Zes pagina’s Vrij Nederland, geschreven door Sjifra Herschberg over hoe naar het is voor die kolonisten dat ze weg moeten uit Gaza. Kop: het trauma van de verdreven kolonisten. En daarmee is de toon gezet. Citaat (het gaat over hoe erg het was toen vijfduizend mensen hun huis uit moesten toen de Sinai werd teruggegeven aan Egypte):
‘Het was heel schokkend. Ik noem het mijn persoonlijke holocaust. Sommige mensen worden boos als ik dat zeg, maar het is heel erg voor een kind als je alles om je heen verwoest ziet worden, je school, het huis van je beste vriendinntje, de binnenplaats waar je altijd speelt’.
Dat trauma is Ganit Navehy nooit te boven gekomen, en daarom is ze maar …in Gaza gaan wonen.
Op die zes pagina’s zegge en schrijve één zin over de Palestijnen: ‘Er is niemand die er op wijst dat de afgelopen jaren ook veel Palestijnen, zowel in Israel zelf als in de bezette gebieden, zijn ontruimd, met vaak maar een halfuur tijd om de bezittingen bij elkaar te rapen voor de bulldozer zijn werk begon.
Verder is het allemaal heel erg zielig, en woorden als eenzaam, verslagen, diep gekwetst en ontworteld druipen van de pagina’s.
En mij lukt het maar niet om nu uit te barsten in groot meedelijden. Want wat in het artikel niet staat is dat niemand die als kolonist in Gaza ging wonen dat naïef deed. De jonge stelletjes uit Rusland die in een nederzetting rondom Jeruzalem gingen wonen kunnen nog beweren dat ze geen onderdeel uitmaken van de bezetting, de kolonisten die naar Gaza vertrokken weten donders goed wat ze deden. En mochten ze daarbij nog enigszins misleid zijn door de regering, die er miljarden voor uittrok om de nederzettingen in de Gazastrook te vestigen en toen nog eens miljarden om ze daar te houden en dagelijks van militaire bescherming te voorzien – meer dan één militair dagelijks per kolonist, de realiteit in Gaza liegt er niet om. Geen kolonist die zelf bewapend is en een schietcursus heeft gevolgd, die dagelijks de kinderen onder legerbewaking naar de middelbare school in Israel laten vertrekken, die hun mooie getto’s tussen de hoge electronische muren, het verwoeste land als veiligheidsstrook en de continue bemande wachttorens alleen kunnen verlaten op wegen alleen-voor-joden, kan het zijn ontgaan dat ze deel uitmaken van een militaire operatie. En meer dan dat. Een blik vanaf de wachttoren is genoeg om te zien dat er miljoenen Palestijnen opeen zijn gepakt, in het zuiden niet naar zee kunnen omdat Gush Katief het strand heeft bezet, nauwelijks meer bouwgrond hebben, en dan zijn de kolonisten zo trots dat ze alles zo mooi groen hebben gemaakt in de nederzetting. En vergeten maar even dat het water dat ze daarvoor gebruiken onttrokken wordt aan de Palestijnse bevolking die nauwelijks genoeg schoon drinkwater heeft, laat staan water voor groene gazonnetjes, en dat de nederzettingen de riolering zo heeft aangelegd dat er een smerige stinkende stroom direct de zee ingaat – zelf gezien, én geroken, uiteraard op het Palestijnse deel zodat de eigen zee mooi blauw bleef.
De kolonisten kregen tal van dure voorrechten toen ze er heen gingen. Ze kregen de mogelijkheid om ver onder het minimumloon en zonder sociale voorzieningen Palestijnen in hun kassen te laten werken en aan de verpauperde bevolking nog te verdienen ook. Nu moeten ze weg, krijgen een nieuw huis, worden ruimschoots gecompenseerd – en wij moeten het geloof ik zielig vinden. Een trauma nog wel.
Gelukkig in hetzelfde VN een klein tegenwicht. Dichter Judith Herzberg was op een filmfestival in Jeruzalem, en zag al die auto’s met oranje (tegen de ontruiming) en blauwe (voor de ontruiming en in dit geval dus voor Sharon) linten aan de antennes.
‘Heb je begrepen hoe het zit met die oranje en blauwe linten op de antennes van de auto’s’, vraagt O. die ik vlak voor mijn terugreis ontmoet. Ík zou voor de grap een brief aan mijn vrienden in het buitenland willen sturen om uit te leggen hoe ik terecht ben gekomen aan de kant van een grote oorlogsmisdadiger (namelijk Sharon). Het is zo, dat ik nog een heviger tegenstander ben van de oranje linten. Het is niet zo dat de kolonisten allemaal slechte mensen zijn. Juist helemaal niet. Ze zijn behulpzaam, ijverig, netjes op hun spullen, lief voor hun kinderen en voor oude mensen. Ook voor hun buren. Het enige probleem is dat ze Palestijnen niet als medemensen zien..
Het is inderdaad heel simpel. Wie het land van een ander volk bezet moet erop rekenen dat het tij zal keren en het bezette gebied moet worden verlaten. Natuurlijk levert dat problemen op voor individuele mensen, wier leven drastisch verandert. Maar óf zij hebben geweten dan wel moeten weten dat zij onrecht begingen dat ooit weer ongedaan zou moeten worden gemaakt, óf zij waren volslagen naïef en/of verblind, maar ook dán is hun individuele lot ondergeschikt aan het belang van het herstel van onrecht dat een heel volk is aangedaan.
Inderdaad een zielig en (oranje) gekleurd verhaaltje van Shifra Herzberg, best wel balen als je Lebensraum in de Sinai moet opgeven, lebensraum in Zuid-Libanon en nu lebensraum im Gaza en straks ook nog eens die illegale Lebensraum im Osten, zoals de illegaal geannexeerde Oost-Jeruzalem door de Knesset in 1980 en de West-Bank met grote nederzettingen als Ariel en Male Adumim. Maar ik gun de Palestijnen een staat ter grootte van voor 1948. Dat na de 2e W.O. de joden na 6 miljoen doden weer terug naar hun roots wilden gaan en een eigen grondgebied wilden zouden Arabieren moeten willen begrijpen. Andersom zouden (orthodoxe) joden moeten begrijpen dat het best lullig is als je als Palestijn in 1948 of 1967 Palestina bent ontvlucht, je niet meer terug mag, terwijl een joodse taxichauffeur uit New York, die toevallig een joodse moeder heeft, zoals Abu Jah Jah zei, zonder problemen wel mag migreren naar Israel en dan bedoel ik het Israel volgens de grenzen van 1967 zonder Gaza, O-Jeruzlaem en West-Bank. Dat joden nog steeds bestaan anders dan bijbelse volken als Amelekieten of Jebusieten of een verdwenen volk in Turkije de Hettieten of de Etrusken, bekend van hun kunst, in Italie, die allemaal etnisch zijn opgelost en in der vaart der volkeren zijn opgenomen, komt omdat het joodse volk een moederlijndefinitievolk is. Even los met welke etnische groep een joodse vrouw mengt, het kind is joods. Zo heb je ook Ethiopische joden, die er om deze reden veel donkerder uitzien dan Europese joden. De staat Israel kost het voormalig mandaatgebied Palestina een stuk grond. Een Palestijnse staat in Gaza, Oost-Jeruzalem en West-Bank is 22% van het voormalige mandaatgebied Palestina. Gaza wordt nu vrijgemaakt van joodse nederzettingen, maar de West-Bank wordt vrolijk volgebouwd met nederzettingssteden als Ariel en Male Adumim in plaats van in de legale Negevwoestijn, Oost-Jeruzalem is reeds geannexeerd en tussen nederzettingen worden nieuwe wegen aangelegd en de muur ligt niet op de grens van de West-Bank, maar daar binnen. Mooiste oplossing zou zijn: West-Bank vrijmaken van joodse nederzettingen met Oost-Jeruzalem als hoofdstad van de Palestijnse staat met een 42 km-brug op palen van Gaza naar West-Bank en Egypte zou een strook Sinai aan Gaza moeten weggeven (1 a 2 % van hun grondgebied) voor een nieuwe Palestijnse staat, dat de Palestijnen voor grondverlies door de staat Israel (op 78 % van het voormalige grondgebied Palestina) worden gecompenseerd. Dan is bij de Palestijnse premier Abbas de motivatie om het zelfmoordterrorisme aan te pakken ook groter.
Maar ik ben misschien een beetje idealistisch als SIVMO-donateur.
Heerlijk zo’n weblog, want je wordt er zelden afgehaald. Eindelijk geen censuur van die kutredacties met hun eigen politieke agenda en hun journalistieke machtsbruik. Alleen al het feit dat de VN zo’n gekleurd artikel plaatst, geeft aan dat het een kutblad is. Daar een ingezonden brief naar sturen is kansloos. Helaas wordt Shifra nog pieken betaald voor haar journalistieke wanprestatie door VN. Droevig, en weer compleet de schijt hebben aan het leed van de Plastijnen. Shifra kan beter een ander vak leren, want ze kan zich totaal niet in anderen inleven, dus voor de journalistiek deugt ze niet.
Ik trachtte Herschberger’s artikel ‘online’ te vinden maar kreeg het niet voor elkaar. Als je googelt op ‘Vrij Nederland, Israel, 2005’ krijg je wel o.a. een verhaal van zekere Max van Weezel, onder de kop ‘Het boetekleed’. Mocht je voor een paar seconden de illusie hebben dat het zal gaan over het habijt dat Sharon, na een gevangenis-overall, het beste past, dan wordt die spoedig de kop ingedrukt. Hij heeft het over het officiele berouw betreffende die massamoord van nu zestig jaar geleden.
Ik ken verder niets van de opvattingen van Van Weezel die, naar ik begrijp, adjunct-hoofdredacteur is van Vrij Nederland – noch ken ik de ‘record’ van VN wat de Palestijnse kwestie betreft. Ik heb dat blad dat ik, voor ik uit Nederland vertrok, kende als gematigd links zeker dertig jaar lang niet in handen gehad.
Maar dat het anno 2005 nog zo’n kennelijk larmoyant verhaal ophangt over die arme Israelische ‘colons’ die zo maar hun geprivilegieerde bestaan in Gaza ( waar ze met zijn zevenduizenden bijna een kwart van de grond bezetten) op moeten geven doet me, opnieuw, twijfelen over die radikale ommekeer in de ‘Westerse’ publieke opinie (buiten de VS) over Israel die o.a. de Brits-Joodse historicus Tony Judt meende te kunnen constateren.
Judt schreef, nu een jaar gelden, o.a. het volgende in een artikel in ‘ The Nation’:
‘Wereld opinie buiten de VS ziet, voor het overgrote deel, nu de Palestijnse tragedie tot op grote hoogte als de Palestijnen die zelf zien. Zij zijn de inlanders van Israel, een autochtone gemeenschap die natievorming in het eigen thuisland wordt ontzegd: beroofd en uitgestoten, op onwettige wijze van hun grond ontdaan, opgesloten in ‘bantustans’, op wie veel fundamentele rechten niet van toepassing worden geacht en die dagelijks worden blootgesteld aan onrecht en geweld. Vandaag aan de dag is er niet de minste pretentie van goed-geinformeerde Israelis dat de Arabieren in 1948 uit vrije wil of op gezag van vreemde despoten vertrokken (overigens beweert, voor zover ik weet, het CIDI dat nog steeds – A.B.) …
Net nu de Palestijnse zaak in de publieke opinie begunstigd gaat worden, en moreel overwicht gaat krijgen, is Israel’s internationale positie versneld in elkaar gestort. Het was voor vele jaren een onoverkomelijk probleem voor de Palestijnen dat ze niet werden uitgestoten, gekoloniseerd, bezet, en in het algemeen slecht behandeld, door Franse colons of Nederlandse Afrikaners maar…door de Joodse burgers van Israel, ‘resten van de Nazi holocaust met een tragische geschiedenis van volkenmoord en vervolging.’
Het slachtoffer van slachtoffers is in een onmogelijke situatie – die er niet beter op wordt door de Arabische neiging … onder de schaduw van de Holocaust uit te komen door die te minimaliseren of zelfs te ontkennen. Maar als het gaat om de mishandeling van anderen hebben zelfs slachtoffers niet voor eeuwig carte blanche. De beschuldiging dat Polen Joden vervolgden voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, kan niet langer bevredigend worden afgeweerd door verwijzing naar de drie miljoen Poolse slachtoffers van Hitler. Hetzelfde geldt nu, mutatis mutandis, voor Israel.
Tot de militaire zege van 1967, en zelfs voor enige jaren daarna, was het dominerende internationale beeld van Israel dat welk werd opgehouden door zijn Zionistische stichters en hun vele bewonderaars in Europa en elders: een dapper klein land, omringd door vijanden, waar de woestijn tot bloei was gebracht en de inheemse bevolking uit het beeld was weggeveegd. Maar sinds de invasie van Libanon, en met steeds grotere intensiteit sinds de eerste intifada van de late tachtiger jaren, is het publieke beeld van Israel steeds duisterder geworden. Vandaag is dat beeld afgrijselijk: het geldt een plaats waar hoonlachende achttienjarigen met M-16s hulpeloze oude mannen pesten (‘zekerheidsmaatregelen’), waar bulldosers regelmatig hele flatgebouwen omver halen (‘terroristen onschadelijk maken’); waar helicopters raketten afvuren in woonwijken (‘doelgerichte executies’); waar gesubsidieerde kolonisten dartelen in door gras omringde zwembaden, volkomen blind voor de Arabische kinderen die op enige meters afstand wegrotten in de ergste achterbuurten van de planeet; en waar gepensioneerde generaals en ministers openlijk spreken over het opsluiten van de Palestijnen ‘als bedwelmde kakkerlakken in een fles’ (de voormalige Israelische stafchef Rafael Eytan) en het land van zijn Arabische kanker reinigen (voormalige minister van huisvesting Effi Eytam) …
Na zevendertig jaar van militaire bezetting heeft Israel niets gewonnen in veiligheid en heeft het alles verloren in interne burgerlijke moraal en internationaal respect. Het heeft voor altijd zijn morele overwicht verspeeld.’ Aldus Tony Judt.
Is dit zo? De meeste mensen die bijdragen aan Anja’s ‘weblog’ zullen het wschl. roerend met Judt schets van Israel eens zijn, maar kunnen we werkelijk zeggen dat dit het beeld is dat figureert in ‘the overwhelming majority of world opinion outside the United States’, zoals Judt beweert? Zolang het probleem van de Israelische kolonist die gesubsidieerd gestolen land bezette, en het even gesubsidieerd weer kan verlaten, breed in de media wordt uitgemeten (althans hier in Australie en kennelijk ook in enkele Nederlandse persorganen), terwijl bijv. de recente Israelische verwoesting van een Palestijns bijdorp zoals Tana vrijwel volkomen wordt genegeerd, kan men, dacht ik, met grond aannemen dat Judt ietwat te ‘sanguine’ was in zijn schets van de publieke beeldvorming over Israel.
Arie Brand