Wisten jullie dat er zelfs in een appel vet zit? Ik ben bezig aan een intensieve cursus gezondheid en voedingsleer (bij Boele Ystma, de Planteneter) en ik leer elke keer veel bij. Gisteren hadden we het over de ideale samenstelling van je voedsel: 10% vet, 10% eiwit en 80% koolhydraten.
Dat lukt het beste met plantaardig voedsel, dan kom je vanzelf dichtbij die percentages, want in alle groente en fruit zitten ook eiwit en vet. (In spinazie zit 30% eiwit, in peterselie 20%) In veel mensvriendelijker hoeveelheden dan het eten waar we aan gewend zijn. In het ‘normale’ westerse dieet bestaat de voeding voor meer dan 40% uit vet. Dat is dus veel te veel, maar ook slecht voorgelichte veganisten die bakken noten wegwerken en hun sla verdrinken in de olijfolie kunnen aardig in de buurt komen. Ook als je veganist bent moet je nog een beetje nadenken. Een ander risico is dat je eenvoudig te weinig eet, dat kan ook. Als je gezond wilt blijven met plantaardig voedsel moet je wel genoeg eten, en gevarieerd, wat voor iemand die van lekker eten houdt natuurlijk vooral een voordeel is – je mag veel méér eten dan wanneer je een ‘normaal’ dieet volgt.
Wat ons aangesmeerd wordt als eiwitrijke (en lowcarb – laag in koolhydraten) diëten bestaat voor het merendeel uit vet. Je kunt namelijk geen dierlijk eiwit eten zonder nog veel meer vet binnen te krijgen. Eieren: 60% vet. Mager vlees: 60% vet – als je dat niet meet naar gewicht, maar naar percentage van de calorieën die je eet. Zo bestaat ‘magere’ melk waar 2% vet op staat in feite voor 35% uit vet, want water telt natuurlijk niet mee. Kortom: we eten veel meer (dierlijk) eiwit en vet dan de bedoeling is. Om ons er even aan te herinneren: moedermelk bestaat maar voor 6% uit eiwit, en dat in de tijd dat we het hardst moeten groeien. Als we in die fase van ons leven niet meer eiwit nodig hebben, waarom dan nog meer in de fase dat we al uitgegroeid zijn en eiwit alleen nodig hebben voor het onderhoud?
En natuurlijk gaat het er ook om welke koolhydraten je dan wel eet, om aan die 80% te komen. Geen geraffineerd witmeel en geen geraffineerde suiker, dus. Sowieso zoveel mogelijk onbewerkt, whole, voedsel, zonder chemische toevoegingen en zonder dat de belangrijkste nutriënten er uit zijn gehaald om die voeding houdbaar te maken voor de schappen van de supermarkt. Volledige granen, peulen, noten, paddestoelen, zeewier, bladgroente en fruit dus. Vet liever in zijn natuurlijke vorm als olijven en noten dan als olie – want ook geraffineerd en van nutriënten ontdaan. En er zijn zoveel alternatieven voor wie van zoet houdt…
Dit is natuurlijk maar een klein deel van een veel groter integraal verhaal over voeding en gezondheid, maar ik wilde het even delen. Als inspiratie om bewuster te kiezen hoe je jezelf wilt voeden.