(Ingezonden opiniestuk Volkskrant)
Dat het in Rotterdam nog moeilijk gaat worden met het besturen van de stad is een open deur. Martin Sommers (Volkskrant 16 maart) maakt zich met Paul Scheffer en Gabriel van den Brink zorgen over de toegenomen segregatie. Ik ook. In de raad zitten straks veertien roomblanke vertegenwoordigers van Leefbaar Rotterdam, stelt Sommers, tegenover achttien sociaal – democraten van wie de eerste tien allochtoon. En hoe moet dat samen de stad gaan besturen? Inderdaad, ik mag blij zijn dat ik een Amsterdammer ben waar de veel verguisde maar ook bewonderde Cohen en Aboutaleb de ´boel bij elkaar hebben gehouden´ en niet alleen met kopjes thee, en een waterscheiding zoals in Rotterdam vermeden kon worden.
Maar nu komt de aap uit de mouw: de schuld van de segregatie wordt gelegd bij de groep burgers die een ´etnische politiek´ voeren, en dat zijn in de ogen van Sommers uiteraard de burgers met een kleurtje. Ik citeer: ´belangrijk is de erkenning dat etnische politiek bestaat. Wat Van den Brink aantoont, is dat Rotterdamse migranten zich betrokken voelen bij hun eigen gemeenschap en niet of nauwelijks bij de stad. Etnische belangenpolitiek helpt de gezamenlijkheid niet vooruit´. Wat zegt Sommers eigenlijk? Dat etnische belangenpolitiek alleen door migranten gevoerd wordt en niet door blanken. Blank is dus geen kleur, geen etniciteit. En dat die blanken, ook al maken ze maar de helft van de burgers uit, vanzelfsprekend staan voor de gezamenlijkheid van de stad, en niet voor hun eigen groepsbelangen. Dat is niet wat we, inclusief de migranten, Leefbaar hebben zien doen in de afgelopen jaren. Leefbaar koos voor blank, voor de eigen gemeenschap en niet voor de gehele stad die immers bestaat uit blanke inboorlingen én uit migranten.
Had Leefbaar niet stelselmatig een politiek gevoerd die migranten het gevoel gaven maar nauwelijks getolereerde buitenlanders te zijn in de stad waar velen van hen geboren zijn, dan stond het in Rotterdam nu niet zo slecht met de gezamenlijkheid. Sommers maakt de bekende fout om blank zonder er bij na te denken als de eigenlijke bewoners van de stad te zien, en niet als een evenzeer etnische groep die dacht de eigen etnische belangen te moeten verdedigen tegen de gekleurde ´indringers´. Daarop hebben de migranten besloten om een electorale vuist te maken, en hebben dat nota bene ook nog gedaan door zich aan te sluiten bij een nette gemengde sociaal-democratische partij, en niet op de migranten en moslimpartijen te stemmen, ook al was dat hen staatsrechtelijk gezien geheel toegestaan. Zij hebben dus tégen segregatie gestemd. Ze hebben tégen de etnische belangenpolitiek gestemd die er al was, namelijk die van blank Leefbaar. Om nu de migranten te verwijten dat ze etnische belangenpolitiek voeren en meer betrokken zijn bij hun eigen gemeenschap dan bij de stad als geheel draait de feiten geheel om.
Sommers wil graag erkenning dat etnische politiek bestaat. Ik ook. Plus de erkenning dat blank ook een kleur is. En etnische politiek niet voorbehouden is aan migranten.
Anja Meulenbelt, lid Eerste Kamer voor de SP
Juist. Ik begrijp overigens echt niet, echt totaal niet, waarom men (en dan bedoel ik gerespecteerde journalisten en politiek commenatatoren) gewoon dingen aan het verzinnen zijn. Zo las ik van de week een column waarin gezegd werd dat de PvdARotterdam onbekwame allochtonen op de lijst heeft staan en dat daaruit wethouders worden gekozen. De stad zal dus een zooitje worden. Nu ken ik toevallig velen die op die lijst staan, en let wel; de PvdA is niet mijn partij, en die personen zijn goed bekwaam, hebben jaren ervaring erop zitten, hebben studies afgerond terwijl ze lid waren van tig van organisaties en verenigingen en daarnaast nog een bijbaantje hadden in een supermarkt of warenhuis. Het zijn mensen met pit en een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Die columniste had alleen maar even naar cv’s kunnen kijken (een kleine moeite om achtergrondinfo op te vragen), maar nee, iedereen gaat er maar van uit dat allochtonen zonder verstand stemmen en dat ze vast zonder inhoudelijke reden op een politieke lijst zijn komen te staan. Ik word er misselijk van. De afgelopen verkiezingen hebben aangetoond dat veel allochtonen in Nederland zich net als veel autochtonen verantwoordelijk voelen voor de samenleving waarin zij zitten. Een schoolvoorbeeld van burgerparticipatie. Door alleen de allochtonen te bekritiseren op hun stemgedrag en hun politieke ambities, creer je wederom een wig. En dat is om kotsmisselijk van te worden.
Ik was al bang dat een deel van “blank Nederland” het feit dat etnische minderheden massaal gestemd hebben (vooral op de PvdA maar ook op SP en GL) niet als bewijs van participatie en “integratie” zouden zien, maar als verdere “seggregatie”. Nu hoor ik zelfs dat de PvdA door xenofobe Nederlanders de “Partij van de Allochtoon” genoemd wordt. Natuurlijk wordt de nieuwe politieke “macht” van de allochtonen als een bedreiging voor het bestaande orde ervaren.
Het zou eigenlijk geen verassing moeten zijn. Het gaat niet om “integratie” of “assimilatie”. Het gaat erom dat een flink deel van de “blanke” bevolking zich bedreigd voelt door de toegenomen “allochtone” bevolking en vooral hun groeiende invloed. Het is geen toeval dat de “anti-immigratie” stemming een hoge vlucht nam juist toen etnische minderheden zich begonnen te emanciperen. Het is ongelooflijk hoe nu alles becijferd wordt met percentages “allochtonen” en “autochtonen”. Vooral om te laten zien “hoe slecht de allochtonen zich integreren” en wat een “groot probleem de ‘zwarte’ scholen zijn”. Alles wat “allochtoons” is lijkt voor blank Nederland een “probleem” te zijn.
De mechanismen zijn duidelijk herkenbaar: Het gaat uiteindelijk om niets anders dan ordinaire racisme.
Natuurlijk is wit een kleur (meer een beetje roze trouwens, maar goed). En inderdaad is de grote betrokkenheid van veel allochtone stemmers een reactie op voorgaande jaren. Dat betekent helemaal niet dat ze zich niet betrokken voelen bij de stad, maar dat de ervaring van de afgelopen jaren heeft geleerd dat Leefbaar in ieder geval niet voor hun belangen opkomt.
ook onaardig trouwens…plaats ik een reactie, staat er dat er nog geen reacties zijn 🙂
Goed opniniestuk Anja, wat ik ook niet begrijp in deze is dat er wel heel makkelijk gezegd wordt (ik citeer ook) “…Wat Van den Brink aantoont, is dat Rotterdamse migranten zich betrokken voelen bij hun eigen gemeenschap en niet of nauwelijks bij de stad…” en dat hier m.i. een essentieel punt ligt, n.l. dat men de eigen gemeenschap LOS ziet van de stad.
Juist hier is werk te doen om te zorgen dat die “eigen gemeenschap” een normaal onderdeel vormt van diezelfde stad. Terwijl er, zo lijkt het, enkel met een soort helicoptervisie naar gekeken word en dan land deze helicopter in dat andere stukje stad om hier verslag van te doen.
De mensen die op deze manier iets willen bereiken halen veel meer bakzeil dan bijvoorbeeld de prima initiatieven zoals “samen tegen racisme” waar ook jij een graag geziene gast ben.
Uit het opiniestuk blijkt temeer dat de migranten (donkergekleurde mensen) opnieuw de schuld krijgen van alles en nog wat. Nu zijn zij verantwoordelijk voor het onbestuurbaar zijn van gemeente Rotterdam. De bovengenoemde heren hebben een benadering van situaties die gelijk is aan het voormalige Apartheidssysteem van Zuid Afrika. (en je mag ze dan geen racisten noemen, wat vreemd als men bedenkt dat hun kijk op de werkelijkheid hierdoor gekleurd wordt.)
Ik ben blij met de reactie van Anja daarop. Ze laat de werkelijkheid spreken. Al wordt het voor Rotterdam erop of eronder. Kan Links zich zo organiseren en hun krachten en intelligentie bundelen om de nieuwe situatie aan te kunnen?
Ik wacht af, gezien de historie zal het niet eenvoudig zijn.
Eendracht maakt macht en samen staan we sterk zijn toepasselijke uitdrukkingen
Anja schrijft: Wat zegt Sommers eigenlijk? Dat etnische belangenpolitiek alleen door migranten gevoerd kan worden en niet door blanken. Blank is dus geen kleur, geen etniciteit. En dat die blanken, ook al maken ze maar de helft van de burgers uit, vanzelfsprekend staan voor de gezamenlijkheid van de stad, en niet voor hun eigen groepsbelangen.
Anja, ik had het stuk van Sommers ook gelezen en mijn eerste (boze) gedachte was: is dat wel waar, dat etnische belangenpolitiek alleen door migranten gevoerd kan worden en niet door blanken? Die vraag slaag jij feitelijk over, in je (terechte) haast op te merken dat blanke bewoners evengoed een etnische identiteit hebben.
Naar mijn mening is het niet waar (dat etnische belangenpolitiek alleen door migranten gevoerd kan worden). Het enige wat nodig is, is dat elke bestuurder zich kan (en wil) verplaatsen in ‘etnische belangenpolitiek’, net zoals hij zich moet kunnen (en willen) verplaatsen in minimabeleid – ook als hij zelf niet aan den lijve heeft ervaren wat het betekent van een minimuminkomen rond te komen. Ik denk dus dat in de praktijk politieke kleur en overtuiging belangrijker is dan etnische oorsprong. Voorbeelden te over: Laetitia Griffith, Ayaan Hirsi Ali, Mohammed Rabbae, Ahmed Aboutaleb, om maar enkelen te noemen.
Je laat je als bestuurder voortdurend informeren. Daarvoor heb je weet ik hoeveel middelen: onderzoeken, werkbezoeken, hoorzittingen, insprekers, rekenkamers, noem maar op.
Omgekeerd is ook waar. Ik zou niet weten waarom migrantenvertegenwoordigers in de raden er alleen en uitsluitend zouden zitten om voor de belangen van hun eigen groep op te komen (gesteld dat ze al een duidelijk afgebakende groep achter zich hebben staan). Ook zij staan voor de gezamenlijkheid van de stad. Ze kunnen hun medebestuurders informeren, uiteraard. Zoals ik als blanke vrouw mijn medebestuurders informeer over mijn ervaringen met uitkeringen, mijn vakgebied kunstbeleid, en wat dies meer zij.
Ik denk zelf dat de stelling (dat etnische belangenpolitiek alleen door migranten gevoerd kan worden) vooral bij de verwachtingen en denkramen van ‘het publiek’ leeft. In de dagelijkse praktijk vergader je met de voltallige fractie over alles wat langskomt en ter besluitvorming voorligt. Het is bijna niet mogelijk in een fractie louter en alleen bij één dossier betrokken te zijn of één minderheidsbelang te vertegenwoordigen. Je wordt voortdurend allemaal betrokken bij de meningsvorming over alles wat aan de orde is. Dat geldt voor elk raadslid, ongeacht zijn afkomst of achterban.
Nog even voor Harry: je schrijft: Ik wacht af, gezien de historie zal het niet eenvoudig zijn.
Je bedoelt het niet zo letterlijk als ik het nu neem, vermoed ik. Maar ik wil je met klem vragen, vooral niet af te wachten! Blijf bij de bestuurders van jouw keuze in de buurt, voorzie ze voortdurend van kritisch commentaar en informatie, laat als achterban voortdurend weten dat je er bent en de boel nauwlettend in het snotje houdt.
Wat je ook doet, Harry, wacht niet af!
(Dit is een op ervaring gebaseerde opmerking. Ik krijg als raadslid echt een sik van al die achterbanners die op geen enkele vraag om mee te denken reageren, maar bij ledenvergaderingen standaard komen klagen over het feit dat ze ‘niet gehoord worden’.)
Zie ook (grap, maar wel waar): http://pvdaettenleurlijst3.web-log.nl/archief/12/02/2006
Misschien was ik niet duidelijk genoeg, Clara, maar dat is exact wat ik probeerde te zeggen. Wat blank Leefbaar deed was etnische politiek, ook al verkochten ze dat als ‘algemeen belang’, en zit daar de tamelijk racistische veronderstelling onder dat blank vanzelfsprekend staat voor algemeen.
Wat ik in het opiniestuk (dat maar kort mag zijn) niet heb besproken is waar jij mee verder gaat: dat die politiek niet op lijnen van kleur hoeft te blijven steken. Ik ben hartstikke blank maar ben heel goed in staat me in te leven in de positie van migranten en daarin bondgenoot te zijn. Uiteindelijk gaat het niet om kleur maar om positie en opvattingen. Dus we zijn het erg eens. Een goede politicus brengt de zaken in waar ze verstand van heeft, zoals jij dat doet met uitkeringen en dergelijke, maar je zit er niet alleen voor deelbelangen als je je werk goed doet. Neemt niet weg dat we er wel voor moeten zorgen dat de groepen waar het om gaat vertegenwoordigd zijn op de juiste plekken.
Het is prettig om een reactie te ontvangen van Clara (zie 7).
Al heb ik bij “ik wacht af” niet bedoeld dat ik toekijk, maar ik ben op het punt van het benaderen van de nieuwe Nederlanders al behoorlijk teleurgesteld, omdat het een behoorlijk moeilijk proces is om de vooroordelen, haat en racisme bij mensen uit hun ziel weg te krijgen, of in iedergeval te verminderen.
Daarvoor zal erg veel energie, tijd, intelligentie en geduld nodig zijn. Van mij kun je een bijdrage, zover het mogelijk is verwachten. Al is dat misschien in een andere vorm dan b.v. alleen politiek
Ook op de side van Anja reageren is een manier om er aandacht aan te geven en daarmee naar manieren te zoeken om ,het maatschappelijk gestructureerd en georganiseerd racisme, aan te pakken. (Dit in combinatie met de sociale strijd tegen armoede, oorlog en onrecht.)
Clientelisme is niet zomaar, je laten beïnvloeden. Het is je oren laten hangen naar oneigenlijke argumenten van vriendjespolitiek en kruiwagens gebruiken. Dat is schadelijk omdat de beste persoon op de juiste plaats daar natuurlijk onder kan leiden. In bv. Afrika is dat een enorm probleem. Je bereikt daar niets zonder de juiste familie of vrienden.
Hou toch op Nico. Klep de journalisten toch niet na. Je weet nog helemaal niets van de mensen die zijn gekozen. Begin je meteen over Afrika. Niet doen.
Heel irritant, dat gepraat door Scheffer c.s. over belangenpolitiek langs ethnische lijnen, gevaar van “eigen volk eerst” van allochtoben e.d. (Je moet maar durven!). Een nieuw spookbeeld is opgeroepen. Het is slecht nieuws , als 80 % van de allochtonen PvdA blijft stemmen, aldus PvdA-er Scheffer in het TV-programma “Buitenhof” gisteren. Gelukkig was Tweede Kamerlid Nebahat Albayrak (PvdA) als zijn opponent goed op dreef. Zij analyseerde en weersprak Scheffers betoog goed. Ze zei o.a.: het kabinet maakt de problemen die er al zijn alleen maar groter. Scheffer beweerde dat de nieuwe ontwikkeling vooral was veroorzaakt door veranderingen in de samenleving zelf, en niet door het kabinetsbeleid (dat slechts “een gevolg” daarvan zou zijn). Nebahat Albayrak: “u weet kennelijk zelf niet hoe divers de groep allochtonen is.”
Ook zei zij terecht, dat wel 80 % van de allochtonen PvdA zal hebben gestemd, maar niet 80 % van de stemmers allochtoon is.
Paul Scheffer is voor mij echt door de mand gevallen als een islamofoob. Hij weet het goed te verhullen met zorgvuldig gekozen termen als ‘migranten en hun kinderen’. Maar waar hij staat is me in een klap duidelijk geworden met zijn kritiek op het stemgedrag van moslims. Ze mogen van hem niet allemaal stemmen op een partij die islamvriendelijk of islamneutraal is. Volgens mij moet Scheffer overwegen zijn PvdA-lidmaatschap op te zeggen.
@Henny (13): Paul Scheffer was bij mij al lang door de mand gevallen.
Maar je hebt gelijk: Nu wordt zijn gedachtengoed wel héél zichtbaar, hoe hij ook probeert zijn eigen monocultureel drama met quasi-intelectuele argumenten en onbewezen aannames te staven.
In apartheid Zuid-Afrika waren er ook intellectuelen die zogenaamd tegen de apartheid waren, maar zwarte Zuid-Afrikanen alleen wilde accepteren als ze zich als in wezen als “beschaafde” blanken gingen gedragen. De opinies van Paul Scheffer herrineren mij zeer aan die houding.
De reactie van Paul Scheffer op de gemeenteraadsverkiezingen is een “keizer zonder kleren” moment. Wij zouden hem nu ook royaal moeten uitlachen.
Zwarte wake-up call
Deze reactie van Miriyam sluit hier goed bij aan, zonder haar toestemming geplaatst. Ga er van uit dat je het niet erg vindt toch? En Charles ik denk niet dat het veel zal helpen om Paul royaal uit te lachen!
Is er niet ook een zwarte middelvinger richting de analisten, die niet verder dan hun blanke neus kunnen kijken, nodig?
Een schok! Een aardbeving! We hadden dit niet verwacht, oei oei oei… Sterker nog, volgens Scheffer en Sommers is dit juist een bevestiging van allochtone -etnische politiek-segregatie zucht en moeten we i.p.v. een gevoel van progressie bij de uitslagen toch vooral niet de inmiddels saaie doem-scenarios over de multiculturele samenleving vergeten.
Jeetje, wat jammer zeg, alle energie, geld, die arme onderzoeksassistenten die hun scriptie er al over begonnen te schrijven, en waardevolle tijd van de professoren was dus eigenlijk voor niets? Niet eens een ere-plaatsje bij Nova of Barend & van Dorp om met een superieur air en brede glimlach te bevestigingen wat de ‘wetenschap’ al verwacht had? Dan maar de wereld op zijn kop zetten zoals Scheffer om de (aftakelende) ereplek in de Nederlands politieke niche te kunnen behouden.
Ach, ik heb geen grijntje medelijden, boontje komt om zijn loontje. Zolang politicologen of ‘allochtone experts’ de migrant vooral als migrant, dus vanuit de psychologie dat ze anders zijn dan blanke Nederlanders in hun doen & laten, emoties, besluiten, en -godverdomme wat een lef- zelfs stemgedrag benaderen, dan zullen ze ‘verbaasd’, ‘geschokt’ en in ‘de war’ blijven. Toch nog blijven volhouden hoor, want ‘het maatschappelijk middenveld heeft kennelijk een cruciale rol gespeeld’ volgens Tillie. Nee, neem van mij aan, niet de traditionele allochtone organisaties met nauwelijks achterban of legitimiteit hebben allochtonen ‘wakker geschud’ en ze naar de PvdA, GL of SP verwezen. Immers, alsof niet de groeiende zelfemancipatie onder de tweede en derde generatie allochtonen, niet de reactionaire Haagse politiek, niet het extreem rechtse beleid van Verdonk en te vaak stilzwijgende medeplichtigheid onder alle partijen, niet de kennis en het zelfbewustzijn dat links-progressieve politiek uiteindelijk beter is voor de postitie van marginalen en onderklasse, niet de woede over Nederlands’ enthousiaste afbraakbeleid en kapitulatie voor Bush’s politiek in het Midden Oosten. Neen, dit heeft waarschijnlijk niet de hoge opkomst verwezenlijkt en een vuist gemaakt onder zwart EN wit. Ja, want ook ‘wit’ heeft massaal op links gestemd, maar daar kan geen etnische analyse over gemaakt worden want die zijn, zoals Anja Meulenbelt terecht bekritiseerde, vooral neutraal, kleurloos, belangenloos.
Het is idee is dus dat allochtone kiezers geen zelfstandig denkende burgers zijn die o.p.v politieke analyses en sociaal-economische klasse belangen keuzes maken Het zijn vooral gekleurde mensen die met een gesubsidieerde stok het stemhokje in geslagen moeten worden en uiteindelijk vanuit een tribaal reflex op de ‘eigen’ soort stemmen. Ik ben niet getreurd hoor, want Nederland heeft nog maar het begin van de nieuwe politisering gezien. De gevestigde orde zal nog veel harder met de allochtone emancipatiestrijd geconfronteerd worden. Nee, niet zoals ze soms lijken te hopen ala Mohammed B, maar juist een grassroots progressieve confrontatie. En zoals Radhakishun al zei, misschien moet de regering vooral zo doorgaan, het versneld dit proces alleen maar!
Miriyam Aouragh
De zwarte middelvinger
Henny, ik probeer voor mezelf onderscheid te maken in de hoogleraar grotestedenbeleid Paul Scheffer en de ‘opinist’ Paul Scheffer. Waarbij ik moet aantekenen dat hijzelf het me bepaald niet gemakkelijk maakt, dat onderscheid te maken.
De wetenschapper Paul Scheffer schreef op 29 januari 2000 in de NRC een artikel, ‘Het multiculturele drama’, dat me razend maakte. Waarna ik na ging denken wat me nu precies zo razend maakte en waarom. De wetenschapper Paul Scheffer heeft mij (en niet alleen mij) mijn ogen geopend voor wat ik toen nog niet wilde en kon zien. Eenmaal mijn ogen geopend ben ik zelf mijn weg gaan zoeken en mijn mening gaan vormen. Maar zijn artikel was de trigger en was voor mij belangrijk. Daar doe ik niets aan af.
En ik denk dat ik weet wat me nu weer razend maakt, als ik zijn NRC-artikel van afgelopen weekeinde lees. Dat hij nu openlijk zijn wetenschappelijke basis verlaat en met aannames aan komt zetten alsof hij een ingehuurde ‘opinist’ is. En van die lui hebben we er al meer dan genoeg. Daar ritselen de kranten al van. De balans tussen feiten en meningen is behoorlijk kwijt.
Ik heb geen behoefte aan hem uitlachen. Ik betreur het, hoe zeg je dat netjes, in hoge mate dat hij wat mij betreft zijn wetenschappelijk gezag eigenhandig in de kliko heeft gegooid.
Want we hebben ze hard nodig, betrouwbare wetenschappers die zelf het onderscheid weten te maken in objectief en subjectief.
@Amal (15). Ik weet niet, mensen vinden het vaak veel erger om uitgelachen dan uitgescholden te worden. Moet je ook eens kijken hoe uitgesloten mensen zich voelen als anderen lachen en ze niet weten waarom. Onderschat de kracht van het lachen niet.
Maar ik refereerde eerder aan het sprookje van de Hans Christian Andersen. Ik ben een grote fan van Hakim Traidia, en zoals hij opmerkt zit er veel wijsheid in dat sprookje.
Ik moet ook bekennen dat de nieuwste beweringen van Paul Scheffer voor mij zo absurd zijn, dat ik alleen maar om kan lachen. Hij had, denk ik, liever gehad dat allochtonen massaal op Madam Verdonk hadden gestemd. Immers, volgens hem is haar restrictief beleid alleen maar goed voor de allochtonen geweest. (Vertel dat maar aan een oudere vrouw die, net aangekomen uit het zonnige Suriname, een vaginale en anale “100% controle” heeft moeten ondergaan.)
Een hoogleraarschap kun je niet los zien van zijn persoon. Ieder mens neemt zijn bagage en emoties mee in wetenschap en onderzoek. Veel racisten hebben vaak wetenschappelijke verklaringen en opleiding, waarom ze zo handelen.
(Op het gebied van onderzoek van een menselijke ziel, kan men het beste terecht bij Boeddhistische wetenschappers. Dan zal veel gedragingen helder worden)
is verb
Denken, voelen, ervaren, handelen zijn met elkaar verbonden. Alleen het gedetaileerd bewust worden van die samenhang en oorzaak en gevolg daarvan kan tot positieve verandering aanzetten
Harry, dat een hoogleraar in staat wordt geacht zijn hoogleraarschap los te zien van zijn persoonlijke voor- en nakeuren is het kenmerk van het hoogleraarschap.
Je opmerking Veel racisten hebben vaak wetenschappelijke verklaringen en opleiding, waarom ze zo handelen. kan ik niet in verband brengen met mijn teleurgestelde kritiek op Scheffer en vind ik bovendien een losse flodder die je even uit moet leggen.
tenzij je bedoelt dat Paul Scheffer een racist is. Dan hoef je het niet uit e leggen, want dat is hij niet. Althans, niet in mijn ogen.
Clara,
Scheffer gebruikt ook systematisch de woorden “langs etnische lijnen”, en denkt zo nog een beetje politiek correct over te komen. Maar hij zegt in feite “langs islamitische lijnen”. Dat vind ik bedenkelijk, en niet wetenschappelijk integer. In de kliko, inderdaad.
Clara,
Is het werkelijk zo dat iemand iets van zichzelf los kan zien, zonder dat zijn emoties in het onderwerp meegenomen wordt? Ik denk dat het moeilijk is. Als een wetenschapper zijn onderzoek met emotionele uitpraken rationeel presenteerd, dan is degene blijkbaar dat dus niet in staat.
Dat veel racisten veel wetenschappelijke verklaringen en opleiding hebben en dat gebruiken voor hun handelen, is geen reactie op je teleurstelling, maar een aanvulling dat wetenschap gebruikt kan worden voor zulke racistische idealen. Neem Wilders, Hishi Ali, sommige criminologen om enkele voorbeelden te noemen.
Racisme is niet alleen een maatschappelijk probleem, maar ook een psychologisch probleem.
Trouwens Scheffer benadering van de nieuwe nederlanders met name Moslims is een ietwat gekleurd. En dat is nog voorzichtig uitgedrukt. Lees zijn bijdrage in het artikel en ook andere bijdrage van hem.
Dat is mijn mening. Wat jij denkt is jouw mening.
Harry schrijft: Is het werkelijk zo dat iemand iets van zichzelf los kan zien, zonder dat zijn emoties in het onderwerp meegenomen wordt?
Als dat iets een wetenschappelijk onderzoek/betoog/publicatie is, is er maar één correct antwoord:
ja
Clara, zelfs in de exacte wetenschappen, waar men weinig ruimte voor emotie zou verwachten, worden dubbel-blind experimenten en tests gebruikt. Juist omdat de wetenschapper (zelfs onwetend) het experiment of test kan beinvloeden. Het probleem is dat een wetenschapper bijna altijd uit is om een stelling te bewijzen.
Het is ook nog duidelijk dat Paul Scheffer geen neutrale observant is. Hij pleit tenslotte openlijk voor zijn ideeën. Je zegt het zelf: hij komt met allerlei aannames die zijn visie passen. Niemand kan twee verschillende personages tegelijk zijn: de oppinist en de wetenschapper zijn dezelfde persoon.
De enige manier om te bewijzen dat hij “neutraal” zou zijn, zou een test zijn die bewijst dat elke andere redelijke persoon (ongeacht achtergrond, geslacht, enz.) naar dezelfde informatie zou kijken en precies dezelfde conclusies zou trekken. Maar het tegendeel is waar – andere sociologen kijken naar zijn argumenten en trekken andere conclusies.
Clara,
Je antwoordt: “Ja”. Maar hoop je dat het kan, of kan het? Kun je misschien voorbeelden geven van onderzoek dat niet ‘gekleurd’ is door de emoties of achtergrond van de onderzoeker?
Charles,
Ik ben natuurkundige, maar van dubbel-blind experimenten heb ik nog nooit gehoord in de natuurkunde. Graag voorbeelden.
Ik heb hier een map artikelen van Scheffer en anderen van de laatste jaren. Omdat ik mezelf afvroeg, waarom Scheffer juist met dat artikel van afgelopen zaterdag bij mij blijkbaar over een grens was gegaan die een wetenschapper m.i. niet mag overschrijden, heb ik vanmiddag nog eens zitten lezen.
Het eerste wat ik constateerde, was iets over mezelf. Met de ogen van vandaag lees ik die (nog niet zo oude) artikelen nu al anders. Ik ben nu aanzienlijk meer op mijn hoede.
Verder is van de meeste vroegere artikelen de opbouw anders. Globaal: er worden feiten gegeven en daarna conclusies die leiden tot vraagstellingen. Dat is een verschil met het laatste artikel. Dat begint met een aantal aannames die daarna met een reeks feiten worden onderbouwd. En met die aannames kan ik het niet eens zijn. Toen haakte ik af.
Ik las ooit (Michael Bugeja): “Objectivity is seeing the world as it is, not how you wish it were.” Dat zuivere objectiviteit niet bestaat en niet kan bestaan, weet ik ook wel. Dat er al veel over is geschreven, weet ik ook. Journalisten en wetenschappers hebben wat dat aangaat hetzelfde probleem: of het nou om weergave van feiten gaat of om onderzoekshypothesen, je krijgt altijd te maken met de eigen interpretatie. En die is van vele factoren afhankelijk: tijdsgebondenheid, context, opdrachtgever, publiek, normen, ideologie, emoties. Ik vergeet vast nog het een en ander. Bovendien is de ‘ontvanger’, dus de lezer/luisteraar, van diezelfde factoren afhankelijk. Anja gebruikt voor deze vergaarbak van factoren het begrip “paradigma” (Kuhn). Mij doet het altijd denken aan het ‘denkraam’ van Marten Toonder.
Sinds Kant weten we dat ‘feiten’ niet bestaan, maar geconstrueerde werkelijkheden zijn. Er bestaat dus niet één werkelijkheid, of één absolute waarheid. Waardenvrije wetenschap bestaat net zo min. Streven naar absolute objectiviteit kan ook niet en het is zelfs de vraag of dat moet. Maar er bestaat wel degelijk een wetenschapscode die met objectiviteit samenhangt.
Er is bijvoorbeeld de vereiste van intersubjectiviteit. Dat wil zeggen dat andere wetenschappers de uitspraken die worden gedaan moeten kunnen toetsen, bijvoorbeeld aan de hand van bronvermelding en literatuuropgaven.
Ook is er de eis van onpartijdigheid. Het betoog staat open voor bevindingen van andersdenkenden, argumenten pro en contra, en daaropvolgend wordt door de wetenschapper in kwestie de conclusie gevormd.
Ik heb er veel over na lopen denken. Ik kan bij Scheffer geen onderscheid meer aanbrengen tussen wat hij wetenschappelijk betoogt en het maatschappijbeeld dat hij zelf inmiddels aanhangt. Ik neem hem dat kwalijk, omdat hij zich afficheert als (of door de NRC wordt geafficheerd als) hoogleraar grotestedenbeleid. In die hoedanigheid verwacht ik van hem een wetenschappelijk verantwoord verhaal.
Als ene Paul Scheffer die naar men zegt ook politieke aspiraties heeft, een lijvig artikel zou schrijven waarin hij zijn maatschappijvisie ten beste geeft, lag het voor mij anders. Dan kon ik het met hem eens zijn of niet (niet dus).
Maar Scheffer krijgt die ruimte voor een lijvig artikel omdat hij hoogleraar is.
Met andere woorden, het gaat mij dus niet om het feit of Scheffer neutraal is of niet; ook niet of ik het met hem eens ben of niet; het gaat me erom dat ik hem als wetenschapper op andere criteria beoordeel dan als opinist en dat wil kunnen blijven doen.
het verontrust me dat hijzelf dat onderscheid niet (meer) maakt. Want nogmaals, we hebben (ook) wetenschappelijke duiding hard nodig, ik merk het aan mezelf. En ik vraag me ook af, hoe hij als hoogleraar college geeft. Legt hij zijn studenten dezelfde aannames en conclusies voor? Dat zou niet best zijn.
Ik hoop hiermee Harry, Charles en Jan antwoord te hebben gegeven. Lastige materie.
Clara,
Uitstekende verduidelijking. Als natuurkundige een toevoeging. Ik houd het er op dat er wel een enkele werkelijheid bestaat maar dat we die niet kennen en slechts proberen te kennen, paradigmatischerwijs. Dat is een beetje pragmatisch gedacht. Het aannemen van meer dan een enkele werkelijkheid is niet nodig om zaken te proberen te begrijpen. Misschien geldt dat voor zowel voor de naturkundige werkelijkheid als de sociale werkelijkheid.
Misschien is Scheffer niet een slecht wetenschapper in de zin dat zijn hypothesen ‘verdacht’ zouden zijn maar dat hij die hypothesen niet getoetst heeft! Onwenselijke, ‘verdachte’ hypothesen kunnen namelijk net als wenselijk ‘onverdachte’ hypothesen ook de toets doorstaan, toch? We mogen niet blindvaren op wensdenken of doemdenken.
Nu begrijp ik wat je bedoelt Clara. En je hebt gelijk – Paul Scheffer heeft een grens overschreden.
Trouwens mijn opinie van Paul Scheffer is niet zo zeer gekleurd door wat hij voor (en na) de recente raadsverkiezingen geschreven heeft, maar door wat hij zei tijdens een debat hier in Almere.
Zijn hele betoog bestond uit “niet meer de intolerantie (van de moslims) tolereren”, “hoe hadden wij zo veel mensen zo makkelijk een Nederlands paspoort kunnen geven”, “het probleem van de mensen van het (buitenlandse) platteland die zich niet aan het stedelijke leven kunnen aanpassen” en dat Pim Fortuyn en Bolkestein hun tijd vooruit waren. Helemaal “wij/zij” en ook nog een beetje van “hoe achterlijk ‘zij’ allemaal waren” – tenminste zo kwam het bij mij over.
Ik ben ook eens dat wij wetenschappelijke duiding hard nodig hebben. Ik heb nog geen (massen)psyschologische verklaring gehoord van waarom de xenofobie in Nederland zo opgelaaid is. Het wordt mij steeds duidelijker dat het nieuwe racisme in Nederland (en Europa) heel anders is dan het coloniale racisme van apartheid Zuid-Afrika, hoewel ik de mechanismen, aannames en “intellectuele argumenten” vaak herken.
dag Jan, het wordt wel een beetje filosofisch, maar ik ben het met je eens dat er ergens een enkele ongedeelde waarheid kan bestaan. Maar het is vrijwel onmogelijk die te kennen. Je kunt er als wetenschapper alleen proberen bij in de buurt te komen en daar weet jij als natuurkundige natuurlijk alles van. Voor jouw paradigmatischerwijs (hahhahha) pragmatische oplossing komt Karl Popper ons te hulp met zijn falsificatietheorie. Simpel gezegd: bewijzen dat iets waar is, is volgens Popper onmogelijk (verificatie). Maar bewijzen dat iets (vooralsnog) niet waar is, werkt beter en helpt je verder bij het formuleren van nieuwe vragen en dus nieuwe toetsen (falsificatie). In de natuurkundige werkelijkheid zijn de paradigma’s beter hanteerbaar doordat ze mathematisch toetsbaar zijn. Dat geldt voor de sociale wetenschappen in mindere mate, zegt mijn lekengevoel.
Ik stelde hierboven dat het mij in feite niet gaat om het feit of ik het met de aannames van Scheffer eens ben of niet. Hij doet ze en heeft daarvoor ongetwijfeld zijn eigen referentiekader, paradigma’s, whatever. Hij presenteert ze met dooddoeners zoals “Het zal niemand verbazen dat enz.” Met andere woorden, hij veronderstelt dat we zijn aannames en dus zijn referentiekader, paradigma, delen. Als hij dan die aannames poneert in een enorm artikel, dan ga ik ervan uit dat hij die tekstruimte krijgt op basis van zijn gezag als buitengewoon hoogleraar en niet als iemand die ‘een mening’ heeft. Maar dan verwacht ik ook dat hij zijn aannames en feitenmateriaal in een context zet die ik kan vertrouwen en waarin ik hem als wetenschapper kan vertrouwen. En, inderdaad, die ik kan toetsen. Bijvoorbeeld door te verwijzen naar vergelijkbare situaties of ontwikkelingen elders. Of bijvoorbeeld door andere wetenschappers te citeren en hun argumenten in zijn betoog te betrekken. Dat doet hij allemaal niet, of alleen als het hem uitkomt.
Ik lees op dit moment een boek dat ik ervaar als verademing: “Vreemd gaan en vreemd blijven – Filosofie van de multiculturaliteit”, van Rudi Visker (universiteit van Leuven). Ik woonde onlangs een lezing van hem bij. Visker doet wat Scheffer nalaat en waar ik kennelijk grote behoefte aan heb. Hij analyseert stap voor stap, hoe “het spreken over multiculturaliteit een bepaalde vorm aanneemt en, over alle tegenstellingen heen, aan bepaalde vooronderstellingen vasthoudt.” Hij laat zien hoe verschillende filosofen denken over het centrale thema: de vraag naar de verhouding tussen het zelf en de ander. En hij zorgt daarbij voor een grote schoonmaak in mijn hoofd die ik ervaar als iets waar ik hard aan toe was. Ik kan het Scheffer van harte aanbevelen, dit boek.
http://www.filosofiemagazine.nl/artikelDetail.lasso?ID=2643&-session=NTses:C29200615DB14F02F531A6824523182B
Uit de bovengenoemde artikelen, blijkt wel dat er interessante onderwerpen naar voren zijn gekomen. Het is misschien wel een manier om het maatschappelijk bewustwordingsproces, dat met het bespreken van het artikel, naar voren is gekomen verder te laten ontwikkelen. Dit ook in het kader van de huidige samenleving met hun diversiteit aan onderzoeksmethoden, ideeën, filosofieën, leefstijlen etc.
Leer van elkaar!!
En succes ermee!