(Gideon Levy)
Het merendeel van de Amerikaanse joden zou het als een persoonlijke tragedie ervaren als Israël zou verdwijnen. Hier. Het is kennelijk meer een emotionele of symbolische investering dan een praktische, want ondertussen zijn ze niet van plan om er te gaan wonen. (De bekende grap: een zionist is een jood die een andere jood betaalt om in Israël te gaan wonen). Het is een reserveland, voor het geval.
Mocht het voor de joden weer erg worden, dan is er een plek waar je altijd zeker bent van toegang – met een geschiedenis in de achtergrond van pogingen tot vluchten om aan de vervolging te ontkomen en dan voor een dichte grens te staan is dat begrijpelijk.
Ondertussen ervaren steeds meer jonge joden een tegenstelling tussen de normen en waarden die ze in de VS meekrijgen en die in Israel. In de VS hebben de joden er als minderheid belang bij dat er niet gediscrimineerd wordt, dat ze ook als minderheid als volwaardige burgers worden behandeld, en zo gaat dat daar ook. Maar in Israel zijn zij de meerderheid, en de anderen, de niet-joden, zijn de minderheid, en volgens de zionistische leer heb je er daar als jood belang bij om die niet-joodse minderheid geen volwaardig burgerschap te geven, want dat zou de ‘democratische en joodse staat’ aantasten. Dat botst nogal, voor wie dat tot zich door wil laten dringen.
Wat ook de onderliggende motivatie kan zijn, Israël blijft een land om naartoe te gaan op vakantie, maar niet om er te gaan wonen. Prettig om te weten dat je er altijd terecht kunt mocht het ooit nodig zijn.
In Israël zelf is wat anders gaande. Of misschien hetzelfde in spiegelbeeld. De mensen daar willen ook een reserveland. Ik heb het al eens eerder vermeld, nu schrijft ook Gideon Levy erover: steeds meer Israëlische joden zorgen ervoor dat ze een tweede paspoort hebben. Voor het geval dat. Kunnen ze weg. Het populairste land om een reservepaspoort van te hebben? O ironie van de geschiedenis: Duitsland. Ongeveer honderdduizend Israëli’s hebben een Duits paspoort op zak. En op het geheel van de bevolking heeft naar schatting 70% al een tweede paspoort (hier)
Jaarlijks komen er zevenduizend Israëli’s bij die een meestal Europees paspoort aanvragen – waarmee het ook makkelijker is om naar de VS te komen. Daar loop je niet mee te koop, want het kan gezien worden als wantrouwen jegens de joodse staat, als lafheid om te willen vluchten uit het land dat nu juist een einde had moeten maken aan die fundamentele joodse onzekerheid. Toen Avraham Burg, voormalig Knessetlid, een paar jaar geleden liet weten een Frans paspoort te hebben verworven omdat hij er niet langer op vertrouwde dat het in Israël nog lang goed zou gaan, kreeg hij een storm van protest over zich heen. Maar de rijen mensen die bij een buitenlandse ambassade een tweede paspoort probeerden te krijgen werden er niet korter van.
(Avraham Burg sprak op de Gay Pride in Jerusalem)
Gideon Levy, kritisch Israëlische journalist, neemt het de mensen niet kwalijk. Misschien zouden mensen zich in Israël veiliger voelen wanneer ze niet een regering hadden die ervoor zorgt dat ze dagelijks bang gemaakt worden – de bewering dat Israël fundamenteel bedreigd wordt is een bewuste strategie om de vrijheid te hebben noodmaatregelen af te roepen, anti-democratische wetten te maken tegen eenieder die te kritisch is, de bezette gebieden te blijven bezetten, de bewapening verder op te voeren, en nog steeds van de burgers te verwachten dat ze jaren van hun leven in militaire dienst zijn. Dagelijks worden ze bang gehouden, schrijft Levy, met de Iraanse bom, de moslimbroederschap in Egypte, de schurken in Gaza, al die vreselijke Israël omringende mensen die niets liever zouden willen dan de joodse staat te vernietigen. Geen wonder dat er mensen in de rij staan om weg te kunnen als het zover is: niet alleen worden ze stelselmatig bang gemaakt, ook de angst dat deze regering aardig op weg is om die dreigende profetieën waar te maken hakt erin – luister naar Avraham Burg met zijn Franse paspoort die vindt dat Israël allang een andere, democratische en niet langer zionistische koers zou moeten varen, die vindt dat Israël bezig is om zichzelf te vernietigen.
Israël zou in principe sterk genoeg kunnen zijn om de eigen burgers het gevoel te geven dat ze aan één paspoort genoeg hebben, schrijft Levy, maar dat zoveel duizenden het zekere voor het onzekere nemen laat vooral zien dat er iets fundamenteel fout is gegaan in Israël. Eens werd Israël gesticht om een vluchthaven te bieden voor de in Europa aan een gruwelijk lot ontsnapte joden, en nu wordt Europa een vluchthaven voor de Israëli’s, diezelfde plek waar ze eens aan ontvluchtten. De vraag die Levy aan zijn landgenoten stelt is of ze geen betere ideeën hebben om ervoor te zorgen dat Israël voor hen een land blijft waar ze oud in willen worden. Levy zelf is niet van plan om een tweede paspoort aan te vragen. Hoewel ze het hem daar niet makkelijk maken.
Het verhaal van Levy, hier.
Wat ik niet begrijp is hoe Israeli’s vanuit Israel een ander paspoort kunnen aanvragen in Europa en het nog krijgen ook? Gezien hoe er op dit moment met mensen wordt omgegaan die hier naar toe vluchten en dan soms tig jaren op paspoorten moeten wachten. Ik begrijp niet goed welke zij route deze mensen bewandelen. In het artikel lijkt het of mensen naar een ambassade gaan in Israel en een paspoort aanvragen?
Als ze aan kunnen tonen dat ze familie hebben gehad in een Europees land kunnen ze een paspoort van dat land opvragen. En er zijn heel veel Israeli’s die qua familie uit Europa komen, niet? En ik begrijp, maar dat wist ik nog niet, dat je als ‘Europeaan’ weer makkelijker de VS inkomt.
Ja, dat blijft weer een kwestie van privileges die de meeste mensen op deze aarde niet hebben, want al die massa ‘statenloze’ vluchtelingen waaronder Palestijnen hebben niet eens één paspoort.
Anja, een gedachte die wederom op kwam …
Gideon Levy schreef:
If the Palestinian people already had one real passport, maybe the Israelis wouldn’t need two. If Israel were to try at long last to be accepted in its region, with all that entails, then maybe the region would open to it by means of a single, blue and white passport. If Israel were also to take the advice of its friends in the world, especially in the countries of Europe, then perhaps we wouldn’t need their passports.
Op de site van IPS trof ik het volgende stukje aan:
• Time Running Out for Two-State Solution
Het zou, denk ik, wel eens zo kunnen zijn dat we het “point of no return” in deze al voorbij zijn. Het stukje begint met:
An eventual one-state solution, however, would lead to two possible scenarios. Either Israel would extend the franchise to all Palestinians in the occupied territories, which would lead to the end of Israel’s Jewish character, or Palestinians would be denied the vote and Israel would be officially pronounced an apartheid state.
Het stukje eindigt met:
Former Israeli prime minister Ehud Olmert said in 2007, “if the two-state solution fails, Israel will face a South African style struggle for political rights.” And “once that happens,” he warned, “the state of Israel is finished.”
Mazzel & broge, Evert
Mee eens, Evert. Maar in mijn boek kun je al lezen over de alternatieven die Israel in feite heeft wanneer ze geen Palestijnse staat toestaan, waar het ook niet naar uit ziet. Of de gebieden annexeren en dat zitten met een groot aantal Palestijnen die dan tenminste staatsburgerschap krijgen en stemrecht, of er ook formeel een apartheidsstaat van maken. Nog schrikbarender dus, onder andere volgens Olmert, dan een Palestijnse staat. Maar dat willen ze dus ook niet.
Zeer waarschijnlijk is die Palestijnse staat al een danig gepasseerd station, want het wordt met de dag onwaarschijnlijker dat de nederzettingen ooit geruimd zullen worden, de politieke macht en het pure aantal van de kolonisten daar, plus het fanatisme van de voorhoede, maken dat niet echt denkbaar. Maar dat de Palestijnen de staat als eis nog niet laten vallen heeft een reden: dan kan Netanyahu doen alsof het de Palestijnen zijn die dat niet willen. Dus die eis blijft gehandhaafd, ook al weet ondertussen iedereen wel dat het niet waarschijnlijk is dat er meer ‘overschiet’ dan een rijtje kleine en afhankelijke bantustans. Ghetto’s En Gaza schuiven ze graag richting Egypte, dan zijn ze die anderhalf miljoen kwaaie Palestijnen ook kwijt, denken ze.
Zie ook de uitspraken van Mustafa Barghout, hier.
Dank voor de uitleg het is iets wat me al een aantal jaren intrigeerde. Het komt er dus eigenlijk op neer dat mensen die naar Israel zijn geimmigreerd en daar een Israelisch paspoort kregen( met het grootste gemak) , nu als dat in hun hoofd op komt met het grootste gemak weer een Europees paspoort kunnen krijgen. Terwijl veel vluchtelingen hier geen enkele kans op maken, niet op het Israelische paspoort en ook niet op het Europese.
Ze noemen dat in Israel ook niet eens immigreren, maar alliyah, ‘opgaan’, want de afspraak is dat het land al het eigendom is van iedere jood ter wereld, het staatsburgerschap ligt dus al automatisch klaar. Zo kan elke joodse Israeli zo lang die wil ergens anders gaan wonen – en altijd weer terugkomen wanneer hem dat uitkomt, terwijl bijvoorbeeld de Palestijnse inwoners van Jeruzalem,, hoe lang hun voorouders daar ook gewoond mogen hebben, hun recht op verblijf afgenomen kan worden als ze een paar jaar weg zijn voor studie of werk. En er dan ook geen mogelijkheid meer is om dat terug te krijgen.
Ja, voor mensen die nog niet eens zeker zijn van één land, en geen paspoort hebben, is een land in reserve hebben wel een beetje cynisch.