Dino Suhonic over homonationalisme. Mij uit het hart gegrepen. Ook ‘vrouwenrechten’ worden misbruikt om moslims mee om de oren te slaan, door dezelfde mensen die nooit een poot hebben uitgestoken voor homo’s of vrouwen. Ik had het er zelf ook al eens over, hier.

HOMONATIONALISME

Mijn keynote @RotterdamV conferentie over homonationalisme en waarom homonationalisme (queer) moslims in de weg staat:

“De val van de Berlijnse muur was de aankondiging en de symbolische uiting van de nieuwe wereldorde. Sinds het verslaan van het communisme, heeft het Westen de Ander kwijtgeraakt. De geschikte kandidaten voor de Nieuwe Ander waren de Islam en moslims. Maar het was echter met 9/11 pas dat de wereld geïnjecteerd werd met haat jegens alles wat op een moslim lijkt. Er werd steeds frequenter geroepen hoe moslims en de islamitische wereld haaks tegenover het Westen staan, onze liberale opvattingen, secularisme en de moderniteit. Of het om de Iraanse theocratie en de ISIS strijders ging, of moslim immigranten in West-Europa, de moslim Ander werd steeds vaker afgeschilderd als het gevaar voor de Westerse samenlevingen.

Er zijn na 9/11 talloze populistische, maar ook academische teksten geschreven om de al de geplande militaire invasies in Iraq en Afghanistan te legitimeren. Tussen 2001 en 2003 namen vooral de geleerden uit feministische en queer studies een prominente rol. “Wij gaan naar Iraq om de onderdrukte vrouw en de onderdrukte homo te redden”, luidde, simplistisch samengevat de soundtrack van de Westerse democratieridders. Vooral de vrouwen en homo’s moesten uit de klauwen van onderdrukkende moslimmannen gered worden. En dat terwijl in de staat Texas in 2003 de laatste wetten tegen “sodomy” pas werden afgeschaft. Laatst doken filmfragmenten van Barack Obama en Hillary Clinton op waarin ze in 2004 nog stellig het echte, traditionele huwelijk verdedigden en same-sex marriage verafschuwden. Het is allemaal wat lastig te volgen inderdaad, maar in deze casussen is een nieuw gedachtegang en frame vanuit het imperialistisch gedrag ontstaan. Men gebruikte de homorechten om een ander als vijand en onwenselijk af te schilderen. Of zoals Jasbir Puar het noemde: Homonationalisme.

Dankzij homonationalisme werd de binaire verdeling tussen goed en kwaad ineens wat scherper. “We zijn tegen militaire interventies en occupatie in het Midden-Oosten, maar kijk hoe moslims hun vrouwen en homo’s behandelen. We willen geen sancties tegen Iran, maar ze hangen onschuldige homo’s op. We zijn voor de revolutie in Egypte, maar die laat alleen zien hoe beestachtig ze zich gedragen.” Het is indrukwekkend om te zien hoe de groeiende homo-emancipatie in het Westen als een nieuwe wapen wordt ingezet om de militaire, op materiële gewin gerichte interventies goed te praten. Homonationalisme begon niet met 9/11. Positieve ontwikkeling in de jaren 60, 70 en 80 maakten het sociale klimaat vrouw- en homo-vriendelijker en zij werden een vast onderdeel van soevereiniteit, integriteit en nationale identiteit. Deze liberale en progressieve ontwikkeling is alles behalve slecht, maar wordt problematisch op het moment dat zij wordt ingezet om een andere groepen uit te sluiten en te bestempelen als vijand.

In Nederland zijn we niet bespaard van het homonationalistische discours. The Godfather van Homonationalisme in Nederland, de flamboyante politicus Pim Fortuyn heeft met het volk niet alleen zijn cruising-ervaringen gedeeld maar ook zijn breuk met zijn religieus verleden. Hij was de eerste die zijn narratief gebruikte om zich als “de homo” te profileren wiens seksualiteit door de achterlijke moslims bedreigd werd. Fortuyn belichaamde de bevrijde homo die dankzij de neoliberale samenleving in staat was om authentiek en individualistisch door het leven te gaan, met alle bijhorende post-calvinistische ornamenten. En dat zou haaks staan tegenover een Achmed, de achterlijke, de vrome en primitieve moslim uit Osdorp of Schilderswijk.

Fortuyn was niet de enige. Rita Verdonk en Geert Wilders borduurden later voort op deze ideologie. Die laatste heeft ondertussen van extreem-rechts iets mainstreams gemaakt en zijn partij werd in 2010 establishment door het kabinet gedoogsteun te geven. Zijn populariteit onder LHBTI gemeenschap blijkt groot te zijn: hij is de geliefde politicus op gay fora en kreeg veel stemmen van LHBTI’s tijdens de verkiezingen in 2010. Wilders’ commentaar in een interview voor de Volkskrant: ‘Waarom waren wij op de site van de Gay Krant de eerste partij? Denkt dan niemand na? Omdat homoseksuelen in de wijken dagelijks de gevolgen van de islamisering ondervinden. […] Die willen dat andere, intolerante Nederland niet, dat de elite hun opdringt’. Wilders heeft, samen met een heel netwerk aan politici en kunstenaars als Joost Zwagerman, Hans Teeuwen, Erwin Olaf, bevrijde moslims Ayaan Hirsi Ali, Hafid Bouazza en Afshin Elian een discours van homenationalisme gecreëerd. Hij wierp de PVV en zichzelf op als de hoeders van de Westerse beschaving en van homo’s. De vraag is dan ook waarom PVV kamerleden en europarlementariërs voortdurend ongunstig stemmen voor een betere positie van LHBTI’s in Nederland en Europa? Waarom is de achterban van PVV volgens de peilingen het negatiefst over homo’s?

Wilders koppelde de onveiligheid van homoseksuelen in sommige wijken met de islamisering van Nederland. Dit was toen nog schokkend en vreemd om te horen, nu wordt deze truc zelfs door sommige zogenaamde linksere partijen gebruikt. Samson nam afstand van zijn voormalige partijgenoten Oztürk en Kuzu door te wijzen op vrouwen en homorechten. De twee Turkse kamerleden moesten zich toen verantwoorden ook al ging het conflict over iets heel anders.

Homonationalisme wordt gebruikt als barometer waarmee de acceptatie en intergratie van (en daar komt ie weer), van vooral niet-Westerse allochtonen wordt gemeten. Op de inburgeringstoets krijgt men de foto’s van twee zoenende mannen of vrouwen te zien om zo hun homo-tolerantie te toesten. Wat is eigenlijk de vraag? “Vindt u dit normaal?” Krijgen mensen dan geen toegang tot het land als ze zich ongemakkelijk voelen bij het zien van deze foto’s? Dan zou, volgens SCP onderzoeken een groot deel van Nederlanders ook geen toegang tot Nederland mogen krijgen. Of gelden deze vragen alleen voor niet-westerse allochtonen? Het is een goede ontwikkeling dat steeds meer moslimleiders en politici voor homorechten zijn, maar het is bijna aandoenlijk om te zien hoe moslimpolitici vaak moesten verantwoorden of ze homo-vriendelijk zijn. Sommige moslimpolitici hebben zelfs een groot deel van hun politieke agenda ingezet voor LHBTI’s. Maar wat als een moslimpoliticus zei dat je een tattoo op de schaamstreek van elke HIV+ homo zou moeten zetten, zoals een PVV gemeenteraadslid dat een keer zei? Of dat homohuwelijk toch tegen de natuur is, zoals dat sommige Christelijke partijen nog steeds beweren? Zou de ophef niet een extra staartje krijgen om moslims als de vijandige Ander te kunnen beschouwen?

Het begrip homenationalisme heeft sinds 2007 een plek gekregen bij vooral linkse activisten en academici. Terechte kritiek op het extreem-rechtse, maar ook liberale discours waarmee de homorechten gebruikt worden om een groep te benadelen, wordt helaas ook misbruikt. Steeds vaker wordt homonationalisme binnen de groep van anti-racisme en anti-moslimhaat activisten gebruikt om de discussie over de werkelijke worsteling met homofobie binnen moslimgemeenschap te ontwijken. Elke goedwillende poging om adequaat te reageren op de uitsluiting van queer moslims bijvoorbeeld, wordt de kop ingedrukt omdat het “weer perfecte voeding zou zijn voor Wilders en co”. Zo wordt het werk van queer moslims vaak gebagatelliseerd en als onderdeel van homonationalisme ondergebracht.

Homonationalisme heeft ervoor gezorgd dat er een tweedeling ontstond: westen vs. oosten, occident vs. oriënt, democratie vs. onderdrukking, secularisme vs. theocratie. De toenemende homotolerantie in het Westen voedde ook de radicale denkers binnen de Moslimbroederschap in jaren 60 die zeiden dat homoseksualiteit een Westerse ziekte is. De ondergang van de beschaving zou met “homoseksualisme” beginnen. Dat creëerde de fundamenten van het omgekeerde homonationalisme, laten we zeggen “homo-occidentalisme” van de moslimlanden tegenwoordig. Homoseksualiteit is iets van het Westen, moslimbeschavingen zouden homo-vrij zijn. Denk aan de beroemde uitspraken van Ahmedinejad dat er geen homo’s in Iran leven. Hierbij missen ze een stuk van honderden jaren geschiedenis van homo-erotische, soms zelfs pornografische elementen in de islamitische schilderkunst en literatuur. De eerste oriëntalisten omschreven moslimlanden toen als decadent en waar mensen moreel verwerpelijk gedrag vertonen en sodomie beoefenen. U ziet het, toen was het voor het Westen ook niet goed.

En ergens daartussen staan wij, de queer moslims, de bruggenbouwers. Gezichten van intersectionaliteit, helaas ook van de meervoudige discriminatie en hypocrisie van onze redders en onze onderdrukkers, die elkaar steeds afwisselen en evenveel pijn doen. Ik zou zo graag positief willen afsluiten, maar dat gaat niet. Ik wil over homofobie in mijn gemeenschap praten, zonder dat mijn narratief door mijn liberale redders misbruikt wordt. Ik wil graag homofobie aankaarten, zonder dat ik me moet inhouden te zeggen dat ik van racisme en islamofobie evenveel last van heb.

Ik wil dat mijn gay-moslim-allochtoon knuffelende blanke collega’s niet meer voor mij en over mij praten, maar met mij. Wat vaker aan het woord laten zou ook een goed begin zijn. De kritiek die we hebben op de witheid van het beleid, het gebrek aan intersectionaliteit en weinig inlevingsvermogen niet als aanval en bedreiging ervaren, maar als een aanvulling en constructieve feedback. En niet aub “aaaahhh” roepen omdat onze verhalen dramatisch overkomen. Gooi queer moslims ook niet op de stapel van bi-culturele LHBTI jongeren omdat het eenmaal in een vakje moest passen. Wat hebben een Russische lesbienne en Surinaamse homo met elkaar te maken? Een niet-nederlandse cultuur die niet homotolerant is? Besef hoe racistisch en uitsluitend zelfs goedbedoelde termen en frames kunnen zijn.

Brengt homonationalisme ons verder? Nee(!), het is een diep dal waar we ons nu moeilijk uit kunnen redden. We moeten de politieke en intellectuele val vermijden door te erkennen dat we nu verlamd zijn door het neokoloniale, racistische en xenofobe kader manier waarin we ons focussen op de zwaktes en niet op de kracht van de Ander. Historisch gezien gaat de insluiting van een groep ten koste van de uitsluiting van een andere groep. Laten we queer movement, activisme en politiek elkaar niet proberen te sturen, maar samen optrekken voor een meer open en inclusieve maatschappij.”

(De conferentie Creating Cross-Overs werd op vrijdag 25 september gehouden in Rotterdam, met als thema ‘Kruispunten tussen religieuze, culturele en seksuele diversiteit’)