Weinig mensen hier weten het: de onteigening van het land van de Palestijnen vindt niet alleen plaats op de Westoever en in Oost-Jeruzalem, maar ook binnen Israel zelf. Op 30 maart 1978 gingen de Palestijnen de straat op om tegen de onteigeningen te protesteren. Zes demonstranten werden doodgeschoten en velen gewond. Sindsdien is 30 maart De dag van het land, dat door Palestijnen over de hele wereld wordt herdacht.

Dus ook in Vlaardingen, waar de grootste Palestijns-Nederlandse gemeenschap woont. Hun geschiedenis gaat terug tot 11 november 1963 toen er 65 Palestijnse mannen op Sciphol landden, om er in de ROMI fabriek te gaan werken. ‘De ROMI’ zoals die voor de meesten nog heet. De mannen kwamen uit Nabloes, of uit het Balata vluchtelingenkamp ernaast. En zoals zoveel gastarbeiders die dachten terug te gaan zijn de meesten gebleven, hebben gezinnen, en kijken, nu ze ouder zijn geworden, terug op een leven van hard werken, en tevreden naar hun kleinkinderen, nu al weer de derde generatie.

In het boek, met mooie interviews, dat over hen is gemaakt, De historie van de Palestijnen in Vlaardingen, van Frans Assenberg, lezen we hun geschiedenis. Hoe ze aankwamen, hier. In ploegendienst werkten in de margarinefabriek, soms van 8 tot 12 ’s ochtends, en dan nog eens, van 4 uur ’s middags tot 12 uur ’s nachts. Zestig uur per week. Daar zeventig gulden mee verdienden, waar veertig gulden meteen van af ging voor het pension waar ze woonden, soms met vier of vijf man in stapelbedden op een kamertje.

Herinneringen. In de winter aankomen en geen winterjas hebben. De kou. De hondenpoep op straat. Niemand die ze opving, wegwijs maakte, of zich er om bekommerde dat ze geen Nederlands leerden. Geen inburgeringsbeleid. Aan de andere kant: de mensen waren vriendelijker dan nu. En politieagent kwam winterjassen brengen. De buren hielpen. Discriminatie, zoals nu, dat kwam nog nauwelijks voor.

Dat was voor 1967, toen de Westoever werd bezet. De mannen hadden nog Jordaanse paspoorten, en het was vaak pas later dat ze zeiden Palestijn te zijn. Ze hebben nu de Nederlandse nationaliteit. Voelen zich Nederlander. Maar blijven ook Palestijn, zeker omdat ze zo meeleven met wat er daar gebeurt. Het wordt steeds moeilijker om in Nabloes familie te bezoeken. Sommige van de mensen mogen helemaal niet meer terug. Dan mogen ze weliswaar een Nederlands paspoort hebben, door de Israelische autoriteiten worden ze als Palestijnen behandeld. Of ze nog terug zouden willen? De ouderen dromen er soms nog van. Maar het Nabloes waar ze van dromen is niet het Nabloes dat ze aantreffen als het ze lukt er heen te gaan. Een belegerde stad, waar de mensen geen leven hebben. Dus zitten ze aan de tv, en volgen het nieuws. Om er soms mismoedig en verdrietig van te worden. Waarom doet de wereld niet meer, waarom doet Nederland niet meer?

De dag van het land, dus. In Vlaardingen. Ik ben er al vaker geweest en kom er graag. Even tussen de Palestijnen, als het me niet lukt om naar Gaza te gaan. Als de zaal volloopt zie ik tot mijn plezier dat er ook veel autochtone Vlaardingers zijn, die met hun stadsgenoten meeleven. De SP afdeling is er, en deelt de boekjes uit, en de handtekeningenlijsten voor de Irak actie. Er zijn ook een paar mensen van Groen Links. En natuurlijk Remi Poppe, die in Vlaardingen woont, en destijds nog in ‘de Romi’ heeft gewerkt als stoker, en alle ouwe arbeiders uit Nabloes nog kent.

Ibrahim al Baz, legt nog eens uit waar de Dag van het Land over gaat. En heeft het over de nieuwe Palestijnse regering, waarin Hamas en Fatah nu samenwerken, een regering die 95% van de bevolking vertegenwoordigt. Maar die nog steeds niet ten volle wordt geaccepteerd, ook niet door de Nederlandse regering. Hamas, wat je er ook over denkt, is geworteld in het volk. Hamas heeft er voor gekozen aan het democratisch proces mee te doen, en zich verkiesbaar te stellen. Dat recht hadden ze. En we zijn er blij mee, dat er nu een gezamenlijke regering is gevormd, zegt al Baz.

Hij wijst om de inconsequentie van het Westen, de dubbele maten waarmee wordt gemeten, aan de ene kant heeft het Westen de mond vol van de democratisering die in al die landen in de Derde Wereld nodig zou zijn, maar is er een democratisch gekozen regering, dan wordt daar niet mee gepraat. Heeft onze regering wel principes?

Sumaya Barghouti is de vertegenwoordigster van de Palestijnen in Den Haag. Zou Palestina al een erkende staat zijn, dan was zij ambassadeur. Ook zij is blij met de nieuwe regering en hoopt dat de betrekkingen nu spoedig genormaliseerd worden. Dat de sancties worden opgeheven, waarmee vooral de bevolking wordt bestraft. En ze somt de situatie nog eens op: de nederzettingen, de muur, de onteigeningen, de verwoestingen. Jawel, er is een oplossing en iedereen weet die al: terug naar de grens van 1967, een gedeeld Jeruzalem, en een rechtvaardige oplossing voor de vluchtelingen. Zonder dat er over die drie zaken gepraat wordt is elke ‘oplossing’ zinloos.
Nee, ondanks het goede nieuws van de nieuwe regering ziet het er niet goed uit. Al blijft ze goede moed houden. Ik hoop dat als we elkaar volgend jaar weer treffen, we reden hebben voor hoop.

Arjan al Fassed, die werkt bij Oxfam/Novib is een van de tweede generatie, hier geboren. Een Nederlander. Toch heeft ook hij het over ’terug’ gaan als hij vertelt over zijn reizen naar Nabloes, waar zijn grootvader begraven ligt. De situatie daar verslechterd met de dag. Pas zijn er twee mensen bij een Isralelische aanval doodgebloed, omdat de wijk was afgegrendeld en ze geen medische hulp konden krijgen. Er zijn weer nieuwe checkpoints, weer nieuwe doden, weer nieuwe aanvallen, er is geen normaal leven meer mogelijk. Het was al slecht, met de boycot werd het slechter, met de nieuwe aanvallen nog erger. Hoeveel mensen weten hier wat het betekent, als de kinderen uit de omgeving niet maar naar school kunnen in de stad, niet naar het ziekenhuis of de arts kunnen?

Jeanne Abdullah, van Cordaid, houdt een verhaal over de hulp aan de Palestijnse gebieden. De bezetting duurt nu veertig jaar. Drie miljoen mensen hebben nooit de vrijheid gekend. Cordaid werkt al tien jaar in Palestijns gebied, en het is duidelijk, het is werk van lange adem. Veel organisaties, die er in principe zijn om mee te helpen op te bouwen doen dezelfde ervaring op: je bent mensen aan het ondersteunen in een land dat gestadig achteruit gaat. Ook al proberen de organisaties daar iets te doen aan opbouw, het wordt voortdurend doorkruist door crises en noodhulp. En inderdaad, met de boycot werd alles nog erger. De armoede daar is geen ‘natuurlijke’ armoede, zegt ze. Het is kunstmatige, door de politiek gemaakte armoede, eerst door de bezetting, vervolgens door de boycot. Dat geeft ook meer spanningen en conflicten binnen de gebieden dan voorheen. En dat kan alleen opgelost worden wanneer er radicale verandering komt in de machtsverhoudingen wereldwijd.
En of we de olijvenbomenactie in de aandacht willen houden. De olijfbomen waarvan mevrouw Barghouti al heeft gezegd dat het om meer gaat dan om het levensonderhoud, het gaat ook om de identiteit van Palestina.

De burgemeester, Tjerk Bruinsma is gearriveerd, en hij leidt de veiling van een kunstwerk dat gemaakt is door het zusje van Amin Ghazal. Hoeveel bracht het uiteindelijk op? Vierduizend of vijfduizend euro, ik ben de tel kwijt. Dat gaat naar het ziekenhuis in Balata.

En dan mag ik tot slot het eerste exemplaar van het SP boekje Het beloofde land, het beroofde land aan Sumaya Barghouti overhandigen, met de belofte, dat de SP en dat ik op zullen blijven komen voor de rechten van de Palestijnen, tot ze die hebben.

Ik groet mijn vrienden daar, Amin, zijn moeder, Maha, Nawal, Hans, andere mensen die ik ken maar waarvan ik de namen soms niet meer weet. Volgend jaar weer. Insha’Allah.