Vele mensen zijn me al voorgegaan. De film was me aanbevolen, door Jan Marijnissen onder andere. En met prijzen overladen. En het is waar, je moet er heen. Das Leben der Anderen.
Oost Duitsland, de tijd voor de Wende, voor de muur viel. Socialisme verworden tot een repressief systeem waarin elke vrijheid van denken suspekt werd, en iedereen in de gaten werd gehouden door de Staatssicherheit, de Stasi’s. De beklemming ervan is bijna lijfelijk voelbaar. Maar de film is veel meer dan een historisch document, het is ook een verhaal over menselijkheid, een ‘Sonate voor de goede mens’, zoals het muziekstuk heet dat een rol in de film speelt. Aan het einde zaten Anneke en ik met tranen in onze ogen. Wat een prachtige film.
Dus ga er heen. Je kunt hier de trailer zien, maar die doet de film uiteindelijk geen recht. Ik zal de spanning niet weghalen door het verhaal te vertellen. Ga zelf.
Inderdaad, een grandioze film. Er zijn maar weinig films waarbij alles klopt. Maar dit is eentje. En ja, ook ik zat op een gegeven moment met een brok in mijn keel te kijken. Verdorie, een man mag toch niet huilen? Toch?
Maar, Anja, ben ik nou gek? Oost-Duitsland was toch altijd het beloofde arbeidersparadijs van Jan Marijnissen cum suis? Dit is wel erg hypocriet.
Jij bent gek.
En ik ben niet hypocriet.
Ik heb nooit geloofd in een arbeidersparadijs, en jouw opvattingen over het socialisme van Jan lijken me ook erg van eergisteren. Nog afgezien van het gegeven dat iemand ook nog eens van mening kan veranderen.
Doe niet zo flauw Karin. De SP mag dan wel als een extreem maoïstisch clubje zijn gestart, ook een partij kan evolueren. Jazeker, de SP is zo ongeveer de laatste partij waarop ik mijn stem zal uitbrengen (nou ja, afgezien van Wilders en dat clubje dierenvrienden van Marianne Thieme). Ik verafschuw het populistische simplisme van de SP (Stem tegen, stem SP). Maar dat betekent niet dat ik twijfel aan haar democratische gezindheid. En hoe grondig ik het als VVD-er ook oneens moge zijn met Anja Meulenbelt, ik twijfel niet aan haar oprechtheid.
Laten we elkaar in hemelsnaam toch niet bij het minste of geringste verketteren en gewoon een beetje meer respect voor elkaar hebben.
Nee maar, een VVD-er die voor me opkomt. Dank je wel, Kees.
Die slogan ‘Stem tegen, stem SP’ is trouwens ook al van eergisteren en van voor mijn tijd. Tegenwoordig zijn we vooral ergens vóór. Maar daar zullen we nu even niet over kibbelen.
Nou, in 1984 (het jaar waarin de film speelt) stond er in de Tribune (SP-partijblad) nog een artikel ter gelegenheid van het 35-jarig bestaan van de boeren- en arbeidersstaat DDR. Men blies destijds nog de loftrompet.
Maar goed, tijden zijn (gelukkig) veranderd.
Wie mij in 1984 ook opviel in de DDR ? Relus ter Beek (later op defensie). Hij was in 1984 lid van het vriendschapsverband Nederland-DDR en zorgde ervoor dat DDR-propaganda in het Nederlands werd vertaald.
Ook PvdA-coryfeen hebben niet altijd een brandschoon verleden.
Gelukkig jij wel, Henk. Fijn, zo iemand die zelf zo brandschoon is en vooral heel goed weet wat andere mensen fout hebben gedaan. Zo horen we nog eens wat.
Eh, ja, bedankt voor het compliment
Maar goed, tijden zijn (gelukkig) veranderd.
Dat zeggen ze over vijftig jaar van ons ook, Henk. Gelukkig maar.
Elkaar de maat nemen om standpunten uit het verleden is hachelijke manier van politiek bedrijven. Ooit vonden mensen van de kerk dat slavernij wel kon en echt nog niet zo lang geleden waren er een heleboel parlementariërs (oa. VVD en rechtse Christenhoek) dat de Apartheid geen slechte zaak was en dat in NL best een heleboel VS-kernraketten konden staan.
De V.S. worden nog steeds als ‘vriend van het Westen’ beschouwt, en niemand die eraan twijfelt dat het een respectabele bondgenoot is. Nochtaans is datzelfde V.S. mede-verantwoordelijk voor miltaire coups in Latijns Amerika, het standhouden van dictorariale regimes (Egypte, Saudi-Arabie), een bezettings-macht in twee landen en de hieropvolgende chaos en terreur etc.
Verre van mij om de misdaden en het terreur van voormalige Sovjet Unie en bondgenoten te willen goedkeuren. Wat mij echter wel telkenmale opvalt is dat er een grotere tolerantiegraad is voor de ‘eigen’ misdaden dan die van de ‘ander’ (vroeger: communistische ander, nu islamitische ander).
De film heeft, behalve voor brokken in de keel (voor mij zeer herkenbaar), ook voor een discussie gezorgd. Centrale punten: verandering van mening en de positie van de SP hierin.
Het is overduidelijk dat de meningen in de SP over linkse dictaturen spectaculair zijn veranderd. Maar verandering van mening gebeurt in de regel op grond van nieuwe informatie, en dat is hier absoluut niet het geval geweest. Ook opmerkelijk: die switch vond pas plaats nadat in de belangrijkste dictaturen sprake was van dooi.
Overigens is nog niet iedereen in de SP op dit gebied blijkbaar ‘om’. Niet zo lang geleden sierde het portret van Mao nog op de SP(jongeren?)website. Maar, ere wie ere toekomt, een getergde Jan Marijnissen heeft toen en plein public de verantwoordelijken gesommeerd het portret van deze massamoordenaar (eigen woorden van Jan, hoor) onmiddellijk van die site te halen.
Van u, mevrouw Meulenbelt, zou ik best willen aannemen dat u nooit in arbeidersparadijzen geloofd heeft. Maar de uitgebreide citaten die A. Aarsbergen (‘Verre paradijzen’, Hes Uitgevers, Utrecht, 1988) haalt uit een boek van u over China (‘Grote voeten, kleine voeten’) lijken mij iets anders te vertellen.
HenkvL
Als u een boek van mij wilt bekritiseren raad ik u aan niet af te gaan op geselecteerde citaten en commentaren van anderen, maar het zelf te lezen. Ik heb geen enkele neiging om me er voor te schamen, ook al is het boek van 1980 en ligt het voor de hand dat ik zoveel jaar later anders zou kijken en andere vragen zou stellen. Martin van Amerongen heeft nog eens een bizar stuk in het NRC geschreven waarin hij eiste dat ik afstand nam van mijn – ik geloof dat hij het had over mijn maoistische verleden (ik ben nooit een maoist geweest) en mij ook ‘citeerde’. Ik zou China een paradijs hebben genoemd in mijn boek. Hij vergiste zich maar één letter: er stond geen paradijs.
Op geen enkele manier heb ik gesuggereerd dat u zich zou moeten schamen (Was u niet de schaamte voorbij? grapje!), ik heb uw boek niet als zodanig bekritiseerd, de citaten in het boek van Aarsbergen zijn zoals gezegd nogal uitgebreid, het woord ‘maoist’ komt in mijn stukje niet voor en ik ben op geen enkele wijze verantwoordelijk voor de handelingen van (wijlen) Martin van Amerongen.
HenkvL
Als je ergens niks mee wilt zeggen kun je het beter niet zeggen, Henk.
Het is maar goed dat de SP niet meer opkomt voor die stalinistische fascisten die de DDR bestuurde. Ik heb de film vandaag besteld van Bol.com ben benieuwd hoe die zal zijn. Voor veel mensen blijft de DDR helaas het bewijs dat het socialisme niet werkt ( Dat wordt ook door de media verteld ). Ook zijn er helaas nog veel “communisten” die de DDR en haar fascistische GESTAPO ( STASI ) verdedigen. Laten we ons dus verzetten tegen het oostelijke stalinisme, en tegen het westerse kapitalisme.