(Deze column sprak ik uit op de Palestina Special van café Linkse Liefde, op 27 juni 2021, in Ru Paré)

Het is niet mijn gewoonte om overal de media de schuld van te geven, maar in dit geval, Palestina Israel, heb ik nog een appeltje te schillen. Toegegeven, de main stream media hebben een ongemakkelijke klus wat ze nou weer moeten schrijven wanneer ‘het conflict weer eens oplaait’.

Daar begint het al mee. Het is geen conflict. Een conflict is een ruzie tussen twee partijen. Toen Nederland bezet werd door de nazi’s noemden we dat geen conflict tussen Nederland en Duitsland, toch? Het was een bezetting. We noemden het beestje gewoon bij de naam. Maar als het om Israël gaat durft vrijwel geen krant dat aan.

Het was dus weer eens zover. Het Israëlische leger ging midden in de ramadan tekeer tegen de gelovigen die de Al Aqsa moskee bezochten. En er zouden, ook niet voor het eerst, Palestijnse families in Sheikh Jarrah uit hun huis worden gegooid. Hoe vertel je dat als je angstvallig de illusie in stand wilt houden dat je neutraal bent?

Het handigste middel is het gebruik van passieve taal, van laffe taal. De onrust neemt toe. Wat neemt er toe? De onrust. Het geweld neemt toe. Ja, dat heb je met geweld, dat heeft de neiging toe te nemen. En wiens geweld? Tegen wie en waarom? Dan wordt het moeilijker. Makkelijker is het om taal te gebruiken waarin je dat in het midden laat. Taal met veel HET er in. Zoals in het regent. Wat regent er? HET.

En als je er toch niet aan ontkomt om man en paard te noemen, dat zet je twee partijen tegenover elkaar. Alsof het gaat om een burenruzie, of twee vechtende jongetjes in de zandbak. De Israeli’s schieten met rubberkogels (die overigens niet van rubber zijn) en de Palestijnen gooien stenen. Of je draait het om zoals de NOS dat deed: de Palestijnen gooien met stenen, zomaar, dat doen ze nou eenmaal, dat heb je met Palestijnen, en toen schoten de Israeli’s met traangas.
Wat er nou werkelijk aan de hand was kwam je niet te weten. Waarom moesten die mensen in Sheikh Jarrah weg? Hadden die misschien hun huur niet betaald? Woonden die in huizen die hun eigendom niet waren? Hoe heb je het over etnische zuivering zonder die lelijke uitdrukking te gebruiken?

Maar gelukkig, één probleem werd opgelost toen Hamas zich er mee begon te bemoeien en er raketten werden afgeschoten op Israel. Ha! Vanaf dat moment wist vrijwel elke krant die ik in handen kreeg hoe ze de zaak moesten framen: dit was een oplaaiend conflict tussen Israel en Hamas. En Hamas, dat wisten we al, dat is een bende terroristen, die waren altijd al de bad guys. Vanaf dat moment was het simpel. Hamas was begonnen met raketten schieten, en toen moest Israel wel Gaza bombarderen. Rutte wist ook precies wat er aan de hand was: Israel moet zich tenslotte kunnen verdedigen, niet waar?

Ik noem deze neiging om kwesties bij voorkeur te benoemen als twee partijen die slaags raken met elkaar, een tweetje. Naar het oud Hollandse spreekwoord: waar er twee vechten hebben er twee schuld. Het past naadloos in de oude journalistieke traditie van hoor en wederhoor, en altijd neutraal blijven. Behalve dat niet elke kwestie een zaak is van twee gelijke partijen. Zoals in dit geval, waar het gaat om een volstrekt eenzijdige bezetting aan de ene kant, en het verzet daar tegen aan de andere. Maar dat mag niet gezegd worden, want dan ben je als krant niet langer onpartijdig.

Wat onze media in hun angst om het beestje bij de naam te noemen laten vallen is hun verplichting om aan waarheidsvinding te doen, ook als niet iedereen blij wordt van die waarheid. Om context te geven, de geschiedenis mee te nemen, oorzaak en gevolg niet door elkaar te halen.

Mochten we de afgelopen tijd al een artikel hebben aangetroffen waar een woord als ‘bezetting’ in stond, dan was dat geheid in de rubriek opinie. Want dan is het maar een mening. En daar kan je de krant niet op aankijken. Hoewel elke leerling verslaggever zelf even kan gaan kijken bij een checkpoint en er niet omheen kan: dit is bezetting. En als Palestijnen uit hun huis worden gezet, omdat Israel ze weg wil hebben uit Jeruzalem, terwijl ze nooit meemaken dat ze hun huis in Israel terugkrijgen, ook al hebben ze de sleutel en het eigendomsbewijs nog, kun je dat dan niet gewoon etnische zuivering noemen? En apartheid? Gewoon en geheel objectief aantoonbaar en voor iedereen zichtbaar die het wil zien. En waarom noemen we dat geheel geen kolonialisme? De vroege zionisten draaiden er nog niet omheen, en zeiden gewoon wat ze deden: koloniseren. Zie hier een kaart uit 1913.

Die angstvallige en laffe pogingen om om de hete brei heen te draaien, overal tweetjes van te maken en woorden te vermijden waarmee je de verdenking op je zou laden dat je partij kiest, is wat onze media zo onbetrouwbaar maken. Never nooit het beestje gewoon bij de naam noemen.

Gelukkig zullen de meeste mensen die hier vandaag aanwezig zijn weten waar ze hun informatie wel vandaan moeten halen. Leve de sociale media waar je nog onafhankelijke journalistiek kunt vinden.