(Mensen van de Badr moskee in Bos en Lommer leggen een krans bij een 4 mei herdenking)
WAAROM ZIJN ER NOOIT MOSLIMS VAN DE EERSTE GENERATIE OP TV?
Te gast: Sheily Belhaj. Overgenomen van www.nieuwwij. Hier.
Mijn vader en vele eerste generatie moslim immigranten met hem, als ik een rondje maak langs de ouders van vrienden en studiegenoten, voelen zich niet meer thuis in Nederland. Hoewel mijn vader het toonbeeld is van de perfect geïntegreerde moslim, zien de meeste mensen alleen het stereotype van een moslim als hij zich ergens vertoont. De jaren zeventig en tachtig waren nog leuk. Dat waren de jaren waarin hij onderdak kreeg van twee homo’s uit Bussum, de jaren waarin vriendinnen van mijn moeder nog zeiden: “Oh wat leuk Tunesië, daar ben ik wel eens geweest!” Het was de tijd dat hij werd gezien als een individu.
Maar die tijd is allang voorbij. Al in de jaren negentig, toen ik op de basisschool zat, veranderde die houding ten opzichte van moslims in Nederland. Keer op keer kreeg hij te maken met vooroordelen. De homoseksuele meester in groep acht wilde van mij weten of mijn vader misschien problemen zou hebben met zijn geaardheid. Ook in groep acht werd mijn vader aangeklaagd door een buurman. Zijn kat was doodgeschopt in de straat en volgens hem hielden buitenlanders niet van katten, dus was het logisch dat mijn vader dat gedaan had. Mijn vader was juist gek op katten en had zijn eigen katten alleen weggedaan wegens de allergie van mijn moeder.
De vooroordelen werden na 11 september natuurlijk alleen maar groter en groter. Niet omdat mijn vader vanaf dat moment gezien werd als terrorist, maar omdat de islam een hot item werd in de media. Inmiddels is er zoveel gezegd en geschreven over de islam dat mensen nu denken te weten hoe en wie mijn vader is.
Zo vonden de nieuwe buren van mijn ouders het zo knap dat mijn broertjes vloeiend Nederlands spraken. Tsja, op tv wordt gezegd dat de eerste generatie na al die jaren geen Nederlands spreekt. Als ik vertel dat ik een vriend heb, wordt er gevraagd: dat mag je vader zeker niet weten he? Mijn vader geeft me zelfs relatie-advies! Tot slot zijn er mensen, die beweren dat immigranten ons alleen geld kosten en niks bijdragen aan de maatschappij. Mijn vader werkt in de thuiszorg. Dat is best grappig, want daarin zijn bijna geen mannen werkzaam. Zijn klanten verwachten een Esther of misschien een Fatima, maar geen allochtone man. Maar hij doet het werk met liefde. Een moslimman, die in de thuiszorg werkt!
Misschien is mijn vader een uitzondering. Misschien kloppen die vooroordelen bij andere eerste generatie moslims wel. Maar daar ligt ook meteen het punt dat ik duidelijk wil maken. Mijn vader is niet ‘een eerste generatie moslim’, hij is een individu met een eigen mening en eigen gedachten. In Tunesië is hij een Tunesiër. Daar is die achtergrond niet belangrijk. Hij wordt er gewaardeerd of bekritiseerd om wat hij zegt en doet, niet om wat mensen denken dat hij zegt en doet. Dus dat stereotype van de eerste generatie is iets waar we in Nederland van af moeten.
Allereerst ligt daar volgens mij een belangrijke taak bij de media. Nederlanders zijn gek op kijken naar andere Nederlanders. Naar gewone Nederlanders in Man bijt hond, Nederlanders van het platteland in Boer Zoekt Vrouw, Nederlanders op vakantie. Dus waarom geen leuk programma, waarin we het leven van eerste generatie moslims volgen? Verschillende levens natuurlijk. Verder zijn films en series belangrijk. Films als Shouf Shouf Habibi, Het Schnitzelparadijs en Coach zouden een voorbeeld moeten nemen aan de serie Dunya en Desie. Die laatste serie schetst een prachtig beeld van de ouders van Dunya. In die serie leer je de vader van Dunya kennen als hardwerkende immigrant, die het beste wil voor zijn dochter en dol is op zijn vrouw. Geen gewelddadige man die zijn zoon slaat, zijn dochter uithuwelijkt of studeren niet stimuleert. De moeder van Dunya spreekt weliswaar slecht Nederlands, maar ze wordt wel neergezet als een slimme vrouw. Heel anders dan de oppervlakkige importbruid uit de meeste films.
Talkshows doen er goed aan om de eerste generatie af en toe aan tafel toe te laten. Nu zien we vooral niet-moslims praten over moslims, of tweede en derde generatie moslims die in Nederland geboren en getogen zijn en salafistische moslims. Nodig eens iemand van de eerste generatie uit. Ik heb honderden keren horen praten over hoe de eerste generatie immigranten gefaald heeft bij de opvoeding van hun kinderen. Maar ik heb nog nooit zo’n ouder zelf bij de discussie gezien. Mensen met een Egyptische vader of moeder treden op als ervaringsdeskundigen als het over Egypte gaat; interview ook eens die vader of moeder!
En tot slot, voor de gewone burger: vraag. Iemand als mijn vader vertelt graag over zijn ideeën, gedachten en leven. Door vooraf te oordelen, leer je die nooit kennen.
Dit is de eerste aflevering van ‘Dit kan beter’, een rubriek over situaties in onze samenleving die een nieuw wij in de weg staan.
Sheily Belhaj studeerde journalistiek en Arabische taal en cultuur in Utrecht. Lees ook haar blog ‘Als Marokkaan kom ik graag bij de mensen thuis’. http://www.nieuwwij.nl/opinie/marokkaan-kom-graag-mensen-thuis/.