Het schrijven van mijn nieuwe boek, Kwart over Gaza, is een emotionele klus. Ik kom al lezende en denkende veel dingen tegen waar ik behoorlijk beroerd van word. Maar dan af en toe ook passages in boeken die ik herlees, die me opeens ontroeren. Ik kwam Avraham Burg, eens voorzitter van de Knesset, al eerder tegen, we stonden ook samen op het podium bij de Gay Pride in Jeruzalem. Ik ben het lang niet altijd met hem eens. Maar wat me fascineert is hoe een Israeli soms opeens de ogen open gaan. Wat is dat, hoe ontstaat zo’n moment? Ik herlas The Holocaust is over en deze passage trof me opeens.

Avraham Burg was in Jordanië, en zat aan tafel met een gezelschap afkomstig uit het Midden Oosten. Er waren mensen uit Libanon bij. Ontwikkelde en welbespraakte mensen, jonge mensen. We waren het over bijna alles eens, schrijft Burg, over Bush en over Clinton, we hadden allemaal De Da Vinci Code gelezen, we hadden zelfs weinig verschil van mening over Sharon en het religieuze fundamentalisme. Tot het gesprek kwam op de Palestijnse vluchtelingen en de sfeer in één keer veranderde. Ik luisterde naar hun verhalen, over de armoede van hun ouders, hoe ze de stad misten waar ze vandaan kwamen: Akko, Jaffa, de Oude Stad van Jeruzalem. En toen werd het stil en waren alle ogen opeens gericht op mij, de Israëli. Waarom neem jij daar geen verantwoordelijkheid voor? Jij hebt van ons gevraagd om op te houden met terrorisme, en dat we het religieuze fanatisme in zouden tomen, dat we democratisch worden, en dat we voor vrijheid zijn en voor de gelijkwaardigheid van vrouwen. Maar wat geef je ons daarvoor eigenlijk terug? Woorden, niets dan woorden. Plotseling zag ik dat ik naakt was en wilde me verbergen – Genesis. Hoe bestaat het dat ik nooit dacht aan mijn verantwoordelijkheid voor hun lijden? Ik ben verantwoordelijk, ondanks een batterij aan excuses en uitvluchten. Ik kon zeggen dat ik geen keuze had. Ik was nog niet geboren, het was een ander Israël. Maar ik kon de bittere waarheid niet langer ontlopen.