Okee. Ik ben weer in Nederland. Niet alleen mijn voeten zijn er, die komen altijd als eerste, maar ook mijn hoofd is weer hier. Ik lees de kranten en erger me als een echte Hollander aan van alles dat me een week geleden terug uit Gaza nog volstrekt irrelevant leek.
Er zijn dingen die ik niet snap. Ik snap niet waarom Wouter Bos nu opeens tevoorschijn komt met de aansporing aan zijn partij om maar weer eens stevig te polariseren in het integratiedebat. Aanleiding? De volstrekte non-issue van straatcoaches in Slotervaart die verplicht zouden zijn om handen te schudden, en deelraadsvoorzitter Marcouch vindt dat je mensen ook wel op een andere wijze beleefd kan groeten. Er moet niet minder gepolariseerd worden, maar meer, beweerde Bos in de Volkskrant van 1 maart.
Bos: Mijn stelling is: ophouden met dat gezeur over de toon van het debat! Geen emancipatie zonder polarisatie. De emancipatie van de arbeider, de vrouw en de homoseksueel is alleen gelukt door strijd, door de confrontatie. Het is klassiek marxistisch: these-antithese-synthese.
Bos opeens weer marxist? Krijgen we de KEN-PvdA-ml? Wacht even. Twee dingen, om met Den Uyl te spreken. Is het waar dat emancipatie alleen lukt door polarisatie en confrontatie? En over wiens emancipatie heeft Bos het hier eigenlijk?
Ten eerste: zoals ik van binnenuit vrouwen- en homoemancipatie heb meegemaakt was het nooit een kwestie van alleen maar polarisatie. Beide bewegingen waren breed, en bewogen zich tussen altijd tussen twee polen in: tamelijk extreme groepen aan de ene kant en heel gematigde aan de andere. In de homobeweging had je aan de ene kant splinters als de Rooie Flikkers die niets liever deden dan de heteroburgers shockeren, en aan het andere uiterste had je Jos Brink, die de burgermoeders voor zich innam met zijn image als ideale schoonzoon als hij niet toevallig homofiel was geweest. In de vrouwenbeweging had je de Paarse September die zei dat lesbisch zijn een politieke keuze was, met een aanhang van ik schat wel zo’n 27 vrouwen voor wie de damesliefde niet bepaald een politiek offer was, en aan de andere kant had je een keur aan netjes getrouwde dames die in hun leesclubje met rode oortjes De schaamte voorbij lazen maar evenzogoed keurig getrouwd bleven met Henk.
Hadden die beide bewegingen alleen maar gepolariseerd, dan zouden ze nooit zoveel hebben kunnen bereiken. Waren ze alleen maar braaf te werk gegaan zonder ooit iemand te kwesten, dan ook niet. Juist dat er niet eenduidig werd gekozen tussen confrontatie of harmonie maakte het grote sukses uit. Er was voldoende ruimte voor vrouwen, en voor homo’s om het op eigen manier te doen, in eigen tempo en met eigen doelen. Er was voldoende ruimte voor diversiteit. Er was voldoende ruimte om per onderwerp te bekijken: wie willen we bereiken, wat willen we bereiken, en hoe? Zoals dat ook hoort binnen een politieke partij.
Ten tweede. Over welke emancipatiebeweging heeft Bos het nu? Die van de migranten? Hij is geen migrant, hij is een blanke autochtoon. Was hij van plan om de migranten te vertellen hoe ze het doen moeten? Dat zou er op neer komen dat er destijds mannen vrouwen zouden zijn komen vertellen dat ze vooral moesten polariseren, en hetero’s die de homo’s wel even zouden komen vertellen dat ze vooral flink moesten confronteren. Zouden die geluisterd hebben? Nou nee. Dus wat Bos eigenlijk zegt is dat zijn eigen groep maar eens flink verder moet polariseren. Dat komt dus in wezen neer op het fikkie verder opstoken tegen de migranten. Maar dat doet Wilders al. Zijn de partijleden van Bos met migrantenachtergrond hier blij mee? Voelen ze zich hier door ondersteund in hun werk? Ik dacht van niet.
Bos zet het koppel Cohen en Marcouch dus ook in de kou. Die staan voor een fikse en niet eenvoudige klus. Wie goed kijkt ziet dat zij niet kiezen voor een harde dan wel een softe aanpak, maar principiele pragmatici zijn, die per probleem kijken wat er gedaan moet worden. Cohen, die bij rechts voortdurend onder vuur staat, drinkt duidelijk niet alleen maar kopjes thee, en Marcouch is niet bang om de zaken hard aan te pakken als hij vindt dat dat nodig is, ook als dat betekent dat zijn eigen achterban daar kritiek op heeft. Zou minister Bos vinden dat zij het beter kunnen doen, zijn er echt issues die onder de tafel geveegd dreigen te worden (hij heeft ze niet genoemd) dan zijn zij de eerste waar hij mee zou gaan moeten praten. Zonder camera er bij. En met minister Vogelaar. Wat je vooral niet moet doen, tenzij je je reuze verheugt op flinke reuring binnen de partij, is in de krant gaan verkondigen wat je partijgenoten moeten gaan doen. Meer polariseren. Want dan krijg je waar je toe oproept. Meer polarisatie. In je eigen partij. Dus ik snap het niet, echt niet.
Dan komt roeptoeter Eddy Terstall met kompanen het vuurtje ook nog even aanblazen met een zoals gewoonlijk warrig stuk waarin alle bekende clichés over boerka’s en Turken die in Turkije in dienst gaan en gedwongen huwelijken en de mededeling dat radicale moslims hier steeds meer de macht krijgen weer langs komen. Alsof we dat lijstje niet al uit ons hoofd kenden. Ook Terstall is weer zo’n man die beter weet dan de vrouwen zelf hoe het moet met de emancipatie. Neem Hirsi Ali als voorbeeld, zegt hij tegen zijn partij, want dat is een ‘klassieke feministe in de traditie van de Rooie vrouwen, die met veel provocatie de emancipatie van moslimvrouwen wil bevorderen’. Nog iets niet helemaal tot de koppen van Terstall, van Amerongen en Duyvestein doorgedrongen? Hirsi Ali kan zich dan wel feministe noemen, maar in Nederland kreeg ze met haar aanval op de islam geen enkele respons bij de vrouwen die ze wilde ‘bevrijden’. Toen ze van de hoofdredactrice van Opzij een prijs kreeg als voorvechtster van de emancipatie van moslimvrouwen waren er zegge en schrijve twee moslimvrouwen bereid voor haar te komen applaudiseren, en die waren al geemancipeerd. Vrouwenemancipatie zonder vrouwen? Lijkt me niet een geweldig voorbeeld voor een linkse cq sociaal-democratische partij.
Terwijl er ondertussen massa’s voorbeelden zijn van migrantenvrouwen en moslima’s die zich emanciperen, soms binnen het geloof, soms zonder, waaronder een paar kanjers binnen de PvdA zelf. Die zijn bovendien niet als Hirsi Ali weggelopen naar de VVD, om vervolgens nog verder naar rechts en nog verder weg te lopen. Zou je je eigen partijgenoten die aan den lijve weten wat emancipatie inhoudt niet eens vragen of het de emancipatie van vrouwen, van migranten helpt wanneer de partij weer eens een lekker ommetje gaat polariseren?
Eerlijk, ik snap Bos niet.
Dit is wat Bos wil, Anja. Dat, onder anderen, mensen zoals jij zich in het debat storten. Dat lukt dus.
Fijn dat jij hem zo goed begrijpt, Evert.
Maar over welk debat heb jij het? Is elk gekift, gesteggel en elkaar de tent uit vechten een debat?
Wat ik hier doe is niet deelnemen aan een debat, maar vertellen waarom ik vind dat je met roepen om meer polarisatie niets bereikt. Als je tenminste iets wilde doen aan de integratie.
Beste Anja,
Ik begrijp je verontwaardiging. Maar ik wil je ook vragen om zijn uitspraken wel te interpreteren zoals hij dat bedoeld heeft. Hij heeft hierover onlangs in Pauw en Witteman eea gezegd waarover ik erg enthousiast was. Het gaat erom dat hij de kwaliteit van de ‘discussie van links’ wil verhogen. Het is nu: je bent of links en helemaal tegen Wilders of rechts en helemaal voor Wilders. Waarom kun je niet links zijn en ook begrip hebben voor waar Wilders aandacht voor vraagt.Ik ken zoveel collega’s die vinden dat we ondanks alle goedbedoelde dialooggesprekken, maaltijden/iftars, symposia, niet echt verder komen met elkaar. Ja, de groep van veelal gelijkgezinden komt heus wel tot een goede uitwisseling en verdieping met elkaar. Maar hoe zit het met de critici, de twijfelaars, etc. Belangrijk is dat je niet meteen verdacht wordt van discriminatie of racisme als je op onderdelen begrip kunt hebben voor wat Wilders doet. Dat wordt – zo heb ik ervaren – vaak niet getolereerd binnen het dialoogwereldje. Dan ben je gewoon rechts en dus niet links. Wat een flauwekul denk ik dan.
Die discussie over dat handenschudden is weer net zoiets als het gekrakeel over de boerka. Ik denk altijd bij dit soort zaken:
Waar gaat het over? Het is weer het zoveelste bewijs dat de rechtse politiek graag ingaat op de wensen van hun aanhang, die teveel kijkt naar oeverloos gezwets op de TV, nadat men de Telegraaf of het AD terzijde heeft gelegd.
Pardon? Wilders populistische racisme [sorry maar als we het daar niet eens over eens zijn dan heeft deze discussie totaal geen zin en kan de rest ook genegeerd worden] eigenlijk wel ok vinden, of zelfs proberen ‘uit te leggen’, of zoals een deel zelfs doet: kopieren, is niet rechts? Wat is er in godsnaam in nederland gebeurt! antiracisme is verworden tot ‘dialoogwereldje’, wat een ongelooflijk kwetsende nonsens. het lijkt het gelul van Fennema nu weer in de VK, wilders heeft een punt/antiracisme is gevaarlijk. De wereld op zijn kop! Dat soort nonsens is pas gevaarlijk…
Onbegrijpelijk… VVD populisten proberen verdedigen/serieus nemen/begrijpen vind ik al zeer vreemd, maar Wilders, de persoon die zichzelf bij BBC en in de kranten openlijk als racist manifesteert een beetje zitten goed praten uit naam van ‘polarisatie’ of ‘meningsuiting’ is te gek voor woorden en een toonbeeld van de huidige linkse verwarring… thanks for the solidarity denk ik dan maar … 🙁
Ik heb even naar Wouter Bos gekeken op Uitzending Gemist, Greco. Ik vond het nog steeds niks. Ik hoorde niets anders dan dat hij is voor een ‘scherp debat’. Nou die hebben we gehad en we hebben het geweten.
Het had bovendien in mijn ogen geen enkele inhoud, als je een ‘scherp debat’ hebt gemist, en ik zou niet weten waarover nu nog, dan begin je die toch? Door op te roepen tot polarisatie, confrontatie, ‘niet op de toon letten maar scherp debat’ zie ik geen kwaliteitsverhoging van ‘de discussie van links’, en ik snap nog steeds niet waarom hij daarmee in de krant moest. Hij zit toch in de partij? Valt her wat te verbeteren? Waarom organiseert hij dat dan niet gewoon? Waarom praat hij daar niet over met zijn partijgenoten die het werk moeten doen in de frontlinies van de samenleving? Nu heeft hij vooral reuring in de partij, en een treurige vertoning dat Cohen in Buitenhof moet gaan vertellen dat hij het niet eens is met zijn partijgenoot, en levert dat allemaal wat op voor de integratie? Ik zie het niet.
Ik ben helemaal links, en ik vind wat Wilders te zeggen heeft geen aanbeveling, zachtjes uitgedrukt. Zie de Spanning die de PS heeft uitgegeven, Wat wil Wilders. Ik ben het wel met mijn partij eens dat we de achterban serieus moeten nemen, en kritisch moeten luisteren naar wat, bijvoorbeeld, mensen in oude wijken te zeggen hebben die zich vervreemd voelen, ook de autochtonen. Maar dat doen we al. Uiteraard hoort links de werkelijke problemen niet uit de weg te gaan, maar dat doen mensen als Cohen en Marcouch ook niet. Ik hoef om meer te begrijpen van die problemen niet bij Wilders te zijn. Integendeel. Die is deel van het probleem. Niet van de oplossing.
En kennelijk ben jij een beetje uitgekeken op het ‘dialoogwereldje’ waar je zelf aan meegewerkt bent. Tja, als het bij vriendelijke uitwisselingen op iftars en symposia bleef – maar er zijn al zoveel vormen van werkelijke samenwerking die er toe doen – die vele stappen verder gaan dan dat. Jij gaat nu ‘scherpe debatten’ voeren? Ik denk dat je daar net zo snel genoeg van krijgt als van het vriendelijke uitwisselen, want dat zet geen zoden aan de dijk – en mij zul je daar ook niet zo snel aantreffen want ik ben al geweest.
Beste Anja,
Dank voor je reactie. Een aantal punten:
1. Je zegt dat er al zoveel vormen van werkelijke samenwerking zijn die er toe doen. Volgens mij is dit een kwestie van hoe je deze situatie WILT interpreteren. Natuurlijk, prachtig en waardevol allemaal. Waarschijnlijk is het hierbij de vraag wat je veel of weinig vindt. Ik zie dat er tientallen zo niet honderden initiatieven duurzaam zijn, ik zie ook dat er veel daarvan kapot gaan. Maar ook: wees ervan overtuigd dat bij veel van mijn collega’s die jarenlang hebben geprobeerd de dialoog op gang te brengen – en dat zijn er niet een paar – behoorlijk teleurgesteld zijn over hun inspanningen. Echte dialoog is er in veel gevallen amper geweest. Een belangrijke oorzaak is dat met name christenen vaak aardig gevonden willen worden (zie o.a. de column en weeklog van deze week op http://www.reliflex.nl) en dat ze moslims als bijzonder en apart beschouwen. Dat is geen goede basis voor een dialoog lijkt mij. En nee, die teleurstelling drijft veel collega’s vaak niet tot wanhoop of dat ze met de dialoog stoppen. Integendeel: men wil op zoek naar nieuwe vormen en nieuwe thema’s. Daar ging het mij om. Zeker als het gaat om een wat bredere publiek dan de toch wel geïnteresseerden, hoger opgeleiden en religieus georienteerden. De dialoog moet ook op wijkniveau plaatsvinden, ook tussen de gewone man en vrouw op straat. Ook met de Wilders-stemmer zoals Doekle Terpstra laatst in Eén Vandaag zo fantastisch deed. Wat mij betreft deed hij precies wat ik eigenlijk in deze mailwisseling probeer aan te geven: wees zo eerlijk om ook de pijnpunten te benoemen, loop daar niet voor weg, het hoeft niet allemaal leuk en aardig te zijn. Durf verder te gaan dan dit. Dat moet ook wel, want anders verander je niks. Daar horen scherpe debatten bij, daar hoort bij dat je gewoon moet concluderen dat je het uiteindelijk niet eens wordt met elkaar. Maar heb met elkaar het fatsoen de grenzen vast te stellen van een opbouwend debat. En natuurlijk gaan Wilders en aanhang wat dat betreft veel te ver soms. Dat neemt niet weg dat die man het gevoel vertegenwoordigd van vele mensen: angst voor de islam. Dat moeten we serieus nemen en niet als discriminatie afdoen. Ben ik dus voor Wilders? Nee, ik ben voor een oprechte dialoog.
2. Jij hebt met een collega van je mij wel eens uitgenodigd voor een dialoogtraining. Ik ben hier uiteindelijk niet op ingegaan. Niet alleen omdat ik geen tijd hiervoor had, maar ook vanwege de slogan ‘Bondgenootschap met de moslims’ of iets dergelijks. Dat is precies wat ik bedoel Anja. Je neemt hiermee volgens mij een duidelijke positie die niet neutraal meer is. Alsof dé moslims onze hulp nodig hebben omdat ze zo zielig zijn en niet voor zichzelf op kunnen komen en hun problematiek zo enorm groot is. Natuurlijk is dat laatste soms/vaak waar, gezien hun minderheidspositie, aparte behandeling op de arbeidsmarkt, etc. Maar tegelijkertijd wens ik mijn medemens, islamitisch of niet, gelijkwaardig te behandelen. Moslims of niet-moslims zijn niet zieliger dan ikzelf ben. Ik neem iedereen serieus. Hiermee heb ik niet genoeg van het dialoogwereldje – overigens is dit woord niet minderwaardig bedoeld maar meer een feit: het gaat om een klein wereldje, ons kent ons veelal/vrienschappen – maar wens ik wel op een gelijkwaardige manier de ander te zien en te behandelen en behandeld te worden. Bij jou heb ik vaak het idee dat je per se een uitzonderingspositie wilt maken voor moslims. Hun positie is verreweg het slechtst en dus: helpen. Ongetwijfeld aardig en goedbedoeld, ook nodig vaak, maar daarmee neem je bij voorbaat al een positie in van: ik kies voor een groep. Dat veroordeel ik vervolgens niet, het is alleen een keuze want hiermee stoot je veel andere dialooggezinde mensen af. Blijkbaar zijn er meerdere vormen van dialoog.
3. Last but not least: uit onderzoek blijkt dat communiceren via email of internet erg veel miscommunicatie en irritatie veroorzaakt. Maw: voor een goed gesprek nodig ik je liever eens bij mij thuis uit of dat we elders eens afspreken dan dat we hierover via jouw site verder discussieren. Dank voor je tijd in ieder geval.
Hartelijke groet,
Greco Idema.
We verschillen nogal van elkaar, Greco.
Ik zie heel weinig in ‘dialoog’ als dat niet uitmondt in werkelijk kiezen, in werkelijk samenwerken. Dat kan wat mij betreft nooit meer zijn dan een beginfase, en die is snel op.
Verder heb jij een beeld van bondgenootschap dat ik volstrekt niet deel. Het gaat helemaal niet om zielig. Het gaat er ook niet om dat ze hulp nodig zouden hebben. Het gaat er gewoon om dat we te maken hebben met maatschappelijke ongelijkheid en dat je daar op grond van persoonlijke gelijkwaardigheid, maar met erkenning van verschillen en verschillende uitgangsposities aan kunt werken. Jammer dat je destijds de uitnodiging niet hebt aangenomen, dan had je dat kunnen ervaren, hoeveel verder je kunt komen dan met een ‘dialoog’ dan wel met een ‘scherp debat’, door werkelijk te kiezen voor engagement. De training was er vooral op gericht: hoe doe je dat dan, hoe kom je jezelf daarbij tegen, hoe werk je werkelijk samen.
Ik kies altijd tegen onrecht en ik kies altijd tegen onderdrukking of discriminatie of racisme, of het nu gaat om de vrouwenzaak waar ik zelf onderdeel van was (en heel blij met het handjevol werkelijke bondgenoten onder de mannen trouwens) of dat het destijds ging over racisme, of over Palestijnen, of over migrantenvrouwen- en mannen. Oog in oog met onrecht zie ik niets in neutraliteit. Ik zou ook een uiterst onbetrouwbare bondgenoot zijn voor mensen die het doelwit zijn van onrecht als ik alleen maar wilde praten – die zien je komen met ‘dialoog’ als je verder niets doet.
Als mensen op grond daarvan niet met mij zouden willen praten of werken, prima, maar dat noem ik dan niet ‘dialooggezind’.
We verschillen.
Het beste verder, Greco.
PS. Het is waar dat conversaties via het web vaker irritaties en onbegrip oproepen. Maar in levenden lijve zou je me niet vriendelijker hebben gevonden. Ik heb het weekeinde in Gaza doorgebracht. Daar hadden we dus 120 doden in de dagen dat ik er was, kinderen door het hoofd geschoten, mensen aan flarden, alle kinderen totaal verzenuwd, huizen in puin, ziekenhuizen vol met mensen die we straks weer aan rolstoelen mogen helpen. En de hele wereld kijkt toe en doet niets. Dan kom ik terug en ben niet erg mild gestemd ten aanzien van mensen die niet voor groepen willen kiezen en liever neutraal willen blijven vanwege de dialooggezinde mensen die anders misschien afhaken. Snap je? Bovendien, je wil scherp debat. Je werd op je wenken bediend.
Dat Wouter Bos meer polarisatie wenst, dat klinkt wel gek – maar hij zal wel bedoelen binnen de PvdA, waar jij en ik geen lid van zijn. Maar zijn oproep inhoudelijk te discussieren ipv over de toon, wil ik ondersteunen met een voorbeeld van een tijd geleden, over de Islam.
Toen Ayaan Hirsi Ali een opmerking maakte over Mohammed en Aisha, werd zij uitgescholden en bedreigd, want het was heel erg, heel kwetsend wat zij zei. Er was niemand die haar opmerkingen inhoudelijk bestreed. Dat had best gekund. Zo schrijft V.S Naipaul in ‘Among the Believers, an Islamic Journey’, Random House 1981, blz. 166:”To raise just one point, how old was Aisha when she marries the fifty year old prophet..”.
Ook uit andere bronnen blijkt dat het volstrekt onduidelijk is, hoe oud Aisha was bij het huwelijk.
Dat kijkt mij nu een perfect voorbeeld van totale irrelevantie als je het in een partij wilt hebben over de integratie.
Elsbeth Etty zegt in de NRC van dinsdag:
Wouter Bos gebruikt het verkeerde woord – polarisatie – als hij pleit voor een stevig integratiedebat. Standvastigheid is waar redelijke mensen nu behoefte aan hebben: geen duimbreed wijken in principiële kwesties als uitings- en godsdienstvrijheid. Als Bos dat bedoelt: akkoord. Sinds de jaren zeventig staat ‘polarisatie’ echter voor het uitvergroten van minieme programmatische verschillen tussen partijen met het doel binnen de smalle (financiële) marges „duidelijkheid in de politiek” te scheppen. Het is geen begrip dat door politieke tegenstanders van Wilders zou moeten worden toegepast op cultureel of religieus bepaalde verschillen tussen bevolkingsgroepen. Dat raakt precies het principiële onderscheid tussen de PVV-leider en minister Vogelaar.
Ik ben van de PvdA en doe mijn best te begrijpen wat Bos bedoelt. Maar ik begin zo langzamerhand de ongezonde fixatie op alles wat met ‘de allochtonen’ te maken heeft zo spuugzat te worden, dat ik op het punt begin te komen dat ik eigenlijk niets meer wil begrijpen.
Elke keer als het gaat over polarisatie, gaat het over wij, de autochtonen, tegenover zij, de allochtonen. Het gaat er zo vaak over, kranten en tv staan er dagelijks ziekelijk vol mee, dat bijvoorbeeld mijn leerlingen op school blindelings zijn gaan geloven dat polarisatie gaat over etnische, religieuze en culturele scheidslijnen. Waarbij kinderen het onderscheid tussen etnisch, religieus en cultureel nog niet kunnen maken – trouwens, wie nog wel? Dus gaan hun gesprekken over damesbadpakken en andere zichtbare uitingen van ‘anders-zijn’.
Bij elke – ook goedbedoelde – poging er iets zinnigs over te zeggen, of een mening te weerleggen, is het voornaamste resultaat dat de polarisatie langs etnische, religieuze en culturele lijnen alleen nog maar wordt versterkt. Waarbij de religie de voornaamste boosdoener en oorzaak van alle kwaad lijkt te zijn.
Ja, je kunt bedenkingen hebben tegen extremisme. Maar dan niet selectief tegen één smaak extremisme, dan tegen alle extremisme. Ja, het is nodig extremisme te voorkomen, te bestrijden en ter discussie te stellen. Maar dat is geen reden, dan maar een heel volksdeel zo in diskrediet te brengen, achter te stellen, te vernederen en aan te vallen als nu gebeurt.
Met andere woorden, de scheidslijnen worden verkeerd gelegd.
Een godsdienst, welke dan ook, is in zichzelf niet ‘kwaad’ of ‘goed’. Je kunt hem ten kwade of ten goede gebruiken. Vraag maar aan de christenen, die er alles van (kunnen) weten wat uit naam van hun godsdienst de mensenheid door de eeuwen heen is aangedaan en nog wordt aangedaan. Maakt dat het christendom slecht? Nee, de mensen die het christelijk geloof misbruiken voor eigen kwade doelen, die zijn slecht. Maar veruit de meesten zijn brave zielen en van goede wil. Dat geldt voor elke religie.
Het wordt dus echt hoog tijd, de scheidslijnen zichtbaar te verleggen en niet meer mee te doen aan (debatten over) die valse tegenstelling wij-zij. Het wordt hoog tijd de scheidslijn te leggen langs de enig zinnige lijn: ’ten kwade’ of ’ten goede’. Zij die het kwade willen en zij die het goede willen. Elke andere scheidslijn is onterecht en schadelijk voor iedereen.
‘Proletariërs aller landen, verenigt u!’ was ooit de leus. ‘Mensen aller landen van goede wil, verenigt u!’ zou een passende leus zijn voor de politiek van vandaag. Met de nadruk op ‘aller landen’.
Ik probeerde het mijn leerlingen uit te leggen. Het is ze bijna niet meer uit te leggen, geïndoctrineerd als ze zijn door alles wat ze dagelijks te zien en te horen krijgen. Ik heb een tekenfilmpje voor ze gemaakt, in een poging zichtbaar te maken wat ik bedoel. Nou maar hopen dat het helpt.
Bos noem ik geen draaikont meer. Hij is consistent in het polariseren bij non-issues.
Ook de topinkomens, waarbij het slechts om een handjevol mensen gaat, blies hij buitenproportioneel op tot op regeerakkoordniveau!
….of zou het de bedoeling zijn om foute voorbeelden aan de kaak te stellen? In die context past het wel/niet handenschudden prima!
Het zou mooi zijn, Clara, als we het zouden hebben over goede en kwaaie bedoelingen. Maar stel het je nou eens voor dat we dat echt gaan doen. Dan moeten we het ook hebben over het fundamentalisme van onze grote beschermheer en zakenpartner, George Bush. En we moeten het hebben over de situatie in Israël — ook als wij niet beweren dat het jodendom daar ten kwade wordt aangewend, dan zal de islamitische wereld dat wel doen. Dat lijkt me een terechte observatie, maar dat ik er zo over denk, en een hoop meer mensen op dit weblog, dat draagt vooralsnog niet echt bij aan een veranderende situatie aldaar. Hoe logisch en terecht je insteek ook is, de directe consequenties zijn vooralsnog te heftig voor de publieke opinie.
Maar we moeten ergens beginnen. Ik zal er op mijn bescheiden manier graag aan bijdragen, en mijn partij doet dat gelukkig ook. In jouw partij zijn er ook die daar zo over denken, en ik hoop heel erg dat zij erin slagen om ook in de coalitie wat schapen over de dam te trekken. Ik heb daar een beetje een hard hoofd in, moet ik zeggen, het wij-goede-christenen-zij-slechte-moslims-gevoel heeft naar mijn bescheiden mening nogal eens de neiging om dieper te wortelen in de georganiseerde wij-groepjes, maar ik zie mijn ongelijk in dezen graag bevestigd.
neo-conservatieven (burke stichting) en hun spin-offs fortuyn, wilders, verdonk, kamp hebben de handschoen opgenomen tegen links-liberalen
op de langere termijn zal door debat tussen deze conservatieve groep en zij die de idealen van het gebreideld kapitalisme en het multiculturalisme hooghouden tot een synthese gekomen moeten worden
een democratisch feest. en iedereen is uitgenodigd! (kan de ketelmuziek wat zachter?)
Anne-Marie schrijft: Maar stel het je nou eens voor dat we dat echt gaan doen. Dan moeten we het ook hebben over het fundamentalisme van onze grote beschermheer en zakenpartner, George Bush.
Precies. Je hebt ‘m helemaal begrepen. En dan is ‘we’ alle mensen die in mijn filmpje driehoekjes zijn, no matter what color.
Ik zal er op mijn bescheiden manier graag aan bijdragen, en mijn partij doet dat gelukkig ook. In jouw partij zijn er ook die daar zo over denken, en ik hoop heel erg dat zij erin slagen om ook in de coalitie wat schapen over de dam te trekken.
Laten we ook een keer ophouden met altijd langs de scheidslijn coalitie/oppositie te denken. Waarom moeten alleen ‘zij’ van de PvdA slagen in het schapentrekken? Je kunt op zo’n onderwerp (op èlk onderwerp) toch een coalitie zoeken? Je kunt toch mee helpen trekken?
Ik heb een dringend verzoek, Jan V, gebruik mijn kritiek op Bos in dezen niet om even uit te pakken naar de PvdA, en een beetje te gaan PvdA bashen. Hou je aan deze kwestie. Het komt de discussie niet ten goede wanneer je er van alles bij gaat halen waar het nu niet over gaat, en iemand voor draaikont uitschelden helpt ook al niet.
En Hiek, ik geloof niet dat Fortuyn nog veel zal doen tegen de links-liberalen, want hij is tamelijk dood. Je komt nu wel met een erg algemene en alarmistische mededeling, die verder in het geheel niet onderbouwd is. Dus jij ook: kun jij je een beetje aan het onderwerp houden, zonder weg te vliegen in ongebreidelde algemeenheden. Graag.
ik wilde het politieke bos zoals ik het herken even schetsen
het valt mij op dat vanuit linkse hoek eigenlijk nog geen goed antwoord is gevonden op de aanval vanuit de neo-conservatieve hoek
enkele kritiek punten van de neo-conservatieven:
* Waardenrelativisme, politieke correctheid
bos signaleert in zijn partij kennelijk een terugkeer naar de politieke correctheid. hij heeft dat liever niet en geeft een signaal af dat we niet over de toon moeten vallen. verstandig waarschijnlijk want vervallend in de oude politieke correctheid komt het debat op slot te zitten. in ieder geval zal de pvv de toon niet matigen durf ik te voorspellen
voor verdere onderbouwing kan bij de burke-stichting haar manifest gelezen worden en kan de onafhankelijkheidsverklaring van geert wilders lezen. wilders heeft bijna 1 op 1 de standpunten van de neo-conservatieven overgenomen. ik ben met bos eens dat we niet over de toon moeten vallen. ik vind dat we een antwoord op de kritiekpunten van de neo-conservatieven moeten vinden
Ik volg je niet, Hiek. Om het even bij mijn partij te houden, het gehele partijprogramma is een antwoord op het neo-conservatieve kamp.
Uiteraard zal de PVV de toon niet matigen. Dat is voor mij geen reden dat Bos die toon maar over moet nemen, integendeel. Laat het geschreeuw vooral aan de andere kant.
De term ‘politiek correct’ vind ik inmiddels volstrekt onbruikbaar. Het wordt tegenwoordig maar al te vaak gebruikt om een standpunt af te doen zonder inhoudelijke argumentatie. En als neo-conservatief verwijt laat ik het graag van mijn rug afglijden. Want dat neo-conservatieven andere opvattingen hebben over wat de problemen zijn is wel duidelijk. En als ik zie wat zij vinden geef ik er mijn grote voorkeur aan om politiek correct te zijn inplaats van evident politiek incorrect. En ook met ‘waardenrelativiteit’ hoef je bij mij niet aan te komen.
Waar het uiteraard om gaat is of je er niet voor terugdeinst om werkelijke problemen te benoemen. Mensen als Cohen en Marcouch doen dat, werken ook nog heel erg hard aan oplossingen, en verdienen het dus niet om te worden weggezet omdat zij weigeren om de schreeuwerige toon over te nemen of om zich druk te gaan maken over een enorme non-issue als de vraag of een straatcoach verplicht is om een hand te geven. Zij leggen hun prioriteit geheel terecht bij de taak die een straatcoach heeft uit te voeren.
Mensen die dicht bij het vuur zijn, die in de frontlinie werken, die niet alleen theoretisch over principes na moeten denken maar ze ook uit moeten voeren, weten dat de toon van het debat er wel degelijk toe doet. En naar zulke mensen moet beter geluisterd worden, ook door Bos. Wat hij naar ik hoop ondertussen ook al doet, want ik neem toch echt aan dat zijn uitspraken hem door een flink deel van zijn partij niet in dank zijn afgenomen.
Anja,
Dit commentaar is mij van A tot Z uit het hart gegrepen! “You took the words out of my mouth”.
Wilders mag dan wel de gevoelens van een deel van de bevolking vertolken, hij wil helemaal geen dialoog. Als parlementariër NB. Hij gaat juist nooit een werkelijke discussie aan, roept alleen maar moord en brand en trekt zich vervolgens schielijk terug. Hij wil de Islam en islamieten uit Nederland, hoe onzinnig en zinloos zo’n opstelling ook is.
En inderdaad, zoals Job Cohen terecht zegt: ook de toon van het debat doet er wel degelijk toe.