Ook voor een doorgewinterde oude activiste als ik was het een geweldige ervaring, de demonstratie tegen Zwarte Piet op het Beursplein. Wat mij zo opviel was de sfeer: niet grimmig maar vastberaden. Oude woede omgezet in nieuwe vitaliteit.
Ik voelde de energie om me heen, positieve energie. Terwijl er reden genoeg is voor woede over politici die het af laten weten, terwijl Nederland heeft laten zien dat de grote meerderheid van de witte bevolking geen historisch besef heeft van het eigen koloniale verleden en de gevolgen daarvan, en nog steeds niet in staat is om zwarte Nederlanders volledig en van ganser harte als burgers te zien met een eigen stem, en eigen wensen, terwijl er reden is voor wantrouwen vanwege zoveel jaar onnozelheid, onverschilligheid tot en met werkelijke stuitende agressie, merk ik dat de initiatiefnemers witten welkom heetten als bondgenoten in een gezamenlijke strijd voor een niet-racistische, rechtvaardige samenleving. Ik was diep onder de indruk.Ik was zo blij dat ik er bij was.
Als ik me niet vergis zijn we getuige van een belangrijke kentering. De Pietenkwestie zeurt al jaren door. Maar ondanks verschillende initiatieven werd het nooit werkelijk een gedeeld onderwerp. Het bleef simpelweg ‘witte meerderheid ziet standpunt van zwarte minderheid niet zitten en blijft dat stug ontkennen’. Gloria Wekker zei pas (hier) dat we in Nederland nooit een werkelijk sterke anti-racistische beweging hebben gehad – anders dan in de VS met een grote civil rights movement en dus ook een veel groter besef over de aard van racisme. Maar juist omdat de onverschilligheid van de witte meerderheid nu voor een deel omsloeg in een hysterische massale actie om met z’n miljoenen een ‘Pietitie’ te gaan ‘liken’ om het behoud van het sinterklaasfeest en de zwartheid van Piet, is er ook een grote vastberadenheid onder zwarte Nederlanders en bondgenoten gegroeid dat het nu maar eens afgelopen moet zijn. Ik zie nieuwe leidende figuren opstaan, die ook gisteren spraken: Quinsy Gario, Anousha Nzume, Kno’Ledge Cesare, toegejuicht omdat het voor iedereen duidelijk is dat ze een persoonlijke prijs betalen voor hun moed om hun nek uit te steken. En meer mensen, ook jonge, zijn bereid om het estafette stokje over te nemen en zullen het er niet bij laten zitten. Ik zag ook hoe Sunny Bergman als bondgenote werd verwelkomd. Er waren nog weinig witten, maar wethouder Pieter Hilhorst was er wel, en ik denk dat er nog veel meer zullen komen. De mensen die misschien lang gedacht hebben dat die zwarte piet issue niet zo belangrijk was, maar van mening zijn veranderd toen duidelijk werd hoeveel werkelijk agressief racisme naar boven komt als je het lef hebt om te suggereren dat Nederland een oude traditie die toch al aan het veranderen is best aan mag passen.
Het wordt ook duidelijk dat de zwarte piet acties onderdeel uitmaken van een groter gevecht tegen racisme in Nederland – en dat we nog veel moeten doen om uit te leggen waar dat over gaat, want het onbegrip is massaal en massief. En duidelijk wordt ook dat het racisme tegen zwarte mensen deel uitmaakt van een groter verhaal, van een politiek klimaat waarin moslims, migranten, vluchtelingen, Sinti en Roma permanent doelwit zijn van vijandigheid en pogingen tot marginalisering en uitsluiting. Het grotere verhaal zoals ook het Platform Stop Racisme en Uitsluiting voorstaat waar ik me aan heb verbonden.
Ik had er veel plezier in om, soms voor het eerst, de mensen tegen te komen die ik alleen ken van facebook. Snel, in de drukte, maakten we plannen. Er gaat nog heel veel gebeuren in de komende tijd.