Henry Siegman is een heer op leeftijd. Zijn stem hapert soms, zijn handen waarmee hij zichzelf een glas water inschenkt trillen. Maar zijn geest is scherp en helder en zijn kennis fenomenaal. Hij heeft veel belangrijke functies gehad. Is professor in Londen, en was vele jaren lang de voorzitter van het Midden Oosten Project USMEP in de Verenigde Staten – een onafhankelijk onderzoeksinstituut. Al dertig jaar publiceert hij over het Midden-Oosten. En zestien jaar lang was hij de directeur van het Amerikaanse Joodse Congres. Zijn conclusies liegen er niet om, en dit zijn niet de meningen van een jeugdige activist, maar van een man die langdurig de feiten heeft gevolgd en onderzocht. En dit is wat hij zegt: het is Israël dat geen vrede wil, het is Israël dat weigert te erkennen dat er met Hamas wel degelijk te praten valt, en het is Israël dat een serieus vredesaanbod van Arabische zijde negeert. Intern is Israël niet meer in staat om zelfstandig tot een oplossing te komen.
Een samenvatting van zijn speech:
De bewering van de Israëlische regering, dat ze een front vormen tegen het terrorisme is een gotspe. Feitelijk horen zij bij de grootste producenten van terrorisme: wat anders is daar voor nodig dan het scheppen van een voedingsbodem waarop frustraties en woede welig tieren.
Vaak zullen we Israël zaken horen beweren die aantoonbaar onwaar zijn. Zoals de zogenaamde ontruiming van Gaza: dat werd ons verkocht als een concessie, een stap in de richting naar vrede, terwijl Dov Weissglass, zijn woordvoerder nog eerlijk zei: die terugtrekking is bedoeld om het vredesproces voor onbepaalde tijd op sterk water te zetten.
Zo werd er gelogen over de aanval op Gaza en wordt er nu opnieuw gelogen over de aanval op de flottielje. Het is volstrekt duidelijk voor iedereen die het zien wil dat Israël geen haast maakt met het vinden van een oplossing, en doorgaat met het schenden van het internationaal recht. Het is diep teleurstellend dat Obama niet meer doet. Zijn retoriek is fraai, maar er volgen geen praktische stappen. Er is geen mogelijkheid dat er een oplossing wordt gevonden zonder Hamas. En dat terwijl het duidelijk is dat Hamas al bereid was om te onderhandelen, en zich er bij heeft neergelegd dat ze zij aan zij zullen moeten bestaan met de Israëlische staat. Ik heb met Meshal gesproken, en die heeft mij opnieuw bevestigd dat Hamas het verzet tegen Israël zal staken wanneer Israel een einde maakt aan de bezetting. Ook is in 2002 al een belangrijk aanbod gedaan door de Arabische staten: een reëel vredesvoorstel, volgens de inmiddels bekende lijnen: terugtrekking uit de bezette gebieden, een gedeeld Jeruzalem, en daaruit blijkt dat ook de Arabische staten bereid zijn om vrede te sluiten. Maar Israël heeft dat voorstel eenvoudigweg genegeerd. Ook hebben ze op geen enkele manier willen erkennen dat de positie van Hamas is veranderd – evenmin als de VS overigens. Amerika heeft geen enkele zinnige reden om met de huidige boycot van Hamas en de blokkade door te gaan.
Ondertussen wordt Hamas steeds opnieuw beschuldigd van zaken waar Israël zichzelf schuldig aan maakt. Drie eisen worden aan Hamas gesteld: Hamas moet het geweld staken, de bestaande contracten eerbiedigen en uitvoeren, de Road Map dus, en ze moesten de staat Israël erkennen. Je kunt alleen maar met grote ironie vaststellen dat Israël eisen stelt aan Hamas die ze zelf van geen kant uitvoeren. Ga maar na.
1. Het erkennen van de staat Israël. Om te beginnen: een groot deel van hun eigen burgers erkent de staat Israël niet, de haredim, de orthodoxen. Ze weigeren het volkslied te zingen, ze verrichten geen dienstplicht, ze hebben hun eigen onderwijssysteem waar de overheid niets over te zeggen heeft, en krijgen gemiddeld tien tot twaalf kinderen – en dan eist Israël erkenning van de Palestijnen die ze van hun eigen burgers niet eens krijgen? Waarom zou een volk onder bezetting hun bezetter erkennen, waartoe, en hoe komt het dat Israël nog niet een begin heeft gemaakt met het erkennen van de Palestijnse rechten op een staat? Likud is absoluut tegen een Palestijnse staat, binnen de Knesset is inmiddels een meerderheid die met hand en tand zal zorgen dat er geen Palestijnse staat komt – en dat is geen oppositiepartij, dat zijn de mensen die in de regering zitten. En dan zouden de Palestijnen Israël moeten erkennen? Waarom en waartoe?
2. Dan het accepteren van de overeenkomsten. Israël zelf was de eerste die zich daar stelselmatig niet aan hield – de overeenkomst hield in dat er geen veranderingen meer plaats zouden vinden in Jeruzalem, en geen nederzettingen meer bij gebouwd zouden worden. We weten hoe dat verderging.
3. En dan moeten de Palestijnen het geweld afzweren. Kan er iemand serieus volhouden dat Israël geen geweld pleegt? Hamas heeft al laten zien zich aan een wapenstilstand te kunnen houden, wanneer Israël dat ook doet. Hamas heeft al laten zien dat ze er de voorkeur aangeven om geweldloos voor hun rechten op te komen als ze de kans krijgen. Dat heeft op geen moment geleid tot een vermindering van het Israëlische geweld. En nu zou het zo moeten zijn dat de bezetter beoordeelt of het volk dat door hen bezet wordt wel voldoende doet om geweld tegen te gaan?
De wereld heeft een verschrikkelijk vertekend beeld van wat daar werkelijk gebeurt. Nog steeds denken mensen dat het Israël is dat bedreigd wordt, dat is een krankzinnige omdraaiing van de werkelijkheid. In werkelijkheid zijn het de Palestijnen die vechten om hun bestaan. Ondertussen doet de Israëlische regering net alsof zij wel vrede zouden willen als de Palestijnen maar een beetje mee zouden werken, en de VS doen net alsof ze dat geloven. Maar er moet toch een moment komen dat Amerika ophoudt te doen alsof ze geloven alsof er op deze manier vrede zal komen.
Er gaan al zoveel stemmen op dat het de ondergang is van Israël als er géén Palestijnse staat komt – maar ondertussen werken ze er stelselmatig aan om dat onmogelijk te maken. Intern is Israël machteloos geraakt, dat is de paradox van een militair zo machtige staat die intern niet meer in staat is om een serieus veranderingsproces door te voeren. Geen van de belangrijke partijen heeft nog een visie, bijvoorbeeld, wat er met Gaza moet. Het liefst zouden ze Gaza geheel en al kwijt zijn, inclusief die anderhalf miljoen Palestijnen, maar hoe? Er zijn pogingen om de verantwoordelijkheid over te hevelen naar Egypte, maar die hebben al genoeg moeilijkheden met hun eigen moslimbroederschap, die willen Gaza er absoluut niet bij hebben.
Uiteindelijk zijn er maar twee mogelijkheden, zegt de Palestijn Ashour tijdens de discussie: twee staten, of één staat. Andere keuzes hebben we niet. Wij kunnen Israël niet naar de maan wensen, en zij kunnen de Palestijnen niet de woestijn in sturen. We zijn tot elkaar veroordeeld. Ondertussen is de bezetting een fabriek die geweld produceert.
Twee perspectieven ziet Siegman: dat er een beweging gaande is van voormalige ministers en staatshoofden, denk aan Jimmy Carter, maar onlangs ontmoette hij ook Dries van Agt, die een lobby willen vormen om ook de VS te ondersteunen om serieus druk uit te oefenen op Israël. Een andere mogelijkheid is dat de Veiligheidsraad zich er mee gaat bemoeien. Tenslotte is het hun taak om in te grijpen wanneer twee volken niet tot een overeenkomst komen – en we kunnen langzamerhand constateren dat er zonder serieuze inmenging geen oplossing meer in zit. En tenslotte heeft de Veiligheidsraad eens, wat je daar nu ook over kunt denken, het verdelingsplan voorgesteld, waarbij zij bepaalden waar de grenzen tussen de twee staten zouden moeten liggen. Het zou opnieuw kunnen gebeuren dat de Veiligheidsraad een uitspraak doet over waar de grens moet liggen tussen Israël en een Palestijnse staat. Dan wordt het mede een internationale verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat de partijen zich daaraan houden.
Tot zover Siegman.
Een recent artikel van hem verscheen onlangs in vertaling op dit weblog: De grootste klap voor Israël: het verlies van moreel inlevingsvermogen, hier.
Een aantal belangrijke artikelen van Siegman:
The Great Middle East Peace Process Scam. London Review of Books. 16.08.07. hier.
Gaza’s Future, London Review of Books, 07.02.08, hier
Israel’s Lies. London Review of Books, 15.01.09. hier
Imposing Middle East Peace, The Nation, 07.01.10, hier
For Israel, Defiance Comes at the Cost of Legitimacy, Financial Times, 23.02.10, hier.
En meer oudere artikelen van hem in de New York Review of Books, hier.
En een aantal artikelen over Hamas:
Hamas, the Last Chance for Peace? The New York Review of Books, 27.04.06. hier
US, Israel Should Recognize Hamas Can Deliver Peace Agreement, Interview, Council on Foreign Relations, 27.04.06, hier
Bring in Hamas, International Herald Tribune, 03.04.08, hier
Hamas is Not the Real Problem, Ha’aretz, 23.10.09, hier