Feitelijk ben je er heel snel van af. Dat wil zeggen, van de chemische afhankelijkheid van alcohol.

Op de terugkomavond hoorde ik in onze groep dat een paar mensen even niet zo lekker waren toen ze ophielden met drinken, een beetje rillerig, maar dat ging snel over. Ik had geen onthoudingsverschijnselen, ik dacht het al, zoveel dronk ik gewoon niet. Ik had twee keer een beetje hoofdpijn, maar weet dat vooral aan het feit dat ik niet zo gewend ben om zonder drank met spanningen om te gaan. Maar verder was het lichamelijk gezien een makkie. En de beloning kwam meteen. Ik voelde me echt fitter en energieker. Ik sliep beter, want zo werkt het als je ’s avonds gaat slapen na een paar glazen wijn, je valt eigenlijk in slaap in een roes en wanneer het is uitgewerkt word je wakker en moet nog aan een gewone slaap beginnen. Ik had ook opeens meer tijd, want dit was een van mijn gewoontes als ik thuis werkte: ik werkte door tot ik niet meer kon – voornamelijk achter de PC gezeten, en als ik niet meer kon was het wel een uur of vier, vijf, en dan mocht het wel. En dan een glas op het aanrecht bij het koken. En dan nog een of twee glazen bij het eten. Dan was mijn dag wel ongeveer om. Ik viel nogal eens in slaap bij de tv, ik heb van tamelijk veel films het einde niet meegemaakt. En kijk, toen ik niet meer dronk was er opeens tijd over, want als ik om vier uur ’s middags klaar was, had ik opeens tijd waar nog wat mee kon. Ik wist alleen niet zo goed wat ik ermee zou doen.

Ik was om te beginnen geheel verrukt. Tjee, waarom had niemand me dat verteld? Dat drinken lekker is maar niet drinken nog veel lekkerder? Ik was ook heel erg tevreden dat het zomaar lukte. Het gaf me een extra gevoel van zelfvertrouwen, dat ik – onmatig type – gewoon in staat was om een beslissing te nemen en me daaraan te houden. Met diëten lukt me dat moeilijker, maar daar is het probleem dan ook dat je niet kunt ophouden met eten, maar elke dag opnieuw beslissingen moet nemen. Ik viel zomaar twee kilo af, en dat was ook nog een kleine bonus. Maar vooral werd het me duidelijk waarom De Helderheid de helderheid heet. Want dat kreeg je er voor terug. Frisheid, energie, helderheid.

Was het dan niet moeilijk? Ja en nee. Ik heb geen moment geaarzeld over mijn beslissing, en ik ben ook geen moment echt in de verleiding geweest om maar weer een glas in te schenken. Sommige mensen hebben dat wel, die beginnen dan te denken dat het niet zo moeilijk is om te stoppen, dus dat je net zo goed weer even wel wat kunt drinken, bij bepaalde gelegenheden bijvoorbeeld, alleen in het weekeinde of wel in de vakantie, en je verjaardag, dat wordt toch niks zonder drank? En dat je dan weer kunt stoppen. Ik hield me aan mijn beslissing, want ik ken mezelf te goed. Als ik eenmaal begin te sjoemelen in de trant van nu even wel drinken en dan straks weer ophouden, blijft het sjoemelen.

Maar er ging geen dag voorbij zonder dat de zin weer toesloeg. Was ik klaar met werken, tsja, ik zou nu reuze zin hebben om een fles witte wijn uit de ijskast te pakken, en nu zou ik graag even op een terrasje een glas wijn hebben besteld, ik heb boeken gekocht, dan zit ik graag bij Luxembourg en bestel een glas Sancerre, er is weer iets met een borrel na en de glazen langs en gratis ook nog, en ik zit op een cola light, nu gaan we uit eten, en dat zonder wijn erbij, dat is toch jammer, nu komt er een vriendin langs en ik schenk voor haar witte wijn en en voor mezelf Rivella, nu heb ik een vergadering en gaan we daarna nog even de kroeg in, nu ga ik naar een verjaardag, en godbetert, ik ga naar Antwerpen, en in Antwerpen niet drinken? Iedereen zit op een terras achter een bolleke, en ik op mineraalwater bij de mosselen? Er gaat nog steeds geen dag voorbij dat ik er niet even aan denk. Maar dat wordt al langzaam minder. En ik doe het niet.

Wat ik dus onder ogen moet zien is hoe vaak en vanzelfsprekend ik vroeger dronk. Nooit erg veel maar wel elke dag. Ik had zo mijn gewoontes, bepaalde tijden op de dag, bepaalde bezigheden, bepaalde gezelschappen waar het gewoon bij hoorde. Ontspannen na het werk, jezelf een beetje belonen, dat vertelde ik al. Maar ik merkte ook hoe verlegen ik kan zijn in gezelschap, en hoe ik met twee glaasjes wijn het gevoel heb dat ik al die lui beter aankan. Dat ik spraakzamer, toeschietelijker, socialer. Illusie hoor, ik ben op cola light ook nog heel leuk. Ik had veel minder zin om uit eten te gaan. Ik kwam erachter dat ik feestjes eigenlijk bijna nooit leuk vind, en al helemaal niet op een glaasje spa terwijl iedereen drinkt. Ik kom er ook achter dat ik drinkende mensen gezellig vind, tot op een zekere grens. Dan ga ik me er nuchter blijvend bij vervelen. Ik erger me meer dan vroeger aan leeg geleuter – tja, dat deed ik kennelijk zelf ook, want vroeger stoorde me dat niet zo snel.

Ik kreeg een checklijstje mee, daarmee kun je kijken waar het precies bij je om gaat als je ‘zin’ krijgt. Heb je gewoon dorst, of zin in iets lekkers, wil je eten, ben je moe? Ik hou best van thee, maar daar kwam ik bijna nooit aan toe, want als het ’s middags theetijd was was het ook al bijna tijd voor de wijn, en die won altijd. Maar ik merkte dat ik best tevreden kon zijn met een potje thee ’s middags, en onmatig als ik nu eenmaal ben ging ik meteen vijf soorten geweldige lekkere thee kopen. Eigenlijk is het dus een uitgebreide cursus nadenken: wat wil ik nu eigenlijk echt? Wat zijn mijn werkelijke behoeften, die ik niet leer kennen omdat ik gewend ben om die met een drankje niet meer te hoeven voelen?

Het meest leerzaam was voor mij om te ontdekken hoe makkelijk ik drank gebruik om onaangename emoties mee te dempen. Als ik geïrriteerd, gefrustreerd, eigenlijk woedend, teleurgesteld of verdrietig was, waren een of twee glazen wijn altijd een geweldig middel om er de scherpe kantjes af te halen. Ik kan mezelf nu verrassen met een kuthumeur. Ik verveel me opeens weleens. Soms kan ik gewoon mijn draai niet vinden. Zit ik mezelf dwars. Daar wist ik vroeger wel wat op.

Dit was een van de lessen op de cursus: leer je stemmingen te verdragen. Ze te dragen, er verantwoordelijkheid voor te nemen. Dat is in de tijd waarin we leven niet zo populair. De gedachte dat het leven ook uit lijden bestaat hebben we achter ons gelaten. We wensen ons niet vervelend of ongelukkig te voelen, we nemen meteen een paracetamolletje, een pretpil, gaan wat kopen, proppen ons vol, nemen een glas, rennen naar de therapeut. Het moet meteen afgelopen zijn. We hebben recht op geluk en wel nu. Het is voor mij een interessante opdracht om mijn stemmingen – en ik ben nogal een heftig mens – uit te houden. Gewoon te constateren: ik ben woedend, gefrustreerd, ik kan die of die wel achter het behang plakken of over het balkon kieperen, en ik ga dat niet doen, maar ik voel het wel. Ik was al gewaarschuwd: de eerste tijd kun je het gevoel hebben dat je huid dunner is. Zorg goed voor jezelf, omring je met wat goed is, neem mensen in vertrouwen. En dit ga je ook merken: aan welke mensen je wat hebt, en aan welke niet.

Mijn lievelingspoes was achttien en ziek. Het kon niet langer, ik moest met haar naar de dokter, en in mijn handen is ze daar doodgegaan. Ik was ongelooflijk verdrietig, veel meer dan ik had verwacht. Het was in de dagen erna alsof ik haar overal in mijn huis zag en ik miste haar ontzettend. Ik besefte dat die poes achttien jaar lang deel uitmaakte van mijn leven, dat ze er altijd was als ik thuis kwam. Lastig en lief. Ik vroeg mezelf af waarom ik deze keer zo van streek was, er waren al veel poezen geweest in mijn leven, je raakt ze weer kwijt, ze leven nu eenmaal korter dan wij, dat zit in de deal. Waarom was het deze keer zo erg? Het begon me te dagen dat ik voor het eerst zo’n verdriet had zonder verdoving.

Dat is wat er nu met mij gebeurt. Ik leer om mijn stemmingen en emoties te verduren, en in plaats van ze zo snel mogelijk af te werken en achter me te laten er ‘in’ te gaan, ze toe te laten, en te bedenken wat ik er echt mee wil, wat mijn stemmingen me zeggen. Ze leiden me tot beslissingen en ontdekkingen: dat ik te veel doe omdat het nu eenmaal van me verwacht wordt, bijvoorbeeld. Dat ik te weinig tijd neem voor mezelf. Dat ik te vaak van het ene naar het andere loop te rennen zonder tijd te nemen om te verwerken wat ik meemaak. Dat ik me niet langer open wil stellen voor pure kwaadaardigheid – het is een van de redenen waarom ik op dit weblog de reactiemogelijkheid uit heb gezet. Dat ik meer tijd wil hebben voor de mensen die er in mijn leven echt toe doen. Dat ik de tijd neem om een beeld te vormen over wat ik met de komende periode met mijn leven wil. Dat ik met enig erbarmen en veel zelfliefde moet wennen aan het feit dat ik ouder word. En dat ik niet meer alles kan en hoef, maar wel wijzer en ervarener ben dan vroeger en daar meer mee kan doen. Om maar even een paar dingen te vertellen. Het lijkt een kleine beslissing, niet meer drinken. Maar wel een met gevolgen. Die zijn voor iedereen weer anders. Afhankelijk van de vraag wat je met alcohol probeerde weg te stoppen of niet onder ogen te zien.

De Helderheid heeft een uitgebreid aanbod voor wat je kunt doen na die korte cursus waarin je beslist of je op wilt houden met drinken. Want dat wordt heel snel duidelijk: het gaat eigenlijk helemaal niet om alcohol. Dat is alleen een barrière die je moet slechten om met jezelf verder te kunnen. Voor de mensen die het toch moeilijk valt om de drank te laten staan zijn er opfriscursussen en persoonlijke coaching. Ik ben meteen doorgegaan naar een intensieve cursus Personal Awareness, die me uitnodigt om aan mijn persoonlijke doelen te werken. Daar zit ik nu midden in. Over drank hebben we het bijna nooit meer.

(Ga door naar deel 4, hier.)