Vandaag: hoe is het in Gaza

090127-abunimah-gaza.jpg

We krijgen bericht van een chirurg, een vrouw die we wachtend bij grenspost Erez leerden kennen, (we moeten daar dringend een leuk café openen, je komt er de interessantste mensen tegen), ze is nu eindelijk in Gaza. Normaal ging ze eens in de twee weken naar Gaza om daar te opereren en les te geven, maar tijdens de oorlog stond ze tandenknarsend voor niks voor een dichte grens.

erezmei08-302.jpg

Mensen zijn in Gaza nog geheel in shock, schrijft ze, al rijden er weer auto’s nu de meeste puin van de wegen af is geveegd. Bijna alle families zijn getroffen, zijn familieleden kwijt, hebben gewonden, zijn hun huis kwijt en wonen in tenten. Er worden nog steeds mensen vermist, en er schijnen een paar honderd mensen gevangen te zijn genomen en afgevoerd zonder dat hun familie weet waar ze zitten. Zo goed en kwaad als het gaat zijn de scholen weer begonnen, soms in tenten, om in ieder geval de kinderen weer bezig te houden.

gazapuinschool.jpg

Er lopen nu heel veel artsen rond in Gaza, zo’n vijfhonderd, zegt de chirurg, misschien wel te veel. Want het ene probleem is de hulp georganiseerd te krijgen, het andere om genoeg spullen binnen te krijgen. Dan krijg je wel matrassen maar geen dekens.

Er lopen trouwens ook heel veel buitenlandse hulpverleners, functionarissen en journalisten rond, hoor ik, dus de taxichauffeurs, de tolken, ‘fixers’ en de hotels doen goede zaken, inclusief de enige souvenirwinkel van Gaza die weer open is. Opblaasbare Arafats, Hamasvlaggen, en christelijke Mariabeeldjes made in Bethlehem. Ik ben er vaak geweest.

Op Electronic Intifada lezen we het rapport dat er per dag zo’n 100 a 120 vrachtwagens worden doorgelaten. In 2007 waren dat er 500 a 600 per dag, en dat was in een relatief normale toestand: nu is er veel meer nodig, onder andere bouwmateriaal als cement om een begin te kunnen maken met het repareren van de huizen die nog te redden zijn. Er komt benzine en diesel binnen, en kookgas, maar niet genoeg. De tunnels funktioneren weer – en er wordt hard gewerkt aan nieuwe – maar nog niet op volle stoom, omdat er een flink aantal verwoest is.

gazapuin4klein-1.jpg

gazapuin1klein-1.jpg

Er liggen nog steeds brokken fosfor in de straten, en kinderen die er mee spelen branden zich, want de fosfor is niet te blussen met water, en vliegt soms nog weken na te zijn afgeschoten in de fik. De vraag is bovendien of het kankerverwekkend is. Daar maken de artsen zich zorgen over, de Gazanen hebben vooral andere zaken aan hun hoofd. Gewonde familieleden. Eten, warmte, de kinderen weer naar school.

Er is zoveel puin en zoveel rotzooi dat hulptroepen nauwelijks weten waar ze beginnen moeten. Waar moet die puin heen en hoe vervoer je die? Er komen nog steeds akelige dingen tevoorschijn: duizenden stinkende kippenlijken van een gebombardeerd kippenbedrijf.

090127-habeeb-chickens.jpg

De chirurg heeft de puinhopen gezien van wat eens de Amerikaanse school was (de school waar Walid en Wassim op zaten) kapotgebombardeerd met Amerikaanse bommen. Leg dat maar aan de kinderen uit, zegt ze.

De eerste-hulp kliniek die Israel grootmoedig aan de andere kant van Erez had ingericht om hulp te bieden aan Palestijnse gewonden is weer gesloten. Er zijn helemaal wel vijf van de duizenden gewonde Palestijnen verzorgd. Wel zijn er heel erg veel journalisten geweest toen het geopend werd, om te zien hoe humaan Israel toch is – om na de oorlog een eerste hulp post in te richten, met van alles, inclusief traumaspecialisten. Je zag het al voor je, hoe Palestijnen eerst de lange weg te voet af zouden leggen naar Erez, om zich vervolgens door alle formaliteiten heen te werken, om dan bij de kliniek aangekomen te zeggen, dokter ik ben getraumatiseerd door jullie bombardementen, willen jullie me helpen.
Het was een aardige publiciteitsstunt, en sommige journalisten stonken er in, vooral zij die vinden dat Israël al te veel ‘gedemoniseerd’ wordt terwijl het zulke aardige, beschaafde mensen zijn. Hier.

Voor wie een idee wil krijgen over Gaza, hoe groot het is, zie de prachtige kaart, waarmee je kunt inzoomen tot je bijna elk huis kunt zien. Plus de woestenij waar eens huizen waren. Ik kon zien dat de flat met mijn mannen die uitkijkt op de vissershaven er nog staat – al wist ik dat ondertussen al. Virtual Gaza: Hier.

24 gedachten over “Vandaag: hoe is het in Gaza

  1. De huidige genocide op Palestijnen doet me denken aan een volstrekt onmenselijke uitspraak die Ronny Naftaniël van het CIDI een aantal jaren geleden deed.
    Hij vond dat het conflict met de Palestijnen door het Israëlische leger moest worden opgelost door ten minste 5.000, eventueel 10.000, willekeurige Palestijnen te doden. En hij voegde daar aan toe: Om erger te voorkomen…
    Ik ben voor onbeperkte vrije meningsuiting. Maar hoe komt het dat deze zieke intellectueel door de media nog steeds als een serieuze gesprekspartner wordt beschouwd?

  2. Ik geloof dat niet zomaar, Vincent, alhoewel het duidelijk is dat ik geen grote vriend ben van Naftaniel. Zulke beschuldigingen moet je waar maken, met betrouwbare bronnen, anders horen ze niet op mijn weblog thuis.

  3. Je gelooft het niet zomaar en dat lijkt me eigenlijk ook verstandig. In jouw plaats zou ik vermoedelijk ook wat huiverig zijn om dergelijke ‘beschuldigingen’ zondermeer voor waar aan te nemen. Hij verkondigde zijn standpunt op de radio en het bleef nog een tijdje in de samenleving nagonzen. Ook via andere media. Ik dacht er toen niet aan de bron te onthouden maar ik ben er destijds knap beroerd van geweest en vergeten zal ik het nooit. Als ik me goed herinner hoorde ik het op radio 1 en ging het om een uitzending van de NOS. In de archieven moet het zeker terug te vinden zijn. Ik gun iedereen van harte een vreedzame toekomst. Zelfs Ronny Naftaniël en ik weet dat veel Joden en Palestijnen heel graag in vrede met elkaar zouden willen leven. Al dat bloedvergieten is iets waar vooral machthebbers zich schuldig aan maken. Maar goed, een volgende keer zal ik aan exacte bronvermelding doen. Met vriendelijke groet,

  4. @Vincent
    Zulke geluiden zijn niet ongebruikelijk in bepaalde kringen.
    Misschien herhaalde Naftaniel de woorden van de Chief Rabbi van Safed: “Als ze niet stoppen nadat we er 100 hebben gedood, dan moeten we er duizend doden, en als ze niet stoppen na 1000 dan moeten we er 10.000 doden. Als ze dan nog niet stoppen moeten we er 100.000 doden, zelfs een miljoen. Wat er voor nodig is om ze te doen stoppen.” In Chomsky, deel II op deze site.

  5. Anja, ook de foto’s en kaarten van je weblog kunnen niet genoeg geprezen worden. Ze spreken voor zich.

    tineke

  6. Bijzonder interessant verslag van een onderzoek van een antropoloog en een psycholoog:
    “In our research, we surveyed nearly 4,000 Palestinians and Israelis from 2004 to 2008, questioning citizens across the political spectrum including refugees, supporters of Hamas and Israeli settlers in the West Bank. We asked them to react to hypothetical but realistic compromises in which their side would be required to give away something it valued in return for a lasting peace.”
    http://www.edge.org/3rd_culture/atran_ginges09/atran_ginges09_index.html

  7. Dag,

    Misschien heb ik gevonden wat de bron zou kunnen zijn van wat Vincent Brunott in 1. schrijft. Op onderstaande link wordt een interview van EO genoemd, op 15 april 2002, op Radio 1, waarin dergelijk uispraken gedaan zouden zijn. Bij het interview waren aanwezig Martin van Crevelt en de heer Naftaniël. Overigens heb ik dit interview zelf niet beluisterd, ik weet ook niet of daar iPods van zijn…

    Het stukje in de link is van Paul Kuiper, hij vergelijkt de afhandeling van de klacht tegen Gretta Duisenberg destijds met met de afhandeling van de klachten die naar aanleiding van dit interview ingediend werden, overigens door naar ik begrepen heb dezelfde officier van Justitie.

    http://www.palestina-komitee.nl/soemoed/20/154

  8. @3,4,5 Even googelen helpt.
    De uitspraak was van Martin van Creveld (die ook recent nog in de Nederlandse media alle ruimte kreeg). Een en ander werd door Naftaniël wel zeer onvoldoende weersproken.
    Uitzending Radio 1, EO, 15 april 2002.
    Zie hier, onderaan.

  9. Kijk, dat illustreert wel wat ik bedoel, als ik er op aandring dat we geen beschuldigingen uiten zonder daar zorgvuldig de bronnen bij aan te geven. Want de uitspraak was niet van Naftaniel, maar van Van Crefeld, en werd door Naftaniel ‘zeer onvoldoende tegengesproken’. Dat mogen we erg vinden, maar het is wel een essentieel verschil, ongeveer net zo groot als dat Harry van Bommel nu aangekeken wordt op het feit dat een stel herrieschoppers in de demonstratie voor Gaza een antisemitische leus hebben geroepen. Van Bommel heeft zich daar wel luid en duidelijk van gedistancieerd. Toch is dat voor sommigen nog niet voldoende. Wij moeten niet diezelfde fouten maken.

  10. Het is een interessant onderzoekje van Atran en Ginges, Engelbert, maar ik heb toch fikse kritiek op hun uitgangspunten. Hun uitgangspunt is een onderzoek naar de mogelijke bereidheid van zowel Palestijnen als Israeli’s om concessies te doen om der wille van de vrede, en dan gaat het over de Westoever en Gaza, de terugkeer van de vluchtelingen, en Jeruzalem. Het punt is dat er helemaal buiten beschouwing wordt gelaten dat de Palestijnen, bij name van Arafat, al een gigantische historische concessie hadden gedaan: namelijk het erkennen van Israel op 78% van het historisch Palestina. Dat heeft Israel zonder dankjewel te zeggen in zijn zak gestoken, en vervolgens gezegd: en nu gaan we onderhandelen over de rest.

    Ook onderzoekers als Atran en Ginges nemen dat dus kritiekloos over. De ‘koppige’ houding van veel Palestijnen heeft dus een heel aanwijsbare en redelijke achtergrond. Het recht op terugkeer van de vluchtelingen is hen gegeven door het internationaal recht, door de VN keer op keer bevestigd. Geen Palestijn heeft het gevoel dat je dat historische recht op individuele basis weg kan geven. Wel is het duidelijk dat er, na erkenning van het principe, ruimte zou ontstaan voor onderhandeling over de praktische uitvoering. In werkelijkheid, ik spreek veel met jonge Palestijnen die alleen nog een haast abstracte, historische band hebben met het land en het huis dat hun grootouders verloren, zouden de meesten er niet over piekeren om in dat rotland tussen die rotlui te gaan wonen. Maar ze staan er wel op dat er recht wordt gedaan, al was het maar ter nagedachtenis aan hun grootouders, die al die tijd de sleutel van hun huis nog hebben bewaard.

    Ook Jeruzalem is ‘non-negotiable’, hoewel er gepraat kan worden over het hoe: bijvoorbeeld een gedeelde, dan wel internationaal toezicht over het eigenlijke Jeruzalem, de oude stad, met de heilige plekken, en een opdeling van de nieuwe stad er omheen in een Palestijns en een Israelisch deel.

    En dan die 22% – de meeste Palestijnen zien dat als het absolute minimum waarop ze nog een fatsoenlijk land over kunnen houden. Het is namelijk al vergaand oneerlijk dat een grofweg even groot bevolkingsdeel op een kwart van hun oorspronkelijke land zouden mogen blijven wonen, terwijl de bezetters driekwart opeisen. Ga je ook nog sjoemelen over nederzettingen die bij Israel getrokken zouden worden, die bovendien Jeruzalem afsnijden van het natuurlijke achterland, dan hou je iets over dat niet de naam ‘staat’ kan krijgen.

    Over die achtergrond hebben de onderzoekers het niet. Maar het verklaart wel dat het niet zozeer koppigheid als Palestijns eigenschap is, maar de eis dat er eindelijk eens erkenning komt voor het feit dat wat ze nog op kunnen geven al ruimschoots is gepasseerd. En helaas zien veel Nederlanders dat niet, die blijven steken in een ‘ja maar beide partijen moeten toch concessies doen om tot vrede te komen’. En die zien niet welke gigantische ‘concessie’ de Palestijnen al hebben moeten maken. Overigens zonder daar iets voor terug te krijgen behalve nog meer bezetting en geweld.

  11. Anja,
    De “consessies” van zowel Palestijnen als Israeliers waren altijd onderdeel van een onderhandelingspakket. Wat Atran en Ginges volgens mij vooral willen benadrukken is dat er niet alleen een geopolitieke werkelijkheid is, maar ook een psychologische. Het symbolische en ongrijpbare kan een beter uitgangspunt zijn dan een kille kosten-batenanalyse. Juist omdat het zo moeilijk is om te vergeven of vergiffenis te ontvangen, werkt dit dieper door dan het effect van ordinaire koehandel. Respect, humanitaire en materiele gelijkwaardigheid zouden het resultaat kunnen zijn van een gezonde dosis zelfkritiek aan beide kanten.
    Het is opvallend dat ouders van wie een kind is vermoord (in Nederdland) vaak zeggen moeite te hebben met het feit dat de dader geen berouw toont. Een oprechte spijtbetuiging, het kunnen “begrijpen” lijkt vaak een heilzamer effect te hebben op de ouders van een slachtoffer, dan welke straf voor de dader dan ook.
    Het is een gevaarlijke illusie te denken dat een leefbare situatie voor alle partijen dichterbij komt als Israel maar gestraft wordt voor de acties en het beleid van de afgelopen 60 jaar. Wie er begonnen is en wie er schuld heeft aan wat is interessant voor een strafrechter, maar niet voor een volk dat gewoon in vrede en welzijn wil leven.
    In de sociale psychologie hebben Muzafer Sherif (Robbers Cave experiment), Stanley Milgram (gehoorzaamheidsexperiment) en Philip Zimbardo (Stanford-gevangenisexperiment) overtuigend laten zien dat de omstandigheden het gedrag van mensen tot in het extreme kunnen beinvloeden. En velen zullen op school wel eens William Goldings Lord of the Flies hebben gelezen.
    We moeten erkennen dat in ieder mens zowel en dader als een slachtoffer schuilt. George Mitchell heeft ook ten tijde van Sharon gefaald in zijn pogingen om tot een akkoord te komen. Het recente voorstel van Olmert (60.000 van de ca. 500.000! kolonisten terughalen) is wederom zo’n pseudo-consessie die gedoemd is te mislukken.
    In mijn ogen heeft een vredesplan alleen kans van slagen als er vooral energie gestoken wordt in het veranderen van de perceptie van de ander. Rechtvaardigheid is het gevolg van een correctie perceptie en kan niet de voorwaarde zijn tot verandering. Of, zoals mijn favoriete paria Spinoza het zei: Geluk is een deugd, en niet haar beloning.

  12. Ik ben het gedeeltelijk met je eens, Engelbert. Ik zie ook dat de psychologische kant een rol speelt. De Palestijnen zouden anders over de Israeli’s denken als die eens grootmoedig hadden toegegeven dat hun staat gesticht was ten koste van de Palestijnen, die tenslotte hun vijanden niet waren. Wanneer mensen mij vragen of het ooit nog goed kan komen, verwijs ik naar Duitsland en Israel – had iemand ooit gedacht dat het daar goed mee zou komen? Maar er is wel wat gebeurd, niet alleen heeft Duitsland uiteindelijk de oorlog verloren, hebben de opvolgers serieus gewerkt aan een Wiedergutmachung, maar wat veel indruk heeft gemaakt is dat Willy Brandt letterlijk op zijn knieën is gegaan en namens het Duitse volk om vergiffenis heeft gevraagd. Dat heeft werkelijk indruk gemaakt.
    Israel is nog niet aan het allereerste begin om verantwoordelijkheid te nemen voor het feit dat de stichting van hun staat een ramp was voor een ander volk. Ze zijn nog steeds compleet in een state of denial, in ontkenning.

    Het energie steken in de perceptie van de ander heeft volgens mij vooral zin als als er ook wat gedaan wordt aan het voortdurende onrecht van de bezetting. Kijk naar Zuid-Afrika: de verzoening kon niet eerder beginnen dan de apartheid ophield. Het gaat mij dus helemaal niet om ‘straf’, het gaat er om dat Israel wordt tegengehouden in een gewelddadige en expansionistische houding die niet alleen rampzalig is voor de Palestijnen maar uiteindelijk ook voor henzelf. Zolang Israel op deze koers blijft en niet tegengehouden wordt is het een illusie dat je iets kunt doen aan hun perceptie over de Palestijnen. Ze hebben hun vijandbeeld nodig om te kunnen blijven doen wat ze doen. Zoals Judith Herzberg eens zei: “als je gedwongen bent om mensen te slaan, ga je ze dan niet vanzelf ook haten?”

    En daar denken we dus fundamenteel verschillend: in mijn ogen ligt de ultieme verantwoordelijkheid voor de situatie nu bij Israel (en de VS, en de westerse wereld die te bescheten is om stelling te nemen). Israel is de bezetter en kan de bezetting opheffen, dat kunnen de Palestijnen niet, al zou je nog zoveel doen aan hun ‘perceptie’. En zolang die bezetting doorgaat lijkt het mij een volstrekte illusie dat je veel invloed hebt op de wederzijdse percepties.

  13. Ja Anja, ik kan me voorstellen dat jij dat anders ziet. Ik ben een theoreticus en wordt niet concreet geconfronteerd met het lijden van de Palestijnen, zoals jij. Dat zijn ook verschillende percepties.
    Interessant in dit verband is een stukje van Robert Fisk over de hatemail die hij krijgt. Hierin worden door pro-Israel adepten de Duitsers opeens vergeleken met een onderdrukt volk “Jullie hebben veel meer Duitse burgers gedood dan wij Palestijnen”, en worden de Palestijnen neergezet als nazi’s.
    Over perceptie gesproken!

  14. Ik ben ook niet vies van theoretiseren, Engelbert. Maar het is waar: ik toets die theorie aan de werkelijkheid zoals ik die waarneem. Ik heb dus bijvoorbeeld veel projecten gekend waarbij geprobeerd werd om in welke vorm ook, dialoog, confrontatie, Israelische joden en Palestijnen met elkaar in contact te brengen, met die mooie gedachte: als ze elkaar maar beter begrijpen en meer als mensen zien dan kunnen ze elkaar geen schade meer aandoen. Ik ben zelf bij een aantal van zulke projecten betrokken geweest. Conclusie: heel ontroerend, volstrekt zinloos. De Israeli’s gingen terug met een fijn gevoel dat ze zoveel begrip hadden getoond, de Palestijnen gingen terug naar de bezetting en hadden uiteindelijk het gevoel dat ze gebruikt waren.

    Ik kan daar een lang verhaal over houden, want ik theoretiseer graag over de vraag wanneer zulke projecten, gericht op de perceptie van de ander, zinvol zijn en wanneer niet. (Dat was ook deel van mijn werk als trainer en docent, eens) Een punt is in ieder geval dat de processen aan beide kanten niet parallel lopen. Palestijnen hebben er echt niks aan zich te moeten verdiepen in de emoties en ervaringen van hun bezetters. Het verandert namelijk niets aan hun realiteit. De bezetters zouden er veel aan hebben om zich te verdiepen in hun eigen motivaties en in de vraag waar hun vijandbeeld vandaan komt en of dat wel terecht is. En hoe hun eigen collectieve trauma als joden meespeelt in de angst die ze op de Palestijnen projecteren. Waarom ze zichzelf hardnekkig als slachtoffers blijven zien, maar allang de grens naar dader zijn overgestoken, bijvoorbeeld. (Ik ben het erg met je eens dat er een verbinding is tussen slachtofferschap en daderschap in dezelfde persoon – uit mijn werk met slachtoffers en daders van persoonlijk geweld is voor mij wel duidelijk geworden dat vrijwel alle meppende mannen eens zelf slachtoffer van geweld waren).

    Maar dat, dat de daders van nu zich in hun eigen motieven verdiepen, is onder de huidige omstandigheden nou juist wat er niet gebeurt. Lees een tamelijk schokkende samenvatting die journalist Akiva Eldar net gemaakt heeft over een onderzoek naar de huidige mentaliteit van de doorsnee Israeli. Die zitten totaal opgesloten in hun eigen paradigma, en er dringt heel weinig door. Ga daar maar aanstaan. Hier.
    Zelf heb ik een paar jaar geleden een poging gewaagd om iets te zeggen over de werking van collectieve trauma’s, aan de hand van het werk van Volkar. ‘De doornenkroon van het lijden’. Hier.

  15. Ik ben niet zo’n liefhebber van trauma-theorieen, Anja. Landen voeren over het algemeen geen oorlog als het slecht gaat, maar juist als het goed gaat. Oorlog is duur en je hebt er de steun van de bevolking bij nodig. De polls in Israel tijdens de oorlog die aangaven dat 90% van de bevolking de aanval steunde, lijkt erg op de 90% van de Duiters die Hitler steunden toen hij besloot uit de Volkenbond te stappen in 1933. Ook toen was het zo dat Duitsland, evenals Italie, economisch niet erg te lijden hadden omdat de Verenigde Staten graag zaken met hen deed, zodat de Volkenbond voor schut stond. Net als de Verenigde Naties en de Veiligheidsraad een lachtertje zijn als het om Israel gaat. En welk land buiten de grenzen van onze “beschaving” zal zich in de toekomst nog iets gelegen laten liggen aan die club?
    In Israel is de levensstandaard erg hoog en ondanks het feit dat het een land is dat zichzelf makkelijk zou kunnen bedruipen, krijgt het nog eens miljarden aan steun waar veel andere landen naar mijn mening meer recht op zouden hebben.
    Ik denk dat de meeste mensen wel het verschil kunnen maken tussen individuele volksmenners en complete volken of rassen. De oorspronkelijke bevolkingen van Noord-, Midden- en Zuid-Amerika hebben minstens zoveel recht als de religieuze zionisten op compensatie voor het leed dat hen is aangedaan. Zij zijn echter nooit gecompenseerd en werden tot voor kort bijna allemaal op kolonialistische wijze onderdrukt door door Amerika aangestelde of op z’n minst gesubsidieerde dictators.
    Net als in Duitsland in de jaren ’30 associeren veel joden in Israel hun goede economische positie met de machthebbers. Die hebben dat toch maar mooi voor elkaar gekregen. Het is een algemeen erkend feit in de psychologie dat mensen de neiging hebben goede dingen aan hun eigen kwaliteiten toe te schrijven, maar van de slechte dingen anderen de schuld te geven.
    De dreiging van economisch of spiritueel verlies kan dan makkelijk uitgebuit worden door propagandisten. Trauma’s worden mijns inziens vooral ingezet als propagandamiddel en zijn niet zelf de oorzaak van conflicten. Het feit dat er een woord als antisemiet bestaat, terwijl de indidianen, maya’s, azteken, eskimo’s, roma, homo’s, geestelijk gehandicapten, negers, ongelovigen en anderen het met een generieke term als racisme of nog iets vagers moeten doen, zegt veel over ons gebrek aan objectiviteit.
    Als mensen te eten hebben, een dak boven hun hoofd en zich in vrijheid kunnen ontplooien, dan zullen ze niet snel als volk in opstand komen tegen een ander volk. Het zijn individuen die de massa’s meeslepen in hun snode plannen, niet andersom. Trauma’s, heilige boeken, het ingroup-gevoel, of zelfs de file (spreken wij niet graag van “fileleed”), het is allemaal koren op de molen van de menselijke alfa-beesten.

  16. Nou, jammer dan, Engelbert, dan is mijn verhaal aan jou niet besteed. Ik hoop altijd op mensen met wie ik een beetje verder kan denken. Want er zijn een paar zaken die volgens mij wel waarneembaar zijn: dat is dat veel Israeli’s zich werkelijk in hun existentie bedreigd voelen door een paar raketten die minder doden maken dan het verkeer – en ik zeg dit echt niet omdat ik niet begrijp dat in Sderot wonen niet leuk is en dat mensen hechten aan een gevoel van veiligheid. Ik kan dat alleen verklaren uit een diep zittend gevoel van bedreigd worden – en er als het er op aan komt alleen voor staan – dat van vroeger is meegenomen en is overgedragen op generaties die het zelf niet hebben meegemaakt. Natuurlijk veroorzaakt dat nog geen oorlog, dat zegt Volkan ook niet, maar het is wel eenvoudig manipuleerbaar door leiders die op oorlog uitzijn en daar hun bevolking in mee willen slepen.
    Ook de haast hysterische reactie als je het er over hebt dat Israël toch langzamerhand een gewone democratie zou kunnen worden zonder voorrechten voor joden heeft zo’n achtergrond – alsof ik suggereer dat ik ze persoonlijk de zee in zou willen drijven.
    Dat gaat ergens over – en uit ervaring door mijn werk met mensen uit oorlogssituaties of exteme onderdrukking weet ik maar al te goed hoe trauma niet alleen lichamelijke symptomen geeft maar ook het wereld- en het mensbeeld van mensen grondig kan veranderen – wie je nog durft te vertrouwen, bijvoorbeeld. Ik heb in de Balkan veel meegemaakt aan de schade die oorlogsveteranen hebben opgelopen. Genoeg basis voor een volgende oorlog, als er iemand is die al die oude rancune en beschadiging weet te manipuleren. En ik denk dat dat niet alleen voor individuen maar ook voor groepen en zelfs landen kan gelden.
    Maar voor het verder denken daarover zoek ik het dus wel elders, en nog bedankt voor je vertaling.

  17. @ Engelbert,
    De zin “90% van de bevolking steunt/steunde de aanval” is erg Israelisch geformuleerd: de Palestijnse Israeli tellen nl. weer niet mee, er wordt gedaan alsof ze niet bestaan.
    Moet dus zijn: 90% van de niet-Palestijnse Israeli.

  18. Ja Fennie, dat nam ik als vanzelfsprekend aan. Van de joodse bevolking was beter geweest. Mijn punt is vooral dat ik probeer te begrijpen waarom mensen zich zo massaal achter deze misdaden scharen. Is de mens wel in staat inzicht te hebben in wat er om hem/haar heen gebeurt, of gaat het uiteindelijk om het persoonlijke dat men denkt te moeten beschermen. Als de holocaust niet had plaatsgevonden was Israel er toch nog geweest, de massale (illegale) immigratie vond voor de Tweede Wereldoorlog plaats, vooral na 1933. Dus dan vraag ik me af: hoe zouden ze dan gereageerd hebben op de raketbeschietingen? Mijn hypothese is: niet wezenlijk anders dan nu.

  19. Jammer Anja, dat je er zo over denkt. Ik zie het meer als verschillende manieren om hetzelfde te proberen te begrijpen. Jouw verhaal is zeker aan mij besteed. De complexiteit van de situatie is echter zodanig dat er veel gezichtspunten kunnen zijn. Dat betekent niet per se kritiek.
    Ben tevergeefs op zoek gegaan naar mijn “haast hysterische” reactie, was die niet van iemand anders?

  20. Hoewel het altijd speculatie is wat er zou zijn gebeurd als er geen holocaust had plaatsgevonden, is het helemaal niet vanzelfsprekend dat Israel zou zijn ontstaan zonder. De immigratie was nog niet zo massaal, er gingen veel mensen ook weer terug. Er was ook veel kritiek op het zionisme uit joodse hoek die na de holocaust vrijwel is verstomd. De steun en hulp die Israel heeft gekregen, de snelle erkenning, de Wiedergutmachung die een belangrijke economische factor was, de steun erna van de VS, het zwijgend toekijken van Europa – het is allemaal maar de vraag hoe het gelopen zou zijn zonder die extreme jodenvervolging. Het is ook de vraag of Israel ooit zo expansionistisch en agressief had kunnen zijn zonder Amerikaanse steun, en dan was er dus misschien ook geen bezetting geweest, want had de buitenwereld dan geaccepteerd dat motie 242 van de VN niet was opgevolgd – kortom, Engelbert, het is heel erg moeilijk om te ontkennen dat de holocaust tot op vandaag een grote rol speelt, al was het alleen maar in wat men van Israel door de vingers ziet, om maar te beweren dat het dan nu hetzelfde zou zijn. Dat weet je gewoon niet.

  21. (22) Onze reacties hebben elkaar gekruist, Engelbert. Toen ik het had over die ‘haast hysterische reacties’ had ik het uiteraard niet over jou.
    Uiteraard zijn er vele aspecten vanwaaruit je de situatie kunt begrijpen, het is niet voor niets dat je die op mijn weblog ook vaak tegen zult komen – de economische, de historische visies, ze zijn er allemaal al. Maar de visie die ik toevoeg verklaart iets van het specifieke dat zich afspeelt in Israel, en van de reactie van de westerse wereld. Vind ik.
    Ik zal het niet nog een keer herhalen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *