(Op de Gay Pride in Jeruzalem)
Een van de ergernissen waar ik het wel eens over heb, hier bijvoorbeeld, is hoe rechts de vrouwenemancipatie en de homorechten heeft gekaapt, en vooral gebruikt als stok om hond mee te slaan. Wij zijn zo geweldig voor homo’s, zij (moslims) niet. Waarmee maar weer eens duidelijk wordt hoe superieur onze cultuur is vergeleken met die van hunnie, dat idee.
Het is goedkoop scoren als je prat kunt gaan op zaken waar je zelf geen poot voor uitgestoken hebt, het is fijn om je superieur te kunnen voelen, vooral als je daar niets anders voor hebt hoeven doen dan blank in ons kikkerlandje geboren te worden. Leve de klompendans.
En nu blijkt dus dat die tolerantie niet geweldig diep gaat (ze moeten niet zoenen waar je bij staat, yek!) maar vooral bij de aanhang van politiek rechts niet. Kijk, zo herken ik mijn medemensen weer.
Mijn door ervaring ingegeven maar in het geheel niet wetenschappelijk onderbouwde stelling is dat rechts alijd een vijand nodig heeft, liefst mensen die je als groep weg kunt zetten, en dat het tamelijk willekeurig is welke groep daarvoor in aanmerking komt. Lang geleden gaf ik les in het ‘vormingswerk bedrijfsjeugd’, zeg maar laag opgeleide schoolverlaters en allemaal jongens. Die gingen toen nogal tekeer over Turken. Deden we een project, waarbij ze kennis gingen maken met Turken. Was daarna over. Toffe gosers, echt. Tot ik ze daarna tekeer hoorde gaan over mietjes en flikkers.
Met andere woorden: de vijand op wie al het kwaad geprojecteerd kan worden – zij zijn de schuld dat wij het slecht hebben, ze pikken onze banen in en onze vrouwen – de vijand die je ook als je geen geweldige deal hebt in het maatschappelijke leven kunt gebruiken om je superieur aan te voelen – die vijand kan zowat van de ene dag op de andere ingeruild worden voor een leukere. Theo van Gogh was uitgekeken op de joden als pestobject, begon hij aan de moslims. Als het maar reuring gaf. Antisemitisme is bij rechts erg uit de mode geraakt, zeker nu er een klont ontstaan is van autochtoon rechts, anti-islam plus een grote bewondering voor Israël, die burcht van beschaving die de barbaren op een afstand moet houden. Maar dat wil niet zeggen dat het er niet meer is, antisemitisme, alleen maar omdat het nu ondergronds is gegaan.
Dat plotselinge filosemitisme van de rechterkant blijkt uiteraard flinterdun, het kiept zo om, zoals je bijvoorbeeld kon zien in de reacties die ik eens op de Elsevier-website aantrof. Daar werd Job Cohen ervan beschuldigd dat hij te weinig had gedaan tegen antisemitisme, jawel, en als straf werd hij uitgescholden voor foute jood en nog zo het een en ander. Kijk hier. Elsevier wist niet hoe snel ze die rommel er vanaf moesten vegen. Andere rommel laten ze uiteraard staan of produceren ze zelf.
Zo blijkt ook de liefde voor de homo’s bij rechts vooral een vernisje, behalve bij het rechts dat het zelf is natuurlijk. Want dat hoort bij de emancipatieprocessen zoals we die bij vele sociale bewegingen hebben meegemaakt: zolang de strijd nog wordt gestreden is het merendeel van de beweging links, is de buit eenmaal binnen dan kan men zich weer richten op de individuele in plaats van de collectieve belangen, en ja, sommigen zoeken het dan bij rechts. En zo heb je inmiddels een flinke mep aan rechts-stemmers ook onder de homo’s. Je hebt zelfs homoseksuele PVV stemmers, iets wat ik eens in mijn naïviteit niet voor mogelijk had gehouden – ik dacht altijd dat iemand die wist wat het is om zelf onderdrukt te zijn dat niet meer wil voor een ander.
Ik ben langzamerhand van mening dat het verschil tussen links en rechts niet alleen is gelegen in de verschillende politieke opvattingen. Ik denk dat het vooral een kwestie is van een verschillende houding in het leven en een andere psychologie. Wie het niet getroffen heeft in het leven kan twee kanten op: je kunt proberen er wat aan te doen en een linkse wereldverbeteraar worden, je kunt lekker gaan zitten soppen in je rancune en een rechtse Wildersaanhanger worden. Links zoekt de vijand in de veroorzaker van onrecht. Rechts slaat zowel naar machthebbers als naar groepen die zich nauwelijks weren kunnen. Het psychologische verschil is dat links in staat en bereid is zich in anderen in te leven (wat niet betekent dat je nergens meer een waardeoordeel over hebt), en dat rechts dat niet kan of niet wil. Afzetten is zoveel makkelijker dan solidariteit. En nog makkelijker wanneer een partij als de PVV de weg wijst en groepen aanwijst om lekker collectief te haten: de moslims, deze keer, de theedrinkende joodse burgemeesters, en al die linkse klootzakken die dat gespuis de hand boven het hoofd houden.
Ik zou graag meer willen weten hoe het komt dat de ene verongelijkte de weg naar links en de andere de weg naar rechts afslaat. Lijkt me ook voor het onderwijs een belangrijke vraag.
Je staat op de foto op de Gay Pride in Jeruzalem.
In welk omliggend land of in welk Arabisch land zijn er ook van dergelijke manifestaties?
Ja hoor Micha, jullie zijn geweldig superieur aan al die vreselijke Arabische barbaren, goed dat je daar nog even op wijst.
Over homo’s als propagandamateriaal, het ‘pinkwashen’ wat Micha hierboven weer eens doet, zie hier.
De vaste truc is om Israël niet te vergelijken met Europese democratieën, want dan valt het in vele opzichten nogal tegen, maar met de omringende Arabische landen. Twee vliegen in één klap, wat zijn wij toch goed en wat zijn zij toch achterlijk.
Waar homo’s niet goed voor zijn bedoel ik maar.
‘je kunt proberen er wat aan te doen en een linkse wereldverbeteraar worden,’
‘Links zoekt de vijand in de veroorzaker van onrecht.’
‘Het psychologische verschil is dat links in staat en bereid is zich in anderen in te leven’
Ik zou het bijna geloven. Maar toen herinnerde ik me weer de Sovjetunie, Noord-Korea, de Rote Armee Fraktion, de Rode Kmhmer, Maoistisch China, Cuba, enz, enz, enz. En toen wist ik weer dat ik een propaganda praatje aan het lezen was.
Ik heb het over links in Nederland, en links nu, slimmerikje.
(4) Oscar Bens, wat ben jij een intelligente vent. Ik vind echter landen als Noord Korea, Rode Khmer, Maoistisch China etc.
helemaal niet links, maar uiterst conservatief.
Verder vraag ik me af of de bewinden, na Stalin, in de Sovjet Unie en in Cuba, wel zo beroerd voor de mensen DAAR zijn/waren. Het geweld van de Rote Armee Fraction wijs ik so wie so af.
Met andere woorden: M.i. zijn – omdat ik zelf links ben (SP)-bovengenoemde regiems niet met elkaar te vergelijken en ook niet in verband te brengen met “links”
Jan.N
Anja, kun jij geen reactie schrijven op het stuk in de NRC van gisteren van Bolkestein? Met name over de reactie van ‘links’op Ayaan Hirsi Ali, waar hij zich zo over verbaast.
Ik vraag dit omdat ik ooit een uitstekend (en heel geestig) stukje van jou heb gelezen over waarom Hirsi Ali zo totaal ineffectief was als ‘voorvechtster’ van de rechten van Islamitische vrouwen. Ik herinner me met name dat ik verschrikkelijk moest lachen om jouw verklaring voor het feit dat Hirsi Ali zo populair was bij kerels als Bolkestein!
Jakkiebah, Elisabeth, wéér Bolkestein, wéér Hirsi Ali, en ik heb NRC niet meer vanwege die column van Bosma, en ik heb nog zoveel onderwerpen, kweenie hoor. Is er een linkje naar dat stuk misschien, zodat ik kan kijken of ik me voldoende op kan winden?
Hierdoor krijg je een voorproefje.
http://www.depers.nl/binnenland/594539/Weet-Frits-wel-wat-beschaving-is.html
Ik kijk nog even verder of het stuk zelf ook ergens online is.
Ik weet dat het niet de bedoeling is om hele artikelen van derden hier te plakken, en het is natuurlijk ook niet de bedoeling het artikel hier te laten verschijnen. Ik doe dit nu alleen omdat ik niet weet hoe ik je het artikel van de digitale editie anders toe moet sturen.
Als jij een brief instuurt wordt die vast wel geplaatst en… je hebt het stuk over Hirsi Ali eigenlijk al klaar liggen…
Maar eigenlijk begrijp ik wel dat je er geen zin meer in hebt.
Daar komt-ie dan:
De Westerse beschaving is superieur
In september 1990 had een fractievoorzitterreis naar de Sovjetunie plaats. In Alma-Ata, in het tegenwoordige Kazachstan, moesten wij een paar uur op vervoer wachten. Het was mooi weer. Ik nodigde mijn collega’s één voor één uit een blokje om te lopen. Ik zei hun allen hetzelfde: dat het groeiende aantal niet-westerse allochtonen in Nederland ons voor een probleem zou plaatsen dat te groot was voor één politieke partij. Gezamenlijke actie was vereist.
Elco Brinkman en Hans van Mierlo hoorden mij vriendelijk aan. Alleen Thijs Wöltgens zei iets terug. Hij vreesde dat integratie de enige oplossing bood. Ik leidde hieruit af dat integratie nog steeds een omstreden begrip was. Het strookte niet met behoud van de eigen identiteit.
In de zomer van 1991 besloot ik een artikel te schrijven, dat in september 1991 in de Volkskrant is gepubliceerd. Er gaat een verhaal dat ik dit artikel eerst aan NRC Handelsblad zou hebben aangeboden, die dat zou hebben geweigerd. Dit is onwaar. Ik heb de strijd der ideeën altijd op het terrein van de tegenstander willen voeren. Dat was de Volkskrant.
That is when the shit hit the fan. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft alle reacties gebundeld. Het waren er een honderdtal. De overgrote meerderheid was kritisch tot zeer kritisch. Zo vond premier Lubbers mijn artikel „gevaarlijk” en meende Hedy d’Ancona dat het „beledigend voor de moslimgemeenschap” was. Sabri Kenan Bagci, voorzitter van het Inspraakorgaan Turken, ten slotte, vond dat ik „onzuivere gevoelens” bespeelde. Dat verwijt zou later terugkeren in mijn Kamerdebatten met Jacques Wallage. Die had het dan over onderbuikgevoelens.
Wat had ik nu eigenlijk geschreven? De essentie kwam neer op twee punten. Ten eerste de fundamentele politieke beginselen van de Nederlandse samenleving. Ik noemde het bekende rijtje: scheiding van kerk en staat, vrijheid van meningsuiting, verdraagzaamheid en non-discriminatie. Daarover kon niet worden gemarchandeerd. „Ook niet een klein beetje”. En ten tweede dat het liberalisme universele geldigheid en waarde voor deze beginselen claimt. Dit betekende dat een beschaving die deze beginselen in ere houdt, hoger staat dan een beschaving die dit niet doet.
Eerst wil ik de vraag proberen te beantwoorden waarom men zo gechoqueerd was over een artikel dat niet veel meer zei dan wat in het WRR-rapport over ‘etnische minderheden’ van 1979 stond. Was dit omdat ik van de VVD was, die toch door een groot deel van weldenkend Nederland werd verfoeid? Was het omdat ik mij niet ontvankelijk toonde voor de in Nederland gangbare zieligheidcultuur? Of was het omdat ik de immigrant niet zag als de Goede Vreemdeling?
Mijn mening is een andere.
Het is mij vaak opgevallen dat vooropgezette ideeën – noem het ideologie – de waarneming blokkeren. Men hoort dan wel, maar men luistert niet. Men kijkt wel, maar men ziet niet. Of liever: men ziet wel, maar men mag het van zichzelf niet zien. Het is een voorbeeld van wat Kant de selbstverschuldete Unmundigkeitnoemt: de onmondigheid die men zichzelf te wijten heeft.
De Verlichting, aldus Kant, was een strijd tegen vooropgezette ideeën en een traditionele autoriteit. Bij ons bestond die traditionele autoriteit uit het kartel der experts dat zich baseerde op de ideologie van de ‘integratie met behoud van identiteit’ en zich tegen mijn mening verzette als een duivel tegen wijwater.
Nu het tweede punt: de vermeende superioriteit van de westerse beschaving boven die van de islamitische wereld. Kijk naar de feiten. Waarom willen zo veel mensen uit het Midden-Oosten in West-Europa wonen? Toch op zijn minst omdat het hier beter toeven is dan daar? En waarom is het hier beter toeven? Waarom willen zeer veel Arabieren hun kinderen in de Verenigde Staten laten studeren?
Het United Nations Development Programme heeft in 2002 het Arab Human Development Reportgepubliceerd, geschreven door de Egyptische politicoloog Nader Fergany, om de achterstand van de Arabische wereld te verklaren. De belangrijkste oorzaken zijn gebrek aan vrijheid, gebrek aan kennis en gebrek aan vrouwkracht. Zijn dat geen zaken van cultuur?
Waarom hebben zovelen moeite de superioriteit van de westerse beschaving te erkennen? In onze van christendom doordrenkte cultuur denkt men allicht aan het evangelie van Mattëus, waarin staat dat wie zich verheft, vernederd zal worden en vice versa, en dat men niet moet oordelen opdat men niet beoordeeld worde.
Ik zie het in breder verband: als uiting van het slinkende vertrouwen van het Westen in de eigen cultuur.
Ik heb het tot nu toe gehad over 1991. Wat is er sindsdien gebeurd? Het antwoord kan kort zijn: polderen. Minister Ien Dales van Binnenlandse Zaken, helaas te vroeg gestorven, organiseerde een conferentie. Andere conferenties volgden, zoals die over het Grote Stedenbeleid in Rotterdam, op 16 februari 1995. Daar sprak A. J. van der Staay, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau. „Over een jaar of vijftien”, schreef hij – dat is dus nu – „is de helft van de grote stadsbevolking allochtoon”. Zijn visie was somber. Hij noemde de „torenhoge werkloosheid onder juist deze groepen, een integratieprobleem dat de immigratie niet kan bijhouden, interetnische animositeit, zwarte scholen, witte vlucht, criminaliteit en verloedering”. Zijn conclusie was: „Er leeft een wijdverbreid gevoel dat in Europa het beleid niet is opgewassen tegen de grootstedelijke neergang. Eerder faalde zulk beleid in de Verenigde Staten”. Premier Kok deelde zijn somberheid.
Paul Schnabel volgde in 1998 Van der Staay op. Een jaar later mengde hij zich in de discussie met een artikel getiteld ‘De multiculturele illusie’. De ondertitel was: ‘Een pleidooi voor aanpassing en assimilatie’. Schnabel wilde „afscheid van een onvruchtbaar en uiteindelijk onaanvaardbaar cultuurrelativisme, dat wel onderscheid maar geen verschil wil maken”. Hij pleitte “tegen de hoop op een multiculturele samenleving als uitdrukking van gelijke kansen van andere culturen om ook onze cultuur te kunnen bepalen”.
Ondertussen moest ik beleid voor mijn fractie ontwikkelen, en snel ook. Samen met mijn woordvoerder Clemens Cornielje besloot ik tot de volgende drieslag: beperk de immigratie, bestrijd de discriminatie, bevorder de integratie. Wat betreft het eerste punt was ik onder de indruk van de positieve invloed op de integratie die in de VS in de jaren twintig van de vorige eeuw was uitgegaan van de beperking van de immigratie.
Het tweede punt had als gevolg een motie van VVD, GroenLinks en D66, waarin werd gevraagd om een Wet Bevordering Evenredige Arbeidskansen Allochtonen, die er ook is gekomen. De motie is ingelijst en hangt nu aan de muur buiten de vergaderzaal van de Tweede Kamer. De integratie, ten derde, werd door niets zo bevorderd als door betaalde arbeid. Vandaar de slagzin waarmee de VVD de verkiezingen van 1994 inging: werk, werk en nog eens werk.
In maart 1995 hadden verkiezingen voor Provinciale Staten plaats. Enige weken daarvoor vonden twee leden van het Europarlement, Hanja Maij-Weggen en Arie Oostlander, beiden van het CDA, dat toen in de oppositie zat, het nodig het vuur op mij te openen. Hanja vergeleek mij met Filip Dewinter, leider van het Vlaams Blok. Arie zei: „Een stap verder op die weg en de stenen vliegen door de ruiten”. Daartoe aangemoedigd door een tamelijk rechts lid van de CDA-fractie in Den Haag, heb ik verontschuldigingen geëist – niet aan Hanja en Arie, maar aan het bestuur van het CDA.
Naar het schijnt heeft dat tot diep in de nacht over deze zaak vergaderd. Het werd een rel. Die heeft voor mijn partij goed uitgepakt. Het gevolg was dat de VVD in de Eerste Kamer groter werd dan de PvdA en D66 tezamen.
Als coalitiegenoten hadden wij de gewoonte elke woensdag op het Torentje te lunchen. Ik noemde dat het broodje-Kok. Ik kan u verzekeren dat de heren Kok en Van Mierlo not amused waren toen wij elkaar de eerste keer na de verkiezingen ontmoetten. Ik verdedigde mij natuurlijk door te wijzen op de rel met Hanja en Arie. Maar het mocht niet baten. Het was allemaal mijn schuld. Van Mierlo in het bijzonder was zuur. Hij vergeleek de hele discussie met een grote donderwolk die boven de horizon hing en waar hij niets aan kon doen. Achteraf heb ik over de hele toestand hartelijk moeten lachen.
De nieuwe eeuw werd ingeluid door een artikel van Paul Scheffer in NRC Handelsblad [elders noemt Bolkestein deze krant „gendarme van onze politieke correctheid”, red.] met de titel ‘Het multiculturele drama’ (29 januari 2000). „Een gemakzuchtig multiculturalisme maakt school omdat we onvoldoende onder woorden brengen wat onze samenleving bijeenhoudt”, schreef hij en hij noemde de slagzin ‘integratie met behoud van identiteit’ een vrome leugen. Dit alles was eerder door anderen gezegd, maar toch was het goed dat een prominent lid van de PvdA een kritisch geluid liet horen. Die partij begroette zijn artikel overigens met een koude douche.
Over vier dagen herdenken wij 9/11. Dat was een gruwelijke gebeurtenis. Ongeveer drieduizend mensen vonden de dood, velen levend verbrand. Wat was de oorzaak van die aanslag? Ook in de Belle Epoque hebben wij met terrorisme te maken gehad. Zes staatshoofden werden voor 1914 vermoord. Toen was de oorzaak anarchisme, nu ging het om het islamitische ressentiment.
Ik zie die aanslagen dus niet als teken van kracht, maar van zwakte. Ik geef daarmee antwoord op mensen als de voormalige secretaris-generaal Willy Claes van de NAVO en Geert Wilders, die menen dat de islam voor Europa een bedreiging inhoudt. Dat is niet zo. De islam houdt geen gevaar in voor het Westen. Integendeel: het is het Westen, met zijn ideeën over democratie, individualisme en pluralisme, dat een gevaar inhoudt voor de islam.
Hoe staat het met de dreiging van terroristische acties in Nederland? De AIVD constateert dat „de groei van de salafistische beweging in Nederland stagneert. (…) Daarmee lijkt een deel van de voedingsbodem voor radicalisering verdwenen. (…) Gewelddadige geluiden zijn langzaam maar zeker uit salafistische moskeeën verdwenen” . Dat klinkt geruststellend.
Maar wij moeten natuurlijk rekening blijven houden met de mogelijkheid dat iets uit het buitenland komt overwaaien. Het is verder opvallend dat moslims in Nederland zeer beheerst hebben gereageerd op de film Fitna van Geert Wilders, zeker vergeleken met de heisa die in en voor Denemarken is ontstaan naar aanleiding van de Mohammedcartoons.
Toen kwam de Orkaan Ayaan, om de titel van het boek van Berkeljon en Wansink te citeren. Zij kritiseert de islam en komt op voor rechten van vrouwen in de wereld van de islam. Wat verklaart de woede waarmee zich progressief noemende kringen op haar hebben gereageerd?
De enige verklaring die ik heb voor deze anomalie is dat Ayaan een beeld verstoort. Een vluchteling behoort hulp en ondersteuning nodig te hebben. Zij moet in Nederland verlangen naar bevestiging van haar culturele identiteit. Bij Ayaan niets daarvan. Zij heeft alles op eigen kracht bereikt. Zij is een inbreekster in het multiculturele paradijs. Dat wordt haar niet vergeven.
Nu ik over Ayaan heb gesproken, kan ik er niet omheen iets over Geert Wilders te zeggen. Maar gezien alle publiciteit houd ik het zo kort mogelijk. Ten eerste vind ik het een grof schandaal dat hij dag en nacht moet worden beveiligd, net als Ayaan overigens. Hij is en blijft volksvertegenwoordiger. Ten tweede kennen wij in Nederland nog steeds de vrijheid van meningsuiting. Die geldt ook voor Wilders, ook al zegt hij onzinnige dingen. Waarom zou Wilders niet mogen zeggen dat hij de pest heeft aan de islam? Voldoende protestanten vonden vroeger dat de antichrist in Rome zat. Het is goed dat het idiote proces tegen hem op niets is uitgelopen. Ten derde vormt de vrijheid van godsdienst de grondslag van Nederland. Restrictie, in de vorm van een verbod van de Koran of zo, is daarom volstrekt buiten de orde. Het is best mogelijk dat sommigen aanstoot nemen aan wat Wilders zegt, maar daar moeten ze tegen kunnen. De democratie is niet voor bange mensen. En als het hun niet zint, kunnen ze naar de rechter stappen, waar ze net de kous op de kop hebben gekregen. Is Wilders medeverantwoordelijk, ten slotte, voor het bloedbad in Noorwegen? Dat zou neerkomen op wat de Amerikaanse senator Joseph McCarthy noemde guilt by association. Dit is een pervers begrip.
Hoe is de situatie nu? In 2006 is een Integratiekaart verschenen. Dat was ontnuchterend. Het concludeert: „De verschillen in prestaties tussen autochtone en allochtone leerlingen zijn even groot gebleven. Het aantal uitkeringsontvangers is onder de meeste herkomstgroepen erg hoog. Wat betreft de criminaliteit doet de tweede generatie allochtonen het zeker niet beter dan de ouders. Deze tweede generatie zoekt in meerderheid een partner in het land van herkomst. De Nederlandse cultuur wordt vaak als niet passend of zelfs als bedreigend voor de eigen cultuur ervaren”.
In januari 2010 publiceerde het Sociaal en Cultureel Planbureau tien integratietrends die het beeld van 2006 althans ten dele nuanceren. Het belangrijkste aspect is misschien wel de demografie, waar ook Herman Vuijsje de aandacht op heeft gevestigd. Het aantal kinderen per vrouw ligt bij Marokkaanse vrouwen van de tweede generatie nog maar weinig boven het niveau van autochtone vrouwen, schrijft Vuijsje; bij Turkse vrouwen zelfs daaronder. „Sinds een paar jaar is een gemiddeld jong Turks gezin kleiner dan een autochtoon gezin. (…) Hoger opgeleide Turkse en Marokkaanse vrouwen krijgen gemiddeld nog maar één kind, veel minder dan de gemiddelde autochtone vrouw, die 1,8 kinderen krijgt.”
Dit is natuurlijk een uitstekende ontwikkeling die de „tsunami” van Geert Wilders totaal ontkracht en de somberheid van Van der Staay en Kok uit 1995 logenstraft. Het SCP beschrijft nog meer goede trends. In het onderwijs lopen allochtone kinderen nog steeds achter bij autochtone maar het verschil wordt kleiner. Steeds meer migranten studeren in het hoger onderwijs. Steeds meer niet-westerse migranten spreken Nederlands. Steeds minder migranten halen een huwelijkspartner uit het land van herkomst. Steeds meer migranten kunnen tot de middenklasse worden gerekend.
Deze trends zijn alle positief. Maar er zijn ook ongunstige ontwikkelingen, vooral ter zake van misdaad en werkloosheid. Daar moet nog veel verbeteren. Ahmed Marcouch vindt dat de Marokkaanse gemeenschap zelf tegen de criminaliteit moet optreden. Hij heeft gelijk.
Wat betreft niet-essentiële waarden houd ik mij vast aan de wet, de hele wet maar dan ook niets dan de wet. Ik juich de boerka niet toe. Maar als sommige moslima’s erop staan – vrijwillig of gedwongen door hun man – als de dood van pierlala door de straten van Nederland te schuifelen, dan moeten zij dat maar doen. Wij wonen in een vrij land.
Frits Bolkestein
Frits Bolkestein werkte van 1960 tot 1976 in verscheidene functies over de hele wereld voor Shell. In 1978 werd hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Van 1982 tot 1986 was hij staatssecretaris van buitenlandse handel in het kabinet-Lubbers I en van 1988 tot 1989 was hij minister van Defensie in het kabinet-Lubbers II. Hij was fractieleider van de VVD tussen 1990 en 1998 en stond aan de wieg van de twee paarse kabinetten-Kok. In 1998 ontving hij de Thorbeckeprijs voor politieke welsprekendheid. In 1999 werd hij Europees Commissaris voor de interne markt, belastingen en de douane-unie. In deze functie was hij onder meer verantwoordelijk voor de vereenvoudiging van het betalingsverkeer.
Deze week verscheen zijn boek De intellectuele verleiding.