Zo vaak wordt me gevraagd waar de Palestijnse Gandhi blijft, schrijft Yousef Munayyer in de Guardian. Die vraag wordt vooral vaak gesteld door mensen die in principe achter de Palestijnse zaak staan, maar zich ongemakkelijk voelen bij het Palestijnse verzet dat niet geweldloos is, verzet dat ze zien als gewelddadig of zelfs terroristisch.

De werkelijkheid is dat er een lange geschiedenis is van Palestijns geweldloos verzet. De enige echte vraag is waarom we daar zo weinig over horen. Zoals bij zo vele volken die zich verzetten tegen onderdrukking zitten de meeste Gandhi’s in de gevangenis, vaak na door politie of leger of zelfs in het ziekenhuis mishandeld te zijn.

Terwijl in de afgelopen jaren het geweldloze verzet van Palestijnen is gegroeid, wordt Israël steeds meer een politiestaat. Zelfs Israëlische staatsburgers, zowel Palestijnse als Ameer Makhoul, als joodse moeten steeds vaker vrezen opgepakt of geïntimideerd te worden wanneer ze zich kritisch uiten over Israël. Zie de repressie van mensenrechtenorganisaties, zie het feit dat een kritische intellectueel als Noam Chomsky Israël niet in mocht reizen om een lezing te geven aan de Bir Zeit Universiteit in Ramallah, nadat ook Norman Finkelstein de toegang werd geweigerd. Zie de toenemende neiging om de persvrijheid aan banden te leggen.

Misschien, schrijft Munayyer, is het vooral omdat Israël’s imago er niet op vooruit gegaan is na de laatste aanval op Gaza. Misschien dat Israël om die reden niet wil dat teveel beelden over het groeiende geweldloze verzet van Palestijnen tegen de bezetting en tegen de muur naar buiten komen. Beelden zoals uit Bil’in, en uit Sheikh Jarrah in Oost-Jeruzalem waar wekelijks demonstranten, zowel Palestijnen, joden als internationale sympathisanten het gevaar lopen in elkaar geslagen, met traangas bestookt of zelfs beschoten te worden.

Voor degenen die de zaken volgen zijn de namen van geweldloze verzetsmensen als Jumal Juma, Muhammad Othman en Abdallah Abu Rahman al bekend. Net als Gandhi en Mandela zijn ze consequent in hun verzet en in hun geweldloosheid, en net als Gandhi en Mandela betalen ze daar een hoge prijs voor in persoonlijke onveiligheid. Alle vreedzame leiders zijn meerdere keren gearresteerd en gevangen gezet. En nu lopen ook mensenrechtenactivisten, joods of Palestijns, steeds meer risico op nachtelijke razzia’s, beschuldigingen die vervolgens niet waar gemaakt kunnen worden – maar dat blijkt pas wanneer ze al een tijd hebben gezeten.

Er is een lange Palestijnse geschiedenis van geweldloos verzet, (waarover Mazin Qumsijeh een boek aan het schrijven is), verzet dat al in de jaren dertig opkwam tegen de eerste zionistische kolonisten – toen waren er al de eerste Palestijnse massastakingen. Palestijnen hebben werkelijk alle geweldloze manieren geprobeerd, pleidooien bij internationale organisaties en regeringen, diplomatie, demonstraties. Zeker: in vele gevallen is dat verzet omgeslagen in gewapend verzet, nadat de internationale gemeenschap niets deed, elk verzet met groot geweld werd neergeslagen, en de Palestijnen het gevoel kregen dat ze nergens hun recht konden halen, en dat geen westerse staat voor ze opkwam ook al was het nog zo duidelijk dat het internationaal recht en de VN resoluties met de voeten werden getreden. Desondanks gaat ook de geweldloze stroming van het Palestijnse verzet door, en is breder en sterker dan ooit tevoren.

Dus wacht vooral niet tot er een Palestijnse Gandhi opstaat, zegt Munayyer, of er een Mandela uit de gevangenis wordt vrijgelaten. Waar ik aan toe kan voegen dat we al bijna vergeten zijn dat we Mandela nu kennen als vredesengel nadat De Klerk hem heeft vrijgelaten en het de vraag is of we zonder De Klerk nu nog wisten wie Mandela was. Zolang de apartheid niet was afgeschaft was Mandela niet bereid om het gewapende verzet af te zweren. Je kunt de vraag ook anders stellen: waar blijft de Israëlische De Klerk?

Wacht niet op een Gandhi, maar ondersteun het verzet, schrijft Munayyer. De internationale gemeenschap heeft een plicht: en dat is dat je niet van de Palestijnen kunt eisen dat ze het gewapende verzet laten schieten als er stilte heerst over de Israëlische onderdrukking, stilte wanneer Palestijnse leiders worden opgepakt en gevangen gezet. Wie daarover zwijgt schaart zich aan de kant van de Israëlische onderdrukking. Wie wil dat het Palestijnse verzet geweldloos blijft mag niet zwijgen.

Engelse tekst: hier.
Meer over Munayyer: hier.