Ik wist van te voren dat we het zouden verliezen met de antikraakwet, dat was gewoon een geval van neuzen tellen. Toch was ik na afloop woest. Gefrustreerd. Het was niet om aan te horen, de drogredenen, de ongefundeerde oordelen over krakers. Het was niet te verdragen om mee te maken hoe Eerste Kamerleden met hun taak omgingen: we weten allemaal dat de Eerste Kamer er is om de urgentie van een wetsvoorstel te toetsen: voor welk probleem is deze wet een oplossing? Hoe staat het met de uitvoerbaarheid? In wiens belang is de wet en in wiens belang niet? En dan te zien dat het wetsvoorstel op alle mogelijke criteria een dikke onvoldoende kreeg en toch wordt aangenomen. In de Tweede Kamer verwierven de initiatiefnemers zich een meerderheid met behulp van de PVV. Ze ontkennen het, maar die steun lijkt gekocht in ruil voor de verhoging van de strafmaat. Het was in ieder geval opvallend plotseling dat de voorgestelde strafmaat was verdubbeld. In de Eerste Kamer redde de linkse oppositie het ook niet: PvdA, GroenLinks, SP, D66 en Dieren tegen – niet voldoende. De stemming is op 1 juni, maar de uitslag staat al vast.
Dat de VVD niet anders kan, de vleesgeworden zelfzucht hoort nu eenmaal bij de aard van het dier, is nog tot daar aan toe – maar alle senatoren die zich christen noemen ook: onverdragelijk. Ik dacht aan alle initiatieven die ik ken die als kraakacties zijn begonnen in Amsterdam en die we niet meer zouden willen missen: Paradiso, de Melkweg, het Vrouwenhuis, het WG-terrein, ik dacht aan de acties die ik ken waar krakers met buurtbewoners samen de verkrotting en verpaupering van de buurt tegengaan, en mee helpen om er voor te zorgen dat woningen worden opgeknapt en betaalbaar blijven – en die mensen worden nu als groep weggezet als tuig dat maar de gevangenis in moet. Diep sjagerijnig zat ik na een hele lange dag in de auto naar huis.
Onderstaand stukje schreef ik voor de Joop. Er staat nog van alles niet in: ook de belabberde positie van antikraak mensen, een veel grotere groep dan de krakers, en veelal jonge mensen die geen betaalbare woning kunnen krijgen en zich dan maar uit laten buiten als kraakwacht is een belangrijke zaak, maar daar moeten we het nog een andere keer over hebben.
Kraakverbod: hoe maak je criminelen
Op 1 juni zal de Eerste Kamer in meerderheid instemmen met de antikraak en leegstandswet. Dan is het nog een kwestie van vaststellen op welke datum de wet ingaat (genoemd zijn 1 oktober of 1 januari) en dan is kraken in Nederland strafbaar, en kunnen overtreders een jaar (of meer) de gevangenis in belanden. De initiatiefnemers van de wet, Ten Hoopen (CDA), Slob (CU) en vd Burg (VVD) hebben er lang over gedaan, wat er mede mee te maken had dat ze geen antwoorden konden formuleren op de vragen van de fracties in de Eerste Kamer wat er zo urgent was om een nieuwe wet nodig te maken. Zijn er misstanden aantoonbaar die met de huidige wetgeving niet op te lossen zijn? Die zijn er niet. Uit het recente rapport over Kraken in Amsterdam van de VU blijkt dat de kraakbeweging vergaand is ‘gepacificeerd’, dat wil zeggen, zich houdt aan zelfopgestelde regels, rekening houden met de buurt, en over het algemeen, als het tot ontruiming komt, geweldloos vertrekken. Waar het een enkele keer nog gaat om excessen hebben de gemeentes, justitie en politie, voldoende wetgeving achter de hand om op te kunnen treden. Vernieling is al strafbaar. Overlast ook. Waar een eigenaar van een gekraakt pand kan aantonen de woning te kunnen verhuren of verbouwen is een kort geding voldoende om de krakers er uit te krijgen. De politie die geleerd heeft de-escalerend op te treden zit volstrekt niet te wachten op deze nieuwe wet, die, volgens de woordvoerder van de PvdA, “onnodig en onnodig provocerend” is.
Toch hielden de initiatiefnemers niet op om een vijandbeeld te schilderen van krakers: ‘buitenlanders’ en ‘vandalen’. Er was sprake van ‘schrijnende gevallen’ waarbij het uiteraard niet ging over woningnood, want dat woord nam geen van de initiatiefnemers in de mond, maar over huiseigenaren die met moeite hun uitgewoonde pand terug konden krijgen, en de schade niet konden verhalen. Over de huiseigenaren, waaronder wooncorporaties, die hun bezit laten verkrotten en verpauperen, soms omdat het lucratiever is om te kunnen slopen en dure nieuwe woningen te bouwen uiteraard ook geen woord. Maar bij navraag naar die ‘schrijnende gevallen’ konden noch de initiatiefnemers, noch de woordvoerders van rechts concrete feiten noemen: hoe lang geleden, waar, hoeveel, en hoe kwam het dan de bestaande wet in die gevallen onvoldoende zou zijn geweest? Geen antwoord. ‘Ze dringen voor’, probeerde een woordvoerder nog even: maar ook dat is onzin. De woningen die worden gekraakt staan niet voor niets al voor minstens dan een jaar leeg. Het zijn woningen waar op de reguliere woningmarkt en het distributiesysteem geen huurders of kopers voor te vinden zijn. Uiteindelijk bleef er geen enkel argument over, dan dat de rechterzijde vindt dat je niet met je poten aan iemands bezit mag komen, ook niet als de bezitter dat bezit leeg laat staan terwijl anderen, starters, studenten, mensen met een laag inkomen, niet aan een woning kunnen komen.
De wet koppelt het verbieden van kraken aan het bestrijden van leegstand. Terecht. Als er geen leegstand en geen woningnood is heb je ook geen kraken en hoef je dat niet te verbieden – dat lijkt de logische volgorde. Maar meer dan als losse flodders om leegstand te bestrijden leverden de initiatiefnemers niet: de gemeentes werden een aantal vrijblijvende ‘instrumenten’ aangereikt die eveneens overbodig zijn – want, bijvoorbeeld, het aanleggen van een leegstandsregister kan al met de bestaande Huisvestingswet, en geen van de grote steden die de meeste krakers hebben zijn daar toe over gegaan. Het grootste probleem vormen de vele vierkante kilometers aan leegstaande kantoren en bedrijfsruimte. Veelal staan die leeg omdat de eigenaar de huur niet wil laten zakken tot een betaalbaar peil. Daar gaat de wet ook niets aan doen. Wat gemeentes wel mogen doen is een dwangsom van 7500 heffen – in het geval van grote kantoren is dat nog niet een maand huur. En gemeentes mogen zelf een voordracht doen voor een nieuwe bewoner. Big deal.
De wet gaat geen leegstand bestrijden. De wet gaat meer leegstand veroorzaken. Want nu weten vastgoedeigenaars nog dat ze moeten proberen binnen een jaar een oplossing te vinden voor hun pand, dan wel een antikraakwacht in te huren. Die noodzaak gaat grotendeels vervallen als de wet wordt ingevoerd. Dan is het alleen nog de vraag hoeveel krakers door gaan met kraken als het illegaal is, zoals dat wel degelijk gebeurt in landen als Spanje en Italië waar kraken verboden is, en waar de kraakbeweging een veel militanter karakter heeft. Daar is dan ook heel veel vaker sprake van geweld dan in Nederland waar zelfs de krakers polderen.
En dan de uitvoerbaarheid van de wet, een van de criteria waar de Eerste Kamer naar hoort te kijken. Praktisch niemand wil die wet: de vier grote gemeentes niet, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) niet, de politie niet, de Raad van State heeft het voorstel afgekraakt, Monumentenzorg is tegen, het College van procureurs-generaal (zeg het OM) is tegen, niemand van degenen die de wet uit moeten gaan voeren is voor. Er is geen urgentie, de bestaande wetgeving is voldoende, waar die tekort schiet is er sprake van ondercapaciteit van ambtenaren, justitie en politie, maar meer geld komt er uiteraard niet in deze tijden van bezuiniging. De enigen die voor zijn, zijn de vastgoedbezitters die hun huizen en kantoren makkelijker leeg kunnen laten staan zo lang het ze uitkomt, de wooncorporaties die willen verdienen, en de speculanten. En de VVD en het CDA natuurlijk, daarbij aan een meerderheid geholpen door de andere ‘christelijke’ partijen.
Het was een stuitend schouwspel, deze ouderwetse botsing van rechts tegen links, van bezitters tegen burgers.
Als de wet een feit is, zijn alle krakers strafbaar. Een pleidooi voor een overgangsregeling voor de krakers die nu nog geheel legaal in een kraakpand verblijven was ook al te veel gevraagd. De Amsterdamse politie mag na invoering 200 a 300 panden gaan ontruimen, dat zal feest worden. Minister Hirsch Ballin probeerde het nog een beetje te sussen: we beginnen niet metéén met een heksenjacht, zei hij. Maar op het moment dat de wet in werking gaat hebben we er in Nederland van de ene op de andere dag anderhalf duizend criminelen bij. Daar zaten we echt op te wachten.
Het onderwerp is het kraakverbod, Ron. Ik zeg het je nog maar even: een beetje in het algemeen kritiek spuien op de SP daar hebben we niks aan. Dus hou je je aan het onderwerp aub?
Ik had ook een pand dat gekraakt was. Het stond pas 7 maanden leeg maar werd gekraakt. Het heeft me vervolgens ruim 1,5 jaar geduurd om die krakers er uit te krijgen. Ik ben HEEL BLIJ dat dit kraakverbod er eindelijk is.
Als dat pand pas 7 maanden leeg stond hadden de krakers met de huidige wet geen recht om daar te wonen, Jan. Waar het dus aan schortte was aan de uitvoering van de wet – want zo lang mag uitzetting helemaal niet duren als het illegaal was – het lag niet aan de wet zelf.
Aan de uitvoering van de wet gaat de nieuwe wet helemaal niets doen. Integendeel, zeggen twee advocaten in het Advocatenblad (hier), het middel is erger dan de kwaal. Want nu wachten de meeste krakers minstens een jaar af. Nu elke vorm van kraken strafbaar wordt maakt dat dus niet meer uit. En dit is duidelijk: kraken blijft, het komt voor in alle landen waar het verboden is. Veel huizen staan noodgedwongen een aantal maanden leeg voor er nieuwe bewoning is of de verbouwing is geregeld. Die periode van een jaar was de garantie dat je niet zomaar bij een maandje of wat leegstand krakers op je dak kon krijgen. Die garantie is straks dus weg.
En of de uitvoering van het verwijderen van krakers die er niet legaal inzitten nu beter gaat lopen zou ik niet weten. De politie en de rechtbank krijgen het in ieder geval een stuk drukker.
In jouw geval had je aan die nieuwe wet dus helemaal niets gehad.
Ik vind zelf het kraken een rariteit, wat mij betreft een verkeert antwoord op een reeel probleem.
Ik heb een bescheiden appartementje, buiten de randstad en niet op een A-locatie, om de zaak betaalbaar te houden. Ik snap niet waarom krakers wel gratis moeten kunnen wonen.
Speculatie en leegstand kan best onwenselijk zijn, maar er zijn echt andere manieren om dat tegen te gaan.
De kraakbeweging heeft te weinig hun belang gecommuniceerd. Ze hebben het draagvlak laten afkalven.
Fijn voor je, jij met je bescheiden appartementje, want dat is nu juist waar gebrek aan is. Studenten zijn soms al klaar met hun studie als ze eindelijk in aanmerking komen voor een studentenwoning of kamer, starters moeten soms vele jaren wachten op hun eerste bescheiden woning. En als je verderop huizen ziet staan verkrotten omdat ze al jaren leeg staan lijkt de gedachte nogal voor de hand liggen: tenslotte neem je niemand iets af. Ook met de huidige wetgeving kan een eigenaar die concrete plannen kan laten zien met de wet in de hand er weer in.
Veel meer mensen wonen ‘anti-kraak’ dan er krakers zijn, die betalen wel wat, maar krijgen daar heel erg weinig zekerheid voor terug, dat is weer een ander probleem.
En over het feit dat leegstand en speculatie onwenselijk zijn zijn we het eens, maar ik heb jou nog niet gehoord over die andere manieren.
En het kan zijn dat de kraakbeweging hun belang beter hadden kunnen communiceren, maar bij mij is het prima overgekomen. Zou het misschien een beetje helpen als je uit jezelf enige belangstelling zou tonen? Mijn ervaring is dat het geijkte beeld over krakers in heel veel gevallen eenvoudigweg niet klopt.
Jammer dat die zinloze wet er doorheen is gedrukt. Ik dacht van de week dat er nog enige twijfels waren bij de EK leden van de CU… niet dus.
Ik hoop dat veel gemeentes de wet niet gaan uitvoeren in de praktijk, en dat veel van de kraakpanden zullen blijven bestaan.
Anja, deze wet is een teken aan de wand. Ik raak, terwijl ik je openingswoorden tot me door laat dringen ook gefrustreerd.
Ons land lijdt aan een ‘ultrarechts’ virus. Zie dat er maar eens uit te krijgen. Er is maar één middel dat kan helpen dit virus langzamerhand te genezen en dat is ‘ultralinks’ stemmen —> SP dus en als je dit nog niet durft ga dan gerust voor de dierenpartij … kan ook geen kwaad.
KRAKEN IS EEN ETHISCH RECHT EN TEVENS EEN MORELE PLICHT!
Groet Tess
Een mooi overzicht van argumenten.
“We beginnen niet metéén met een heksenjacht”, zegt minister Hirsch Ballin. O, naderhand dus wel?
Deze wet zie ik als een kroonjuweel van de rechtse partijen, die niet alleen zo veel mogelijk willen terugdraaien wat ooit door allerlei progressieve organisaties, personen en partijen in de loop der jaren is ontwikkeld, maar zelfs verder terug willen. Domweg reactionair, dus!
Krakers hebben in veel gevallen verkrotte panden weer bewoonbaar gemaakt, panden zonder enige duidelijke werkelijke bestemming een woonbestemming gegeven, in grote panden prachtige culturele activiteiten ontwikkeld, en zo kan je wel doorgaan. Onder het mom van bescherming van het heilige privé-eigendom worden met de nieuwe wet zinvolle sociale ontwikkelingen in de kiem gesmoord of de bodem in geslagen. Alles ten bate van -in het algemeen- de grootgraaiers. We leven in barre tijden.
alt. Johan, ik heb altijd gedacht dat iemand die zich alternatieve johan noemt diep in zijn hartje een kraker was! Weer een illusie aan diggelen.
Je schrijft: “De kraakbeweging heeft te weinig hun belang gecommuniceerd. Ze hebben het draagvlak laten afkalven.”
Dat moet je toch echt even uitleggen. De kraakbeweging, die de bui al zag hangen, heeft zich de afgelopen periode werkelijk sufgecommuniceerd. Niet in verborgen hoekjes, maar openlijk in de kranten en op internet. Ook andere instanties, zoals de Raad van State en het VNG hebben in de media laten weten dit een heilloze wet te vinden. Zou het kunnen zijn dat jij gewoon eroverheen hebt gelezen? Of gewoon al bij voorbaat geen zin had draagvlak te zijn?
Kraken toestaan komt er op neer dat je voor de uitvoering van je beleid afhankelijk bent van jeugdige knokploegen. Dat lijkt me geen goed idee.
Klets, Jim. Het kraken zoals dat nu ging verliep over het algemeen geheel volgens de wet en zonder knokploegen. Krakers die een woning hadden bezet liepen netjes naar de politie om zich te melden, en daarmee werden ze legaal. Knokploegen zijn alleen aan de orde geweest wanneer er huizen moesten worden ontruimd en de ME moest aantreden omdat de krakers zich verzetten. Dat gebeurde al steeds minder.
Uiteraard zijn die paar keer dat het op knokken aankwam als er ontruimd moet worden wat de media heeft gehaald, en ik verbaas me er echt over dat mensen die zichzelf nogal kritisch vinden, en toch anders weinig waardering hebben voor de media, niet beseffen hoe ze hun beeld over krakers hebben laten vormen door wat ze op de tv hebben gezien.
En die zaken, als het op ontruimen aankwam, waren wettelijk al goed geregeld – het kwam op de uitvoering aan, en niet op nog meer verbieden.
Zelfs als die jeugdige groepen niet knokken zoals u beweert, betekent nog steeds je uitvoering van beleid overlaat aan een soort van anonieme burgerwachten die onder geen enkele democratische controle vallen.
Je kletst nog steeds, Jim. Het kraken, onder de huidige wetgeving, gebeurt onder democratische controle. Er is helemaal geen sprake van ‘een soort van anonieme burgerwachten’. Er is kwestie van burgerinitiatieven die nu volgens de wet nog mochten, als men zich aan de regels hield. Wat in ruimschoots de meeste gevallen gebeurde, en waar dat niet gebeurde was de wet voldoende om daarbij in te grijpen.
Jammer dat het dan meteen zwart wit moet zijn. Het huis van een oude buurvrouw is gekraakt. Stond langer dan 1 jaar leeg. Ze moest naar het bejaarden tehuis. Jammer voor haar en de buren. De banken staan verhuur niet toe in veel hypotheek contracten. Kan er geen scheiding zijn in de particuliere en zakelijke markt?
Als die buurvrouw nog terug had kunnen komen uit het bejaardentehuis zou die woning meteen terug gegeven hebben moeten worden, en met de wet zoals die was had dat ook gekund. In het geval duidelijk was dat ze niet meer terug zou komen was het onverantwoord om het meer dan een jaar leeg te laten staan, dan had het aan een ander verhuurd moeten worden. En als dat jarenlang zou hebben geduurd had de verhuurder ook nog kunnen beslissen er een kraakwacht in te zetten, of iemand op een tijdelijk contract, of de mevrouw bij terugkomst een andere woning aan te bieden. Het is de eigenaar die hier tekort is geschoten.
Een buurt heeft er ook niets aan als een woning leeg blijft staan – niet alleen een huis vervalt als het niet wordt bewoond, als er niet wordt gestookt, ook de buurt heeft er uiteindelijk schade van. Die schade heeft de buurt niet als een leegstaande woning bewoond werd door krakers – als die zich aan de regels houden. Het is niet voor niets dat er ook projecten bekend zijn waarin buurtactie voor behoud en verbetering van de wijk samen gevoerd wordt met krakers. Houden krakers zich niet aan de regels, dan had er met de huidige wet ingegrepen kunnen worden, want zoals al gezegd, vandalisme en overlast waren ook nu al strafbaar.
Het is dus absoluut geen voorbeeld dat als ondersteuning kan dienen om het kraken te verbieden, zoals nu gaat gebeuren.
Woningnood heeft alles, maar dan ook echt alles te maken met SPECULATIE.
Dat moet je aanpakken, en dan zal de woningnood als sneeuw voor de zon verdwijnen.
Precies, krakers zijn afgespiegeld als tuig zodat de wet erdoor gekregen kon worden. Ik heb met een heleboel mensen gepraat die er zo over dachten en in de meeste gevallen sloeg men volledig om, werd men zelfs kwaad om de misinformatie wanneer ik ze bijvoorbeeld alleen maar vertelde dat panden nu volgens de wet enkel gekraakt mogen worden na een jaar leegstand (nu niet meer) en dat de wet duidelijk is over het feit dat de krakers het pand moeten verlaten wanneer plannen aangetoond kunnen worden. En dan nog geen woord over speculatie. De enigen die niet van mening veranderden waren ras narcisten. De gemiddelde burger heeft geen flauw idee en dat is niet per ongeluk.
“Kraken toestaan komt er op neer dat je voor de uitvoering van je beleid afhankelijk bent van jeugdige knokploegen. Dat lijkt me geen goed idee.”
Je stelt dus voor dat politie moet kunnen worden ingezet door krakers tegen speculanten? Geen slecht idee. Ga je zelf ook bij de politie dan of? Je krijgt een wapenstok, pepperspray en een pistool hè, je werkt in grote teams en je kunt het begrip zelfverdediging wel ruim nemen, geen probleem met rechters ofzo.
Maar volgens mij ben jij daar veel te slim voor haha :).
Als we geen mensen zoals jij hadden.
“Zelfs als die jeugdige groepen niet knokken zoals u beweert, betekent nog steeds je uitvoering van beleid overlaat aan een soort van anonieme burgerwachten die onder geen enkele democratische controle vallen.”
De wet is toch democratisch bepaald en word toch gehandhaafd door de politie? Of heb ik iets gemist, is dat veranderd? Hoe komt dat dan? Of wacht ik weet het al, daar is natuurlijk geen geld meer voor. Sorry haha ik ben maar een simpele ziel :).
Shit :S wie moet ik nu dan bellen als iemand me wil vermoorden?
kusje