Een paar maanden geleden begeleidde ik Rula Halawani die foto’s maakt van wat er nog over is van wat vroeger Palestina was. Rula is een bekende Palestijnse fotografe die zelf in Oost-Jeruzalem woont, op het mooiste adres ter wereld: de Olijfberg. De werkelijkheid is niet zo mooi. Oost-Jeruzalem, dat deel uitmaakt van het door Israël bezette Palestijnse gebied is ernstig verwaarloosd. Voor zover de Palestijnen geld genoeg hebben om het een en ander te repareren krijgen ze daar van de Israëlische autoriteiten zelden een vergunning voor, en het spreekt voor zich dat er door de bezettende overheid geen pogingen worden gedaan om de buurten op te knappen: dus kapotte trottoirs, slechte verlichting en veel vuil in de straten. De Olijfberg is geen romantische plek.
Al zolang als ik er kom, en dat is nu vijftien jaar, is Israël bezig om de Palestijnen zo veel mogelijk weg te krijgen, zodat er nooit meer een claim kan komen op Oost-Jeruzalem als hoofdstad van een eventuele Palestijnse staat. Zo wordt Oost-Jeruzalem steeds verder door nederzettingen en de muur afgesneden van het natuurlijke achterland, de Westoever. (Zie hierover de film East Side Story: hier) En worden huis voor huis de Palestijnen, soms zoals de families die er nu uit gegooid zijn al vluchtelingen van 1948, soms families die er al veel langer wonen, ‘verwijderd’. Noem het een langzame etnische zuivering. Volgens het internationaal recht is het overbrengen van de bevolking door een bezettende macht altijd illegaal, maar uiteraard wordt dat door Israël niet erkend, en ze hechten er aan om zulke huisuitzettingen een semi-legaal jasje te geven door met eigendomspapieren aan te komen zetten die van vroegere eigenaars gekocht zouden zijn, en daarmee toestemming te krijgen van het Hooggerechtshof dat als hoogste autoriteit van het recht geldt. Dat die niet zo neutraal zijn is hier na te lezen. ‘Algemeen belang’, dat betekent in Israël vanzelfsprekend wat ze verstaan onder joods belang.
Laat ze, zegt Rula. Ze mogen die huizen hebben als dan maar duidelijk is dat dan ook de Palestijnen die eigendomspapieren kunnen overleggen hun huizen terugkrijgen, en dat zijn er heel erg veel meer dan een paar joden die huizen in Palestijns gebied claimen. Leuk bedacht van Rula, maar zo werkt het uiteraard niet. Ik lees net een dik boek genaamd Ethnocracy van de Israelische professor Oren Yiftachel, die betoogt dat Israel geen democratie is maar een ‘etnocratie’, de macht is verdeeld op grond van etnische groeperingen. Voor joden is het wel een democratie maar voor niet-joden niet of maar een halve. Neem een van de gegevens die hij noemt: joodse kolonisten die op de Westoever wonen hebben het recht om te stemmen, als Israëlische staatsburgers, maar de Palestijnen die op de Westoever wonen niet, terwijl de beslissingen die genomen worden hen rechtstreeks aangaan.
Een van de manieren waarop de dominante groep hun etnische rechten vastlegt is de ‘wettige’ wijze waarop niet alleen de Westoever en Oost-Jeruzalem – bezet gebied, worden ‘verjoodst’ maar ook het land binnen Israël zelf. Voor 1948 was nog maar 8% van het land dat Israël zou worden in joodse handen. Een kwart van het land was privébezit van Arabieren, en nog een kwart was volgens de traditie in collectief gebruik van de Arabieren. Na 1948 werd niet alleen het land van de vluchtelingen verbeurd verklaard, maar ook werden Palestijnen die waren gebleven steeds verder van hun land verdreven. Er is een ingewikkeld systeem van wetten gemaakt die dat een legaal aanzien konden geven – land van ‘afwezigen’ werd in genomen met een wet die ‘verwaarloosd’ land verbeurd verklaarde, ook als de afwezigen feitelijk aanwezig waren maar misschien ergens verderop woonden. Ook kon land ingenomen worden in het ‘algemeen belang’, voor het leger, als natuurreservaat. Of er kon verboden worden er op te bouwen omdat er nog geen ‘bestemmingsplan’ was – dat uiteraard nooit kwam. Maar de belangrijkste maatregel was dat het land in handen werd gegeven van semi-overheidsinstellingen als de ILA, de Israëlische Landautoriteit en het Joods Nationaal Fonds, die in hun reglementen hebben dat het land nu het bezit is van alle joden ter wereld – zoals Israël de staat is van alle joden ter wereld – en het niet meer verkocht of verpacht mag worden aan niet-joden. Het is dus eenrichtingsverkeer, zoals dat nu ook gebeurt in Oost-Jeruzalem. Eenmaal in joodse handen kan het wel verkocht worden aan andere joden – maar nooit meer aan Palestijnen. Niet alleen op de Westoever nemen de kolonisten steeds meer Palestijns land in, hetzelfde gebeurde ook in Israël zelf. Op dit moment is 93% van het land in joodse handen.
En dit betekent dat concreet: terwijl de Palestijnen – Arabieren met Israëlisch staatsburgerschap – 16% van de bevolking uitmaken bezitten ze nog maar 3,5% van het land, en zelfs op hun eigen land kan hen verboden worden te bouwen. In zo’n 80% van het land is het voor hen niet meer mogelijk om nog land te kopen of zelfs maar te pachten. En terwijl de Palestijnse bevolking is verzesvoudigd is het land waarop ze nog kunnen wonen gehalveerd. Sinds de stichting van de staat zijn er zevenhonderd nieuwe joodse woongebieden bijgebouwd. En geen enkel nieuw woongebied voor de Palestijnse bevolking, de ’townships’ die Israël bouwde om de Bedoeïenen die van hun land werden verjaagd in op te sluiten niet meegerekend. Nog steeds bestaan er tientallen ‘niet erkende dorpen’ waar met name Bedoeïenen ‘illegaal’ in wonen, ook al waren die dorpen er soms al voor 1948.
Dit om even uit te leggen dat de huisuitzettingen in Oost-Jeruzalem niet nieuw zijn, en ook niet een incident. Het maakt deel uit van de pogingen om de Palestijnen op steeds kleiner gebied bij elkaar te drijven en steeds meer land en huizen over te nemen: “zoveel mogelijk land met zo min mogelijk Palestijnen erop”, het zionistische doel dat sinds 1948 niet wezenlijk is veranderd. Alleen de methoden willen nog wel eens wijzigen. En het feit dat de buitenwereld, waaronder de VS, zich daar nu pas druk over maken. Beetje laat, want veel is er niet meer over.
Kijk ook bij de buurman: Abu Pessoptimist, hier.
En voor de Israël-apologeten: hou je aan het onderwerp, en kom niet aanzetten met de reeds veelvuldig afgekloven non-argumenten als “er is aan de andere kant geen partner om mee te praten”, of “ze hebben het genereuze aanbod van Barak niet aangenomen” of “Israël heeft Gaza ontruimd en wat kregen ze daar voor terug? Raketten.” Ook “Palestijnen bestaan niet, dat zijn gewoon Arabieren, die kunnen wel ergens anders heen” hoeft niet meer. En suggesties dat ik wel net als Hitler alle joden op zou willen ruimen zijn zo beneden peil, wie daar mee aan komt zetten hoeft hier echt nooit meer terug te komen.
Volgens mij is de nieuwe mantra meer: ‘joden mogen toch overal wonen’. Zoals Netanyahu probeerde kritische Duitsers de mond te snoeren toen hij zei: ‘geen plek in Israel mag ‘judenrein’ zijn’. Het punt is uiteraard dat het er niet om gaat of joden ergens mogen wonen, maar of ze daar wonen als kolonisten en bezig zijn met het verdrijven van Palestijnen. Want die andere vraag die dichter bij de waarheid komt, moet het land dan gezuiverd worden van Palestijnen, die hoor je niet.
En moeten Palestijnen dan hun huis uitgezet en op straat gezet worden net als vorige week in Oost Jeruzalem? Staat er ook niet in de Thora: Gij zult niet begeren uws naastens huis. Maar ja daar zullen die lui weer wel een andere draai aan geven.