Mooi moment in de Eerste Kamer, gisteren. Flora Lagerwerf-Vergunst, van de Christen Unie, deed haar maidenspeech. Wat het vooral interessant maakte is dat ze ook het woord voerde … namens de SGP. Die geen vrouwen in de kamer heeft, vanwege hun geloof. Mevrouw Lagerwerf zag het ook als een mooi historisch moment, en bedankte de mannenbroeders voor hun vertrouwen.
Nou schijnt het al eerder voorgekomen te zijn dat Hannie van Leeuwen van het CDA ook eens mede namens de SGP het woord voerde, staat er vanochtend in de Volkskrant. Bij sommige lokale SGP afdelingen was het tot vorig jaar nog problematisch als een vrouw namens de partij het woord voerde, en dat verhinderde de samenwerking met het CU die steeds meer vrouwen op de lijst zetten. Maar na crisisberaad besloot het hoofdbestuur dat lokale fracties zelf mogen weten of samenwerking met vrouwen gewenst is. Zo zie je, ook daar zit het fundamentalisme niet stil en is in beweging.
Bij islamofoob rechts heeft Maxima het nu verbruid, en ook bij gietijzeren nationalisten. Hoe durft ze een goed woord te doen voor het WRR rapport, en hoe durft ze te zeggen dat dé Nederlandse identiteit niet bestaat. Zeggen mensen die zeker weten dat die wel bestaat, want zij hebben er een.
Een kwaaie reactie in Trouw: hier zegt ze in feite dat ze koningin wordt van een volk zonder identiteit. Een grotere belediging is nauwelijks denkbaar. “Zij geeft aan geen enkele notie te hebben van de boekenkasten die er zijn volgeschreven over de Nederlandse identiteit.” Nou ken ik die boekenkasten niet, maar je zou toch zeggen dat die Nederlandse identiteit misschien toch een beetje complexer en minder eenduidig is als je daar boekenkasten over vol moet schrijven. En als ik dat lees ben ik blij dat ik er ook geen heb. Je zult daar toch mee behept zijn. Dan ben je verplicht om al die mensen met een andere identiteit als vreemden te blijven zien. Een andere reactie: “Alleen al het feit dat Geert Wilders en ik Nederlanders zijn, laat zien dat dé Nederlandse identiteit niet bestaat. Ik voel me in ieder geval op geen enkele manier verwant.”
Bert Wagendorp, Volkskrant, stelt voor om ons nationalisme te beperken tot Oranje en het Songfestival. En dan mag er wat hem betreft best een Uruguayaan in het Nederlands elftal, zodat wij, het volk, weer kunnen juichen. “Want wij, het volk, willen de wereldtitel, en als dat niet met Kuyt kan, dan maar met Suarez. Zo denken wij, het volk, erover.”
Wij, het volk, zijn het daar mee eens.
Huh? Flora voert het woord namens de SGP? Kan de SGP dat niet zelf? En het verbaast mij zeer dat mensen die hun eigen vrouwen monddood maken, wel gebruik durven maken van een andere vrouw.
Dat kan de SGP zelf, Hendrik Jan. Maar het gebeurt wel vaker dat een fractie zich aansluit bij een andere, als ze het op inhoud toch eens zijn. Vooral de kleine fracties, die te weinig mensen hebben om alle wetten even gewetensvol uit te benen doen dat. Deden wij ook wel eens, toen we nog klein waren. Alleen hadden wij niks tegen vrouwen.
Ik zal best een Nederlandse identiteit hebben. Ik voel me Nederlander, en ik ben trots dat ik in een traditie van Nederlanderschap een bijdrage kan doen aan de ontwikkelingen in de voortschrijdende geschiendenis (hoe onbeduidend dan ook).
Ben ik nationalist? I don’t think so. Voor mij zijn de culturele invloeden van ‘buiten’ en de integratie hiervan in onze samenleving (alsmede de personen die deze invloeden meebrengen) als een verrijking van onze cultuur en traditie. Een belangrijke ontwikkeling, waarvoor ik mijn steentje wil bijdragen.
Een nationalist zal er waarschijnlijk een andere definitie van “Nederlandse identiteit” op nahouden dan ik. En ik denk, hoewel ik niet in haar koppie kan kijken, dat Maxima dit bedoelde toen ze zei dat “de Nederlandse identiteit” niet bestaat.
De Nederlandse identiteit is noch statisch, noch eenduidig. Er zijn Nederlandse identiteiten, maar niet “één” Nederlandse identiteit, “DE” Nederlandse identiteit.
Mensen die anders menen, moeten maar zich maar gauw in een paar klompen hijsen, in een molen gaan wonen en tulpen kweken terwijl ze zich ziek vreten aan kaas.
Ok, dat is begrijpelijk.
Anja, ik heb zitten grinniken om Maxima’s speech, voor zover we die meekregen via de media. Vooral het eenzame koekje bij de thee. 😀 Hilarisch en zó waar. Ze heeft natuurlijk groot gelijk: DE Nederlander bestaat niet. Net zo min als DE Duitser of DE Belg, of als we het in een geloofsrichting manouvreren: De Katholiek en DE Protestant bestaan net zo min als DE Moslim of De Jood. We zijn allemaal verschillende mensen met verschillende normen. Dat maakt het juist zo leuk. Dat ‘rechts’ deze opmerking niet ‘vat’, heeft volgens mij meer te maken met het soort opleiding dat de meesten gevolgd hebben en het gebrek aan persoonlijke groei.
Dat een vrouw sprak voor de SGP vind ik eigenlijk wel mooi… 🙂
Dat zei ze ook, Jan. Dé Nederlandse identiteit bestaat niet, met een nadrukkelijk accent op de.
Jaren geleden schreef de historicus Von der Dunk een prachtig boek “Identiteit en geschiednenis” waarin hij op zoek ging naar een antwoord op de vraag: wat is de Nederlandse identiteit en bestaat er zoiets als een Nederlandse volksaard? Het is een waardevole poging om de geschiedenis van ons land in beeld te brengen op een wijze die inzicht geeft in het ontstaan van “eigenschappen” als respect en tolerantie, vrijheid van geloof en meningsuiting, de balans tussen individualiteit en collectiviteit, ondernemingszin etc. direct te maken hebben met de wording en ligging van ons natte landje, geeft hij toe niet te kunnen bewijzen dat er een eenduidige Nederlandse identiteit zou bestaan. Er is wel sprake van een Nederlandse cultuur waarin die eigenschappen een rol spelen, maar die is mede door alle nieuwkomers door de eeuwen heen aan verandering onderhevig. Gelukkig maar, zou ik zeggen. Dit boek is echt een aanrader, maar helaas niet meer te koop.
Oeps, het boek is nog 2e hands verkrijgbaar. Bij bol.com vond ik een beschrijving die de relevantie van het boek nog groter maakt dat ik me herinnerde…:
“Het opkomend nationalisme in het Oostblok, de versplintering van de Sovjetunie, het Duitse volkskarakter dat wij’ slechts in karikaturen lijken te kunnen vatten; het zijn kwesties die ons vandaag de dag in hoge mate bezighouden. Dergelijke problemen omtrent de identiteit van het individu, de groep of de natie hebben echter niet alleen betrekking op de situatie in het buitenland. Ook binnen de landsgrenzen wordt de vraag steeds actueler. Dreigt de Nederlandse cultuur verloren te gaan door de Europese eenwording? En wat houdt die Nederlandse cultuur precies in?
In Sprekend over identiteit en geschiedenis, gebaseerd op de gelijknamige TELEAC-serie, behandelt prof. dr. H.W. von der Dunk vragen omtrent de identiteit op politiek en cultureel gebied. Daarnaast gaat hij in op de oorsprong van het progressivisme, conservatisme en cultuurpessimisme. Op originele en scherpzinnige wijze graaft Von der Dunk naar de historische wortels van deze actuele kwesties.”
Lijkt me een aanrader, om de discussie verder te brengen. Hoewel ik wel de ontwikkelingen van de afgelopen jaren er bij zou missen. Want wat voor mij nu juist zo’n vraag is, is waar al die mooie Nederlandse eigenschappen, respect, tolerantie zijn gebleven – en ik ben het eens dat die niet zomaar ontstaan, maar geworteld zijn in de concrete geschiedenis van dit land. Ik heb altijd begrepen dat het de handelsgeest was van Nederland, en het feit dat we maar een plat en klein landje zijn dat zo onder de voet gelopen kan worden door de omringende mogendheden, die maakten dat wij de voorkeur gaven aan polderen, aan goede betrekkingen onderhouden, en dus een relatief lage mate van xenofobie, vergeleken met andere landen die minder afhankelijk waren van de buitenlanden. Dat is dus behoorlijk veranderd. Nu lijkt de xenofobie hand in hand te gaan met een zware nadruk op die ene echte Nederlandse identiteit, plus een sterk wij-zij denken.
Daar zou ik nog wel eens een echte goede analyse over willen lezen.
We hebben samen een goede aanzet tot een analyse gehoord, Anja. Twee jaar geleden alweer, weet je nog? In Breda, de Multatulilezing van Marjolijn Februari.
Recht op identiteit
Als lid van het Koninklijk Huis heb je je te onthouden van politieke uitspraken van welke aard dan ook. Die vallen namelijk onder de ministeriële verantwoordelijkheid. Ik weet weer precies waarom ik republikein ben.
Interessant, Dimitri. Want als er iets is dat mij doet nijgen naar het republikanisme, is het nu juist dat ik vind dat ook leden van het Koninklijk Huis geen marionetten zijn die nergens wat van mogen vinden.
Goed, Claar, dat je ons er nog even aan herinnert. Dat waren inspirerende lezingen, met veel van dezelfde strekking. Dank.
@ Jan Breur (3):
Dat is het inderdaad nou net: je hebt “EEN Nederlandse nationaliteit”. Vanwege de vele mogelijke varianten bestaat DE Nederlandse nationaliteit dus niet.
Enneh….ik neem dat ook graag aan van Máxima (immers de enige van het Koninklijk Huis, voor wie ik een zwak heb), want zij is “ervaringsdeskundige”. Niet dan?
beste Anja,
Rudi Visker zegt daar zinnige dingen over, ik heb het proberen samen te vatten.
vriendelijke groet,
Alma