Mozes riep heel Israel, hij sprak tot hen: dit gebod dat ik jou heden opdraag, ik, is niet te zwaar voor jou en niet te ver weg. (Deuteronomium 30 vers 11)
Ik moest denken aan de koran, waarin de mensen ook beloofd wordt dat hun opdracht niet zwaarder is dan ze kunnen dragen, geloof is er niet om het mensen moeilijker te maken.
Ook mijn andere ‘linkse kerk’ kwam weer terug van reces. Vorige week had de Amsterdamse Studentenekklesia weer haar eerste dienst. Een mooie dienst. Schriftuitleg van Alex van Heusden en Kees Kok. Om ons er aan te herinneren waar het ook weer over gaat. Hoe wij als volk eens het brood hebben ontvangen, het woord, dat het nodig heeft om volwassen te worden, dat wil zeggen: drager van de vrijheid die pas werkelijk wordt als het de verantwoordelijkheid voor de ander aanvaardt (wat de joodse wijsgeer Emmanuel Levinas eens heeft getypeerd als ‘moeilijke vrijheid’).
Alex:
Bij de Thora hoort vanouds het leerhuis. En met ‘leerhuis’ bedoel ik niet een gebouw of een zaaltje, maar die hoogst vitale traditie van ononderbroken omgang met de Thora en met de boeken die uit de Thora zijn voortgekomen als uitleg en commentaar. Als wij van de ekklesia, niet-Joden dus, iets van Joden en hun Jodendom zouden kunnen leren, dan wel de aandacht en toeleg waarmee zij hun teksten én hun geschiedenis bejegenen.
Wij van de ekklesia. Goise, niet-Joodse mensen. We zijn nog maar net onderweg de Schriften Israëls, doorgaans ‘bijbel’ genoemd, op een nieuwe manier te leren verstaan, juist als jóódse Schrift. Net onderweg?
Achtenveertig jaar onderweg – in een geschiedenis van eeuwen is dat niet meer dan een tussensprint in de Tour de France.Wij lezen de bijbel niet als een dogmatiek, niet als een systematische verhandeling omtrent theologische kwesties, of God bestaat en hoe dan. Ook lezen we de bijbel niet als een receptenboek inzake grote ethische vragen. Abortus, euthanasie, embryoselectie – mag dat, kan dat en in welke omstandigheden, daarover heeft de bijbel het antwoord niet in huis.
In liturgie en leerhuis lezen wij de bijbel als een verhaal door mensen geschreven, voor mensen bestemd. En we doen dat in de wetenschap dat het ook echt verhalen zijn die we lezen, geen historische reportages. Verbeelding, beeldtaal, beelden en gelijkenissen – zij vertellen ons wie wij zijn, wij mensen, en wat onze bestemming is in deze wereld. Menswaardig leven is onze bestemming. Een nieuwe wereld dichterbij brengen waarin arme en vernederde mensen tot hun recht komen, een voor alle mensen bewoonbare aarde – ook voor hen die leven op de Kaukasus, in Darfur en in Uruzgan. Je hart en verstand daarop instellen, je manier van leven ijken op dat visioen van een nieuwe, rechtvaardige wereldorde is persoonlijk én politiek. Maar kan het wel? Is het te doen? Het boek zelf zegt dat het kan.
(Voor de hele tekst van Alex van Heusden, hier)
En voor de socialisten onder ons zongen we aan het eind, staande, die tekst van Henriëtte Roland Holst:
Dit ene weten wij, en aan dit één houden wij ons vast in de duistere uren: er is een woord dat eeuwiglijk zal duren en wie ’t verstaat, die is niet meer alleen.
En voor wie een keer wil komen kennismaken, en de drempel naar de kerk zelf nog te hoog is, hoewel, je loopt gewoon zondagochtend om vijf voor elf De Rode Hoed in, hier een uitnodiging voor een kennismakingsbijeenkomst:
De Ekklesia uitgelegd
Wat is de Amsterdamse Studentenekklesia? Alleen voor studenten? Protestants of katholiek of allebei, maar hoe dan? Het liturgisch team, bestaande uit Huub Oosterhuis, Alex van Heusden, Kees Kok en Geeske Hovingh, aangevuld met en bijgestaan door vast gastpredikant Alex van Ligten, zal op woensdag 15 oktober 2008 uitleg geven over verleden, heden en toekomst van de Studentenekklesia en hopelijk al uw vragen kunnen beantwoorden.
datum: woensdag 15 oktober van 20:00 uur tot 22:00 uur, locatie: De Rode Hoed, Keizersgracht 102, Amsterdam, toegang vrij; aanmelden via kruisheer@leerhuisenliturgie.nl
De website van de ekklesia, waarop ook alle teksten van de preken: hier.
Leuk dit artikel. “Ook lezen we de bijbel niet als een receptenboek inzake grote ethische vragen.” Soms kan de bijbel je toch wel heel concreet op weg helpen. Ik moest daar afgelopen weekend aan denken. In de Trouw van afgelopen zaterdag interviewt Ludette el Barkany in Rotterdam ’s avonds om half tien een aantal ‘Marokkaanse’ jongens in de leeftijd van 9 tot en met 12 jaar. Het artikel is helaas niet vrij op internet toegankelijk. Wat mij trof was dat de journaliste schrijft dat die jongens slecht Berbers en Nederlands spreken. Ik moest denken aan de Proloog uit het Evangelie volgens Johannes over het scheppende woord. De mens is bij uitstek een scheppend wezen en daar heb je ook taal voor nodig. Die jongens moeten (op school) goed leren spreken. En dan maakt het in eerste instantie niet uit of dat Berbers of Nederlands is. Frans Willem Korsten, literatuurwetenschapper, komt langs andere weg tot het zelfde: “Waar taal eindigt, begint geweld.” Hier.
Dat naar aanleiding van de bijbel als ‘receptenboek’.
Groet,
Hoi Anja,
Interessant dat citaat van Levinas. Zie voor de tekst van een lezing over Levinas die haar titel aan dit citaat ontleend: http://www.amsterdamsevrouwengroep.nl/vrouwengroep1/verslagen/inleiding%20levinas%20jan%2007.htm
Groeten,
SP-er