Gaza over de ‘vredesbesprekingen’

“Er zijn vredesbesprekingen tussen Israël en de Palestijnen. En dus barst het geweld van Hamas weer los”. Vindplaats citaat is de Volkskrant, 3 september, correspondent Rolf Bos. Twee suggesties zijn in die twee zinnen opgenomen: dat Israël praat met ‘de Palestijnen’ en niet maar met een deel van hen. En dat het geweld aantoont dat Hamas per definitie tegen vredesbesprekingen is.

En niet, wat erg veel dichter bij de waarheid ligt, tegen deze vredesbesprekingen, waarbij in principe over hen en het lot van Gaza wordt beslist zonder dat zij zijn vertegenwoordigd. Waarbij ze nogal wat redenen hebben om te vinden dat Abbas, van Fatah, niet bepaald hun favoriete vertegenwoordiger zou zijn. De volkskrant staat in de suggestie niet alleen. Over het algemeen wordt in de media graag gesuggereerd dat Hamas per definitie tegen vrede is, en de voorkeur geeft aan gewapend verzet of ’terrorisme’. Maar is het wel zo simpel? Kunnen we ons nog herinneren dat de grote vredestichter, Nelson Mandela, weigerde om het gewapend verzet van het ANC af te zweren tot de apartheid was afgeschaft?

Lees, om eens wat informatie te krijgen van de andere kant, een interview met Khaled Meshal, de Hamasleider die gestationeerd is in Damascus. Het interview werd door Philip Weiss op zijn weblog gepubliceerd. Hier is het compleet.

Dit is wat Meshal zegt (ik vat het samen): deze onderhandelingen zijn in de eerste plaats in het belang van Israël en de Amerikanen. Wij Palestijnen of Arabieren hebben er geen belang bij, en dat is waarom de onderhandelingen alleen plaats kunnen vinden doordat de VS het Palestijns Gezag (PA) onder druk zetten. De onderhandelingen worden door de Palestijnen niet ondersteund, ze worden door de meeste partijen, stromingen, leiders, en de gewone mensen afgewezen, en dat is waarom deze ‘vredesbesprekingen’ gedoemd zijn om te falen.

Dit is een perfect voorbeeld van hoe de Amerikaanse regering te werk gaat in het Arabisch-Israëlische conflict: geen visie op een werkelijke en houdbare oplossing op lange termijn, maar een ad-hoc actie, zegt Meshal. Alle opeenvolgende regeringen hebben niets meer gedaan dan pogingen om het conflict ‘hanteerbaar’ te maken, niet om het op te lossen. Misschien lijkt dat op korte termijn in het belang van Amerika, maar het is heel erg gevaarlijk op de lange duur, en catastrofaal voor de hele regio.

Hamas is bereid om een Palestijnse staat te accepteren binnen de grenzen van 1967, maar over Israël ga ik niet, zegt hij. Ik ben niet geïnteresseerd in het legitimeren van een bezettende macht. Laat de internationale gemeenschap zich maar bezighouden met de Israëlische staat. Als Palestijn ben ik alleen geïnteresseerd in de vestiging van een Palestijnse staat.

“Na twintig jaar ervaring met dit zogenaamde vredesproces, dat geheel gefaald heeft, is het voor ons duidelijk dat wij als Palestijnen onze rechten nooit vrijwillig van de Israëli’s zullen krijgen aan de onderhandelingstafel. Netanyahu, noch enige andere Israëlische leider zal ons ooit simpelweg een Palestijnse staat geven. Het Palestijns Gezag (Abbas) heeft alle eisen al vergaand verwaterd en vraagt niet meer dan dat de 1967 grenzen een onderhandelingspunt zijn in de besprekingen, maar zelfs dat wordt door Netanyahu herhaaldelijk geweigerd. Na al die bittere jaren van onderhandelen staan we nog steeds met lege handen. Zelfs de oplossing om te komen tot een staat binnen de grenzen van 1967 is ons niet gegund. Wat blijft er dan anders over dan verzet? Het Palestijnse volk heeft het geprobeerd met het vredesproces, en het resultaat was: niets.”

En dit is dus het punt. Hamas heeft al eerder laten weten bereid te zijn om een Palestijnse staat te accepteren binnen de grenzen van 1967, wat neerkomt op een grote concessie die Arafat al eerder had gemaakt – helaas zonder daar een contract aan te verbinden. Hamas is bereid die staat op een kwart van hun oorspronkelijke land te accepteren op voorwaarde dat het Palestijnse volk daar in een referendum haar zegen aan geeft. Al toen Hamas deel begon te nemen aan de verkiezingen werd duidelijk dat ook zij de politieke weg om tot een oplossing te komen een kans wilden geven, want deelnemen aan de politiek betekende ook samen te werken met Fatah, en daarmee vanzelf ook bereid te zijn, al was het via via, om met Israël te praten. Maar Hamas heeft nooit gezegd, en ze zullen dat ook niet zeggen, dat ze het verzet, ook het gewapende verzet, opgeven voor ze resultaten zien die zwart op wit zijn vastgelegd. En dit is het resultaat: Hamas wordt buiten de onderhandelingen gehouden, Gaza blijft belegerd, en wat denken Israël en de VS eigenlijk wat dat op gaat leveren? Precies: daarmee krijgt de stroming binnen Hamas die nooit wat zag in onderhandelingen gelijk, krijg je weer geweld, inderdaad, al is dat tot op heden nog heel kleinschalig. En vliegen er weer raketten. Vreemd? Wat zou er gebeuren wanneer Hamas en de andere politieke groepen braaf de onderhandelingen afwachtten? Niets. Ook de VS willen het liefst vergeten dat er meer dan anderhalf miljoen mensen in Gaza op zijn gesloten, die ook om een oplossing vragen. En dus zorgen ze ervoor dat niemand vergeet dat ze bestaan. Met geweld als er geen andere manier is om ervoor te zorgen dat ze niet geruisloos van de agenda af worden gevoerd.

Kijk, dat is een iets ingewikkelder verhaal dan alleen maar constateren dat ‘de Palestijnen’ weer deelnemen aan de ‘vredesbesprekingen’ en ‘dus’ het geweld van Hamas weer losbarst. Hoeft Hamas nog niet te horen bij je beste vrienden, kun je nog veel bezwaar hebben tegen de manier waarop ze hun verzet plegen, ze hebben wel een punt. Want laat iemand maar eens realistisch verklaren wat voor hun het perspectief eigenlijk is.

En hoe de Gazanen over de zogenaamde vredesbesprekingen denken: zie hier een reportage. Het is geen enkele Gazaan ontgaan dat ze zijn buitengesloten en niet worden vertegenwoordigd.

Zie ook Ha’aretz, hier.

Op dit weblog liet ik al eerder Henry Siegman aan het woord over Hamas en de vredesbesprekingen. Hier en hier.

6 gedachten over “Gaza over de ‘vredesbesprekingen’”

In de NRC-Next van vandaag een ontzettend domme columm van Rosanne Hertzberger, waar ik op heb gereageerd:
Ingezonden brief

Rosanne Hertzberger stelt in haar columm van 22 september j.l. dat en met meerdere maten gemeten wordt, waarbij mensenrechtenschendingen Israël ernstiger worden aangerekend dan we dat bij de Palestijnen doen. Als voorbeeld zet ze tegenover het executeren van politieke gevangenen door Hamas dat Palestijnse gevangenen in Israël geen bezoek mogen ontvangen. Tegen het eerste protesteren we niet en tegen het tweede wel, volgens mevrouw Hertsberger. Ook blijven protesten uit tegen het feit dat Israël weer wordt aangevallen met mortiergranaten en raketten vanuit de Gazastrook.

Mevrouw Hertzberger doet alsof het hier om dergelijke “kleine vergrijpen”van Israël gaat, maar het is anders: De Westbank is nog steeds bezet, de bouw van de illegale muur gaat gewoon door en er vindt etnische zuivering plaats. Israël houdt de grenzen van Gaza nog steeds nagenoeg gesloten, waardoor de meeste Gazanen op de rand van een humanitaire crisis leven. De democratisch verkozen Hamas partij is in de Westbank achter tralies gezet en regelmatig worden er Hamas leiders, zowel in de Gazastrook als op de Westbank standrechtelijk geëxecuteerd door Israël. Wekelijks vallen er doden in de Gazastrook door beschietingen uit Israël, meestal boeren die op het land werken. Naar al deze “incidenten”wordt geen onderzoek gedaan. Je leest er zelfs nauwelijks iets over in de krant en Israël wordt er nauwelijks op aangesproken, laat staan dat er sancties volgen. Hoezo dus wordt het Israël zwaarder aangerekend als ze mensenschendingen begaan?

Ik ben benieuwd wat mevrouw Hertzsberger bedoelt als ze stelt dat we snel iets aan die beschietingen van uit Gaza moeten gaan doen “voordat Israël weer orde op zaken moet gaan stellen”. Vindt ze die slachtpartijen door Israël in Libanon en Gaza een vorm van “orde op zaken stellen?” Nou, dat orde op zaken stellen heeft dan bar weinig geholpen!
Wat zou ze denken van een einde aan de bezetting, de discriminatie van niet-joden en de landconfiscaties?

Heleen Witte

Je blijft volhouden dat HAMAS mogelijk Israel zou accepteren binnen de grenzen van ’67.
Laat mij zien waar Meshal of een ander kopstuk zoiets zegt in het Arabisch want in het Engels zegt het helemaal niets.
Duurde bij mij ook even voor ik er achter was dat Palestijnen in het Arabisch hele andere dingen zeggen dan in het Engels.
Ik hoop ook dat ik het verschil tussen een “hudna” en een echte “Westerse stijl” wapenstilstand niet hoef uit te leggen.

Netanyahu is voornemens om een vredesvoorstel per referendum voor te leggen aan de Israelische bevolking, dat zou ook voor Abbas een uitweg zijn om de huidige beperkte legitimiteit Fatah te omzeilen.
Lees ook dit stuk in de The Guardian, bepaald geen zionistisch bolwerk, over de positie van Abbas en het overleg:
http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2010/sep/21/arab-israeli-peace-talks

Het is inderdaad een complete omdraaiing, Heleen. Goed dat je hebt gereageerd.
Nog iets, een deel van de mensen die zijn geexecuteerd zijn niet zomaar ‘politieke tegenstanders’, maar collaborateurs met Israel. Die zijn in sommige gevallen zwaar medeplichtig aan de dood van Palestijnen. Ik weet niet of er betrouwbare gegevens zijn over die executies – er zijn zeker tijdens de gevechten tussen Hamas en Fatah ook mensen gedood, en nadien zijn de mensen van Fatah bepaald niet zachtzinnig behandeld. Maar ik herinner er maar even aan dat ook wij in de oorlog niet zachtzinnig met collaborateurs omgingen. Ik zeg dit absoluut niet als excuus, ik ben onder alle omstandigheden tegen de doodstraf, maar het is iets te simpel om alleen maar te zeggen ‘politieke tegenstanders’.

Het hinderlijke is dat er zo simpel een vijandbeeld van Hamas wordt geschetst, zonder nuances, zonder context, en het is moeilijk voor ons om er nuances in aan te brengen omdat er wel degelijk mensenrechten zijn geschonden door Hamas, en bepaald niet alles wat ze doen gebeurt met mijn instemming.

Het tweede hinderlijke is wat we noemen: op welk moment laat je het verhaal beginnen. Wat ik hierboven ook illustreer. Er beginnen vredesbesprekingen, en Hamas pleegt geweld, ‘dus’ Hamas is tegen vrede en voor geweld. En dat lijkt logisch, tot je beseft dat Hamas willens en wetens is uitgesloten, en hun politieke kentering volstrekt is genegeerd. Dan kun je je er op een gegeven ogenblik ook niet meer over verbazen dat de raketten weer vliegen, ook al ben je er tegen. Maar dat zie je niet als je het voorafgaande verhaal niet meeneemt.

Het lijkt soms wel vechten tegen de bierkaai, om maar uit te blijven leggen.

(2) Het doet er geen reet toe in welke taal hij en andere Hamasleiders het zeggen. De enige werkelijke testcase was geweest dat Israel het serieus had genomen en daarmee Hamas op de proef had gesteld. Behalve dat Palestijnen over het algemeen niet achterlijk zijn en velen van hen het Engelse nieuws volgen zou er onherroepelijk een moment hebben moeten komen dat Hamas met de billen bloot had gemoeten, en de zaak aan de bevolking voor had moeten leggen. Verder geloof ik die mededeling, dat Hamas in het Arabisch altijd wat anders zegt dan in het Engels niet zomaar. Zeker hoor je nu weer behoorlijk oorlogszuchtige taal, en lijkt de meer gewelddadige vleugel het weer te winnen, maar hoe dat komt heb ik hierboven net uitgelegd.

En je hoeft ook het verschil tussen wapenstilstand en hudna niet uit te leggen, enige punt is of Hamas zich aan aan de afspraken houdt – als die worden gemaakt. Tot nu toe bleek Hamas erg goed in staat om zich eraan te houden, en uit een onderzoekje blijkt dat het vrijwel altijd Israel was die periodes van wapenstilstand doorbrak en weer Palestijnen begon te vermoorden – en dat was ook het geval voorafgaand aan de oorlog tegen Gaza. Feiten en bronnen kun je in mijn boek vinden.

Naar dat ‘vredesvoorstel’ van Netanyahu ben ik reuze nieuwsgierig. Ik geloof vooralsnog dat het niet in de buurt zal komen van wat zelfs Abbas kan accepteren, en ik geloof ook niet dat er wat goeds uitkomt voor Gaza, want dan heeft Netanyahu zwaar bonje in zijn eigen regering. Maar we zullen zien.

Ook de zeer door mij gerespecteerde Guardian publiceert ‘voor het evenwicht’ wel eens een kutstuk. Uiteraard is dat er zo een waar jij mee aan komt zetten, kan niet missen.