Vorige week vierde Tali Fahima feest. Na twee jaar, vijf maanden en 26 dagen werd ze vrijgelaten uit de Israelische vrouwengevangenis Neveh Tirza. Haar misdaad: kontakt met de vijand.
Fahima was geen voorspelbare kandidaat voor de rol van ‘overloopster’, ‘landverrader’ of ‘Arabierenhoer’. Ze is een Israelische die in het leger diende, en eens op Likud stemde. Ze hoorde bij geen van de vredesgroepen of solidariteitscomitees. Ze komt uit een familie van Mizrahim, joden uit Arabische landen. Thuis spraken ze Arabisch, ze keken naar Arabische tv, maar ze waren traditioneel en rechts: ‘we haatten thuis de Arabieren’, zei ze in een interview in Haaretz, ‘we waren bang voor ze. Met de zelfmoordaanslagen dachten we maar een ding, laat God de Arabieren van de aarde vegen. Zij willen ons doden, wij doden hen’.
Wat veranderde er in haar leven dat ze haar eigen reis door de paradigma’s begon? Misschien was het gewoon nieuwsgierigheid. Ze wilde weten wat mensen er toe kon brengen om zulke monsterlijke daden te begaan, en waarom hun eigen leven geen enkele waarde voor ze had. Dat was geen politieke belangstelling, maar menselijke. En ze vond dat de Israelische media geen enkel antwoord gaven op de vragen die ze had, dus ging ze het internet op, zocht naar Palestijnse sites. En kon eerst haar ogen niet geloven. Dat kon de waarheid niet zijn, Israeli’s schieten toch geen kinderen dood, dat moest verzonnen zijn. Ze was geschokt en zocht door. Een artikel over een man, Zakariya Zubeidi, een leider van de Al Aqsa Martelaren Birgade raakte haar. Zubeidi’s moeder en broer waren gedood door het Israelische leger. Via via kwam ze aan zijn telefoonnummer, en belde hem. Tot haar schrik kreeg ze hem zomaar aan de lijn. En ze vond hem aardig, hij sprak goed Ivriet, en hij was grappig, en vriendelijk.
Ze bleef hem bellen en na een paar maanden vroeg ze of het mogelijk was om hem te bezoeken in het vluchtelingenkamp van Jenin. Ik was doodsbang, zei ze, ik trilde van angst, maar toen ik voor de eerste keer in zijn ogen kon kijken verdween die angst en ik dacht, dit gaat wel goed. Ook hij was erg geemotioneerd, ik dacht nooit dat je zou komen, zei hij. Tali, je bent gek.
In het vluchtelingenkamp zag ze de verwoesting, de armoede, ‘ik zag wat het Israelische leger had gedaan en ik schaamde me’, zei ze. Ze sprak er over tegen de media, over het leven onder bezetting, en het gedrag van de Israelische soldaten. Nog steeds was ze daar heel duidelijk over: zelfmoordaanslagen mogen niet, tegelijk zei ze: als ik gedwongen was geweest om onder zulke omstandigheden te leven was ik de eerste geweest om terug te vechten.
Toen Zubeidi bij een aanslag op zijn leven gewond was geraakt en in het ziekenhuis lag, besloot ze om hun kontakt niet langer geheim te houden. In een interview zei ze dat ze bereid was om als menselijk schild te dienen om een nieuwe aanslag op zijn leven te voorkomen. Ze werd ontslagen. Ze besloot om in het vluchtelingenkamp met kinderen te gaan werken. De Shin Beth, de Israelische geheime dienst, ging naar haar op zoek. Een groep als Arabieren verklede soldaten arresteerden haar.
Een week daarvoor had de Shin Beth nog geprobeerd om jaar over te halen voor hen te werken. Ze weigerde met ze te praten. Toen werd ze gearresteerd. De ondervragingen duurden een maand. Ze zat urenlang geboeid en vastgebonden aan een stoel, zat alleen in een cel waarin het licht nooit uitging. Ze probeerden me te breken, zei ze, ze noemden me een terrorist, een saboteur, ze zeiden dat ze ‘een goede jood’ van me gingen maken. Ze zeiden dat ze een hoer was, en gaven haar als grap een zwangerschapstest, ga je je eerste kind Mohammed noemen, zeiden ze, ga je een terroristje baren?
Mij konden ze niet klein krijgen, zei ze, maar het was erg voor mijn moeder. Die leed eronder dat haar dochter en terrorist werd genoemd en een Arabierenhoer.
De eerste drie maanden zat ze zonder vorm van proces in de gevangenis, ‘administratieve detentie’, wat gewoonlijk alleen met Palestijnen wordt gedaan. Toen ze uiteindelijk voor de rechter kwam was het oordeel ‘Fahima is niet loyaal aan de staat Israel, dat maakt haar een bron van gevaar. Daarom moet ze worden opgesloten’. Negen maanden zat ze in eenzame opsluiting. Ze mocht twee uur luchten per dag, ze mocht niet praten met de andere gevangenen. Ze deden alsof ze Bin Laden’s vrouw te pakken hadden, zegt ze. Haar advocaat ging naar de rechtbank en kreeg het voor elkaar dat ze bij de andere gevangenen mocht zijn. In de gevangenis werd ze actief, schreef brieven voor de andere vrouwen, regelde aanklachten voor ze. Ze luisterde met de vrouwen vaak naar Arabische muziek. Het was er niet zo erg, zegt ze. Met een aantal van hen heeft ze nog kontakt.
Wat maakte haar zo gevaarlijk, zei Gideon Levy, een van de verslaggevers van Haaretz. Dat ze besloot om de Palestijnse gebieden in te gaan, en vriendschap sloot met een Palestijn die gezocht werd. Ze doorbrak de scheiding die is opgelegd tussen Palestijnen en Israeli’s, ze trok zich niets aan van de ideologie dat veiligheid is gebaseerd op scheiding. En wat haar bijzonder maakte is juist dat ze zo gewoon was. Ze was geen linkse activist, en juist daarom was het voor het Israelische publiek angstaanjagend dat een gewone jonge vrouw haar gevoel volgde en zelf ging kijken. Dat is het waar ze voor is bestraft.
Haar moeder staat achter haar. Door wat haar dochter is overkomen heeft ze ook haar mening herzien.
‘Tali vertelde me over Jenin, en zei dat ze er mee naar de media wilde. Ze praatte er met me over. Ik zei, als je helpen wilt, doe dat dan stilletjes, ga niet naar de media, daar zullen we een zware prijs voor betalen. Maar ze zei, Mam, ik wil dingen veranderen. Het is sterker dan ik. Als je wilt, kun je de relatie met mij verbreken. Ik zei: dat kan ik niet.
De Mizrahi gemeenschap nam het Tali erg kwalijk. Ze zijn uitgescholden en bedreigd. Mizrahim hebben zo geleerd om zich te onderwerpen, zegt te moeder, ze zijn zo bezig om te proberen Ashkenazim te worden (westerse joden, die in Israel de dienst uitmaken, A.M.) en hun eigen (Arabische) afkomst te verloochenen, dat ze nu ook Arabieren haten.
Moeder Lahiani heeft vaak op bijeenkomsten geprobeerd haar dochter te verdedigen. Eens stond een vrouw op en vroeg, hoe zou je Zubeidi beschrijven? ‘Ik zei: als een soldaat. Nee, zei ze, mijn zoon is een soldaat. Ik antwoordde: Zubeidi leeft in Jenin, hij verdedigt de plek waar hij leeft, vraag aan je zoon wat hij doet in het leger.’
De komende drie jaar is het Tali verboden om haar vrienden in Jenin te bezoeken. In het vluchtelingenkamp werd feest gevierd toen ze vrij kwam.
Een vrouw uit één stuk. En dapper.
Kritisch en onafhankelijk denken is altijd een gevaar voor onderdrukkende regiems. En al helemaal als iemand daaruit consequenties wil trekken. Hopelijk gaat het verder goed met haar.
Ik ben sprakeloos. Het zionistische ideaal is gebaseerd op haat en zelfverheerlijking en sleurt de rest van de wereld mee. Als je niet voor ons bent, ben je tegen ons. Een middenweg bestaat niet. Je moet zo oppassen dat je je niet laat meeslepen in het haatdenken. Dé Joden, dé Arabieren… Ik ontmoet die stereotypering steeds weer, zowel bij moslims als bij Nederlanders (Joden ken ik niet veel). Die hele clash of civilizationstheorie is erop gebaseerd, Al Qaida, de Hofstadgroep. Hoe komen we hier weer uit? Ik kan niet meer dan bruggen bouwen in mijn eigen omgeving.
Nee, Hendrik Jan, het zionistisch ideaal is niet gebaseerd op haat en zelfverheerlijking. Het is gebaseerd op de gedachte dat een zwaar vervolgd volk alleen veiligheid kan krijgen met een eigen joodse staat. De vraag is of je dat bereikt met een staat die is opgericht op een plaats op de wereld waar al mensen woonden, of je dat bereikt door een staat waar joodse burgers voorrang krijgen boven niet joodse. En zelfs als je het zionistisch ideaal zou handhaven is het de vraag of het huidige Israel daar nog aan zou voldoen. De vraag is dus wel waar het zionisme toe heeft geleid, en of dat te verantwoorden is.
Dus inderdaad, ik zou me als ik jou was niet mee laten slepen in haatdenken en stereotyperingen en vooral een onderscheid blijven maken tussen joden en Israel. Ook Tali is een jodin, tenslotte.
Wat je kunt doen behalve bruggen bouwen in je eigen omgeving? Oppositie. Politieke druk. Meewerken aan organisaties als Sivmo, Een Ander Joods geluid, UCP.
Dat laatste doe ik natuurlijk ook. Ik heb ook drie jaar lang met flyers en spandoeken op het Plein gestaan, maar ik kon niet meer tegen de verbale agressie. Ik laat mij inderdaad niet meeslepen, maar ik merk dat wel in mijn omgeving van mensen die beter zouden moeten weten.
Een veilige staat voor een vervolgd volk kun je alleen op andermans land vestigen door die ander te demoniseren. Van begin af aan moet duidelijk zijn geweest (en dat blijkt ook uit de aggressieve taal die zionistische leiders al voor de vestiging van Israël uitsloegen) dat een Joodse staat waarbinnen Arabieren hooguit als minderheid gedoogd worden door het uitvergroten van vooroordelen en het oproepen van haatdenken (misschien moet ik zeggen angst, waar haat automatisch uit voortvloeit). Zoals Tali zegt: ‘we haatten thuis de Arabieren’.
Ik ben niet verrast door dit verhaal. De apartheidsregime in Zuid-Afrika gebruikte ook zulke methoden en deed alles aan om mensen die bruggen probeerden te bouwen zwart te maken, voor verraders uit te maken, te arresteren en onder de beruchte “Terrorism Act” te vervolgen. Een regime die gebaseerd is op de ontmenselijking van de ander zal tot het uiterste gaan om het gehanteerde vijandbeeld overeind te houden.
Wat het zionisme betreft: het is ongetwijfeld waar dat er verschillende interpretaties en stromingen binnen het zionisme zijn. Wel is de vraag berechtigd of het streven om een “Joodse staat” te stichten, waarbij dus het burgerschap en recht op immigratie impliciet aan een bepaalde etnische groep voorbehouden wordt, niet op zich racistisch en discriminerend is.
Het is zeer evident dat Nederland en het Westen dubbele standaarden hanteert m.b.t. tot Israel. Voor een deel is er (terechte) sympathie voor het Joodse volk. Maar waarschijnlijk belangrijker: het bestaan van Israel dient westelijke belangen. Historisch gezien gaat dit terug tot de Britse en Franse samenwerking met en steun aan Israel omdat de koloniale machten toen het bewind van Nasser als een grote bedreiging voor hun belangen zagen. (Egypte werd toen als leider van de Arabische wereld beschouwd.)
Waar het nu om gaat is om mensen duidelijk te maken dat als Nederland (en het Westen) het Israelische regime steeds in bescherming neemt, Nederland een racistische en moordzuchtige regime in bescherming neemt. Als Nederland doorgaat met handel bedrijven met Israel en wapenleveranties aan Israel toelaat, is Nederland medeplichtig aan (volgens internationale normen) misdaden tegen de mensheid. En het gaat niet om incidenten, het gaat om een door Israel gevoerde systematisch beleid.
Zie hierbij Uri Avnery’s laatste bericht over de laatste “targeted execution” (moordpartij) in Ramallah:
http://www.informationclearinghouse.info/article16173.htm
En het blijkt na onthullingen van Uri Dan (een vertrouweling van Ariel Sharon) dat Arafat waarschijnlijk met medeweten van George Bush (junior) toch is vergiftigd, zie hier:
http://www.counterpunch.org/lendman12302006.html
@ Charles:
“Wel is de vraag berechtigd of het streven om een “Joodse staat” te stichten, waarbij dus het burgerschap en recht op immigratie impliciet aan een bepaalde etnische groep voorbehouden wordt, niet op zich racistisch en discriminerend is.”
Absoluut schuilt er in het zionisme een zekere vorm van discriminatie omdat alleen mensen met een Joodse achtergrond (tenminste één Joodse grootouder) op aliyah mogen. Dat neemt niet weg dat dit geldt voor IEDERE staat. Een kind van een Nederlander (of Duitser, of Fransman, of Canadees, of whatever) heeft ook per definitie meer mogelijkheden in zijn nationaliteitsland dan het kind van iemand die van andere afkomst is. Discriminatie en racisme is niet iets specifieks voor de Staat Israël!
Het zionisme an sich is een morele ideologie die streeft naar terugkering naar het land van herkomst, en was in de beginjaren ervan tevens een (zeer) socialistisch ingestelde ideologie. Waar het mis is gegaan, is de Zesdaagse Oorlog, de onderdrukking van de bewoners van de occupied territories toen begonnen. Palestijnen binnen de Israelische grenzen hebben meer rechtszekerheid dan waar dan ook in de Arabische wereld, voor de eerder genoemde occupied territories geldt dat absoluut niet. Alleen terugkering naar de grenzen van voor 1967 zal ertoe leiden dat de situatie in de gebieden beter wordt. De reden dat dat niet gebeurt is tweeledig. Ten eerste de religieus-zionistische kolonistenbeweging die de machtige positie van de linkse kibbutz-beweging in de jaren na de Jom Kippoer-oorlog (1973) heeft overgenomen. Hierbij spelen religieuze motieven (“van de zee tot de Jordaan”) een hoofdrol. Men moet overigens niet vergeten dat de kolonistenbeweging slechts door een klein gedeelte van de Israeli’s wordt gesteund, doch dat hun machtspositie ijzersterk is. Hierbij komt men op de tweede reden: de angst. Angst voor terrorisme, die – zeker na de verkiezing van Hamas – sterk is toegenomen. Die angst is logisch en grotendeels gegrond, maar ook hier speelt een dwaling een rol bij de Israelische bevolking: Hamas is niet gekozen vanwege haar radicaal-terroristische program, maar vanwege sociale motieven. Fatah was voor een groot gedeelte corrupt, en dat droeg bij aan het wantrouwen van de Palestijnse bevolking.
Tegen de hele achtergrond speelt een totale mentaliteitsverandering van het Israelische volk vergeleken met de beginjaren van het land. Verbittering speelt een belangrijke rol, net als een toegenomen mate van conservatisme en zelfs in bepaalde gevallen haat jegens Arabieren. Israël moet terug naar haar oorspronkelijke idealen: gelijkheid en veiligheid voor IEDEREEN.
Je verhaal klinkt een stuk sympathieker dan de meeste die vinden dat ze Israel cq het zionisme moeten verdedigen, Dimitri.
Maar toch.
Je doet alsof ‘joods’ een nationaliteit is, net als Nederlands of Duits. Dat is het natuurlijk niet. De nationaliteit zou om het gelijk te trekken Israelisch moeten zijn. En moeten gelden voor alle burgers ongeacht religie of etniciteit.
Je blijft verhullen dat het gaat om hinken op twee gedachten.
Verder werk je helaas weer een deel van het vaste repertoire af:
-Het is pas misgegaan bij de Zesdaagse oorlog. En dus niet al in 1948. Dit valt onder het hoofdstukje ‘de dag dat je de geschiedenis laat beginnen’.
-Je komt weer op de proppen met de bewering dat Palestijnen het binnen Israel beter hebben dan in de Arabische wereld. Dat is de geijkte manier om te verhullen dat Palestijnen in Israel vergaand en strcutureel gediscrimineerd worden, en dat een land dat beweert een democratie te zijn, anders dan Arabische landen waar nog van democratie geen sprake is, zich verplicht om alle burgers gelijk te behandelen. Wat je dus niet kunt zolang je hangt aan de gedachte dat Israel allereerst een joodse staat moet zijn.
-Het zou fijn zijn als Israel terugkeert naar de grenzen van 1967. En inderdaad, de kolonistenbeweging staat ijzersterk, dus dat gaat niet zomaar gebeuren. Wat je weglaat uit het verhaal is dat die kolonistenbeweging ontstaan is met steun van de respectievelijke regeringen en dat de nederzettingen niet door hen zijn gebouwd maar door de staat. En op dit moment alweer worden uitgebreid.
-Angst is het gevolg van onderdrukking. En die angst – je hebt het heel eufemistisch over ‘haat tegen Arabieren in bepaalde gevallen’ is er stevig ingepompt.
-En wat je ook buiten je verhaal laat is dat het juist het joodse karakter van de staat Israel is die het ‘demografische probleem’ vormt – of met andere woorden, hoe hou je een joodse meerderheid, als je ook nog de pretentie wilt hebben dat je een democratie bent. Het antwoord is dus een sluipende etnische zuivering van Palestijnen. Dat is wat er op dit moment aan de gang is, zie Illan Pappe. Dat is dus geen toevalligheid, en je kunt je daarbij niet verschuilen achter de ‘bad guys’, de kolonisten. Dat is een politiek beleid dat uitgevoerd wordt door de regering en gesteund wordt door de meerderheid van de Israelische bevolking.
Dat Israel terug moet naar haar oorspronkelijke idealen, gelijkheid en veiligheid voor iedereen, dat klinkt heel mooi en daar kan ik het zo mee eens zijn. Maar wat je niet wilt zien is dat je niet tegelijkertijd een joodse staat kunt blijven en ook nog een democratie zonder ingebouwde discriminatie. Het zou al een slok op een borrel schelen als de meerderheid van de Israeli’s plus de regering bereid zouden zijn om terug te gaan naar de grenzen van 1967. Maar ik zie dat nog niet gebeuren, want dan zou Israel genoegen moeten nemen met het al veroverde driekwart van het land, en dat schijnt nog steeds niet genoeg te wezen. Ondertussen ben jij nog steeds bezig recht te praten wat krom is, Dimitri, en zolang niet onder ogen gezien wordt dat het structureel nog veel misser zit dan jij nu afspiegelt zie ik niet dat er vanuit Israel zelf een fatsoenlijke oplossing komt.