(Hassan Jabareen)

Sterk verhaal van Hassan Jabareen op de Jerusalem Seminar in den Haag. Jabareen is de oprichter van Adalah, The Legal Center for Arab Minority Rights in Israel. (www.adalah.org) Een stevige man met stevige meningen. Zijn werk is het vooral om principiele zaken uit te vechten voor het Hooggerechtshof in Israel. Daarbij gaat het om de rechten van Palestijnen die leven binnen Israel, maar ook om de humanitaire rechten van de Palestijnen in de bezette gebieden, het gaat om discriminatie, politieke rechten, en om sociale en economische rechten, en niet de onbelangrijkste, recht op land.

Het Hooggerechtshof geldt als het juweel in de kroon van de democratie Israel, daar worden de principiele zaken uitgevochten. Jabareen verliest zijn zaken vaak, de andere kant van dat verhaal is dat daarmee wordt aangetoond dat de staat Israel alleen een democratie is voor zijn joodse burgers. ik ga het nu eens niet hebben over rechts in Israel, niet over de kolonisten, maar nu juist over dat instituut dat geldt als het meest liberale, seculiere, democratische instituut.

Aan de hand van drie recente cases laat Jabareen zien waar het over gaat. Eerste case. Knessetlid Azmi Bishara (nu als balling levend buiten Israel), een van de weinige Arabische parlementsleden, werd aangeklaagd in 2003, de bedoeling was om hem uit te sluiten van de verkiezingen. Want in de Basic Law staat dat Israel tegelijk een joodse staat en een democratie is, en wie zegt dat Israel een staat zou moeten zijn voor alle burgers ontkend dus dat Israel een joodse staat is, en mag daarmee verboden worden om zich verkiesbaar te stellen. Bishara vraagt om volledige gelijkheid van alle burgers, en niet om een beetje rechten en een beetje discriminatie, stelt Jabareen. En in Israel kan dat dus niet. Want Israel zegt dat joden het recht op zelfbeschikking hebben, waar niets tegen zou zijn als ze zouden erkennen dat ze niet de enige zijn met dat recht.

Bishara werd vrijgesproken met zeven rechters voor en vier tegen. De zeven rechters die hem vrijspraken deden dat wegens gebrek aan bewijs dat hij tegen de joodse staat zou zijn. Dat betekent, zegt Jabareen, dat alle rechters vinden dat de democratie Israel een joodse staat moet zijn, en zich er dus bij neerleggen dat een deel van de burgers, de niet-joden, nooit dezelfde rechten horen te krijgen.

NIet-joden, Arabieren dus, krijgen wel een aantal burgerrechten, een aantal individuele rechten, maar geen nationale. Ze mogen niet opkomen voor hun rechten als etnische groep, zoals een andere etnische groep dat wel mag.

De reden daarvoor is duidelijk: Israel kan in de ogen van de joodse meerderheid alleen een joodse staat blijven als die meerderheid behouden blijft, en daaraan maakt ook het Hooggerechtshof hun uitspraken vaak afhankelijk. Zoals je bijoorbeeld kunt zien aan twee zaken die lijnrecht tegenover elkaar staan: Het recht op terugkeer van de joden, wat wil zeggen dat elke jood waar ook vandaan, ogenblikkelijk het recht heeft op staatsburgerschap, terwijl het Recht op terugkeer van de Palestijnen absoluut wordt afgewezen, ook al is het met vele VS resoluties bevestigd.

Tweede case: deze ging over het basale recht op ‘gezinshereniging’. Het ging om het huwelijk tussen een Palestijnse man uit Israel en een Palestijnse vrouw van de Westoever. Het Hooggerechtshof wees hun vraag om in Israel samen te mogen leven af, met 6 rechters tegen 5. De reden die werd gegeven was ‘security’, een toverwoord waarmee vele mensenrechten en burgerrechten van tafel kunnen worden geveegd, zelfs door de hoogste rechtbank. De vrouw in kwestie, die bij haar echtgenoot wilde wonen, was een lerares, zonder strafblad. Toch werd ze als een gevaar door de staat gezien. Waarom? Omdat alle Palestijnen in principe een gevaar zijn voor de staat Israel, gaf de rechtbank in feite toe. En dat is niet omdat ze verdacht zou worden van terrorisme, maar omdat in de ogen van de mensen die bang zijn dat Israel de joodse meerderheid verliest elke Palestijn te veel is, en elke Palestijn een bedreiging is.

Jabareen zegt: geen land ter wereld, zelfs destijds onder de apatheid, heeft een wet tegen de gezinshereniging. Wat er in Israel is gebeurd is dat ‘security’ gelijk is komen te staan aan demografie, aan het demografische doel om een joodse meerderheid te hebben.

Derde case: in 1948 werden een paar dorpen ontruimd, de bewoners kregen de belofte dat ze na de oorlog terug mochten keren, en gingen dus vrijwillig. Het ging om dorpen die op geen enkele manier aan de gevechtshandelingen deelnamen. Toch mochten ze niet terug naar hun dorp. Eindeloos hebben ze geprocedeerd, tot aan het Hooggerechtshof. We verloren. En dit is de opmerkelijke uitspraak: ze hebben wel gelijk, zegt het Hof, het is aan te tonen dat ze die belofte hebben gehad, maar als we daar aan beginnen hebben al die andere vluchtelingen ook een case en dus wijzen we het af.

Het Hooggerechtshof, dat onafhankelijk recht hoort te spreken is dus een onderdeel van het Israelische regime. Ze doen ook uitspraken over de Palestijnen in de bezette gebieden, hoewel die formeel niet onder hun jurisdictie zouden mogen vallen, want de bezette gebieden zijn nooit officieel geannexeerd en zijn dus geen deel van de staat Israel. Toch is dit voor wie het zien wil duidelijk: hoe je het land ook wilt noemen, historisch Palestina of Groot Israel, het is een land onder een regime. Ook al is ern een classificatie aangebracht tussen de verschillende groepen Palestijnen die onder dat regime vallen: die uit Gaza onderaan, dan die van de Westoever, dan die van Jeruzalem en bovenaan die met Israelisch staatsburgerschap. En de uitspraken van het Hooggerechtshof laten zien dat onder dat regime het ‘algemeen belang’, lees het joods-Israelische belang, altijd boven de individuele rechten gaat van Palestijnen.

(wordt vervolgd)