(In Gaza is een monument opgericht voor de doden van de vorige flotilla)

Kijk, kijk, dacht ik het niet. Nu is het Moshe Arens, een havik, die hardop zegt waar ik Israel al een hele tijd van verdenk: dat ze de gehele Gazastrook in de armen van Egypte willen schuiven om er van af te zijn. (Hier)

Behalve de Gazanen zelf wil niemand Gaza hebben. Ik ben even vergeten welk opperhoofd het zei, ik geloof dat het Rabin was, laat Gaza toch in de zee zakken. Israel doet graag alsof het een welwillend gebaar was om de nederzettingen te evacueren – er zaten zo’n zevenduizend kolonisten die ruim een kwart van de oppervlakte van Gaza in beslag namen en er voor zorgden dat de halve Gazaanse bevolking niet naar hun eigen zee konden. Ondanks veel dramatisch misbaar van de kolonisten, die er vooral op uit waren om de maximum compensatie te krijgen voor hun grote verlies, werden de nederzettingen ontmanteld. Ik heb het gezien: alles was kort en klein geslagen en opgeblazen, niet alleen alle huizen, maar ook de waterleiding en de elektriciteit was compleet vernield. Het enige dat ze hadden laten staan waren een paar kassen die verkocht werden aan een Amerikaan, en het gebouwtje waar de synagoge was gevestigd. Dat laatste had een interessant nevendoel. Er was in de haast nog even ‘synagoge’ op gekalkt, in het engels. Zodat er nog een leuke propagandastunt mee uitgehaald kon worden – toen de plaatselijke jongeren hun woede konden koelen op dat gebouwtje dat inmiddels uiteraard geen synagoge meer was – de Thorarollen waren meegenomen – leverde dat weer fraaie foto’s op voor propagandistische foto’s: kijk: zo zijn moslims/Palestijnen/Arabieren, zo haten ze joden, zo gaan ze om met een synagoge.

De nederzettingen in Gaza waren niet rendabel. Er moest een enorme hoeveelheid leger dag in dag uit in touw zijn om de bewoners te verdedigen tegen de kwade op een hoop gedreven Palestijnen er om heen, en bussen met kinderen die in Israel naar school moesten konden alleen weg onder bewaking. En het was duidelijk, op een oppervlakte van twee keer Texel, met een snel groeiende bevolking van nu 1,6 miljoen mensen, is er weinig land meer aan de bevolking te onttrekken.

Dus ging er een nieuwe fase in: Gaza werd in naam niet meer bezet: het leger is nu niet meer binnen Gaza aanwezig, maar er omheen, en Israel kon de mythe de wereld insturen dat de bezetting van Gaza voorbij was, en Gaza was ’teruggegeven’ aan de Palestijnen. Die als dank voor die vrijheid niets beters wisten te doen dan raketten afschieten. Ondankbaar volk.

De werkelijkheid is anders, en dat blijkt nu er een aantal schepen naar Gaza willen varen. IWant als Gaza ‘vrij’ was, waarom zouden die schepen daar dan niet heen mogen, wat heeft Israel daar mee te maken?

Nou, veel. Want de bezetting nieuwe stijl – een nieuwe vorm van bezetting waar we nog nauwelijks woorden voor hebben, houdt in dat van Gaza de grootste openluchtgevangenis ter wereld is gemaakt. Binnen die gevangenis mogen ze zelf staatje spelen, compleet met ministeries en een president. Binnen die gevangenis mogen ze met hun eigen vlaggen zwaaien en hun eigen volkslied zingen zoveel ze willen. En zo kan naar de buitenwereld de illusie worden geschapen dat Gaza nu onder het eigen gezag staat van de Palestijnen, en in Gaza is dat Hamas.

De werkelijkheid is dat Israel vrijwel alles in handen heeft van enig belang: het luchtruim, de zee, de toegang tot Gaza, de in- en uitvoer van goederen, het bevolkingsregister (waarmee bepaald wordt wie identiteitspapieren krijgt).

Voor wie denkt dat het probleem pas vijf jaar geleden is begonnen, met de officiele boycot van Hamas en de blokkade: de gevangenis die Gaza is is al vele jaren geleden gebouwd, en ik heb dat met eigen ogen gezien. Vijftien jaar geleden konden er nog duizenden arbeiders Gaza uit om in Israel te werken. Dat werd steeds minder. Een tijd was er nog een industrieterrein vlak bij de grens, waarmee Israel op ouderwets koloniale wijze Palestijnen tegen lagere lonen dan in Israel voor zich konden laten werken. Opgedoekt en verwoest. Ik zag de muur groeien, die was er al voor de bekendere muur op de Westoever. Ik zag de grensposten groeien, vroeger een houten gebouwtje, nu een Kafkaiaans complex waarmee mensen die er in en uit mogen als ratten door de procedure worden gesluisd, ergens bovenin zie je de mensen zitten die met een druk op de knop luiken openen. Het is technisch allemaal het laatste snufje: langs de muur om Gaza electronica, zodat je mensen die te dicht bij hun eigen grens komen met een druk op de knop vanuit Israel dood kunt schieten.

Meer: zorgvuldig en gestaag werd de eigen industrie van Gaza om zeep geholpen. Het pas gebouwde vliegveld werd gebombardeerd. De haven die er naast het oude vissershaventje zou komen, gefinancierd door Nederland – ik was er nog bij toen Arafat het contract kwam tekenen op het Amsterdamse stadhuis – werd twee keer plat gebombardeerd. De elektriciteitscentrale werd gebombardeerd. De toevoer van goederen was al voor de blokkade officieel werd sterk verminderd – ik heb tijden meegemaakt dat er geen benzine binnenkwam, en je zakenlieden op ezelskarretjes naar hun werk zag gaan. Soms was het kookgas op, soms was het meel om brood van te bakken op.

De VN kreeg het in toenemende mate moeilijk om het voedsel binnen te krijgen waar inmiddels het grootste deel van de bevolking afhankelijk was geworden: een sober pakket van rijst, meel, linzen en bakolie. Genoeg om niet dood van te gaan, maar wel met bijeffecten vooral voor de kinderen: vitaminedefficientie, proteinetekort, bloedarmoede. Dit, herhaal ik nog maar even, was al aan de gang voor de blokkade. De hulporganisaties die nog wel Gaza binnengelaten werden om daar te doen wat Israel volgens de conventies van Geneve verplicht is maar niet doet – onze stichting Kifaia is er een van – zijn steeds meer tijd kwijt aan de bureaucratische regels die elk moment kunnen veranderen. De grote organisaties zijn miljoenen kwijt aan salarissen voor mensen die niets anders te doen hebben dan te soebatten en te onderhandelen met de autoriteiten om het voedsel binnen te laten, en de procedures om hun mensen in en uit te laten op te volgen.

Mij kun je dus op geen enkele manier meer wijsmaken dat de blokkade een antwoord was op de raketten die vanuit Gaza werden afgevuurd. Die blokkade, het hermetische afsluiten van de wereld van de bevolking in Gaza was al vele jaren gepland en voorbereid. Toen Hamas aan de macht kwam werd de gevangenis gesloten. Toen de Palestijnen in Gaza zo onbeleefd waren om zich aan de wapenstilstand te houden en al maandenlang geen raketten meer af te vuren zorgde Israel voor een paar provocaties. Geheel onnodig werden er een paar Palestijnen gedood. Hamas had Israel nog aangeboden om de wapenstilstand te verlengen, als de blokkade zou worden opgeheven, daar ging Israel niet op in. Toen de raketten bleven komen kwam de grootscheepse aanval op Gaza met 1400 doden tot gevolg, waaronder meer dan driehonderd kinderen. Vluchten was niet mogelijk, een veilige plek zoeken ook niet, want ook scholen en ziekenhuizen moesten het ontgelden. Ik heb opnieuw met eigen ogen gezien dat die aanval gericht was op het vernielen van de infrastructuur, de opgeblazen fabrieken, de kippenfokkerijen, de boeren die hun koeien kwijt waren, hele woonwijken die in puin waren veranderd. De blokkade werd nog een tandje opgevoerd: er werd voldoende voedsel binnen gelaten – op de calorie nageteld – om de bevolking net in leven te houden, maar zorgvuldig werd alles tegengehouden waarmee de bevolking zelf producten kon maken. Het overgrote deel van de werkplaatsjes staat dus leeg. De werkloosheid steeg nog verder. Bouwmateriaal werd ook niet toegelaten. Vissers konden hun werk nauwelijks meer doen, want de strook water waar ze nog konden vissen werd steeds verder versmald. Aan de binnenkant van Gaza werd een zogenaamde ‘veiligheidszone’ ingesteld, waar de bevolking niet meer kon komen zonder gevaar doodgeschoten te worden. De jonge mannen die vlak bij de grens proberen nog een paar shekel per dag te verdienen door grind uit het zand te halen worden regelmatig beschoten.

Wanneer de noodklok weer eens wordt geluid – onlangs waren het de ziekenhuizen die lieten weten geen operaties meer uit te kunnen voeren omdat al sinds februari geen medische spullen de grens meer over waren gelaten, mogen er na veel gezeur weer een paar vrachten medicijnen in. Nu de flottila op punt van varen stond werd opeens besloten dat de VN de toestemming krijgt om eenaantal vrachten bouwmateriaal door te laten komen – duidelijk een publiciteitsstunt. Inderdaad, goed dat er 18 scholen gebouwd kunnen worden en wel 12.000 woningen, als Israel zich als de pers de andere kant opkijkt tenminste aan de afspraken houdt. Er wordt natuurlijk niet bij gezegd dat er 250 scholen nodig zijn, en dat er een gigantische achterstand is in het repareren van alle kapotte woningen – er zijn er nog bij die in de tweede intifada verwoest zijn.

Gaza heeft zich kunnen redden door twee zaken: door de hulp van de VN, die, met ons geld, let wel, doet wat Israel zou moeten doen: de bevolking voorzien van permanente noodrantsoenen voedsel, van basaal onderwijs en van basale medische zorg. En door de tunneleconomie. Die tunnels tussen Gaza en Egypte werden steeds verder uitgebreid tot er zelfs veel en in onderdelen uit elkaar gehaalde auto’s door konden. Het heeft ook gezorgd voor een nieuwe, rijke elite in Gaza, die het zich kan veroorloven om een zwembad aan te leggen. Waarna de tegenstanders weer joelend de foto’s de wereld rondsturen: kijk, ze hebben een luxe zwembad, ze hebben een winkelcentrum, je kunt er taart eten, hoezo een humanitaire crisis, er is helemaal geen crisis. Er is helemaal geen bezetting. Er wordt uiteraard nooit bij verteld dat een luxe zwembad op anderhalf miljoen mensen praktisch niks is, en dat de kinderen gewoon in de zwaar vervuilde zee moeten zwemmen. En dat je weliswaar in de winkels vele producten kunt kopen, maar dat er dankzij de werkloosheid die nog nooit zo hoog was weinig mensen zijn die het geld hebben om te ze kopen.

Zo wordt er een poging gedaan om ons een rad voor de ogen te draaien. Die flotilla is onzin, wordt er gezegd, niet meer dan een provocatie. De mensen in Gaza komen niets tekort, wordt er willens en wetens gelogen, want alle rapporten, van de VN, van het Rode Kruis, laten zien wat er echt aan de hand is.

Ondertussen is het moeilijk om woorden te vinden voor deze bezetting nieuwe stijl. Naomi Klein heeft het er over in haar boek de Shockdoctrine: dit is een moderne methode om ‘overtollige bevolkingen’ op te sluiten. Ze worden niet eens meer uitgebuit, zoals de zwarten onder het apartheidssysteem. Ze worden opgesloten en vergeten. Dat wil zeggen: als wij dat laten gebeuren, en als je ook even vergeet dat een bevolking die groeit, met jongeren die een toekomst willen, die gewoon net als mensen overal ter wereld naar hun familie toe willen, ergens anders willen gaan studeren, dat al die mensen willoos en passief laten gebeuren dat ze geen vrijheid en geen toekomst meer hebben. En dat is niet te verwachten: ze komen in opstand.

Wat er met Gaza gedaan wordt is deel van een groter plan. Dat is nog het allermoeilijkste om te vertellen, omdat Israel alles doet om de ware bedoelingen te verhullen, en die ware bedoelingen zijn zo vergaand te kwader trouw dat veel mensen het eenvoudig niet willen geloven. Tot je ogen opengaan en je naar de feiten kijkt, want daden tellen toch meer dan woorden. Eerst is het land Palestina vrijwel geheel vernietigd. Vervolgens wordt de bevolking opgesplitst in vele verschillende groepen met verschillende belangen, de tweederangsburgers in Israel zelf, de mensen in Jeruzalem die nog voorrechten hebben maar langzaam worden omsingeld en hun stad uitgeperst, de mensen op de Westoever waarvan een deel mag delen in de gesubsidieerde welvaart rondom Ramallah, maar ondertussen steeds meer land kwijtraken aan de kolonisten. De vluchtelingen in het buitenland die al helemaal genegeerd worden, alsof ze niet bestaan. En de bevolking van Gaza die wordt opgesloten en afgeschreven.

Rondom 1948 kon de etnische zuivering nog plaatsvinden onder de dekmantel van een oorlog. Nu kan dan niet meer. De etnische zuivering, die nooit is opgehouden, gaat nu stukje bij beetje, en met verschillende methoden verder. Zo gestadig dat wij het bijna niet waarnemen. De Palestijnen worden zoveel mogelijk samengedreven op zo klein mogelijk gebied, omsingeld, en aan hun lot overgelaten.

Terug naar het artikel van havik Moshe Arens. Kijk, dit is het punt: hoe komt het dat Israel nooit echt iets gedaan heeft aan de tunnels naar Egypte, en die oogluikend heeft toegestaan? Er wordt moord en brand wordt geschreeuwd over de mogelijke smokkel van wapens op die paar overgecontroleerde boten met een paar honderd vredesactivisten er op, die wel achterlijk zouden zijn om wapens mee te nemen mochten ze dat al willen. Ondertussen komen de wapens gewoon door de tunnels Gaza binnen. Kleine wapens, uiteraard, geen tanks en straaljagers zoals van Israel, maar de handwapens die ze in Gaza zelf nodig hebben, plus wat raketten. Het zou voor het Israëlische leger een koud kunstje zijn om die tunnels op te blazen. Ze doen het niet. Kennelijk, is mijn conclusie, zijn die raketten niet het probleem. Integendeel. Als er af en toe weer een paar worden afgeschoten – de tegenstanders doen graag alsof het dagelijks raketten ‘regent’ op weerloze Israelische burgers – is dat een excuus om de blokkade in stand te houden, dan hebben ze er zelf om gevraagd want heeft Israel niet het recht zichzelf te verdedigen? De raketten richten weinig schade aan, het is maar een enkele keer dat er iemand door wordt gedood (en voor de goede orde: ik ben nog steeds tegen het afschieten van raketten, omdat die nauwelijks te richten zijn en burgers kunnen schaden) maar het houdt de Israelische bevolking bang en in staat van paraatheid, en ook dat is wat de Israëlische regering goed kan gebruiken. Die maakt zijn eigen burgers graag wijs dat ze tegen grote bedreiging van hun ‘bestaansrecht’ beschermd worden door hun regering en hun leger. Die daarmee carte blanche heeft om de bezetting voort te zetten en geen vrede te sluiten met de Palestijnen.

Ik denk dat een van de plannetjes die in de breinen van de Israelische machthebbers al een tijd geleden is ontstaan, maar die ze niet openbaar maken, is om de Gazastrook af te schuiven naar Egypte. Dan zijn ze van meer dan anderhalf miljoen kwade Palestijnen af. Dat scheelt weer in de verdergaande etnische zuivering. En ik denk dat dat is waarom de tunnels in stand zijn gehouden – laten de Gazanen het maar uitzoeken met Egypte.

Vandaar. Die flotilla heeft praktisch gezien geen enkele macht. Die paar hulpgoederen, mochten die Gaza bereiken, zijn niet meer dan een gebaar. Een paar pakjes die afgegeven worden bij de gevangenis. Die een gevangenis blijft, en daar gaat het over. Dat de Israelische regering die paar boten bloedserieus neemt, alsof er een zwaar gewapende armada klaar staat, heeft te maken met de ‘legimiteitsoorlog’. Nog zonder dat ze zijn uitgevaren hebben ze al laten zien waar het werkelijk om draait: dat er een bevolking van anderhalf miljoen mensen is opgesloten, afgeschreven, machteloos gemaakt, onder het mom dat ze hun eigen boontjes maar moeten doppen. Wij hier in het westen mogen niet weten en mogen niet zien wat er werkelijk gebeurt. Maar die strijd gaan ze niet winnen.