Dat was een aardig experimentje gisteren: komen er andere reacties, meer of minder, wanneer ik voor de verandering eens niet begin met mijn mening te geven? Antwoord: nee, dat maakt niet veel uit. Niet in de aard van de reacties, niet in de mate waarop op elkaar wordt gereageerd, ik kon me nog wel voorstellen dat er meer onderlinge discussie zou komen wanneer ik me er een keer niet mee bemoei. Maar zo werkt het kennelijk niet. Okee.

Verder was ik kennelijk met mijn vragen niet duidelijk genoeg, het ging mij vooral over de ethiek. En niet zozeer over de vraag of dat SP filmpje wel effectief was in de campagne voor de thuiszorg. of liever gezegd: niet of de campagne wel op de juiste tijd kwam. Het ging mij vooral over het gebruik van beeld, beeld dat de bedoeling heeft schokkend of in ieder geval onverwacht te zijn.

Over Anne Frank met de Palestijnensjaal. Ik was daar niet blij mee, toen ik die voor het eerst in de stad op muren zag verschijnen. Ik vroeg me ook af wat de maker er mee wilde. Kunnen we terugvinden op de site van Boomerang die de kaarten verspreid:

Since the release of the Boomerang card, with the image of “Banned Frank” on it, we were overwhelmed with reactions. Mainly negative, but that is how it works: If you see something you love, you just love it and leave it at that. If you see something you don’t like, you react.
To all the people who were offended by the image we can only say: Then you didn’t get the true message of the piece made by T. His message is one of reconciliation, unity, peace and love.
He never meant to offend or hurt somebody with the image. We still support this image all the way, cause we only see the beauty of it.
But beauty is in the eye of the beholder.

Reconciliation, unity, peace and love? Ik denk: niet kwaad bedoeld maar naïef. Want om te beginnen: verzoening tussen wie en wie? Tussen de Israeli’s en de Palestijnen dan toch, en Anne Frank is joods en niet Israelisch. Ik vind de suggestie dat er iets mis zou zijn tussen joden en Palestijnen heel verkeerd. Behalve dat: Anne Frank kan dan wel dood zijn, en er geen last meer van hebben, maar ze kan niets meer terugzeggen. We weten niet wat ze als oude dame gedaan zou hebben als ze niet was vermoord. Misschien was ze wel zwaar zionistisch geworden en stond vierkant achter Israel, misschien was ze lid van Een Ander Joods Geluid. Ik vind dus niet dat je iemand die dood is mag claimen voor je eigen doel, ook al is dat doel misschien heel goed bedoeld. En ik ben niet van het Cidi.

Heel ander geval met de oude dame die zich uitkleed. Eerlijk: ik vind het een prachtig filmpje. In de bedoeling: ‘ als ik elke keer een andere hulp krijg kan ik me net zo goed voor heel Nederland uitkleden’. Maar ook esthetisch: de vrouw in de film is kwetsbaar met haar oude lichaam, een lijf zoals dat meestal verborgen voor ons blijft in de jacht op jeugd en het ideale lichaam, maar ze blijft ook fier en waardig, zoals ze ons aankijkt. Geen sentimentaliteit, geen grapjes en gegiechel, ik vind het adembenemend mooi. En dan ook nog met die prachtige muziek van Ernst Reijziger er achter. Top.
Of het zijn doel bereikt? Weet ik niet. Ik hoorde al iemand uit een verpleeghuis: ik vind het mooi en ik vind de actie goed, maar ik denk dat dit voor veel mensen te ver gaat.

We zullen zien.
Dit nog: omdat ik mijn vraag niet helder genoeg had gesteld kwamen er natuurlijk ook reacties in de trant van als het mag van de wet, als het kunst is, dan mag het toch met onze vrijheid van meningsuiting. Dat is zo. Maar voor mij houdt het denken niet op nadat we hebben geconstateerd dat iets mag binnen het kader van de wet. Er is naast die vrijheid van meningsuiting die we al hebben ook zo iets als ethiek en esthetiek. Met hetzelfde doel, en met dezelfde mevrouw, had je er ook een filmpje van kunnen maken waarvan ik had gedacht: zo mag je een oude mevrouw niet voor je doel gebruiken. Of: ik wil niet dat er zo met een oud lijf wordt omgesprongen. Dat is dus (voor mij) niet gebeurd.

En over de rode en zwarte Palestijnensjaal Ruben, dat zal ik eens even aan mijn man vragen. Want het betekent wel wat, in Gaza. Ik geloof dat vooral Fatah de rode draagt. Zie hier:

Maar heilig is die niet. Kind heeft van Stief een sjaal gekregen met allerlei kwastjes in de kleuren van de Palestijnse vlag. En die draagt ie ook nog. Ik niet. Ik had het vroeger al met het feminisme, ik liep niet graag met zo’n vrouwenteken, je werd er zo’n wandelend symbool van. En dat was ik al haast. Met een Palestijnensjaal heb je me ook nooit gezien. Als het besmettelijk is ben ik al een halve Palestijn en zo is het wel genoeg.

Het is dinsdag.
Den Haag.