woonbeleid. In Slotervaart worden er veel woningen gesloopt. Het blijkt dat de mensen nauwelijks weten wat hun boven het hoofd hangt, we moeten veel met de mensen op uitzoeken wat er gaat gebeuren, waar ze heen moeten. Waarom ze niet liever bij de PvdA zit? De SP staat midden in de samenleving, bij de mensen zelf, en wil echte sociaal-economische verbetering.

(Merlijn van Hasselt)

De voedselbanken. De enige bank die enorm groeit zonder winstprognose. Merlijn van Hasselt komt er over vertellen. Het is waar, er zit een enorme groei in, zo erg dat ze nu niet meer iedereen kunnen bedienen, en hun normen zijn al heel streng. Er komt te weinig voedsel binnen. Merlijn: we komen veel mensen tegen die in de moeilijkheden komen omdat ze de weg niet weten in al die regels en formulieren. Daar zitten invulformulieren bij die ik met een academische achtergrond ook niet snap. Dus werken we samen met de formulierenbrigade die mensen daarmee kan helpen. Soms ligt het probleem bij de mensen zelf, die hebben moeite met budgetteren, of sluiten te makkelijk leningen via het internet. Soms light het probleem bij de sociale dienst. Die zijn strenger geworden, geven geen voorschotten meer, zodat mensen soms weken op hun geld zitten te wachten en niets hebben om dat te overbruggen, of er is een foutje gemaakt, je bent net te laat, of de sociale dienst doet iets verkeerd. Maakt niet uit, de mensen zijn altijd te dupe en moeten wachten op geld terwijl ze geen reserve hebben.
Voedselbanken zijn geen structurele oplossing, zegt Merlijn. Armoede moet structureel bestreden worden. We hebben een duidelijke slogan: help ons om zeep! Maar zolang de armoede er nog is hebben we ene functie: al was het maar om het probleem zichtbaar te maken.

(Ruth Hopkins)

(Marieke van Doorninck)

Een heel ander onderwerp. Of toch niet? Vrouwenhandel. Te gast zijn Ruth Hopkins, onderzoeksjournaliste, die een indringend boek geschreven heeft over vrouwenhandel en prostitutie, Ik laat je nooit meer gaan. En Marieke van Doorninck van Groen Links, die zich er ook intensief mee bezig houdt en ook werkzaam is bij La Strada, het netwerk dat vrouwen probeert te ondersteunen.

Het probleem ligt voor een groot deel bij de politiek, zegt Ruth. Als je politici vraagt wat ze van vrouwenhandel en gedwongen prostitutie vinden zijn ze allemaal tegen. Die uitbuiting van vrouwen, moderne slavernij, al die slachtoffers, reuze tegen. Maar als het op de praktijk aankomt worden de vrouwen behandeld als illegale werkers die voortdurend bedreigd worden met uitzetting. Het is vooral de huidige migratiepolitiek die het moeilijk maken de vrouwenhandel echt aan te pakken.

Er is veel geweld en dwang in de prostitutie, maakt niet uit of het raamprostitutie of tippelzones zijn. Er is te weinig goede controle, en de politie doet te weinig. Die hebben het te druk met dagelijks scoren, achterlichtjes bekeuren en preventief fouilleren, dat is makkelijker.

Marieke: het gaat om het recht om te migreren en het recht om zelf te kiezen wat voor werk ze willen doen, ook als dat prostitutie is. Te vaak wordt er een te groot onderscheid gemaakt tussen goed geintegreerde prostituees die een vrije keuze maken, en de willoos misbruikte slachtoffers. Maar er is een hele groep die wel voor het werk kiezen en toch in de moeilijkheden komen. Juist omdat prostitutie voor een groot deel een illegaal bedrijf is. Vooral als ze geen verblijfsvergunning hebben is aangifte doen heel moeilijk. Het is kiezen tussen de uitbuiting en de angst om uitgezet te worden. Er zou dus een veel ruimer beleid moeten komen om die vrouwen een verblijfsvergunning te geven.

Ook hier is armoede de achtergrond. De vrouwen die in de handen van de vrouwenhandel komen weten vaak dat ze risico´s nemen, en nemen die toch. Er is geen principieel verschil tussen andere vormen van uitbuiting, zoals van au pairs of vrouwen die geronseld worden voor sweatshops. Tegelijk moeten we erkennen dat de prostitutie een grote afnemer is van de vrouwenhandel, juist omdat het een illegaal bedrijf is. Ook sekswerkers hebben recht op een menswaardig bestaan. We hebben het over een mondiale onderklasse van arbeiders die geen rechten heeft. Daar zouden dus alle linkse partijen zich druk over moeten maken, maar helaas stuiten we te vaak op een migratiepolitiek die vooral bang is voor te veel migranten. Het is vaak eigen arbeiders eerst, of moeten we zeggen eigen hoeren eerst.
Ruth: ik zie bij geen enkele politieke partij een werkelijk doorwrochte visie op hoe je het aan moet pakken. De vrouwen worden te veel gezien als een probleem, niet als mensen die problemen hebben. Er wordt te veel gedacht vanuit de burgers die niet geconfronteerd willen worden met prostitutie, en daarmee worden de vrouwen naar de rafelrand gedrongen. Dan is er eerst verzet tegen een tippelzone, hoewel dat de vrouwen met goed toezicht nog enige bescherming biedt, en als dat niet goed gedana wordt en er te veel verloedering en geweld komt wordt die tippelzone weer opgeheven, en dan protesteren de burgers weer vanwege de kans op ´uitwaaiering´.
Maar het gaat om mensen die er bij horen, en mensenrechten gaan over elke vorm van uitbuiting. Je kunt als politieke partij niet zeggen± ja we komen op voor de zwakkeren, maar nee, we willen geen migranten uit de onderklasse.

(Remine Alberts)

Tot slot onze lijsttrekker Remine Alberts. Die was in haar element. Ja, de armoede. Er zijn zoveel mensen die, zoals ze dat in Brabant zeggen, aan de achterste mem hangen. Wat ze vindt van de PvdA in Amsterdam? Een beetje te bang, zegt Remine. Ik ben er dus niet tegen dat ze meer naar links gaan kijken, en van deze stad een echte sociale stad maken. Het blijkt helemaal niet erg om met de SP samen te bsturen, kijk naar Nijmegen. We zijn niet eng, we vallen best mee.
Aboutaleb was heel goed in de crisis na de moord op Van Gogh, hij sloeg precies de juiste toon aan. Dat was wat we nodig hadden. Maar als wethouder is het een ander verhaal. Hij is een beetje het braafste jongetje van de klas. Zo is hij er wel trots op dat er nu minder mensen in de bijstand zitten, en dat er met de nieuwe wet Werk en Bijstand veel mensen uit de uitkeringen zijn geknikkerd en dat er zestig miljoen is bespaard. Maar is dat iets om tevreden over te zijn? Hij houdt gewoon de wet. Je hoort de PvdA zeggen: we blijven binnen het budget. De PvdA wilde wel met het CDA en de VVD besturen, omdat ze dachten dat ze dan een betere voet tussen de deur hadden in Den Haag. Maar het omgekeerde is gebeurd: Den Haag heeft te veel voet tussen de deur in Amsterdam. Den Haag beslist en Amsterdam voert uit, ze zijn het doorgeefluik. En als ze binnen het budget moeten blijven worden dus groepen mensen tegen elkaar uitgespeeld: wat de ene groep meer krijgt gaat weer van de andere af. Wat we zouden moeten doen: kiezen voor de Amsterdammers, tegen Den Haag die maar doorgaat met asociale maatregelen.

Het was daarna in het café nog een tijd gezellig. Ik kocht het boek van Ruth. Ik kom er nog een keer op terug als ik het gelezen heb.