Ik kon er niet de hele dag bij zijn, want ’s middags was ook de bijeenkomst in De Balie, over Palestina. Maar ik was bij het begin, en nog een paar uur aan het eind. Het eerste Nationale Islam Congres. Georganiseerd door het Dar-al-Ilm, het Instituut voor Islam Studies. (hier) Bij elkaar werd het bezocht door zo’n anderhalfduizend bezoekers – en dit viel meteen op: grote diversiteit. Vrouwen met en zonder hoofddoek of niqab, mannen met en zonder baard. Maar ook een grote mengeling van etniciteiten, die je, behalve in de Poldermoskee en de islamomroepen, in moslimorganisaties zelden tegen zult komen, hier van alles door elkaar: Turkse achtergrond, Marokkaanse, Surinaamse en nog andere. Heel bewust was er ook gekozen voor een brede insteek: vele stromingen, van streng orthodox tot vrijzinnig waren vertegenwoordigd.
(Saoud Khadjé)
Saoud Khadjé kende ik al van een eerdere ontmoeting, een paar jaar geleden. Zie hier, en hier. Toen was het nog een droom, een congres als dit, waar tal van leidende figuren, geleerden en onderzoekers zouden komen spreken, en in gesprek konden gaan met het publiek. Het was hard werken om deze droom in vervulling te laten gaan, maar nu gebeurde het dus. In de drie zalen van de Apollohal vond een non-stop programma plaats om van te duizelen.
(Khalil Aitblal)
En natuurlijk begon het te laat, want buiten stonden nog honderden mensen te wachten om binnengelaten te worden, en in verband met de veiligheid werd dat zorgvuldig gedaan. Khalil Aitblal, ook een bekende voor me (hier bijvoorbeeld) opende de conferentie met een recitatie – mooie diepe stem. Als je zoals ik in Gaza vijf keer per dag de oproep tot gebed hoort ga je dat waarderen, want de ene of de andere stem, dat maakt nogal uit. En ook als je het niet verstaat, iets van de diepere vibratie komt altijd over – mijn Palestijnse man, zelf niet erg van vijf keer per dag bidden, heeft me wel eens geprobeerd uit te leggen hoeveel er verloren gaat als je de woorden vertaalt: it is very strong language, zegt hij. Daar blijft in vertaling niet zoveel van over.
(Abu Ameenah Bilal Philips)
Aan het eind van de middag hoorde ik een deel van de inleidingen. Vaak hele praktische, adviserende speeches, hoe kun je een moslim zijn als deel van een minderheid in een niet-islamitisch land, hoe kun je je staande houden in een toch tamelijk vijandige omgeving, wat doe je met alle vooroordelen over de islam en moslims. Ik luisterde naar Shaykh dr. Abu Ameenah Bilal Philips, (Geboren in Jamaica, Canadees, een van de weinige bekeerlingen die binnen de islamitische wereld een hoge status heeft verkregen als geleerde, hier) die geduldig alle bekende misverstanden over islam doornam, dat Allah een andere god zou zijn dan God. Dat de islam overal vespreid zou zijn door Arabieren met de koran in de ene en het zwaard in de andere hand. Kijk naar Indonesië, het grootste islamitische land, zei hij. Daar is nog nooit een islamitisch leger geweest. Hoe het wel gebeurde? Door de handel. Dat genitale verminking islamitisch zou zijn, niet waar, en eerwraak: eerwraak is moord, en dat is strafbaar. Vuistregel: als het is wat alle moslims overal doen, dan is het waarschijnlijk islam. Als het is wat sommige moslims doen in sommige landen dan is het waarschijnlijk traditie, culturele gewoonte, en géén islam. En een advies: wacht niet tot de mensen naar je toe komen om je iets te vragen of om kennis te maken, ga naar hen toe. Stel de moskee open voor bezoekers, neem ze mee, nodig ze uit.
Het blijkt nog steeds heel erg nodig om uit te leggen dat veel negatiefs dat aan de islam wordt toegeschreven niet zoveel met islam te maken heeft. Zeker zijn er conservatieve mannen die vinden dat vrouwen thuis horen te blijven en moeten gehoorzamen. Maar dat staat nergens in de koran. Dat ze dat vinden is niet omdat ze moslims zijn maar omdat het conservatieve mannen zijn – moeilijk genoeg voor vrouwen om mee om te gaan, maar om dat op conto van de islam te schrijven helpt die vrouwen in ieder geval niet. Of het gaat helpen, die uitleg? De verstokte islamofoob wil er in ieder geval niet van horen, de grap is dat die zich heeft vastgebeten in het meest dogmatische, fundamentalistische versie van de islam, als ware hij zelf het spiegelbeeld van wat hij wenst te bestrijden.
(Martijn de Koning)
In een van de zalen vond een dagvullend congres over salafisme plaats. Geen salafistisch congres, maar een congres over salafisme. Ik was bij de lezing van Martijn Koning, die een jarenlang onderzoek deed in Gouda, onder jonge Marokkaans-Nederlandse moslims (Zoeken naar een ‘zuivere’ islam) Het is nog niet zo eenvoudig om salafisme te definieren, want het is meer een beweging dan een af te grenzen ‘kerk’ of organisatie, en daarbinnen zijn ook weer vele stromingen te herkennen. Maar als ik het goed begrijp gaat het om het streven om binnen de westerse wereld als moslim te komen tot een zo zuiver mogelijke islam, en daarvoor terug te keren naar de wortels, de koran en de overleveringen van de profeet. Een typisch westers verschijnsel dus, ingegeven door de behoefte aan en sterke moslimidentiteit, juist omdat de westerse samenleving ervaren wordt als vijandig tegenover moslims, en ook omdat de westerse wereld, zo gericht op individualisme en consumptie vervuld is van verleidingen die een ware moslim van het rechte pad afbrengen. Een vorm van neo-orthodoxie, zou je kunnen zeggen. Een groot deel van hen zoeken hun heil in een strikt naleven van de regels, kleden zich bijvoorbeeld zoals ze denken dat het hoort, maar het overgrote deel van hen keurt elke vorm van geweld af, en is ook niet geïnteresseerd in politiek.
Wel is er de mogelijkheid dat groepen salafi’s zich isoleren, en dat is de reden waarom een moskee als die in Gouda dergelijke groepen wel aan zich wil binden en de ruimte wil geven. Deels gaat het om een radicale fase zoals veel adolescenten die kennen, en ook zijn er vele jonge moslims die geinteresseerd zijn in het gedachtengoed, zonder dat ze de leefstijl over willen nemen, die ze als te dogmatisch, te veel groepsdruk ervaren. We vergeten wel eens, uit angst dat radicalisering tot extremisme kan leiden, wat in een minderheid van de minderheid kan gebeuren, dat er ook een tegengestelde ontwikkeling mogelijk is: mensen die zich weer ont-radicaliseren, zoals dat met alle adolescenten het geval kan zijn.
Martijn de Koning is dus niet erg te spreken over de achterdochtige houding van de overheid, die overal ‘anti-integratieve tendensen’ meent te bespeuren, zonder werkelijk te weten waar ze het over hebben. Soms lijkt het nooit goed. Huiswerkgroepen worden gezien als ‘infiltratie’, matigen imams in moskeeen hun toon, wordt gedacht dat er achter de facade nog vreselijke dingen gaande zijn, trekken ze zich, afgewezen, terug in isolement, dan staan ze ook onder verdenking, kortom: het beleid wordt gekenmerkt door wantrouwen, dat precies mee helpt veroorzaken waar men bang voor is, en iedereen die in de richting komt van salafisme wordt over één kam geschoren, zowel de a-politieke als de politieke als de kleine groep die geweld niet afwijst. En dit is natuurlijk het punt: afwijzing en wantrouwen roept juist op tot terugtrekken en isolement.
In feite is het voor jonge moslims het salafisme eerder een manier om op het rechte pad te blijven. Het houdt sommige jongeren uit de criminaliteit. Eigenlijk vind ik veel salafisme nogal burgerlijk, zegt De Koning, die zelf niet erg burgerlijk oogt. De meesten zijn op zoek naar een deugdzaam leven. Ik twijfel er niet aan dat er veel salafisten zijn die zouden willen dat iedereen in Nederland moslim zou worden, omdat ze echt denken dat dat het beste is voor de gehele mensheid, tegelijk staat dat absoluut niet hoog op hun agenda.
In de zaal zaten veel autochtonen, een grote groep studenten van de VU. Ik kwam Daan Beekers nog tegen, die onderzoek doet naar verschillen en overeenkomsten tussen jonge christenen en moslims. De echte salafi’s zitten niet te luisteren naar een lezing over salafisme, zei hij, die zitten hiernaast, bij lezingen over da’wa en de sharia.
(Khalid Yasin)
Ik was nieuwsgierig naar een van de idolen van jonge moslims, Shaykh Khalid Yasin, Amerikaan van geboorte, nu werkzaam in Engeland. Er is veel te doen over uitspraken die hij zou hebben gedaan, en er zijn pogingen gedaan om te proberen hem de toegang tot Nederland te weigeren. Vergeefs. Hij heeft een Amerikaans paspoort. Hoe dan ook: dat is nog eens een spreker. Een ware preacherman van het oude Amerikaanse stempel. Denk Malcolm X. Even kennismaken? Kijk naar een YouTube filmpje, waarin hij om te beginnen even te keer gaat tegen de genocide van de Native Americans, de ‘Indianen’. Hier.
Bij de lezing waar ik bij was had hij het over de media. Zeker sinds 9/11 is het beeld over de islam ontzettend verslechterd, zegt hij. Het is een oorlog tegen de islam die niet gevoerd wordt met kogels en tanks, maar met woorden en met beelden. Mensen worden zo bang gemaakt voor moslims dat ze zenuwachtig worden als ze naast iemand in het vliegtuig zit die bidt of een baard heeft – alsof elke moslim van plan is om het vliegtuig op te blazen. Wat kunnen we er tegen doen? Zelf onze eigen media ontwikkelen. Er zijn moslimomroepen, zegt hij, maar die houden zich vooral bezig met de religie zelf, en daar heb je niet zoveel aan als het gaat om de problemen in de wereld.
Eens zal de islam ook doordringen in het Westen, zegt hij. Ik weet op dat moment zeker dat dit precies is waar journalisten hun oren voor spitsen, dus toch? Een moslim die vindt dat het gehele westen ook onder islamitische heerschappij moet komen. Nou nee. Het gaat niet om de verspreiding van de religie, het gaat om de waarden waar we voor staan. Die willen we verspreiden, en dat doen we door het voorbeeld te geven, zonder dwang, zonder geweld. Als alternatief voor een wereld die niet goed is voor kinderen. Weten ouders wel onder welke aanhoudende stroom informatie hun kinderen leven? TV? Hoeveel ouders hebben kinderen die alleen kleding van een bepaald merk willen dragen omdat ze dat zien op TV en omdat de andere kinderen die ook willen? Weten wel hoeveel kinderen al porno zien nog voor ze twaalf zijn? Hoeveel geweld ze dagelijks zien? Is dat de manier waarop we onze kinderen op willen voeden?
Moslims moeten zich niet alleen bezig houden met de doctrines van het geloof, zegt hij. Wij moeten onze stem laten horen over alle grote problemen die er in de wereld zijn, over oorlog, gezondheid, Aids, het milieu, over vluchtelingen, over invasies van andere landen – we moeten uit de kast komen. Dus zolang de media ons geen plaats geven, gaan we die plaats zelf maken. Met omroepen die niet alleen over religie gaan maar over alles waar we wat over te zeggen hebben, voor jongeren, met amusement, met talkshows, met debatten. Eerlijk gezegd: klinkt niet gek. Al ken ik in Nederland toch al aardig wat voorbeelden van programma’s die exact dat doen. Niet alleen aandacht voor het geloof, maar voor alles waar moderne moslims wat over te zeggen hebben.
Zo. Dat was een aardige bijdrage aan de ‘islamisering’ van Nederland, en het zal niet het laatste congres zijn.
En nu voor de mensen die al staan te trappelen om te reageren: we gaan het nu even niet hebben over alle mogelijke verdachtmakingen aan het adres van Khaled Yasin, en wat hij wel of niet gezegd zou hebben. Doe maar even ergens anders.
Pingback: C L O S E R » Blog Archive » Een impressie van het Nationaal Islam Congres
Hulde aan je nimmer aflatend enthousiasme om in woord en beeld te delen wat je ziet. Veel dank voor je levendige beschrijving!
Hierboven, bij Closer, de link naar het weblog van Martijn de Koning, voor een uitgebreider verslag.
En kijk hier even bij onze vriend Wilders, die was uitgenodigd maar niet kwam. Zei ik het niet, toen Yasin het had over de islam die in Europa door zou dringen, of als je wilt ‘de overhand zou krijgen’ dacht ik al, hier springen ze bovenop, en gaan ontkennen wat hij nog meer zei: dat het gaat om de islamitische waarden. Nou geef ik Yasin weinig kans, met de verspreiding van die waarden, want die lui van Wilders houden het liever op een geweldig onislamitische intolerantie, en die zijn voorlopig nog niet weg. Maar Wilders cs roepen meteen zie je wel. Voorspelbaar zijn sommige mensen toch.
Nou lijkt het me van tweeën een, of iemand als Yasin heeft de vrijheid om te vinden dat de wereld er erg van op zou knappen als iedereen moslim wordt, zoals Wilders de vrijheid heeft om te vinden dat de wereld er van op zou knappen als er geen enkele moslim meer over zou zijn, of die vrijheid van meningsuiting is er voor allebei niet. Maar je kunt moeilijk de vrijheid voor jezelf opeisen en die een ander willen ontnemen.
‘De islam’, denkt Yasin, ‘is geplant in het westen als een zaadje. Hier is de beste aarde om in te groeien. Als het westen dat toestaat, zal het zich de komende honderd jaar beschermd weten, maar als het dit geschenk weigert, heeft het zichzelf daarmee. De opgang van de islam zal uit het westen komen. Niet met haat en terrorisme. Als wij bewijzen dat de islam superieur is, zal de meerderheid, zo die niet moslim wordt, de islam omarmen, accepteren of tolereren.’
Dit is wat Yasin letterlijk zei, volgens De Pers.
Hoe lang gaan we het nou nog over geloof hebben? Nog duizend jaar?
Wie ‘we’, Els?
Jij niet kennelijk, maar niemand verplicht je om hier langs te komen als het je niet interesseert.
En mij interesseert het wel, dus ik vermoed dat ik daar mee bezig zal zijn zolang als ik leef.
Dat zal hoogstwaarschijnlijk geen duizend jaar zijn.
Dus mag ik je aanraden een andere website op te zoeken als je er niet tegen kunt?
welk geloof heeft Anja eigenlijk?
Wat vind u van onderstaande uitspraak en dan vooral ook het gebruik van de woorden eisen en móet:
Al-Haddad spoorde Nederlandse moslims aan om shariahrechtbanken te eisen die islamitisch familierecht toepassen. ‘Het kan niet anders. Het aantal moslims groeit snel. Halal vlees doen ze ook – alsof dat geen shariah is. Zeg: ik ben een Nederlandse burger en je móet me dat geven.’
(8) Geheel volgens verwachtingen komen er op het trefwoord ‘islam’ de voorspelbare islamofobe reacties. Een manier om dat te doen is om ergens een citaat vandaan te plukken, uiteraard een die negatief te interpreteren is, zonder bronvermelding, zonder context, en mij daar mee te confronteren: nou? Wat heb je daar op te zeggen?
Niks, Jasjaa. Ik weet niet waar je die uitspraak vandaan hebt, ik neem niet aan dat je zelf op de conferentie bent geweest, ik ken de context van die uitspraak niet. En ik weet ook niet of wat die man zei correct is weergegeven. Want vaak niet, dus.
Wat bijzonder was aan de conferentie was de grote diversiteit in het aanbod van sprekers. Er was bewust voor gekozen om niet maar één stroming aan het woord te laten, al waren het wel allemaal soennieten. Dat betekent dus dat er aan de ene kant zeer vrijzinnige moslims bij waren en aan de andere kant behoorlijk conservatieve, met alles daar tussen in. En aangezien ik niet erg conservatief ben zullen er veel dingen gezegd zijn waar ik het niet mee eens ben. Maar bij de lezingen waar ik bij zat hoorde ik niks waar ik me vreselijk over hoefde op te winden.
Zo heb ik bijvoorbeeld sindsdien een paar van de lezingen op You Tube en DVD gevolgd van Khalid Yasin, en het beeld dat hij daarin schetst over de verhouding tussen vrouwen en mannen, gelijkwaardig maar niet gelijk, is niet het mijne. Maar daarin ben ik het niet alleen oneens met Yasin, maar ook met conservatieve mannen in Nederland, plus, jawel, enige feministes die ook zo’n idee aanhangen.
Maar aangezien ik geen islamofoob ben, en er niet mijn levenswerk van maak om op zoek te gaan naar uitspraken die moeten ‘bewijzen’ dat al die moslims bezig zijn aan een stiekeme overname van Nederland inclusief de verwoesting van ‘onze’ cultuur, maak ik me niet zo druk over het feit dat er ook veel moslims zijn met andere meningen dan de mijne. Ik ga er van uit dat er in onze democratische rechtsstaat veel verschillende meningen mogen, zolang de wet daarbij niet overtreden wordt, en dat geldt zelfs voor de Wilderianen die graag op het randje balanceren.
Over de shariarechtbanken zijn erg veel misverstanden, Jasjaa. Zoals je zou kunnen weten als je ietsje verder keek dan je waarschijnlijk nogal islamofobe neus lang is, is er in een aantal landen, ik ga het nu niet allemaal opzoeken, sprake van de mogelijkheid om familierecht, zaken als huwelijk, echtscheiding, erfenis, langs de lijnen van een specifieke religieuze gemeenschap te laten lopen – zolang die niet in strijd zijn met de democratisch vastgestelde wetgeving. Van die mogelijkheid hebben joden in sommige landen gebruik gemaakt, en er wordt hier en daar ook gekeken of dat voor moslims ook mogelijk is – op dezelfde wijze waarop joden en moslims soms dispensatie krijgen van de heersende wet op de lijkbezorging, en hun eigen begraafrituelen kunnen handhaven. Er is volstrekt niets op tegen om daar tenminste de discussie over te openen, en niemand hoeft meteen op de hoogste islamofobe kast te gaan zitten als het woord sharia valt.
Verder hebben Nederlandse burgers, ook islamitische Nederlandse burgers, rechten die ze op mogen eisen. Dat noemen we actief burgerschap. Dat is een belangrijk onderdeel van wat we ‘integratie’ noemen. Rechten eisen die ze niet hebben, volgens de wet, krijgen ze dus niet, net als andere burgers niet maar kunnen eisen wat ze willen.
(7) Ik ben aangesloten bij de Amsterdamse Studentenekklesia van Huub Oosterhuis, John, zoals ik al vaak op dit weblog heb verteld. Dat maakt mij dus ‘eigenlijk’ een christen. (Zie hier, bijvoorbeeld). Hoezo?
Zoals ik op dit weblog geen antisemitisme toelaat, moet ik ook jouw moslimhaat hier niet hebben, Ben Kok. Hou het maar bij de rechtse islamofobe websites waar dat soort rommel welkom is.
Oeps, mevrouw Meulenbelt, het citaat komt uit de Pers, ik las het maandagmorgen en is door eenieder na te lezen op hun website. Ik ga ervan uit dat de verslaggever aanwezig was op dit congres en beschrijft wat hij gehoord heeft.
Over shariarechtbanken kun je inderdaad veel vinden op internet en dat maakt mij niet vrolijk over het lot van o.a. vrouwen tav de door u opgenoemde onderdelen hiervan. Maar dat zal wel aan mijn islamofobe neus liggen … !?
En dan is het nog steeds een kwestie dat ik zo’n citaat graag in de context van een lezing wil horen, voordat ik weet of ik het er mee eens ben of niet. Dat een citaat in een krant heeft gestaan is geen automatische garantie voor het waarheidsgehalte, dat zul je met me eens zijn.
Op het internet vind je bagger naast goede informatie, dus dat zegt me ook al weinig. Over de sharia kun je goed terecht bij Maurits Berger, die ook op de conferentie was. Die heeft daar een nuchter en goed geinformeerd beeld over.
Op de punten waarop een shariawetgeving discrimineert tegen vrouwen kan die nooit in een westers land ingevoerd worden aangezien het dan tegen de wet is. En je zult ook niet veel moslima’s tegenkomen die daar voor zijn. Als je je werkelijk interesseert voor de emancipatie van moslimvrouwen kun je beter naar hen zelf luisteren. Die kunnen je dan vertellen dat ze nog veel uit te vechten hebben met conservatieve mannen, maar weinig met de islam. Als je op de conferentie was geweest had je bijvoorbeeld Leyla Cakir kunnen horen, de eerste vrouwelijke voorzitter van een moskee in Nederland.
Waar was Tariq Ramadan? Niemand heeft het erover dat ie, wel aangekondigd, er niet was (met medeweten).
Niet aan mij vragen, Katja. Ik zit niet bij de organisatie.
Ik wilde alleen even ter informatie iets aangeven Anja. Het salafisme wordt door de meerderheid van de Islamitische wereld en geleerden als een afgedwaalde sekte gezien. Dit is een beweging, die met hulp van de Engelsen na WOI in Saudie-Arabie aan de macht is gekomen. Het regime in Saudie-Arabie is hierdoor ook in de handen van Salafieten (Wahabieten). Mede door financiele steun uit Saudie-Arabie hebben ze in Nederland bijvoorbeeld in no-time veel moskeeen gebouwd en zijn veel Nederlandstalige literatuur over de Islam op het moment afkomstig van Salafieten. Dit schrijven was niet bedoeld om hen nu voor iedereen zwart te maken of iets dergelijks. Mensen van buitenaf hebben hier geen weet van, waardoor ik dus even wilde aangeven dat het Salafitische leer wordt afgekeurd door 90% van de moslims op de wereld.
@ Ömer Faruk Kadakal
Wahabieten wordt niet als naam gebruikt door Salafieten. Bovendien, als de meerderheid van de Islamitische wereld het Salafisme als een afgedwaalde sekte zou zien, zoals bijvoorbeeld het geval is met de Ahmadiyyah beweging, hoe komt Dar al ‘Ilm er dan op om mensen uit te nodigen die in Saudi Arabië gestudeerd hebben? Ibrahim Spalburg, Bilal Philips, Haitham nog iets.
Je hebt het over het regime van SA. Het regime van SA wordt bestuurt door de familie van het koningshuis, de godsdienstige autoriteit van SA heeft een onderwijzende en een adviserende rol. Het onderwijs kent een veelvoud aan mengelingen, zoals correct wordt geconstateerd in het verslag van Anja over de beschouwing van Martijn de Koning. Het unieke van het Salafisme is, afgezien van het op methodologische wijze intepreteren van de Islam – op een wijze zoals dat werd gedaan door de Profeet salAllahu ‘alayhi wa salam en zijn metgezellen en daar de kinderen van en dan daar weer de kinderen van, is dat alle vier de bekende rechtscholen (Maliki, Shafi’i, Hanafi, Hanbali) evenredig in hoog aanzien worden gehouden met een voorkeur voor de Hanbali rechtschool. Terwijl men tegelijkertijd kritisch is ten aanzien van de verschillen en de uiteindelijke keuze voor de sterkste opinie.
Laat ik het verder over die 90% maar niet hebben. Dat is denk ik een uitspraak dat direct, dan wel indirect gemotiveerd wordt, bezien vanuit het terrorisme. Hier
Ps. Verders, leuke verslag Anja!