Christine de Vos had de journalist Sameh Habeeb naar Nederland gehaald. Habeeb is een van die jonge Palestijnen die ondanks de formidabele belemmeringen probeert zijn leven zin te geven. Hij is journalist geworden, fotografeert, is de oprichter van het engelstalige Palestinian Telegraph, op dit moment een van de beste en meest uitgebreide nieuwsbronnen van Palestijnen zelf, hier. Hij maakt er zijn levenswerk van om de wereld te laten weten hoe het staat, in Palestina, maar vooral in Gaza, waar hij zelf vandaan komt.

Tijdens de oorlog heeft hij veel voor buitenlandse zenders gewerkt, omdat die hun verslaggevers Gaza niet inkregen. Hij deed het graag. Maar ook zag hij hoe sommige westerse media te werk gingen: zoals EenVandaag. Die bestelde bij hem beelden van Palestijnen die burgers gebruikten als menselijk schild. Die zijn er niet, moest hij ze teleurstellen. Hij wordt vaak geconfronteerd met vragen om de geijkte beelden die tegemoetkomen aan de beeldvorming hier. Vervaarlijk schreeuwende en gemaskerde Hamasstrijders kan hij zo verkopen, maar de beelden van verminkte lichamen wil niemand hebben. Het is niet makkelijk, als je graag aan het werk wilt, en het geld nodig hebt, om dan je integriteit te bewaren. Het is een van de redenen waarom hij zijn eigen medium in leven heeft geroepen.

Om te beginnen deed hij Rotterdam aan, de stad die veel doet voor Gaza. Met een presentatie, feiten, foto’s, een filmpje, die ook voor de meer ingevoerden waar er nogal wat van in de zaal zaten behoorlijk heavy was. Al denk je alles al te weten, de foto’s van kapotgeschoten mensen met benen er af, en het filmpje van dode en gewonde kinderen hakken er in. Achter mij zat een vrouw zachtjes te snikken.

Habeeb is geladen, en niet erg genegen om ons weg te laten komen met halfzachte opvattingen dat het toch allemaal heel naar is, maar wat kunnen wij er aan doen? Niet voor niets, hij was niet alleen in Gaza tijdens de aan de oorlog voorafgaande blokkade – ook toen al burgerdoden en aanvallen – maar ook tijdens de oorlog zelf. In het Shifa ziekenhuis zag hij achter elkaar de gewonden en doden binnengedragen worden, het geschreeuw van mensen, het bloed in de gangen, het gekreun van stervenden. Dat zal hij van zijn leven niet meer vergeten. Maar het ergste: de wereld kon dit weten, en deed niets. En doet nog steeds heel weinig.

De maandag erop begeleidde ik Sameh, hij had een paar afspreken in Amsterdam, met de mensen van United Civilians for Peace, en met zijn oude vriend uit Gaza, Mohammed Omer, die hier onder behandeling is voor de gevolgen van de mishandeling van de Israelische grenspolitie toen hij terug wilde keren naar Gaza.

Ook dat is kenmerkend voor hun bestaan: alleen al proberen Gaza uit te komen is een verschrikkelijke toestand. Habeeb lukte het na vele pogingen, is nu in Engeland op ene bezoekersvisum, heeft een uitnodiging om daar aan de universiteit zijn masters te halen, maar zou, om daarvoor een verlengd visum te krijgen eerst terug moeten naar Gaza om het daar opnieuw aan te vragen. Hij lacht er cynisch over. Zoveel medewerking krijg je dus in Europa, kennelijk wil niemand er even rekening mee houden dat Gaza bezet en belegerd is, en dat je er niet zomaar in en uit kunt. Ook de tocht naar Nederland was een waagstuk, want hij was gewaarschuwd, dat hij misschien Engeland niet meer in zou mogen. En dan? Hij haalt zijn schouders op. Geen idee. Misschien als illegaal in Nederland blijven, misschien uitgeleverd worden naar Israel, als Palestijn lijk je vrijwild.

Ik heb niets meer van hem gehoord, ik neem aan dat hij weer in Engeland zit.

’s Avonds gaf hij een presentatie voor een groep medische studenten aan het AMC in Amsterdam. Ook hier waren mensen stil van de presentatie – ook al had Habeeb de gruwelijkste foto’s deze keer achterwege gelaten. Een deel van de studenten gaat binnenkort naar de Westoever. Loes Kleijn die ze begeleidt maakte zich al zorgen: dat niemand hoeft te denken dat ze daar dagelijks dode babies tegenkomen. Dat is Gaza. Niet de Westoever. Al is het ook daar vreselijk genoeg.