Af en toe komt er op dit weblog een reactie langs van mensen met grote verontwaardiging en weinig kennis van zaken: al die miljoenen hulp die ‘wij’ naar Gaza en de Westoever sturen, waarom kunnen die lui dat land niet een beetje opbouwen?
Het antwoord is voor mensen die verontwaardiging paren aan kennis van zaken allang duidelijk: door bezetting, belegering, en de vrijwel permanent voortdurende blokkades is het niet mogelijk om enige zelfstandige economie op te bouwen, en aangezien daarvoor ook een groot gedeelte van de Palestijnse bevolking zonder werk zit en nauwelijks mogelijkheden heeft om met eigen arbeid zelfs maar aan de meest primaire levensbehoeften te voorzien en dus afhankelijk is van internationale voedselhulp plus smokkel (in Gaza) kom je met die miljoenen niet erg veel verder dan drie en een half miljoen mensen te helpen te overleven. Noodzakelijk dus, maar meer noodhulp dan ontwikkeling.
Dat is weer eens bevestigd door de Wereldbank, die daar regelmatig rapport over uit brengt. De Palestijnse economie heeft een geweldig potentieel, zeggen zij. Palestijnen staan bekend als harde werkers, wat Israel kan beamen uit de tijd dat de Palestijnse arbeiders daar populair waren als bouwvakkers, toen ze er nog in mochten en nog niet vervangen waren door ‘gastarbeiders’ uit de Filippijnen en elders uit de wereld.
De Palestijnse gebieden hebben ondanks alles een bevolking met een behoorlijk hoog opleidingsniveau, maar veel werkloosheid, omdat er door de blokkades alleen het allerlaagste minimum aan goederen in en uit kan. De bouw ligt grotendeels stil in Gaza, veel winkels zijn gesloten, bedrijfjes kunnen hun goederen niet meer exporteren – Gaza had veel ateliers waar kleren in elkaar gezet werden voor de export, boeren kunnen hun bloemen, fruit en groente niet meer exporteren. De armoede is dus niet de armoede van een ‘ontwikkelingsland’, het is opzettelijk door bezetting en belegering veroorzaakte armoede.
Daniela Gressani, de vice voorzitter van de Wereld Bank voor het Midden Oosten, zegt dat de wereld Gaza niet op mag geven. De door vele westerse staten, waaronder Nederland, uitgeschreven boycot van Hamas heeft vooral desastreuze gevolgen voor de bevolking – en heeft Hamas niet op de knieën gekregen, zoals de bedoeling was.
Een voorbeeld is de toestand van de riolering in Gaza. Drie jaar geleden stortte een groot reservoir voor afvalwater in, waarbij een paar mensen verdronken. De reparatie zou in negen maanden klaar hebben moeten zijn, het duurde door de blokkades drie jaar. Nu wil de Wereldbank de tweede fase inzetten: de vernieuwing van de riolering. Op dit moment wordt door het gebrek aan benzine waardoor de verouderde pompen niet meer voldoende kunnen werken afvalwater direct in de zee geloosd, met zo’n vervuiling van de zee dat verstandige ouders hun kinderen er niet meer in laten zwemmen.
Een jaar geleden beloofde de internationale gemeenschap zes miljoen euro aan de Palestijnen, te betalen tot aan 2010, om de economie weer op te bouwen, en om ze te helpen onafhankelijker te worden van buitenlandse hulp. Dat is dus niet gelukt, constateert de Wereldbank, door de strenge blokkade van Gaza en de nog steeds toenemende restricties van de bewegingsvrijheid op de Westoever. En of de internationale gemeenschap nog bereid is om zoveel geld te sturen, zeker nu er ook sprake is van een wijdverbreide economische crisis is de vraag. Het enige dat kan helpen, zegt de woordvoerster van e Wereldbank, is dat Israël de toegang en de bewegingsvrijheid van de Palestijnen versoepelt, zodat ze weer normaal aan het werk kunnen en in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
Zie Haaretz, hier.
Overigens koos driekwart van de joodse Amerikaanse stemmers voor Obama, terwijl de meerderheid in Israel meer zag in McCain. Dat zegt vooral iets over de groeiende kloof tussen joden in de diaspora en Israel, waarover later nog eens een keer. Hier.
Vanmorgen, op Radio 1: een korte reportage over de olijvenoogst. En dat Nederland meebetaalt aan de camera’s die aan de Palestijnse boeren gegeven worden, om het gedrag van de kolonisten te filmen. Met als resultaat dat die nu een bivakmuts opzetten om niet herkend te worden… Getver! Ook de opmerking over hoe vreselijk lekker die olijven zijn…….jammie…
Gaza en de Westoever grenzen toch niet alleen aan Israël? Waarom zou Israël dan als enige verantwoordelijk zijn?
Beste Anja,
steeds vaker komt de vraag naar boven of al de ontwikkelingshulp de bezetting niet juist helpt/ sustainable maakt. Moeilijk om natuurlijk harde conclusies hierover te trekken, maar het is natuurlijk wel een interessante stelling. Naar mijn idee zit daar best een kern van waarheid in. Europa/ Amerika kan zichzelf op de rug kloppen dat ze ‘die Palestijnen toch maar weer even fijn hebben geholpen’, zodat ze niet de kern van het probleem hoeven aan te pakken, nl. de bezetting. Je kan nog zoveel geld uit trekken voor ‘development’ (en dan vooral Tony Blair’s stokpaardje van economic development – als die mensen maar geld hebben, dan houden ze hun mond wel over de bezetting, dan komt het allemaal goed), maar zolang Palestina een ‘gatenkaas’ is met minimale bewegingsvrijheid voor mensen en goederen, gebeurt er helemaal niks met die economie. Sterker nog, ik durf te wedden dat de meest lucratieve ‘business’ in de West Bank de NGO business is.
Daarnaast gaat het ook om de algemene problemen in de NGO sector. Bijvoorbeeld donor prioriteiten. Prioriteit: AIDS aanpakken, hups Palestina moet natuurlijk ook in dit programma mee. Nou, dan wordt er weer een paar miljoen uitgetrokken voor een bijna-niet-voorkomend fenomeen in Palestina. OF job-resource centers: train die mensen gewoon tot het bot hoe ze een CV moeten opstellen, de computer moeten gebruiken…etc…dan komt het wel goed. Als er geen banen zijn, dan zijn er gewoon geen banen. Daar veranderen 5,000 mooie CV’s niks aan.
het lijkt wel alsof er geld MOET worden uitgegeven in Palestina, want het probleem…tsja, daar hebben de overheden geen zin om dat aan te pakken, maar ‘die arme Palestijnen helpen, dat doen we natuurlijk wel’. Het wordt steeds gekker – de project voorstellen moeten steeds creatiever en idioter. Zoals 1 miljoen dollar uittrekken om een ezel-stichting op te richten met werk richtlijnen voor ezels, ezel-eigenarenclubs en een nationale ezeldag. Begrijp me niet verkeerd, ik ben best voor dieren rechten, maar laten we even eerlijk wezen: is dit een prioriteit in Palestina?
Donor prioriteiten stroken totaal niet met echte prioriteiten, helemaal niet in Palestina. Palestijnen willen af van de bezetting, de 10,000ste training in ‘leadership skills’ of innovatieve/ creatieve projecten om het geld maar te kunnen laten rollen hebben tot nu daar niet aan mee geholpen.
Ander voorbeeld wat de situatie mooi weergeeft: een donor geeft liever geld aan het vervoer van Palestijnse patienten naar specialistische ziekenhuizen in Israel (alsmede geld voor deze Israelische ziekenhuizen), dan geld voor een specialistisch ziekenhuis in Palestina….de donor is nl. bang dat Israel het ziekenhuis overhoop schiet/ weg bombardeert.
1 van de grootste afzetmarkten voor Israel zijn de Palestijnse gebieden. Israelische producten zijn vaak goedkoper dan Palestijnse, doordat zij de hele securitywandel niet hoeven te doorlopen (en te betalen!)
Ook denk ik dat veel mensen niet weten dat er van al die grote bedragen donorgeld, er maar een schijntje uiteindelijk terecht komt bij de eind begunstigde. Er moet geld uitgegeven worden voor ‘missions’ van de donor, het hoofdkantoor van de donor en al het personeel, een ongelooflijk grote pot geld gaat naar monitoring en auditing (dat meestal nog 2 jaar duurt ook, na een project van 1 jaar). Rapporten en procedures zijn vaak belangrijker dan de implementatie van het werkelijke project, dit geldt zeker voor projecten die de Wereld Bank steunt.
Tsja…daar wordt je niet vrolijk van…
Nog een keer uitleggen, mevrouwmeneer Appelscha. Gaza en de Westoever worden bezet door Israël. Aan welke andere landen die twee gebieden grenzen is niet belangrijk. Alle grenzen worden namelijk óók bezet door Israël.
Ik weet niet over wie en wat jij het allemaal hebt, Viv. De donororganisaties waar ik mee te maken heb zorgen er heel goed voor dat het geld terecht komt bij de mensen en zaken waar die voor bedoeld zijn. En er is wel degelijk behoefte aan training, aangezien niemand er voor bijscholing uit kan. Je verhaal is zo algemeen dat ik me echt afvraag waar je die wijsheid vandaan hebt.
Beste Anja,
Het was geen kritiek op je verhaal, ik ben het juist harstikke met je eens. Het was slechts een aanvulling.
Ik zeg niet dat er geen behoefte is aan training, misschien was ik hier niet duidelijk in. Maar zolang dat niet samen gepaard gaat met een gezonde economische ontwikkeling, die zo goed als onmogelijk is nu(zoals je in je stuk beschrijft)hebben Palestijnen prachtige CVs vol met trainingen, maar geen baan waar ze die training in kwijt kunnen. Daarmee wil ik natuurlijk NIET zeggen dat dat soort programma’s dan maar gestopt moeten worden…nee. maar dit soort micro oplossingen moeten hand in hand gaan met macro oplossingen.
Daarnaast: ook zeg ik niet dat dit voor ALLE donor organisaties geldt. Er zijn geweldige donors (vaak kleinere) die heel goed begrijpen wat er zich ‘op de grond’ afspeelt. Ik denk eerder dat dit soort problemen vooral zich afspelen bij grote donor instituties/ overheden. Nog een voorbeeld: Niet zolang geleden werd er een call for proposals bekend gemaakt waarbij er volgens mij 50,000 dollar werd uitgetrokken (naar mijn idee door de World Bank, maar durf ik niet met 100% zekerheid te zeggen) voor een video project dat zou moeten gaan over hoe het broeikas effect uitwerking heeft in conflict gebieden. Naar mijn idee zijn er wel 100 andere zaken in Palestina die veel belangrijker zijn dan dit en waar geld in gestoken moet worden. Goede specialistische ziekenhuizen bijvoorbeeld met getraind personeel, dat is structurele hulp met effecten op lange termijn (wat gebeurt, maar naar mijn idee niet genoeg), geld om Palestijnen naar een Israelisch ziekenhuis te vervoeren niet. Al is dat op korte termijn wel hard nodig helaas, m.n. vanuit Gaza.
En de specifieke voorbeelden die ik aanhaalde, zijn helaas echte voorbeelden uit de praktijk. Dit zijn trouwens West Bank voorbeelden, de ontwikkelings hulp situatie aan Gaza is van een hele andere orde.
In heel kort samengevat, twee punten die ik probeerde te maken zijn: die grote bedragen die mensen in de media lezen en zich afvragen waar dat heen gaat…nou, ook naar dat soort projecten dus. Vaak krijg ik het idee dat mensen bij het horen van dit soort bedragen denken dat dat direct in de pocket van de Palestijnen komt. Tweede punt: de internationale gemeenschap moet, naast ontwikkelingshulp, zich ook sterker beginnen te maken TEGEN de bezetting.
Waar ik eigenlijk in geinteresseerd bent is hoe jij denkt over de stelling dat de NGO sector voor een deel de bezetting in stand houdt. Ik persoonlijk…ik zou het niet weten. Is ook moeilijk te onderzoeken. Soms denk ik wel eens dat er misschien wel eens een kern van waarheid in kan ziten, het voelt soms zo ongelooflijk als ‘water naar de zee dragen’, zeer frustrerend. Maar misschien geldt dat wel voor ontwikkelingshulp overal, niet alleen in Palestina.
Als er net een prachtig renovatie project in bijv. de oude stad van Nablus is afgerond, wordt het twee weken/ half jaar weer aan gort geschoten door het Israelische leger. Tsja, daar gaan de miljoenen van de donors. En daarnaast: Israel heeft als bezetter de verantwoordelijkheid voor de leefomstandigheden van de bezette bevolking, nu doet de internationale gemeenschap dat. Da’s even makkelijk voor Israel! Ik zou eerlijk gezegd niet weten wat het alternatief is, want de ontwikkelingshulp stoppen is zeker geen optie. Maar ik denk wel dat het gepaard moet gaan met internationale druk op Israel op politiek niveau. Waarom kan Hamas wel geboycot worden en Israel niet?
We zijn het dus meer met elkaar eens dan ik aanvankelijk dacht, Viv. Ik zag je er even voor aan dat jij ook meehuilt met de wolven van alle ontwikkelingssamenwerking is verspild geld. Ik ben er erg voor om er kritisch naar te kijken en na te gaan waar dat geld werkelijk terecht komt en waaraan besteed, maar dat is wat anders dan zonder verder na denken te roepen dat de boel maar gehalveerd moet worden of helemaal afgeschaft. Ik ga er zonder meer van uit dat we a. volledig medeplichtig zijn aan het ontstaan van een grote kloof in rijkdom in de wereld, en dat b. dat ook niet goed is voor ‘ons’. Internationale solidariteit, om de kreet maar weer van stal te halen, hoort, voor een socialist.
Over je laatste punt: wat mij betreft is er geen enkele twijfel over mogelijk dat we met de ontwikkelingshulp Israels bezettingspolitiek financieren. Heel erg aantoonbaar en heel erg letterlijk: volgens de Conventies van Geneve hoort een bezettend land de bezette bevolking van voedsel, onderwijs en medische zorg te voorzien. Dat doet al sinds jaar en dag de UNRWA, de VN, wij dus. Zonder de voedselhulp zou een groot gedeelte van de bij elkaar gedreven en opgesloten bevolking lettterlijk omkomen van de honger.
Je zou, in een soort Verelendungstheorie, dus kunnen zeggen, moeten we niet doen. Dan wordt de werkelijke bezetting in volle omvang duidelijk. Sturen we geen hulp meer, dan wordt duidelijk hoe de zaken liggen. Maar dan laten we dus inderdaad mensen creperen. Dat kan dus niet, vanuit een humanitair oogpunt. Want ook dan zijn we medeplichtig aan de ellende van de Palestijnen. Wat volgens mij dus moet gebeuren, en niet gebeurt, is dat we op twee sporen tegelijk werken: zowel ontwikkelingshulp die in het geval van Palestina neerkomt op noodhulp, want voor ontwikkeling zijn de omstandigheden niet aanwezig, dat houdt Israel tegen, en politieke druk. We zouden, om maar eens een klein voorbeeld te noemen, de rekening kunnen presenteren bij de Israelische regering voor de tot twee keer toe kapot gebombardeerde opzet van een haven in Gaza, met Nederlands geld gefinancierd. Voor de kat z’n k dus. Maar dat doen we niet, Koenders mag wel ontwikkelingshulp sturen, maar Verhagen verdomt het om Israel aan de verdragen, de mensenrechten en het internationale recht te houden. Daar zit dus het grote probleem, niet bij de ontwikkelingshulp.
Anja,
Je slaat de spijker precies op z’n kop! Zo bedoelde ik het (en daarom zit jij in de politiek en ik niet).
Beste Anja,
Zou je my enige NGO’s kunnen noemen die zich inzetten voor de Palestynse gebieden inclusief Gaza? Bedoeling is om donatie te storten. Welke hebben je voorkeur?
Twee voorwaarden: 1) inzet tbv de gewone palestyn, 2) NGO’s die worden erkent door de Ministerie van Ontwikkelingssamenwerking. Is dit misschien van belang voor Lyfrente aftrek by de Belasting?
Ik heb geen lijstje met NGO’s. Ik kan op dit moment ook niet vertellen welke zich nog inzetten, aangezien de situatie in Gaza de samenwerking erg moeilijk maakt.
De organisatie die ik dus wel ken, die door werkt en onafhankelijk blijft is dus Stichting Kifaia, die een organisatie voor gehandicapten ondersteunt. Dat geld komt dus gegarandeerd terecht bij de mensen die het werkelijk nodig hebben: de gehandicapten, hun families, de mensen die bij het NCCR werken en hun families.
We zijn te klein om een kermerk aan te vragen, maar we zijn wel erkend door de belastingdienst en giften zijn dus aftrekbaar.
Stuur in het geval je dat wilt ons even je postadres (ik zal dat niet op mijn weblog zetten) dan ontvang je de laatste nieuwsbrief.