Het leek alsof alles mis zou gaan. Trein was verplaatst naar een ander station en reed voor mijn neus weg. En ik was een beetje dwars van stemming. Ik was uitgenodigd voor een avond van het Spritueel Cafe Vught, met als thema: grensgangers.
Gesprekken met mensen die in hun leven een wending gaven aan hun leven en daarmee in een spanningsvolle verhouding kwamen met hun oorspronkelijke traditie. Ik was de grensganger voor die avond. En ik voelde me dwars omdat ik in een programma terecht zou komen waarin de structuur al helemaal vast lag, en ik dacht, zo bouw ik niets op. Interview van een half uur, muziek, vragen van publiek erna. En ik moest antwoord geven op stellingen met alleen ja of nee. En ik moest een statement afleggen van acht minuten op het preekgestoelte van de Lambertuskerk. Dwars besloot ik dat als ik dan toch op een preekgestoelte moest dat ze dan ook een preek konden krijgen. (Waarvan de tekst hieronder)
Maar het werd een mooie avond. Twee gesprekspartners die echt de moeite hadden genomen om zich in te lezen, vragen die me de gelegenheid gaven om echt te zeggen wat ik denk, wat ik heb geleerd van wat ik heb meegemaakt, ik knapte er weer helemaal van op. En mooie muziek, Bach en een van die prachtige liederen van Huub Oosterhuis, gezongen door Irene Koning met Arjo de Vries aan de piano. Ik was weer helemaal thuis.
Jan Vlieger, predikant, was mijn ene ondervrager, Gerbert Scherphof, psycholoog, de andere. We hadden makkelijk nog enige uren door kunnen praten zo.
In de trein terug nog een heel gesprek met Marc Citroen, die er was om de hele avond op DVD te zetten (is bestelbaar, voor wie me wil horen en zien preken, en het gesprek wil volgen), met veel herkenning. Over de nauwelijks te verwoorden magie als je echt in kontakt komt met de mensen voor wie je spreekt. Zoals ik dat in Gaza had. En ook in de Lambertuskerk in Vught. Dat ik in verbinding sta met de mensen, gewoon van hart tot hart, en met mezelf en met iets dat groter is dan ons allemaal. Dat klinkt voor mensen die niet weten wat dat is ontzettend wollig, dus meestal heb ik het er maar niet over, maar het is altijd te merken of dat gebeurt. Dan ben ik op mijn best, ik word een beetje opgetild en hoor mezelf dingen zeggen waar ik tevreden over ben: dat is wat ik zeggen wil. Nou ja, Marc snapte dat heel goed want hij traint mensen om in die ‘staat’ te komen, en ik heb dat zomaar meegekregen zonder training. Die staat van genade.
Dus kwam ik zingend thuis: hem achterna, hem achterna.
Soms breekt uw licht
in mensen door
onstuitbaar
zoals een kind
geboren wordt.
Gedenk de mens
die wordt genoemd
uw kind uw koninkrijk
uw licht.
Geen duisternis heeft ooit
hem overmeesterd.
Gedenk ons
die als hij geboren zijn
eens en voorgoed
die uit zijn mond
uw Naam hebben gehoord
die moeten leven
inde schaduw van de dood
hem achterna.
Jan kwam met een bijbelcitaat uit de Naardense Bijbel: psalm 119: 6 en zei dat Pieter Oussoren als een soort eerbetoon aan mij dat zo vertaalde: “Aan schaamte zou ik voorbij zijn, als ik acht sloeg op al uw geboden”.
Leuk.
Ik vind het prachtig, wat je schrijft, en ik herken het. Prachtig, wanneer in mensen het licht doorbreekt, wanneer ze bevlogen raken, in een `flow’ komen. Het ontroert me wat je schrijft.
Tot je over God begint. Ik hoop dat ik dit duidelijk kan maken zonder je te kwetsen, want dat is nadrukkelijk niet mijn bedoeling. Maar waarom zouden we dit buiten onszelf leggen? Waarom moet dat door God gegeven zijn, en niet van mensen zelf? Mogen we zoveel niet van onszelf houden? Mogen we dat goddelijke in onszelf niet vereren, aanbidden? Of kan dat alleen maar wanneer we het projecteren op een hoogste vorst? We zijn dit toch zelf? We doen het toch zelf? Er is die prachtige tekst van Marianne Williamson — waar God ook in voorkomt, overigens, ie datzelfde punt aanraakt:
Our deepest fear is not that we are inadequate. Our deepest fear is that we are powerful beyond measure. It is our light, not our darkness that most frightens us.
We ask ourselves, Who am I to be brilliant, gorgeous, talented, fabulous?
Actually, who are you not to be?
You are a child of God. Your playing small does not serve the world. There is nothing enlightened about shrinking so that other people won’t feel insecure around you.
We are all meant to shine, as children do. We were born to make manifest the glory of God that is within us. It is not just in some of us; it is in everyone. And as we let our own light shine, we unconsciously give other people permission to do the same. As we are liberated from our own fear, our presence automatically liberates others.
Je kwetst me niet, Anne-Marie. Voor mij is het zo. Dat is geen kwestie van kiezen, geloof kies je niet, dat kiest jou. Het maakt mij niet uit dat het voor andere mensen anders is, waar we elkaar op vinden is wat we doen. Je gaat uit van een godsbeeld – de hoogste vorst – dat ik niet deel. Ik kom dat vaak tegen, mensen die zijn opgegroeid met een godsbeeld waar ze zich niet in kunnen vinden, ik moet ook niets hebben van een almachtige god die verantwoordelijk zou zijn voor de ellende in de wereld, of die ons bestraft. Pas toen die ‘geruchten over God’ weg waren bleek daar nog wat achter te zitten. Maar zoals ik al eerder zei, of God bestaat, binnen ons of buiten ons, het hoeft niet zo hoog op onze agenda te staan. Ik heb daar al eerder iets over geschreven, klein verhaal over geloof.
Het citaat dat aan Mandela is toegeschreven ken ik heel goed, we hebben het in het Arabisch laten vertalen en gebruikten het in onze training in Gaza. Zoals je al zei, daar heb je God weer.
Lieve Anja,
Ja, ik volg mijn hart, dus ik zeg “lieve”. Ook ik dacht dat het niets zou worden: een mailtje aan jou met de verkeerde naam en storende spelfoutjes. Terwijl ik notabene docent Nederlands ben (was). Ook je wat kortaffe telefoontjes -overigens sympathieke mailtjes- deden geen goed. Maar vanaf de eerste seconde dat we contact hadden klikte het. Dat moest ook wel, want uit je boeken en idealen kwam een heel andere Anja naar voren.
In een opzicht bleek je toch jezelf: je reageert en handelt direct naar je gevoel. Kordaat als altijd!.
De avond maakte alles goed: het intieme etentje, je authentieke optreden. Ik was diep onder de indruk. Hier sprak een echte mens vanuit een grote mate van levenservaring. Iemand die altijd zoekende is en uiteindelijk bij de mens Palestijn is gearriveerd ( tot nu toe?). Bij een bevolkingsgroep die juist zo verguisd en niet-begrepen wordt.
Voor mij ben jij degene die al mijn idealen bevestigd en verdiept. Als iemand het leven begrijpt en (kritisch) analyseert ben jij het wel. Als je dan, zoekende, bij de mens in zijn diepste kern ( je preek!) uitkomt is dat voor mij een teken van Waarheid. Ja, een soort Godservaring. Je ‘roeping’heeft zijn doel niet gemist!
Anja,bedankt voor de prachtige avond, een dikke kus, ik blijf je volgen!
Jo van Dinther, je contactpersoon van Spiritueel Café Vught.
Ik dacht altijd dat de woorden van Williamson waren, ik zeg het er ook altijd bij, maar dat ze door Mandela de wereld in waren gestuurd.
Maar goed dat je wijst op meer recente uitspraken. Mandela wordt zo als monument gezien dat er weinig echte aandacht meer is voor wat hij nu te zeggen heeft. Ik zal zijn speech over armoede op het weblog zetten. Goed voor ons. Dank, Charles.
Zo kwamen (jaren dertig vorige eeuw) mijn oudste zussen thuis uit het “jeugd voor christus” kamp,zelfde tekst zingend en sprekend Grappig hoe weinig er eigenlijk veranderd op religieus gebied.Ze hadden wel een andere boodschap,alhoewel?