Het moet ongeveer voelen als een moeder die net haar achtste kind heeft gebaard, al eerder gedaan, kennen we al, toch spannend. Ook al is het ongeveer mijn veertigste boek. Dit keer was het al weer een tijd geleden dat ik mijn laatste boek schreef, te veel in beslag genomen door Gaza, weblog en politiek. Dus deed ik weer eens wat ik vooral bij mijn eerste boeken deed: zo incognito mogelijk uit mijn ogen kijkend de boekwinkel in om te zien hoe ik er bij zou liggen.
Want liggen is het juiste werkwoord, als je plat ligt word je veel beter beter verkocht dan als je in de kast staat, want daar vinden mensen je alleen als ze je al zochten, en een stapel is natuurlijk helemaal lekker. Dat roept de potentiële koper al toe: nieuw! Koop! Ik werd niet teleurgesteld, in mijn favoriete winkel een ferme stapel, en in mijn op een na favoriete winkel hadden ze een hele plank ingeruimd.
En dan natuurlijk wachten op de reacties, interviews, recensies. Eerste interview prima. Eerste recensie, in Vrij Nederland, slecht. Het kan verkeren.
“Meulenbelt schreef een partijdig boek”, staat er boven de recensie door Ronald Havenaar. Nou dat kon nog goedkomen, want dat het een partijdig boek is zeg ik zelf. Maar bij de intro weet je al dat het mis gaat, want daar wordt Harry van Bommel weer eens opgevoerd, die aan een pro-Hamasdemonstratie zou hebben deelgenomen. Er heeft nooit een pro-Hamasdemonstratie plaats gevonden in Nederland, en als dat was gebeurd dan was Harry daar niet bij geweest. Ik google even tussendoor naar Havenaar; o, een historicus.
Nadat Harry als een Hamasfan is opgevoerd kun je wel raden hoe het verder gaat. De recensent beweert dat ik zeg dat de joodse staat moet worden opgeheven, en daaraan weet ik dat meneer Havenaar in de hoogste bomen van paradigma één* is geklommen en daar ook niet meer uit zal komen. Want dat zeg ik niet. Ik zeg dat het tijd wordt dat Israël een gewone democratie wordt met gelijke rechten voor alle burgers, in plaats van een etnocratie waar een bevolkingsggroep, de joden, meer rechten hebben dan niet-joden, onder andere het recht om hen van van alles uit te sluiten. En ik betoog dat Israël daar toch eens aan zal moeten geloven willen ze hun eigen land, inclusief hun veiligheid nog redden. En ik noem een hele reeks vooraanstaande mensen, Israëli’s onder andere, die dat ook vinden. En eerlijk gezegd denk ik dat er geen speld tussen te krijgen is, dat een democratie niet bepaald een democratie is wanneer er fundamenteel onderscheid wordt gemaakt tussen eerste en tweedeklas burgers op grond van enticiteit/religie – in Europa zouden we dat niet accepteren. Maar misschien is het juist omdat het helemaal geen extreem standpunt is, en er geen speld tussen te krijgen is dan Havenaar mij absoluut moet bestrijden en weg moet zetten in de extremistische hoek.
De recensent moet ook nog even vermelden dat ik met een Palestijn ben getrouwd, dat maakt me natuurlijk op zich al verdacht – en die krijgt alleen een voornaam (het is ook maar een Arabier). Ook moet worden vermeld dat hij in de gevangenis heeft gezeten, wat geen geheim is, dat staat ook in het boek, en in het ‘verzet’. Let wel, een Palestijn zit nooit in het verzet, die zit in het ‘verzet’. Waarmee de recensent, mocht ik dat nog niet in de gaten hebben, verraadt waar ie zelf staat.
Dan weet hij nog te melden dat “het Israëlisch-Palestijnse conflict een vete is tussen twee volkeren die hun nationale existentie verbinden aan hetzelfde stuk grondgebied”, hier doet ie even een tweetje*. Niets over etnische zuivering natuurlijk, over bezetting ook niet, de oorlog tegen Gaza waar een heel hoofdstuk aan gewijd is slaan we ook over. Geen schendingen van internationaal recht, geen oorlogsmisdaden, geen Goldstone rapport.
‘De Palestijnen wekken twijfel over hun intenties’, tsjonge, de Israëli’s niet natuurlijk. En als uitsmijter weet hij te melden dat Emile Roemer pas in een interview in hetzelfde blad zei dat hij niet bekend was met het extremistische verleden (dit wel zonder aanhalingstekens) van zijn partij, maar hij wordt nu door Havenaar zelf gewaarschuwd: ‘Sympathie voor politiek extremisme is voor zijn partij echter niet alleen een historisch maar ook een actueel probleem”.
Nou nou, tut tut. Politiek extremisme nog wel. Een nogal partijdige recensie, zou ik zo zeggen. En dat voor een ‘historicus’. Sorry, een historicus.
Jammer, natuurlijk, want ik gun de lezers van VN een betere recensie dan eentje niveautje Haagse Post. Het zij zo. Je doet er niets tegen. Toen Het beroofde land uitkwam, ongeveer van hetzelfde soortelijke gewicht, lang aan gewerkt, grondig gedocumenteerd, viel het me op hoe gunstig de recensies waren, inclusief van VN. Alleen Paul Brill van de Volkskrant noemde het een larmoyant boek, maar ja, die is ook niet zo onpartijdig, weten we. Wie wel, trouwens, ondertussen.
Gelukkig ben ik door de tand des tijds al enigszins bestendig geraakt tegen slechte recensies, want daar heb ik er velen van gehad, en heb ik van mensen wiens mening ik hoog acht al voldoende waardering binnen om er tegen te kunnen. Mensen die echt weten waar het over gaat.
* Ik refereer hier aan mijn verhandeling over de paradigmastrijd, hier. Vanwege de dreigende dikte van het boek heb ik een hoofdstuk over de paradigma’s er uit gelaten, wat voor Havenaar wel jammer is. Zou ie nog kwaaier van zijn geworden. Want de verdedigers van Israel, die van paradigma één, doen zichzelf graag voor als onpartijdig en neutraal, maar zijn dat natuurlijk helemaal niet. Ik dacht aan die radiouitzending waarin Naftaniel van het Cidi even mocht komen vertellen wat ie over mij dacht. Nou, hij vond mevrouw Meulenbelt nogal eenzijdig. Waarop ik spontaan in geschater uitbarstte. Het Cidi vindt mij eenzijdig? De grapjas.
“dat een democratie niet bepaald een democratie is wanneer er fundamenteel onderscheid wordt gemaakt tussen eerste en tweedeklas burgers op grond van enticiteit/religie – in Europa zouden we dat niet accepteren.”
Volgens mij bestaat er geen verschil tussen Israel en Duitsland of Nederland en Israel, of Frankrijk en Israel.
Fransen hebben meer rechten in Frankrijk dan ik als Nederlander.
Je kunt zo natuurlijk wel elke natie staat veroordelen wat is tenslotte een Nederlander of een Fransman?
Uiteindelijk komen we allemaal uit Afrika.
Het zijn dus constructies die nergens op gebaseerd zijn maar toch maken we dat onderscheid.
Ik zou zeggen: lees mijn boek, Ronald. Dan begrijp je het verschil tussen Europese democratieën, die een grondwet hebben waarin staat dat alle staatsburgers gelijke rechten hebben ongeacht etniciteit of geloof, en Israel, dat niet voor niets geen grondwet heeft. En waar joden meer rechten hebben dan niet-joden ook al zijn ze beiden burgers van hetzelfde land. En waar de discriminatie van niet-joden is vastgelegd in de wet.
Wauw! Ook ik ging dinsdag de boekwinkel in en snorde de tafels af.
Niets te vinden, dus ’t bleef bij het boek dat ik de vrijdag ervoor had besteld.
‘k Vertelde nogal teleurgesteld te zijn dat dit boek, dat voor velen belangrijk kon zijn, niet op de tafels te vinden was.
Om aan te tonen dat het boek inderdaad belangrijk was bestelde ik gelijk nog een x aantal exemplaren om aan kennissen in Israel toe te zenden.
Vergeet u vooral niet om ook een flinke stapel voor op de winkeltafel te bestellen, adviseerde ik de winkeljuf.
Vrijdagmorgen, op naar de boekwinkel om de bestelling op te halen en natuurlijk om te snorren of er verder nog exemplaren te koop werden aangeboden.
Maar nee hoor, niets te vinden.
Navraag gedaan, nee er was niets meer in bestelling ook niet voor de winkel zelf.
Weleens bij stilgestaan Anja, dat er ook boekhandelaren zijn die niet willen dat je boodschap verder komt?
Groet,
Gerrie
Het is lief van je, Gerrie, maar boekhandelaren bepalen zelf wat ze bij bestellen, en je hoeft er niet meteen van uit te gaan dat ze dat doen omdat ze ‘niet willen dat mijn boodschap verder komt’.
Anja, Noord Korea heeft wel een grondwet zoals je weet. Beter geen grondwet dan een slechte, of een grondwet die niet werkt.
De term ‘Internationaal recht’ en ‘grondwet’ zijn vaak lege hulzen.
Dan zal ik het voor de dumste onder de dummies nog eens uitleggen, Unger. In een normale democratie wordt in een grondwet bepaald dat alle staatsburgers gelijk zijn voor de wet, en gelijke rechten hebben. Is er geen grondwet, dan hebben burgers en groepen mensen geen mogelijkheid om bij discriminatie naar de rechtbank te gaan. En dat is het geval in Israël, waar de Palestijnse staatsburgers massaal en op grote schaal en structureel worden gediscrimineerd, en nog als landverraders ook gezien worden wanneer ze pleiten voor gelijke rechten.
Dus, Unger: een grondwet garandeert niet dat er geen discriminatie plaats vindt, want er moet ook nog een overheid inclusief justitie en politie zijn die dat uitvoert – ook een voorwaarde om een werkelijke democratie te zijn, maar géén grondwet garandeert dat burgers niet op kunnen treden tegen discriminatie, zeker niet als die discriminatie nog in allerlei andere wetten is vastgelegd. En dat is het geval in Israël. Israël is volgens de gangbare Europese normen géén democratie maar een etnocratie.
En internationaal recht een lege huls? Ja, voor Israël zeker die het internationaal recht al vele jaren en grootscheeps schendt – ik kan me voorstellen dat jij als Israël-apologeetje daar niets in ziet.
Ja, van “historici” moeten we het maar hebben, in Nederland. Neem die Arend-Jan Boekestijn. Ook zo’n schoolvoorbeeld van een scherpzinnige kijk op actuele zaken….(Wel werd tot drie maal toe een ingezonden brief van mij in het toenmalige Utrechts Nieuwsblad geplaatst, als reactie op zijn schrijfsels over de aanval op Irak. Hij verheerlijkte daarin de Amerikanen als brengers van “democratie”. Grappig: in één van die brieven noemde ik hem ook een “historicus”!).
Tot teleurstelling van mensen als Arend-Jan heeft justitie besloten Harry van Bommel, tegen wie op potsierlijke wijze een klacht was ingediend, niet te vervolgen. Maar dat weerhoudt deze figuren er niet van hem verdacht te blijven maken.
En ja, wie trouwt met een Palestijn loopt toch de volgende dag in een boerka, Anja? Wist je dat nog niet? Wat zal Emile Roemer het moeilijk krijgen met jou! 🙂
Anja, de tijd zal ons alles leren. Verslikt u zich ondertussen maar niet in uw eigen paradigma. Het feit dat u mij antwoord alsof ik een kleine jongen ben, staat me trouwens ook helemaal niet aan.
Unger, de tijd heeft mij al heel veel geleerd. Onder andere wat ik hierboven uitleg, en waar jij kennelijk geen argumenten meer tegen in kunt brengen.
Zou fijn zijn als jij niet ging zitten wachten tot de tijd jou ook wat leert, maar daar zelf wat aan deed.
Als jij weet waar je het over hebt als je hier komt reageren, dan hoef ik niet het gevoel te hebben dat ik weer terug moet naar de kleuterklas om voor de tigste keer uit te leggen wat je allang kon weten, en dan voel jij je geen kleine jongen, en ik me geen kleuterjuf.
Ja Anja,4, dat weet ik wel maar de eigenaar van de boekwinkel had een week tevoren nog mee georganiseerd aan de avond Israelische en Palestijnse verhalen, dus vandaar mijn verwachting dat ik het boek wel in hun winkel aan zou treffen.
Juist daarom, omdat het er juist bij hen niet was, was het teleurstellend.
‘k Dacht: Nog maar eens een poging wagen en de aandacht er op vestigen.
Niet geschoten altijd mis. ’t Valt toch te proberen!
Groet,
Gerrie
Dat je reden had om wat van die boekhandel te verwachten wist ik niet, Gerrie.
Ik heb het boek maar gewoon bij Bol.com gekocht. Bij de “Blz”-boekhandel was het niet aanwezig.
Nu nog tijd vinden om het ook te lezen!
Zelfs de Joden worden niet gelijk behandeld in Israël, zoals velen van ons allang weten. In NRC next een stukje over een meisjesschool die gescheiden les geeft.
Als je het in Nederland over gescheiden onderwijs hebt, denk je aan ‘jongens apart van de meisjes’, wat we niet goedkeuren (zelfs niet in inburgeringsklassen, ook niet als dat de intergratie juist ten goede kan komen; maar dit terzijde), of aan ‘moslims’ gescheiden van ‘niet-moslims’ (we noemen dat zwarte vs witte scholen); ook dat keuren we af, hoewel uit recent onderzoek naar voren komt dat dat beter werkt dan gemengde scholen.
Maar in dit geval betrof het een scheiding tussen Joodse meisjes van Europese afkomst en Joodse meisjes met voorouders uit het Midden Oosten.
Er is nog een hele lange weg te gaan voor Israël.
Overigens was ik net halverwege bladzijde 2 van je boek toen ik in discussie raakte met iemand op het terras. Hij was van mening dat het om twee ruziënde partijen gaat en dat de waarheid altijd ergens in het midden ligt – paradigma twee als ik me niet vergis. Ik heb hem van harte aanbevolen het boek te gaan lezen. En ik hoop daar zelf ook weer mee verder te gaan! 😉
Ik volg met belangstelling de controverses rondom de haredim die nu massaal demonstreren voor het recht om mizrahim – joden uit Arabische landen van hun scholen te weren, en de rechtbank die heeft gezegd dat ze dat niet mogen. Als je al wat verder bent in mijn boek, Brechtje, dan zie je dat het begin van dat conflict al genoemd is. Ook over hoe het komt dat de haredim, de orthodoxen, zoveel macht hebben gekregen om hun eigen zaken te regelen en de inhoud van hun onderwijs zelf te bepalen, maar hun scholen wel voor 55% te laten financieren door de staat – het broeit al lang tussen de orthodoxen en seculieren, en tussen de ashkenazische joden en de mizrachische joden. Ik zou er wel meer over willen vertellen op dit weblog, over de achtergrond, maar dat onderwerp laten we nu voor wat het is. Ik heb eerst een fiks stuk over de blokkade voor de boeg. Moeten mensen mijn boek maar even gaan lezen.
Johan, jij hebt het boek al via Bol.com gekocht. Ik zal dat natuurlijk niemand afraden, maar ik heb wel een aanbeveling om het boek in de boekhandel te kopen en als het er niet is het te bestellen. Komt meestal binnen een dag of wat.
Twee redenen: het laat de boekhandel zien dat er belangstelling voor is, en soms bestellen ze er dan meer. En ik wil de boekhandel graag ondersteunen, want daar gaan mensen heen om te kijken wat er aan nieuws is, en te kunnen bladeren. Dat is een service die niet te vervangen is door Bol.com. en boekhandels krijgen het door het internet kopen steeds moeilijker – kleinere boekhandels die geen onderdeel uitmaken van een keten moeten het vaak al opgeven.
‘k Ben al halverwege in’t boek.
Op de mooie zonnige dagen, die we deze week hadden, ben ik in mijn bootje gestapt en de rivier op gevaren.
(Voordeel van de ouderdom)
Aan de waterkant op een mooi rustig plekje neergestreken waar verder geen mens komen kan.
Geen deurbel die me dwingt om op te staan en geen telefoon die de aandacht afleidt.
Helemaal alleen in Gods vrije natuur.
En toen maar lezen!
Onvoorstelbaar goed hoe je alles weer op een rijtje hebt weten te zetten Anja, en wat een werk en tijd heb je daar ingestoken!
Mijn complimenten!!! Goed gedaan “keind” zouden ze hier zeggen.
Groet,
Gerrie
Graag gedaan, Gerrie, letterlijk. Want het schrijven van zo’n boek, en die karrevrachten documentatie doorwerken is voor mijzelf natuurlijk ook bijscholing, meer diepgang, beter weten waar ik het over heb. Het is heerlijk om nieuwe, goede schrijvers te ontdekken, er is zo ontzettend veel materiaal, het is plezier om er eens aan toe te komen dikke boeken die ik al in de kast had staan nu echt grondig te lezen, daar kom ik meestal pas aan toe als ik een doel heb en dat had ik nu, en ik vind het een mooie taak om dat spul toegankelijker te maken voor mensen in Nederland die er niet aan toekomen om bibliotheken uit te kammen en dikke rapporten te downloaden.
Beste Anja,
De recensie van meneer Havenaar is op z’n zachts gezegd een aanfluiting. Wat een nonsens, het lijkt wel een propagandapraatje van de pro-Israël lobby.
Dit was de druppel voor mij om mijn abonnement op te zeggen bij Vrij Nederland!
Groet Tess
ps ben benieuwd naar de recensie bij de Groene Amsterdammer.
“niveautje Haagse Post”
Grappig, ik heb net het recensie-exemplaar van Ambo binnen gekregen. http://www.twitpic.com/1yfc6n
Groet!
Bas Paternotte
HP/De Tijd
Gezelli, Bas. Ik verwacht in de Haagse Post nu een recensie niveautje Haagse Post.
Ik kan me natuurlijk vergissen.
Verras me.