Mustafa Al-Barghouthi, a PLC member, inspects graves damaged by Israeli Jewish settlers in a cemetery in the West Bank city of Hebron. (Mamoun Wazwaz, Maan Images)

Te gast: Mustafa Barghouti
Vertaling Anja Meulenbelt, artikel uit Al Ahram, 7 december 08

Terwijl velen speculeren over de toekomstige politiek van Obama betreffende het Midden-Oosten, is de Arabische reactie vooral afwachtend. De nieuwe president wordt geconfronteerd met een lawine aan problemen, om te beginnen de economie en Irak, genoeg om hem het eerste regeerperiode bezig te houden. En er is nog geen indicatie dat de “change” waar Obama zo graag over praat ook gaat over het Palestijns-Israelische conflict. Degenen die hij tot op heden heeft aangesteld zijn in ieder geval nog niet bepaald bemoedigend.

De Israeli’s – en minister Tzipi Livni heeft dat bevestigd – willen dat de Amerikanen zich er buiten houden. Zij willen de Palestijnen onderling verdeeld houden, en ze een aanmoedigende wortel voor de neus houden om door te gaan met de zogenaamde onderhandelingen, terwijl zij zelf ondertussen steeds maar door gaan met het uitbreiden van de nederzettingen en het aanscherpen van de status quo. De Palestijnen, ondertussen, zitten er maar ongelukkig bij. Doorgaan met de onderhandelingen lijkt geen schijn van succes op te leveren, de Palestijnen houden zich vast aan de strohalm van Annapolis als een man die dreigt te verdrinken. Wat doen ze aan het feit dat de nederzettingenbouw gedurende de Annapolis gesprekken enorm zijn is gegroeid? Niets. Wat doen ze er aan dat het aantal Israelische checkpoints en wegversperringen op de Westoever in die periode is gestegen van 521 naar 630? Niets. Wat doen ze aan het apartheidssysteem dat elke opeenvolgende Israëlische regering verder versterkt? Niets.

Ondertussen strijden in Washington drie verschillende visies op het Midden-Oosten om voorrang. De eerste is dat Israël de vrije hand behoort te hebben en dat de VS zich daar niet mee moeten bemoeien. Hoogstens moeten de VS af en toe een afgezant sturen van het vage type, mensen die de bal rollende houden, wat keuvelen over kleinigheden, terwijl de tijd vliedt. Kortom: mensen die onze aandacht afleiden terwijl Israël meer nederzettingen bouwt, de demografie van Jeruzalem verandert, en in het algemeen zorgt voor nieuwe, onomkeerbare feiten ‘on the ground’. Degenen die deze visie vertegenwoordigen willen de Palestijnen verdeeld houden en ondertussen de PA, het Palestijns Gezag handhaven als de waakhond van Israël.

De tweede visie is dat de VS Palestina maar moet vergeten en zich moet richten op zaken als de economie, Irak, Afghanistan en Iran. Tenslotte is de Palestijnse zaak een kwestie die weinig politiek gewin oplevert, zoals voorafgaande Amerikaanse presidenten tot hun verdriet ontdekten, en de nieuwe president heeft al genoeg op zijn bordje. Deze visie, en de vorige geven Israël de vrije hand. En beiden worden ze ondersteund door de pro-Israël groepen, zoals het American Israel Public Affairs Committee (AIPAC).

De derde visie volgt meer het spoor van het Baker-Hamilton rapport, dat de regering adviseert om uit Irak te vertrekken en die hopeloze oorlog te beëindigen. De aanhangers van deze visie zijn onder andere mensen als Lee Hamilton en de voormalige veiligheidsadviseurs als Zbigniew Brzezinski en Brent Scowcroft, benevens voormalig president Jimmy Carter die een boek schreef waarin hij Israël’s apartheidssysteem afkraakte. Alle bovenstaande prominenten staan achter het Arabische initiatief en dringen aan op de uitvoering ervan, als een model waarmee eindelijk een alomvattende oplossing van het Midden-Oosten conflict tot stand kan komen.

Alleen de aanhangers van die laatste visie durven te zeggen wat Israël niet wil horen. Zij zeggen dat elk ander probleem in het Midden-Oosten, inclusief Irak en Afghanistan, terug te voeren zijn op het Palestijnse probleem. En dus willen zij een scheidslijn aanbrengen tussen de Amerikaanse belangen aan de ene kant, en die van de Israëlische politiek aan de andere. Ook geloven zij dat Israël een cruciale grens overschreed door het scheppen van een apartheidssysteem in Palestina. En de meesten van hen denken dat Obama de laatste president is die nog in de gelegenheid is om een twee-staten oplossing aan te bevelen. Als dat niet gebeurt, is er alleen nog de één-staats oplossing, waarvan we weten dat velen niet denken dat dat in het belang is van Israël.

Helaas blijven de Arabische tegenspelers nogal passief, zeggen zo min mogelijk en laten in het algemeen het initiatief graag over aan anderen. Wij Palestijnen hebben niemand in Washington om onze visie te vertegenwoordigen, eenvoudigweg omdat we er niet in geslaagd zijn om er een effectieve Arabische of Palestijnse lobby te stationeren. Amerikaanse presidenten, inclusief Obama, nemen geen enkel risico tenzij ze stevig onder druk staan. En zolang als wij, de Palestijnen en Arabieren, blijven zwijgen is er weinig kans dat de Amerikanen geïnteresseerd raken in onze zaak. We kunnen Obama alleen beïnvloeden wanneer we er in slagen om onze boodschap over het voetlicht te krijgen. En de meest urgente boodschap is dat Palestijn in het hart ligt van alle andere problemen, het centrale probleem zonder welke alle andere conflicten in de regio onoplosbaar blijven.

Onze zaak is nog niet verloren. Even leek het er op alsof de Arabieren, na de top in Beiroet, een moedige poging deden om het futiele gerommel over details en futiliteiten dat de onderhandelingen kenmerkt te vervangen door een serieuzere aanpak. Hun poging was geloofwaardig genoeg om Sharon zo ver te krijgen dat hij meteen aan het werk ging om de aandacht af te leiden, onder andere door een hernieuwde aanval op de bezette gebieden gevolgd door de moord op Jasser Arafat. Het Annapolis proces was opnieuw een afleidingsmanoeuvre. Het enige dat dat opleverde was dat het de Palstijnen bezig en verdeeld hield, terwijl Israel weer meer land inpikte en de demografische realiteit verder veranderde in hun voordeel.

Israel heeft binnenkort verkiezingen, en de winnaar wordt waarschijnlijk een lid van Likud of een voormalig lid: Netanyahu of Livni. Daarmee is bepaald dat Israel er niet snel toe zal komen om van richting te veranderen. Ze zullen doorgaan met het bouwen van nederzettingen en muren, de demografie in Jeruzalem te veranderen, en in het algemeen de Palestijnen verdeeld en in verwarring te houden. Het is daarom dat de Palestijnen tot daden moeten komen. Ik zou willen aanbevelen dat ze doen wat ze kunnen, met de volgende punten:

– Herstel de Palestijnse nationale eenheid, overwin de onderlinge strijd, en bouw een verenigd nationaal Palestijns leiderschap op, dat mandaat heeft om met de Amerikaanse regering en met de wereld te spreken met één stem. En ondertussen moeten de Palestijnen ophouden te luisteren naar diegenen die hen verdeeld willen houden.

– Lobby voor de ondersteuning van het Arabische initiatief, als het enige alternatief tegen de versnipperde en steeds maar weer tijdelijke oplossingen. Wij moeten niet in de valkuil vallen van Simon Peres die het Arabische initiatief wel heel selectief interpreteert. Want wat Israël wil is de relaties met de Arabische landen normaliseren en ondertussen doorgaan met de bezetting.

– Een internationale conferentie bijeenroepen gebaseerd op de resoluties van de VN om het Arabische initiatief te implementeren. Het doel hierbij is om de bezetting van alle bezette gebieden te beëindigen, vooral Jeruzalem. Er moeten uitgebreide en internationale mechanismen worden afgesproken en ingezet om de vrede te handhaven. En het mag de VS niet worden toegestaan om de onderhandelingen te monopoliseren, zeker niet zolang ze nog totaal aan de kant staan van Israël. Arabieren en Palestijnen moeten zich vooral verbinden met de andere wereldmachten die zich ontwikkelen aan de internationale horizon.

– Lanceer een wereldwijde media campagne om het apartheidssysteem dat Israël heeft gecreëerd aan te vallen, en maak een einde aan Israëls dominantie in de wereld opinie.

Alles wat hierboven gezegd is, is praktisch te doen. Niets van wat ik heb gezegd is te moeilijk voor de Arabische regimes. Wat ik zeg is eigenlijk alleen dat we duidelijk moeten maken welk groot onrecht de Palestijnen wordt aangedaan. We moeten met een andere visie komen, als een alternatief voor het grote publiek dat te lang onder de invloed was van de Israelische lobby. Wij moeten de waarden hooghouden van de verandering, de vrijheid, de gelijkheid waar Obama al een tijd lang voor pleit. Palestina is op dit moment het grootste slachtoffer ter wereld van de apartheid. We vertegenwoordigen een rechtvaardige zaak, en we moeten die verdedigen.
.