Morgen vindt de jaarlijkse Kristallnachtherdenking plaats, die sinds 1992 wordt georganiseerd. Het laatste nieuws is dat dominee Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerken Nederland (PKN) heeft afgezegd, nadat hij zwaar onder druk is gezet.
Ik volg hier verder de tekst van Maarten-Jan Hijmans, samen met Lonneke Lemaire van Platform Stop Racisme en Uitbuiting de organisatoren van de herdenking.
Ook dit jaar organiseert het Platform Stop Racisme en Uitbuiting weer een herdenking van de Kristallnacht, de nacht van 9 november 1938, waarin in nazi-Duitsland honderden winkels, huizen en synagogen in vlammen opgingen, bijna 100 Joden werden gedood en duizenden werden weggevoerd. De Kristallnacht bleek een opmaat te zijn voor wat in de jaren daarna gebeurde met Joden, Sinti en Roma, en psychiatrische patiënten. Op veel plaatsen wordt de Kristallnacht herdacht als een soort waarschuwing waar racisme en uitsluiting toe kunnen leiden. In Amsterdam gebeurt het sinds in 1992 een aanval werd gepleegd op asielzoekers in Rostock (Dld.)
Net als andere jaren wordt de herdenking dit jaar gehouden bij het monument voor het Joodse verzet, Amstel hoek Zwanenburgwal, schuin tegenover het Stadhuis van Amsterdam, op 9 november, van 19.30 uur tot 20.30 uur.
Sprekers zijn – Ido de Haan, hoogleraar politieke geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht;
– Fatima Elatik, voormalig stadsdeelvoorzitter Amsterdam-Oost en actief in de door haar en rabbijn Lody van de Kamp opgerichte dialooggroep Salaam-Shalom;
– Sharon Gesthuizen, Tweede Kamerlid van de SP met in haar portefeuille vreemdelingenzaken;
– Dr. Arjan Plaisier, Scriba van de Protestantse Kerken Nederland (PKN).
Muzikale omlijsting zal er zijn van de zangeressen Rolinha Kross en Shura Lipovsky. Zij zullen individueel en als duo Jiddische liederen zingen.
Update 7 november: Dominee Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerken Nederland (PKN) zal niet van de partij zijn.
Na zware druk van “officiële” Joodse organisaties als het Centraal Joods Overleg (CJO), het CIDI en kennelijk ook een deel van zijn eigen christelijke achterban, heeft hij zich alsnog ter elfder ure deze vrijdagmiddag teruggetrokken. Hij gaat nu naar de exclusief Joodse herdenking in de Portugese synagoge die ongeveer tegelijkertijd zal plaatsvinden (hier).
De stap van Plaisier, die wat mij betreft getuigt van een schokkend gebrek aan ruggengraat, gaat gepaard aan wat publicitair geweld van “officiële” Joodse organisaties. Geweld dat, om het netjes te zeggen, de waarheid geen recht doet. Wie een echt supervunzig stukje wil lezen moet het geschrijf van Likoed Nederland op de abjecte site De Dagelijkse Standaard lezen (hier). Iets salonfähiger maar niet veel minder onjuist, is wat Jaap Fransman van het CJO toevertrouwde aan het Nederlands Dagblad:
“Ons punt is dat bij de alternatieve herdenking de herinnering aan de Kristallnacht verwatert. De herdenking wordt daar veel breder getrokken. Soms is het zelfs zo breed dat Israël ter discussie staat. We denken dat Arjan Plaisier het goed heeft bedoeld, maar het was gewoon niet de juiste plek voor hem om te zijn. Dat zou geen goed signaal afgeven.”
Het enige juiste aan Fransmans opmerking is dat de herdenking van het Platform Stop Racisme en Uitsluiting inderdaad breder is. Wij hebben een pluriform publiek en proberen niet alleen te herdenken, maar ook uit de gebeurtenissen van toen lessen te trekken voor het heden. Dit in tegenstelling tot de “Joodse” herdenking waar vrijwel alleen Joden komen en waar uitsluitend wordt stilgestaan bij het verleden. Voor de rest raakt wat hij zegt kant noch wal. Het gaat bij ons altijd over de nacht van 9 november 1938. We zijn ook niet de alternatieve herdenking, dat is het CJO namelijk zelf. Het CJO begon namelijk pas te herdenken toen wij al 11 jaar bezig waren. En wat Israel betreft, dat is in de 22 jaar dat de herdenking bestaat nog nooit ter discussie gesteld – het is zelfs nog nooit ter sprake gebracht. Fransman doet niets anders dan wat leugens te recyclen waar het CIDI een aantal jaren geleden mee is begonnen. Leugens in het kader van een actie van stemmingmakerij tegen sommige organisaties die deze herdenking steunen en die teven kritisch staan tegenover de politiek van Israel – al was dat altijd alleen in een ander kader en nooit tijdens deze herdenking.
Het is triest dat de “officiële” Joodse gemeenschap er voor kiest dit soort leugens te blijven herhalen en er een soort geestelijke terreur mee uit te oefenen. Triest ook dat de PKN zich ermee laat chanteren. Het kan zijn dat het CJO denkt een punt te hebben gescoord. Maar wat mij betreft heeft zowel de Joodse gemeenschap als de PKN hiermee vooral flink ingeboet aan integriteit.
Tot zover Maarten-Jan Hijmans.
Ik zou zeggen: een reden te meer om te gaan.