Dit zijn de korancitaten, vertaald door Abdulwahid van Bommel zelf, die voorkomen in zijn verhaal hierboven. Eigenlijk hebben de citaten ook weer uitleg nodig, zegt hij.
Oprechte vragen sluis ik wel door.
“En weet dat de gehele mensheid slechts één gemeenschap was, waarna zij van mening begonnen te verschillen. En indien het niet een bepaling van uw Heer was, die al daarvoor was uitgegaan, zouden al hun geschillen van meet af aan zijn beslecht.” (10:19)
“En Wij gaven Mozes zeker het Boek. En er ontstond onenigheid over. En ware het niet door een woord dat reeds van uw Heer was uitgegaan, dan zou de zaak zeker voor hen zijn beslist en zij zijn er waarlijk over in verontrustende twijfel.” (11:110)
“En ware het niet om een besluit dat van uw Heer is uitgegaan over een vastgestelde termijn, dan zou hun bestemming onontkoombaar vaststaan.” (20:129).
[Op deze drie plaatsen wordt door de koran – volgens mij – de wederzijdse bevruchting door middel van verschil van opinie, dus de productiviteit van diversiteit naar voren gebracht].
“Voorzeker de joden, de christenen en de sabianen – wie van hen ook in Allah en de laatste Dag geloven en goede werken verrichten, zullen hun verdienste bij hun Schepper hebben en zij hoeven niet te vrezen, noch te treuren. (2:62/5:69) [deze twee zijn vrijwel identiek].
“Zeg: O mensen van het Boek, komt tot één woord waarin we met elkaar overeenstemmen: dat we niemand dan Allah aanbidden en dat we niets met Hem vereenzelvigen en dat sommigen van ons geen andere goden buiten Allah nemen. Maar indien zij zich afwenden, zegt dan: ‘getuigt dat wij moslims zijn’.” (3:64).
“(…) Voor iedereen bepaalden Wij een wet en een weg. En indien Allah had gewild zou Hij u allen tot één volk hebben gemaakt, maar Hij wenst u te beproeven met hetgeen Hij u heeft gegeven. Wedijvert dus met elkaar in goede werken. U zult allen tot Allah terugkeren en dan zal Hij u mededelen waarover u van mening verschilde.” (5:48).
“Hebt u hem gezien die deze religie loochent?
Dat is degene die de wees verstoot
En anderen niet aanmoedigt de armen te voeden.” (107:1-3)
“Maar hij besteeg de heuvel niet.
En wat kan u doen begrijpen wat de heuvel is?
Een slaaf te bevrijden.
Of, op de dag van honger iemand te voeden
Of een wees die u verwant is
Of een arme die in het stof ligt.” (90:11-17)
“Toen de discipelen zeiden: ‘O, Jezus, zoon van Maria, kan uw Heer ons een maaltijd van de hemel neerzenden?’ Hij zei: ‘Wees godbewust als je werkelijk gelooft.’
Zij zeiden: ‘Wij verlangen daarvan te eten, opdat ons hart gerustgesteld moge worden en dat we mogen beseffen dat u de waarheid heeft gesproken en dat wij daarvan getuigen mogen zijn.’ Jezus, zoon van Maria, zei: ‘O Allah onze Heer, zend ons een maaltijd van de hemel neer, opdat het voor de eersten en laatsten onder ons en feest moge zijn en een teken van U en tot onderhoud van ons, want U bent de beste Onderhouder’.” (5:112-114).
“En Onze boodschappers kwamen zeker met goed nieuws bij Abraham. Zij zeiden: “Vrede zij met u.’ Hij antwoordde: ‘Vrede zij met u.’ En terstond bracht hij een gebraden kalf.” (11:71)
“En vertel hen van Abraham’s gasten. Toen zij bij hem binnentraden zeiden ze ‘Vrede’. Hij antwoordde: ‘Ik ben bang voor u!’ Zij zeiden: ‘Vrees niet, wij geven u goed nieuws over (de geboorte van) een zoon die met diepe kennis zal zijn begiftigd.”(15:51).
“Heeft het verhaal van Abrahams gasten u bereikt? Toen ze bij hem binnenkwamen zeiden ze: ‘Vrede’ en hij antwoordde: ‘Vrede’. Maar hij zij bij zichzelf, ‘Vreemde figuren’.“ ( 51:24).
“Hebt u hem gezien die deze religie loochent?
Dat is degene die de wees verstoot
En anderen niet aanmoedigt de armen te voeden.” (107:1-3)
Atheïsten en agnosten zetten zich overal ter wereld in voor de armen en de wezen. Onze seculiere maatschappij heeft een werkend sociaal systeem inelkaar gezet, niet op de wet God gebaseerd maar op solidariteit van werkende mensen.
Maakt dit vers niet gewoon ongelovigen zwart?
Goed punt. Is ‘de goede mens’ volgens gelovigen per definitie altijd gelovig of godsdienstig? Dat denk ik niet. Daarom heb ik bewust voor de vertaling van het Arabische woord ‘dien’ met ‘religie’ gekozen. Met de nadruk op systeem in de vertaling: godsdienstig systeem. Religie is onderlinge binding en dat is ‘dien’in het Arabisch ook. De loochening gaat hier dus niet zozeer om de ‘godsloochening’, maar om de loochening van onze wederzijdse/onderlinge sociale verplichtingen.
Dus vallen allewederzijdse/onderlinge sociale verplichtingen onder het godsdienstig systeem? Is dit geen oprekking van het begrip door de vertaler?
En ook hier even een aanwijzing: het onderwerp is niet ‘kan ik nog lelijke citaten in de koran vinden en die op dit weblog zetten’. Het bekende rijtje is al tig keer langs geweest. Kijk even naar het onderwerp en hou je daaraan.
Ik denk dat 107:1-3 degenen bekritiseert die hun sociale verplichtingen niet nakomen, niet atheïsten en agnosten die wel een zekere mate van sociale verantwoordelijkheid voelen. Dat zijn doorgaans ook niet degenen die het voortouw nemen in de hetze tegen moslims. Gelovigen en ongelovigen kunnen op sociaal vlak vaak prima samenwerken. Het is vooral de groep ‘ontevredenen’ die volgens de WRR tot wetteloosheid zou kunnen vervallen waar de koran op doelt, vermoed ik.
Geachte heer Van Bommel,
Uw vertaling van het vers 107:1-3, laat dat niet zien hoever u moet gaan met het een en ander oprekken? Immers, als u met religie “wederzijdse/onderlinge sociale verplichtingen” bedoelt, dan komt er te staan:
“Hebt u hem gezien die wederzijdse/onderlinge sociale verplichtingenloochent?
Dat is degene die de wees verstoot
En anderen niet aanmoedigt de armen te voeden.”
Nogal wiedus, dat is welhaast een cirkelredenering:
“”Hebt u hem gezien die de wees verstoot
En anderen niet aanmoedigt de armen te voeden?
Dat is degene die de wees verstoot
En anderen niet aanmoedigt de armen te voeden.”
Ik weet niet wie u daarmnee denkt te overtuigen.
Mijn vraag gaat niet precies over déze bovengeonoemde citaten maar over interpretaties en vertalingenvan teksten.
Er blijken verschillende interpretatie- en vertaalmethodes te zijn. De Ahmadiyya moslims hebben andere interpretaties dan de gangbare vertalingen die ik gezien heb. (zo is volgens de Ahmadiyya beweging een tekst die normaliter als volgt wordt geïnterpreteerd:Abraham moet enkele vogels slachten en op verschillende heuvels leggen, door het roepen van Abraham worden de vogels levend en vliegen ze naar hem toe. De Ahmadiyya moslims hebben het volgens hun interpretatie over vogels die getemd moeten worden door Abraham en die dan naar hem toe vliegen als hij hen roept.
In Trouw is afgelopen voorjaar een artikelenreeks gepubliceerd http://www.trouw.nl/deverdieping/religie_filosofie/article238982.ece#dossierartikelen
over onder andere de onderzoeken van de wetenschapper Christoph Luxenberg. Hij stelt in een van de artikelen dat als je vroege teksten als Aramese teksten beschouwt er een hele andere vertaling ontstaat. De schriftelijke taal van het Arabisch was volgens de wetenschappers ca 1200/1300 jaar geleden nog niet volledig uitgekristalliseerd. Zie bijvoorbeeld http://www.trouw.nl/deverdieping/dossiers/article305382.ece/Islam-onderzoek_Als_een_detective_op_zoek_naar_oer-koran?backlink=true
Er zijn dus verschillende interpretatiemogelijkheden van de Koran is mijn indruk. Net als in het christendom varieert dit van letterlijk naar symbolisch. Wordt er over deze voorbeelden die ik hierboven noem veel gediscussieerd in de moslimwereld of is dit enigszins een gevoelig onderwerp?
Beste Edward, er wordt inderdaad voortdurend, en gelukkig weer in toenemende mate gediscussieerd over interpretaties. Van Bommel levert zijn bijdrage voor het Nederlandse taalgebied. Er zijn in de loop van de geschiedenis honderden korancommentaren geschreven die deels overeenstemmen, maar op essentiële punten vaak ook grote verschillen vertonen. Niet voor niets gebruikt Van Bommel hier zijn eigen vertalingen en neemt hij die niet klakkeloos over uit een bestaande Nederlandse vertaling. Interessant is ook om eens een Nederlandse, Duitse, Franse en Engelse vertaling naast elkaar te leggen. Zelfs wanneer dat allemaal door de Saoedische autoriteiten (die zich graag opwerpen als hoeders van de waarheid) goedgekeurde vertalingen zijn, zul je toch op opmerkelijke interpretatieverschillen stuiten. Feministische en liberale lezingen wijken op bepaalde punten ook sterk af van de gangbare lezingen. Mensen die zich bij Al Qaida thuisvoelen leggen vaak weer andere accenten. Er is dus een levendig debat. Misschien niet onder eevoudige moskeegangers, maar wel onder hoger opgeleiden en wat ik voor het gemak maar ‘geestelijken’ noem.
Je hoort vaak de kreet “de geleerden zijn het eens over…”. Dat is vaak meer wensdenken van degene die het zegt dan dat er werkelijk wereldwijde overeenstemming is van alle gezaghebbende islamgeleerden. Zelfs door professoren van de Al Azharuniversiteit worden soms heftige debatten gevoerd, laat staan dat er unanimiteit bestaat tussen geleerden van Saoedische en bijv. Indonesische islaminstituten.
Wat Luxeberg betreft: dat is naar mijn indruk een wat opgeklopt verhaal. Hij doet het voorkomen alsof de koran grotendeels in het Aramees is geschreven, een taal die door de eerste generatie moslims niet goed begrepen werd en dus maar van eigen interpretaties is voorzien. Ik zal niet ontkennen dat het Arabisch leenwoorden bevat. Dat zal niemand ontkennen. Maar leenwoorden krijgen in een andere taal vaak een specifieke betekenis die soms sterk afwijkt van de oorspronkelijke. Denk aan het Nederlandse woord ‘raar’ dat in het Frans ‘zeldzaam, schaars’ betekent, maar in het Nederlands de afgeleide betekenis ‘vreemd, uitzonderlijk, een beetje gek’ heeft gekregen. Je kunt de tekst dus niet gaan reconstrueren met de betekenissen die leenwoorden in hun oorspronkelijke context hadden. Doe je dat bij Vondel of Shakespeare, dan krijg je heel wonderlijke, onbegrijpelijke teksten. De studies van Luxenberg zijn interessant, maar ik twijfel aan zijn goede bedoelingen.
Oei, net iets voor mij! (Maar nu even niet, geen tijd.) Ik kom hier graag nog even terug om er .. goed naar te kijken. Bedankt Alvast.
Alleen even de eerste;
Ik zie hier verbanden met het Adam en Eva verhaal; waar nog geen van God’s wetten zijn gebroken (harmonie, paradijs, plaats is niet belangrijk). En dat was het eigenlijk; was het – eigenlijk niet bestaande – probleem meteen uit de wereld, to be or not to be (niet cynisch wel te verstaan).
(O, wat heb ik Jan aangedaan.)
Adam en Eva staat overigens, in mijn optiek, voor ons allemaal. Dus niet twee mensen alleen, maar wel in een paradijs. (Zonder VVD dus.) Eitje natuurlijk.
(11:110):
Zeg, mag die tweede citaat even in het Arabisch? Verslavend dit, maar ik vermoed dat er misschien onenigheid zal komen over de vertaling naar het Nederlands? Vertalen is en blijft een kunst, aan mensen geliëerd.
Excuus als ik toch iets gemist heb. (Is deze misschien uit contekst. Zou je haast zeggen.)
.
Van de andere kant, ik leg deze even voor aan JM, dan kom ik hier nog wel even op terug. In de tussentijd zetten wij de Nederlandse taal graag ter beschikking, voor een vertaling, woordkeuzes, als deze, de moeite waard.
.
Ik vermoed trouwens dat hier sprake is van een stoorzender in een bepaalde hoedanigheid? Dat er ook, in liefde, voor behoed wordt voor verkeerde invloeden? Kom ik er toch nog uit.. de mens was gul, maar weet soms niet wat het doet, of wat het teweeg kan brengen. Wordt het evengoed, en toch, niet moeilijk gemaakt?
Hou je een beetje in, Bas. Hou je een beetje aan het onderwerp en pleur de boel niet vol. Misschien kun je eerst een beetje nadenken wat je nu eigenlijk zeggen wilt en dat een beetje helder doen.
Geachte Abdulwahid van Bommel,
bent u het met me eens dat de taal van het gevoel belangrijk, zo niet het belangrijkst is? Ik baseer dat op het (mijn) idee dat de taal van het gevoel de taal van de ziel is, en dat je van daaruit alles vertaalt? (Ver-taal is dan ook een prachtig woord.)
Dus, bent u van mening dat interpretaties en uitspraken in woord en geschrift (onontkoombaar) via het gevoel gaat? Relevant denk ik ter betrekking op Koran citaten. Dat op die manier ook zoiets als wrok (jihaat of jihaat), de uitleg in de weg staat?
Alvast dank,
Met vriendelijke groet,
Excuus voor het niet lezen van ‘Vreemdeling & vreemdeling’ ten tijde dat ik inging op de citaten, dat is waar.
Ik sta wel open voor uw tekst, meneer van Bommel; voor de taal, de zorg die erin verwerkt staat, zoals ook uw voornaam waarmee het in verband kan worden gebracht, dat moet gewoon een heel mooi achtergrond hebben zoals dat klinkt, als ik dat mag zeggen. Van zo’n niet-westerse naam (an sich, als zodanig) gaat een schoonheid van uit, zoals de Koran bedoeld zal hebben, dat ben ik echt van mening. Daar zal ik het even bij laten.
Als Korancitaten ben ik ook blij dat dat ook overgeleverd is, wat een rijkdom betekend ook voor onze westerse cultuur. Ik ben zeker van mening dat deze Korancitaten uitleg nodig hebben, wanneer die mogelijkheid zich aandient, ten eerste al omdat veel voorkomende discussies, of discussies tussen aanhalingstekens, van onwetendheid getuigt. Het kan niet anders dat daar sprake van is, nu nog, in de jihad, dat wordt bestreden. Verder wijs ik u, met drie vingers naar mezelf uiteraard, op wat ik bij 13 (30-april) geschreven heb, ter verduidelijking; is dit wat volgens mij ook echt raakt.
Dank,