De Nijmeegse moslimstudentenvereniging van de Radboud Universiteit in Nijmegen vierde hun eerste lustrum, en ik was een van de gasten cq sprekers op hun feestelijke dagen. Een eer en een plezier, want tegelijk een manier om contact te maken en ook van hen te horen hoe de zaken er voor staan.
Ik was uitgenodigd om over Palestina te spreken, en dat zal ik hier niet herhalen, omdat de lezers van dit weblog ondertussen wel weten wat ik daar over te zeggen heb. Ik liet een powerpoint presentatie zien met foto’s van Gaza, ik had het niet alleen over de situatie nu, de bezetting, de blokkade, maar ook over de vraag hoe ver je terug moet denken om te zien wat er mis is gegaan. Ver terug, zei ik, want wat er mis ging begon met de zionistische gedachte dat het nodig was voor de joden om een eigen, exclusief joodse staat te hebben, en die te willen stichten op een plek waar al andere mensen woonden: de Palestijnen.
Maar dat betekent dus, zei een radicale jonge man in het publiek, dat Israël geen bestaansrecht heeft. Als je het historisch bekijkt, zei ik, dan is het de vraag of het ontstaan van Israël wel rechtsgeldig was, maar dat neemt niet weg dat Israël nu bestaat, net als vele andere staten die een ontstaansgeschiedenis hebben van onrecht, en die we nu ook niet meer zomaar terug kunnen draaien. Maar wat absoluut wel gevraagd kan worden, is dat Israël ophoudt met het bezet houden van het laatste stuk Palestijns land, en van Israël een normale democratie maakt, met gelijke rechten voor alle burgers. Dat Israël zich houdt aan mensenrechten en internationaal recht is het minimum dat we kunnen vragen, en waar Nederland, vooral de regering, op hoort aan te dringen.
We hadden het ook over de vraag waarom het in Nederland zo moeilijk is om een meerderheid van de bevolking en de politici zover te krijgen dat ze kritischer staan tegenover Israël, want zo radicaal is het tenslotte niet om van een land dat zichzelf graag presenteert als een moderne, op westerse leest geschoeide democratie te verwachten dat ze zich dan ook als zodanig zullen gedragen. Voor moslimstudenten die hun wortels hebben liggen in een ander land is dat soms moeilijk te begrijpen – die hebben niet het enorme gewicht meegekregen van de gevolgen van onze oorlog, de bezetting, de vreselijke jodenvervolging, die hebben geen last van schuldgevoel dat er te weinig is gedaan om ‘onze’ joden te redden. En die zien vaak niet in waarom het onrecht van destijds gevolgd moet worden door nieuw onrecht, maar nu tegen een ander volk dat de historische pech heeft te leven op de plek waar de zionisten hun joodse staat wilden vestigen.
Rondom 1948, in de nadagen van het kolonialisme, was het in Nederland nog normaal om de ‘inheemse bevolkingen’ niet erg serieus te nemen en niet te beseffen dat ook zij recht hadden op zelfbeschikking. Maar ook nadat de meeste landen zich van het kolonialisme hadden bevrijd, en wij ons in Nederland toch een beetje meer bewust begonnen te worden van de manier waarop wij met Indonesië en Suriname waren omgegaan, kwam het volgende probleem: na 9/11 en na de moord op Van Gogh werd de latente vrees voor migranten, met name moslim migranten steeds sterker. En daarvan heeft Israël geweldig kunnen profiteren, door elk verzet van Palestijnen, hoe gerechtvaardigd ook, af te doen als islamitische terreur, en de Palestijnen te presenteren als moslims die niets liever wilden dan de joden (niet de Israëli’s) de zee in te drijven. En helaas, in Nederland kun je waarnemen dat de islamofoben over het algemeen ook automatisch pro-Israël zijn (dat wil zeggen: voor de bezettingspolitiek van Israël) en dat de verdedigers van Israël haast automatisch ook behoorlijk islamofobisch zijn. En dat maakt dat de kritische houding tegenover Israël van mensen als de moslimstudenten die in Nijmegen in de zaal zaten haast bij voorbaat met wantrouwen wordt bekeken. Want dat is natuurlijk, denken sommigen aan de rechterkant van het politieke spectrum, omdat moslims nu eenmaal voor moslims opkomen.
(Mansoob Murshed)
Na mij sprak Syed Mansoob Murshed, die uit Engeland was overgekomen, professor in de economie, die ook verbonden is aan het ISS (Institute of Social Studies) in Den Haag. Hij had het vooral over de identiteit van moslims, en de angst voor radicalisering in Europa, over islamofobie en de ‘productie’ van haat en angst. En hoe politici die niet alleen aanwakkeren maar ook exploiteren. Ik kom apart nog een keer terug op zijn verhaal, hij heeft mij zijn paper gestuurd, en daar zitten veel interessante aanknopingspunten in.
(Bledar Drnoglavia, mijn gastheer)
Bij de maaltijd had ik gelukkig nog even de tijd om wat informeler te praten. Het leuke van de MSV is dat die zo ‘gemengd’ is. Dat wil zeggen dat de meeste moslim organisaties en initiatieven toch meestal vooral of Turks of Marokkaans zijn. Maar aan een universiteit waar je het je niet kunt veroorloven om ook nog eens in nog kleinere groepjes uiteen te vallen liep het lekker door elkaar, dus maakte ik kennis met Nederlandse moslims met een Turkse, Marokkaanse, Kosovaarse, Palestijnse en wat hadden we nog meer, Pakistaanse? achtergrond, benevens autochtoon bekeerd.
Natuurlijk kwam het gesprek ook op de politiek. Ik hoorde wat ik vaker hoor: dat veel Nederlandse moslims het gevoel hebben dat er geen enkele politieke partij is waar ze echt bij passen. De linkse partijen moeten niet zoveel van religie hebben, en zijn op hun eigen manier ook wel een beetje foob, en bij de christelijke partijen zit je weer met andere opvattingen waar je niet mee uit de voeten kunt. Zo zei iemand het liefst Christen Unie te willen stemmen, die zijn tenminste integer en trouw aan hun uitgangspunten, maar ja, die hebben weer zo’n volstrekt kritiekloos pro-Israël standpunt, en dat gaat ook niet.
Dan maar een nieuwe partij oprichten, links, progressief en religievriendelijk?
Ik moest weer terug naar de politiek, maar ik kom graag nog eens terug, daar bij de moslimstudenten in Nijmegen.
Heb je het niet over de bezetting van de Spaanse Sahara door Marokko gehad, Anja?
Ik heb het over 2673 onderwerpen niet gehad, Leo, waaronder wel 738 ernstige misstanden en gevallen van onrecht en onderdrukking elders in de wereld.
Het punt is natuurlijk dat de Spaanse Sahara als tegenargument op het lijstje staat van de pro-Israel propagandistjes die proberen om mensen die het onrecht tegenover de Palestijnen aan de orde stellen in diskrediet te brengen – je hebt dat absoluut niet zelf verzonnen. Het is erg weinig origineel en even weinig overtuigend. Een tijdje was het Darfur waar ik mee werd doodgegooid, maar dat is al weer uit de mode.
Ik geloof geen seconde dat de mensen in de Spaanse Sahara jou ook maar een moer kunnen schelen, Leo. Als ik me daarin vergis dan zie ik graag een verhaal tegemoet over wat jij daaraan doet – en als dat geloofwaardig is dan heb je mij zo mee als bondgenoot, zoals ik van jou dan natuurlijk ook verwacht dat je meewerkt aan mijn acties voor het opheffen van het onrecht tegenover Palestijnen.
Maar het zal wel weer niet.
Bedankt voor je reactie Anja, klopt, ik ga niet de straat op voor de Spaanse Sahara, noch voor Gaza, ik wil wel zeggen dat ik respect heb voor jouw drive om de mensen in Gaza te helpen.
Ik heb alleen moeite met hypocrisie, als iemand van Marokkaanse afkomst over de bezetting van de Gazastrook gaat demonsteren, dan zou ik ook graag willen horen wat deze figuur van de bezetting van de Spaanse Sahara vind, en dat hoor ik nooit.
Hetzelfde geldt voor de uitzetting uit Marokko van de Christen-pleegouders van Village Of Hope.
Mensen die ontegenzeggelijk goed werk doen, met een evangeliserende drive, mijn hobby is het niet, maar ze offeren wel veel op voor kinderen in Marokko, ik hoor er niets over.
Beste Anja,
“dat neemt niet weg dat Israël nu bestaat, net als vele andere staten die een ontstaansgeschiedenis hebben van onrecht, en die we nu ook niet meer zomaar terug kunnen draaien.”
Hiermee legitimeer je eveneens de annexatie van de westelijke Sahara door Marokko.
(3) Leuk hoe je je nu er een beetje probeert uit te draaien, Leo. Want gek, toch, dat jij respect hebt voor mijn ‘drive’ om mensen in Gaza te helpen, maar per ongeluk verzuimde om dat te melden. Het gaat trouwens om heel wat meer dan ‘mensen in Gaza helpen’, maar dat zal ik nu niet herhalen.
En nog eens – zolang jij passief gaat zitten wachten tot anderen doen wat jij vindt dat zij doen moeten en zelf geen poot uitsteekt, niet voor Palestijnen niet voor mensen in de Spaanse Sahara is het respect niet erg wederzijds en je kritiek dat ik het niet heb over zaken waar jij helemaal niks voor doet nogal ongeloofwaardig. En hoef je ook geen Marokkaanse Nederlanders kwalijk te nemen als die wel hun nek uitsteken voor Palestina. Die doen in ieder geval meer dan jij.
(4) Ik legitimeer niets, Izz ad-Din, het is helemaal niet mijn positie of mijn macht om dat te doen. Ik denk dat het weinig zin heeft om op de positie te gaan staan dat Israël als staat zou moeten worden opgeheven, ook al kun je historisch gezien constateren dat het vanaf het begin verkeerd was om een joodse staat te willen stichten in een land waar al andere mensen leefden. Ook al zijn er nog steeds Palestijnen die hopen, of willen dat de zionisten ophoepelen, zoals de kruisvaarders eens zijn opgehoepeld, de meesten zijn realistischer geworden en richten hun strategie niet op het verdwijnen van de staat Israël, en ik vind niet dat ik radicaler hoef te zijn dan de Palestijnen zelf.
En ik weet veel te weinig over de annexatie van de westelijke Sahara om daar een mening over te hebben. Wel weet ik dat de VS als staat ontstond met het uitroeien van een groot deel van de oorspronkelijke bevolking. Nu kun je wel zeggen dat al die Amerikanen terug moeten naar waar ze vandaan komen, en dat het land weer teruggegeven moet worden aan de overgebleven nazaten van de inheemse bevolking – niemand zal daar nog voor pleiten, ook de Native Americans niet.
Ik ga er van uit dat de meeste Palestijnen een strijd willen voeren voor wat in principe haalbaar zou moeten zijn, met het handhaven van internationaal recht als basis, en dat is al moeilijk genoeg. Als je je doelen nog principiëler stelt weet je helemaal zeker dat je in de geschiedenis ten onder zult gaan als een onrechtvaardige maar lost case.
Maar het belangrijkste is dat niet ik, maar de Palestijnen zelf dat uit moeten maken.
Anja je refereert iets teveel aan iets dat niet klopt: De Palestijnse staat is een bedeksel van de Britten die het na 8 jaar oorlog tegen de Israëliers zat waren dat ze niet konden winnen. De Palestijnen zaten toen in Saudie-Arabië en daar zijn ze uitgeschopt. De Palestijnse staat is, dankzij Jzzr A. uiteindelijk erkend maar wil het niet groter maken dan het is: Jij spreekt nog steeds met woede in je stem. Een woede die geen plaats en geen grond heeft.
Je maakt er wel heel erg een potje van, Peter. Er is in jouw verhaaltje werkelijk niet één zin die feitelijk klopt.
De Palestijnse staat is geen bedenksel van de Britten.
Er was geen oorlog tussen Britten en Israëliërs.
De Palestijnen, ik neem aan dat je de PLO bedoelt, bestond toen nog niet en die zat niet in Saudie-Arabië.
En als de Palestijnse staat is erkend, dat zou het fijn zijn wanneer jij aan kon geven waar de Palestijnen die dan vinden kunnen: ze zouden je dankbaar zijn.
Ik kan je aanraden om De etnische zuivering van Palestina, van Ilan Pappé te lezen, en/of Een schreeuw om recht, van Dries van Agt. Beide boeken zijn uitvoerig gedocumenteerd. Dan wordt jou duidelijk waarom ik het heb over een groot onrecht. Als je het dan nog steeds met mij oneens wilt zijn weet je dan tenminste waar je het over hebt.
He Anja, wat een verrassende reactie en ik ga daar nog even op in: In 1942 bestond Israel nog niet; dat is pas later bij een amandement van de VN zo uitgesproken op voorspraak van Frankrijk en Engeland (!). Je gaat niet in op mijn argument dat de Palestijnen in Saudie-Arabioe vertoefden en dat is wel belangrijk. Nee ik bedoel niet de PLO, dat is jaren later.
Ik ben het met je eens dat er, grootschalig, onderdrukking heeft plaats gehad van niet vriendelijke bevolkingsgroepen.
Als je de discussie verder aan wilt gaan dan blijf ik reageren.
Dat je niet weet dat er oorlog was tussen de Britten en de Israeliers verbaast me, maar ja dat was in 1953.
Je hebt wél een punt: Sinds Arafat ga ik uit van het bestaan van een Palestijnse staat ergens in de buurt van Israel.
Oh, ik heb het niet over de PLO; je kent je geschiedenis niet want De Palestijnen zaten wel in Saudie-Arabie.
Pappè lees ik niet want die is bevooroordeeld.
Met meer dan vriendelijke groet,
Peter
Tjonge, dat moet ik de Palestijnen dringend gaan vertellen, dat er ‘ergens in de buurt van Israël’ een Palestijnse staat is – dat hebben ze zo stiekem gedaan dat de Palestijnen zelf het niet eens door hebben. Net zo stiekem als de Israëlische oorlog met de Britten, heeft ook niemand wat van gemerkt. O en de Palestijnen zaten niet in Palestina maar in Saudi-Arabië, tjee, nou begrijp ik waarom die zionisten dachten dat het land leeg was.
Peter, je lult uit je nekharen. Iedereen heeft recht op zijn eigen mening, maar niet op zijn eigen feiten. Nou zou het nog niet zo erg zijn dat je een zwaar geval bent van de klok horen luiden maar niet weten waar de klepel hangt, als je bereid was om nog eens wat bij te leren, maar je hebt bij voorbaat alvast besloten dat Pappé bevooroordeeld is. Hoewel jij met je fenomenale feitenkennis zou kunnen weten dat ook fervent zionistisch historicus Benny Morris erkent dat er rond 1948 een grootscheepse etnische zuivering heeft plaatsgevonden. (Alleen hun conclusies verschillen: Pappé, bevooroordeeld als hij is noemt etnische zuivering een oorlogsmisdaad, en Morris, geweldig objectief, vindt Palestijnen verdrijven een goed idee en wil daar wel mee doorgaan.)
Kortom: mijn geduld is alweer op, en jij gaat je verhalen maar ergens anders deponeren. Websites zat waar niemand ergens wat van af weet, daar kun je jouw theorietjes heel goed kwijt. Het beste er mee.
Ook waren er Afghanen, Syriërs, Irakezen, Iraniërs, Belgen, Nederlanders, en andere kleine en minder bekende groepen en achtergronden. Mooi om te zien!
Anja je verspeelt te veel energie aan die kletspraatjes van b.v.
Peter Goes. Laat ze toch. Niemand met een beetje kennis neemt ze toch serieus.
Dag, Jan.N
Ik wil af en toe nog wel eens kijken of de boel in iemands kop muurvast zit of dat er nog beweging mogelijk is, Jan. En soms hebben de anderen nog wel wat aan de antwoorden. Zo houden bijvoorbeeld de mensen die nog aan het begin staan er een literatuur tip aan over. Zoals je ziet laat ik het na twee vergeefse pogingen verder zitten, dat gaat nog net zonder sjagerijnig te worden.
Prima Anja, ik bewonder je. Ik denk, dat ik niet zo lankmoedig zou zijn, maar dat is wellicht mijn fout.
Jan.N
Nou, lankmoedig, Jan? Ik denk dat onze Peter hierboven eerder het gevoel heeft dat de vloer met hem aangeveegd is…
@14, wat mij beteft heb je de vloer met hem aangeveegd, het zou Peter in ieder geval sieren als hij dan wel het boek van van Agt gaat lezen, dan komt daarna vast ook wel de interesse om Pappé te lezen om vervolgens iets ‘beslagener’ ten ijs te komen met echte feiten. Leo en Peter lijken wel Hasbara aanhangers. Anja, ik bewonder je om je vasthoudendheid en kijk uit naar je volgende boek.