(Links Rachel, rechts Uri)
Ach, verdrietig.
Vorige week was er geen column van Uri Avnery, ‘wegens persoonlijke omstandigheden’. Dat klonk niet goed, want Avnery is ontzettend nauwgezet, het zal zijn Duitse Gründlichkeit zijn (hij werd in 1923 als Helmut Ostermann in Hannover geboren) en zal niet gauw een week overslaan. Even dacht ik dat er iets met hem zou zijn, want hij is bepaald niet piep. Maar vandaag kwam zijn nieuwe column weer, met het treurige bericht dat zijn maat van vele jaren, zijn vrouw Rachel is overleden.
Ik heb haar een paar keer ontmoet, samen met Uri, in Tel Aviv, in Nederland was ze mee bij het afscheid van Anneke Jos Mouthaan in 2005. Ik vond het altijd erg grappig om te zien hoe ze als een moederkloek over Uri waakte. Dan trok ze het brood weer uit zijn handen, “je weet dat je dat niet mag eten” (Uri is al vele jaren op een heel zwaar dieet) en dan zat hij er beteuterd bij als een kleuter die een koekje heeft gejat en een standje krijgt. En als ze even niet keek stopte hij toch snel dat stukje brood in zijn mond. Dat die belangrijke man, de leider van Gush Shalom, een man die ook heel goed weet dat hij belangrijk is, zich zo liet betuttelen.
Rachel zelf staat bijna nooit op de foto, want de foto’s, die maakte zij. Ik heb ettelijke foto’s van Uri, in ontmoeting met Palestijnen, ook met mensen van Hamas – “vrede maak je met je vijanden, niet met je vrienden” zegt hij – tijdens demonstraties, natgespoten en tegen de grond gesmakt door het Israëlische leger, bij de Gazaboten, allemaal gemaakt door Rachel.
Wat moet hij nou, bijna achtentachtig, zonder haar.
Hier zie je haar gezellig zitten samenzweren met Anneke, terwijl Uri zo’n gezicht trekt van wat zegt ze nou weer over mij. Op het afscheidsfeest van Anneke. Hier.